InfoHub Logo

بالا بويىندا ءبىلىم ءنارىن سەبەتىن، ادامگەرشىلىك ءدانىن ەگەتىن باستى تۇلعا - ۇستاز. ادام جانىن نۇرلاندىرار ۇعىمىنىڭ ۇلىسى – ۇستاز. ەلباسىمىز ن. نازاربايەۆ حالقىمىزدىڭ بولاشاعى تۋرالى تەرەڭنەن تولعاي، «مەملەكەتىمىزدىڭ ەڭ باستى دۇنيەسى تەك قانا تابيعي بايلىق ەمەس، سونىمەن قاتار ءجاسوسپىرىم ۇرپاعى، ويتكەنى ولار- ءبىزدىڭ ۇلتىمىزدىڭ بولاشاق ايناسى» دەگەنى ءمالىم. ولاي بولسا، جاس ۇرپاققا ءبىلىم مەن تاربيە بەرەتىن ۇستاز – باعا جەتپەس بيىك تۇلعا.

ۇستازدىق ۇلى قاسيەت. ۇستاز – ءبىلىم نارىمەن سۋسىنداعان جان. اباي اتامىز «سەن دە ءبىر كىرپىش دۇنيەگە،كەتىگىن تاپ تا، بار قالان» دەپ ايتقانداي ءار وقۋشىعا ءبىلىم بەرىپ، وعان ومىرلىك باعىت سىلتەپ ومىرگە «كىرپىش» بولىپ قالانۋىنا زور ۇلەس قوسۋشى- ءمۇعالىم. ءبىلىمدى، ءتارتىپتى، تاربيەلى، يناباتتى،جانى تازا رۋحى بيىك، وتانشىل ادامدى، تۇلعانى قالىپتاستىرىپ، باپتايتىن ادامنىڭ ءوزى دە قانداي بولۋى كەرەك، ول كىم؟ ارينە، ول «ۇلى» دەگەن سوزبەن تىركەسىپ كەلەتىن ۇستاز، ءمۇعالىم. ەلباسىمىز نازاربايەۆ ن.ءا «ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى بۇگىنگى جاس ۇرپاقتىڭ تاعدىرى ۇستازدىڭ قولىندا» -دەپ اتاپ كورسەتكەندەي، ۇرپاقتىڭ تاعدىرى ۇستازدىڭ قولىندا» - دەپ اتاپ كورسەتكەندەي، ۇرپاق تاعدىرى ءۇشىن جاۋاپ بەرۋ- ۇستاز اتاۋلىعا ۇلكەن سالماق تاستاپ وتىر. سوندىقتان بىزدەر ۇستازدار، كۇندەلىكتى ءومىردىڭ جاي عانا ادامى ەمەس، بولاشاقتى قۇرۋشىلاردى، ادامزاتتىڭ ساۋلەتتى بولاشاعىن جاساۋشىلاردى تاربيەلەپ وتىرعانىمىزدى ۇمىتپاۋىمىز كەرەك.

ماماندىقتىڭ ءبارى جاقسى دەسەك تە، ۇستاز ورنى ەرەكشە. ارينە، ءبارى ەمەس، بالا جانىمەن بىتە قايناسقاندارى عانا. ۇستازدىقتى بار ۇلاعاتتىڭ باسى دەپ بىلەتىندەردىڭ عانا ورنى – مەكتەپ.

ەلىمىزدە تۇبەگەيلى وزگەرىستەر ورىن الىپ وتىرعاندا انا ءتىلىمىز بەن ءتول ادەبيەتىمىزدى ودان ءارى دامىتۋ – قاسيەتتى پارىز. وسىنداي ءىستى ابىروي مەن

اتقارۋعا ۇلەسىمدى قوسۋ ماقساتىندا قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىن تاڭدادىم. قازاق ءتىلى قاشاندا قۇدىرەتتى، قاسيەتتى ءتىل. قازاق ءتىلى قازاقتىڭ ۇلى اقىنى ابايدىڭ، زامانىمىزدىڭ زاڭعار جازۋشىسى مۇحتاردىڭ، داۋىلپاز جىردىڭ قۇلاگەرى ءىلياستىڭ، سۇلۋ ءسوزدىڭ يەسى ساكەن مەن ماعجاننىڭ ءتىلى. ءتىل – عاسىردان عاسىرعا، زاماننان زامانعا جەتكىزەتىن حالىقتىڭ اسىل مۇراسى، سارقىلماس بايلىعى دەسەك، ادەبيەت-كوركەم شەجىرەسى، تاريحى. ح.دوسمۇحامەد ۇلى ايتقانداي، «تىلىنەن ايىرىلعان جۇرت-جويۆلعان جۇرت». مەكتەپ پەن باسپانانىڭ ءتىلى دۇرىس بولسا، ەلدىڭ ءتىلىن كوركەيتىپ، بايىتىپ، گۇلدەندىرەدى، مەكتەپ پەن باسپادا قولداۋدان قالعان ءتىل-باقىتسىز ءتىل. ول ەل-سورلى ەل، تاۋەلسىزدىگى ءتىلدىڭ تاۋەلسىزدىگىمەن تىكەلەي بايلانىستى جانە ءتىلىمىزدىڭ ءتاعدىرى-وزىمىزدىڭ تاعدىرىمىز. سوندىقتان دا انا ءتىلىمىز بەن تۋعان ادەبيەتىمىزدىڭ مەرەيى ءۇشىن قىزمەت ەتىپ، ءتىلىمىزدى وزىنە لايىقتى شىڭىنا قوندىرۋعا ۇلەسىمىزدى قوسساق يگى. بۇل تۋعان وتان، حالىق الدىنداعى، مەملەكەت الدىنداعى ازاماتتىق، ءارى پەرزەنتتىك پارىزىمىز دەپ بىلەمىن.

قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى –بالانىڭ جۇرەگىنە، بويلاي ەنىپ، ونىڭ رۋحاني ءورىسىن بولجاي الاتىن ءپان. قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتىن وقىتۋداعى ماقساتىم – بالا قيالىن قياعا ورلەتەر عاجايىپ ەرتەگىلەر، شىنشىل دا سىنشىل اڭىز-اڭگىمەلەر، ەرلىكتى دارىپتەگەن باتىرلار جىرى، شىنايى ماحابباتتى مۇرات ەتكەن اسەرلى عاشىقتىق جىرلار، وتكىر دە ومىرشەڭ شەشەندىك سوزدەر ارقىلى حالقىمىزدىڭ رۋحاني قۇندىلىقتارىن بويىنا سىڭىرگەن، ەرتەڭگى ەلىمىزدىڭ تىزگىنىن ۇستايتىن، جاس جەتكىنشەكتى تاربيەلەۋ. ارينە شاكىرتتەرىم ادەبي شىعارمالاردى وقۋ ارقىلى حالقىنىڭ ارمانى مەن قيالىن، وتكەنى مەن بۇگىنگى ءومىرىن تانيدى. سۇيىكتى كەيىپكەرلەردىڭ اراسىنداعى دوستىعى مەن سۇيىسپەنشىلىنەن، پاتريوتتىعى مەن ەڭبەككورلىلىعىنان، ادالدىعى مەن ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىنەن ۇلگى الىپ، جاقسىسىنا جانى ءسۇيسىنىپ، جامانىنان جيرەنىپ، وزىنشە وي ءتۇيىپ، جان-جاقتى ىزدەنە بىلەدى. دايىلپاز اقىن م.دۋلاتوۆ «جالعىز سۇيەنىش، جالعىز ءۇمىت-وقۋدا...نادان جۇرتتىڭ كۇنى-قاراڭ، كەلەشەگى-تۇمان» دەگەن ەكەن. ەندەشە، ەگەمەن ەلدىڭ ەرتەڭىنە ۇلەس قوساتىن تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ سانالى ۇرپاعى سانالاتىن شاكىرتتەرىمنىڭ ىزگى سارايىن بىلىممەن ساۋلەلەندىرىپ، ءبىلىمنىڭ بيىگىنەن كورۋ-مەن ءۇشىن ۇلكەن باقىت.

ابلايەۆا داليدا

اقتوبە وبلىسى، حرومتاۋ اۋدانى، تاسوتكەل ورتا مەكتەبى.

---