InfoHub Logo

ءىسىم وڭسىن دەسەڭىز،
سول ءىستىڭ مامانى بولىڭىز.
داڭقىم شىقسىن دەسەڭىز،
كوپشىلىكتىڭ ادامى بولىڭىز.

ءابۋ ناسىر ءال-فارابي

ادام ومىرىندەگى باستى قۇندىلىقتاردىڭ ءبىرى – دۇرىس ماماندىق تاڭداي ءبىلۋ. سەبەبى، ارمانىڭدى ماقسات-مۇراتقا اينالدىرۋ جولىندا، ەڭبەككە دەگەن قۇشتارلىقتى وياتۋشى، ول – جانىڭ قالاعان ءىس، سۇيىكتى ماماندىق..

بالا شاقتان ءوز الدىڭا تۇلعا بولىپ شەشىم قابىلدايتىن ءسات – ماماندىق تاڭداۋ. دەگەنمەندە، بۇگىنگى كۇنى قىنجىلتاتىن جاعداي جاسوسپىرىمدەردىڭ ساناسىنداعى باستى تالاپ، ارمان قۋۋ ەمەس، ومىرلىك شەشىمنىڭ ءتۇيىنىن بالدىق كورسەتكىشتىڭ شەشۋى. وسى كۇنى قانشاما جاس ستۋدەنتتەر قالاماعان ماماندىقتىڭ اراسىندا ءوز ورنىن تاپپاي اۋرەلىكپەن ۋاقىتتارىن وتكىزۋدە. ال، كەيبىرى جانىمەن بەرىلىپ، تۇسكەن ماماندىعىنا تالاپپەن ىزدەنىستە ارى قاراي جالعاستىرۋدا. قوعامداعى بۇنداي جاعدايدىڭ بولۋى دۇرىس باعىت- باعداردىڭ بەرىلمەگەندىگى، ءتۇسىندىرۋ شارالارى مەن اتا-انانىڭ بالاعا دەگەن سالعىرتتىعىنان تۋىندايدى.

جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ اتامىز ايتقانداي: «ماماندىقتىڭ جامانى جوق، ءبىراق ونىڭ كەز كەلگەنىنە يكەمدىلىك قاجەت،بۇل جاي كۇنەلتۋ، تاماق اسىراۋدىڭ عانا جولى ەمەس، ۇلكەن ونەردى، زور شەبەرلىكتى قاجەت ەتەتىن نارسە». ناقىل ءسوزدىڭ وقىرمانعا بەرەر ءمان-مازمۇنى اقىل-كەڭەس رەتىندە كورىنسە، باسقالار ءۇشىن تەرەڭ ويدان تۋعان استارلى ءسوز ىسپەتتى. بولاشاعىڭنىڭ ىرگە-تاسىن قالاۋعا ساپالى ءبىلىم مەن تياناقتى وي ۇشقىرلىعى قاجەت ەكەنىن اڭعارتادى.

ءومىر اتتى ۇزاق جولدىڭ قيىندىعىن ەڭسەرۋگە جاقسى كاسىپ پەن كەمەڭگەر دانالىق جەتەلەيدى. مەن وسى كۇنى ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ ستۋدەنتىمىن. 2018 جىلى اشىلعان فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتى، ءدىنتانۋ جانە مادەنيەتتانۋ كافەدراسىنداعى «يسلامتانۋ» ماماندىعىنىڭ شاكىرتىمىن.

كوپتىڭ پىكىرىنشە يسلامتانۋ دەگەن تەك مەشىتتەردىڭ اينالاسىمەن شەكتەلەتىن ماماندىق ءتۇرى سياقتى. شىن مانىندە، يسلامتانۋشى دەگەن كىم؟ ونىڭ قىزمەتى قانداي؟ كەلەشەكتە نە جۇمىس اتقارادى دەيتىن سۇراقتار ءبىرشاما ادامعا كولەڭكەلەۋ.

يسلامتانۋ – يسلام ءدىنىنىڭ قاعيدالارى مەن ەرەكشەلىكتەرىنە، مادەنيەتىنە، تاريحىنا، قوعام مەن ءدىني ۇيىمدار جۇيەسىنە ەتەنە جاقىنداتاتىن سالانىڭ ءبىر ءتۇرى. رۋحانياتتىڭ كەمەلدەنۋىنە، ءوزارا شەشىم شىعارۋعا باعىتتايدى. ال، يسلامتانۋشى دەگەنىمىز – وسىنداي مۇسىلماندىق سەنىمدى، ءدىني-ساياسي قوزعالىستاردى وقىپ ۇيرەنۋشى. يسلام ءدىنىنىڭ فيلوسوفياسىمەن قانىعىپ، قورشاعان ورتاعا دۇرىس ساراپتاما جۇرگىزۋگە ماشىقتانادى. ءال-فارابياتىنداعى ءقازۇۋ-تى مول مۇمكىندىكتەر مەكەنى، ستۋدەنتتەردىڭ بىلىمگە ىنتاسىن وياتىپ، كەرەكتى جاعدايلارمەن قامتاماسىز ەتىپ وتىرادى. ماسەلەن، شەتەلگە شىعىپ(تۇركيا؛ اقش؛ جۇڭگو ت.ب.)، وزگە مەملەكەتتەردىڭ تەورياسىمەن تانىسىپ، تاجىريبە الماسۋعا سەبەپكەر، بۇل قاراپايىم ستۋدەنتتىڭ ءۇمىت وتىن جاعىپ، الدىعا قاراي تالپىنۋىنا ايتارلىقتاي كومەك. كافەدرامىزدا ءبىلىم الۋ ءۇشىن سوڭعى تەحنولوگيامەن جابدىقتالعان كابينەتتەر، ىزدەنىمپاز جاستار ءۇشىن سارقىلمايتىن كىتاپتاردىڭ قورى – كىتاپحانا سىندى كوپتەگەن جاعداي قاراستىرىلعان.
ۋنيۆەرسيتەت - مەنىڭ ماقتانىشىم، ال مەنىڭ ماماندىعىم قازاق ەلىنە قىزمەت ەتىپ قالانۋعا سەبەپكەر بولاتىن كاسىبىم.

پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقايەۆ ءوز سوزىندە: «قازاقستان – دارىندى جاستار مەكەنى. ەرتەڭ ەلىمىزدىڭ ابىرويىن اسىراتىن دا – وسى تالانتتى ۇل-قىزدار. ءبىز ولاردىڭ ءورىسىن اشىپ، قارىم-قابىلەتىن شىڭداۋ ءۇشىن بار مۇمكىندىكتى جاساۋعا ءتيىسپىز»،- دەپ جاستاردىڭ كەلەشەگىنە مول ۇمىتپەن قارايتىنىن جەتكىزدى.

ءار سالانىڭ وكىلى تۋعان جەرىنە پايداسىن ءارتۇرلى جاعىنان تيگىزەدى، ال ءبىز، يسلامتانۋشىلار – مەملەكەتىمىزدىڭ تىنىشتىعى مەن بەيبىتشىلىگىن ساقتاۋ ءۇشىن حالىقتىڭ ءدىني ساۋاتىن اشىپ، اداسۋشىلىقتىڭ، قاراڭعىلىقتىڭ الدىن الامىز. وتان بىزگە باقىتتى بالالىق شاق سىيلاعان بولسا، ەندىگى كەزەك سول بالا شاكىرت قانات قاعىپ، ەلىنىڭ ىرگەسىنە ەڭبەگىمەن قالانادى.

قورىتىندىلاي كەلە، ءومىرىڭنىڭ جاس شاعىندا ءىلىم ىزدەپ، تاباندىلىقپەن اسقار شىڭداردى باعىندىرۋ، العان ءبىلىمىڭنىڭ ناتيجەسى سىنالار شاقتا تاربيە العان ورداڭنىڭ اتىن بيىك دارەجەدە شىعارۋدى مۇرات ەتىپ، ماماندىقتىڭ قىر-سىرىن دۇرىس مەڭگەرۋدى كوزدەۋ قاجەت. مەن سياقتى، ۇلكەن تۇلعالار مەن ءبىلىمدى شاكىرتتەردى شىعارعان ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دە وقىعىڭىز كەلسە، ويلانباستان تاڭداۋدى ۇسىنامىن.

ءال – فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ “يسلامتانۋ” ماماندىعى 2 كۋرس ستۋدەنتى: نۋرتايەۆا ەلناز  

---