InfoHub Logo

جىلدىڭ مەزگىلىنە قاراي ادامنىڭ ءوز­ء-وزىن سەزىنۋى ءار­ءتۇرلى بولادى. قارا كۇز نە قىس كەزىندە تالاي ادام بو­جىراي باستايدى. بۇل — ادامدى كۇن ساۋلەسى جارىت­پايتىن مەزگىل. كوڭىل كۇيىڭىز ناشارلايدى، كۇشىڭىز ءال­سىرەيدى، ماۋجىراي بەرەسىز، تاتتىگە نە كراحمالى مول تاماققا ۇمتىلاسىز،  سالماعىڭىز دا اۋىرلاي تۇسە­ءدى. مۇنىڭ ءبارى مي شىعاراتىن گورمون — مەلاتونين دەڭگەيىنە بايلانىستى. جارىقتىڭ جەتىسپەۋىنىڭ ءبىر سالدارى وسى. باسقا بىرەۋلەردىڭ گيپوتەزاسى — مي شى­عاراتىن، كوڭىل كۇيىن رەتتەۋگە قاتىساتىن سەراتونين­گە بايلانىستى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

مەلاتونين دەگەن نە؟

تۇنگى ۇيقىعا نە جەتسىن

— باسپاناڭىزعا، اسىرەسە ءوزىڭىز كوبىرەك بولاتىن ءبول­مەڭىزگە تابيعي جارىقتىڭ مولىراق ءتۇسۋى ءۇشىن ءبارىن دە ىستەڭىز. شىمىلدىقتى، پەردەنى،  ءجاليۋزيدى مەيلىنشە اشىپ قويىڭىز. اعاش بۇتاقتارى تەرەزەڭىزدى جاۋىپ تۇرسا، ولاردى كەسىپ تاستاڭىز.

— كۇندى بۇلت باسپايتىن كۇندەرى دالادا قىدىرىڭىز. قىس كەزىندە كۇن جارىعى جازداعىداي ەمەس، دەگەنمەن ول جارىق بولمەدەگى جارىقتان الدەقايدا كۇشتى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز: 

D دارۋمەنىنىڭ تاپشىلىعى: ءبىلۋ كەرەك بەلگىلەر

—  ەڭ ۇزاق دەمالىسىڭىزدى قىس ايلارىنا جوسپار­لاڭىز دا مۇمكىندىگىنشە كۇن ساۋلەسى جىلىتا الاتىن جەردە وتكىزىڭىز.

— ءتان جاتتىعۋلارى بوجۋدى ايتارلىقتاي السىرەتە­ءتىنىن عىلىمي زەرتتەۋلەر الدەقاشان دالەلدەگەن. ءبىر­اق قىس كەزىندە سپورتپەن اينالىسۋ دا وپ­وڭ-اي ەمەس. دە­گەنمەن دەنىڭىزدى ساۋىقتىراتىن كلۋبقا جازىلىڭىز.

— سپورتتىڭ قىسقى تۇرىمەن اينالىسىڭىز. ەگەر سول سپورت ۇناسا، كۇن سۋىق بولسا دا ءسىز دالاعا ۇمتىلاسىز. كونكيمەن نەمەسە شاڭعىمەن  سىرعاناپ كورىڭىز. كۇن بۇلىڭعىر بولسا دا، اسپان استىنداعى تابيعي جارىق الدەقايدا مول بولادى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

سپورتپەن اينالىسۋ كۇيزەلىستەن ارىلۋعا قالاي كومەكتەسەدى؟

— شايقۋراي (زۆەروبوي) دەگەن ءشوپ بار. سودان جاسال­عان ساۋمالدىڭ 40—60 تامشىسىن ءبىر ىستاقان سۋىق سۋعا تامىزىپ، كۇنىنە ءۇش رەت ءىشىڭىز. سوڭعى 20 جىلعى زەرت­تەۋلەر شايقۋرايدىڭ ءبىر زاتى كوڭىل كۇيدى كوتەرەتىن سە­ءروتونيندى ميدىڭ كوبىرەك شىعارۋىنا كومەكتەسەدى دەيدى. ءبىراق ءشايقۋرايدىڭ ءبىر ولقىلىعى — ول تەرىنىڭ كۇن ساۋلەسىنە شىدامدىلىعىن كەمىتەدى. دەمەك شايقۇراي ساۋمالىن پايدالاناتىن ادامنىڭ كۇن كوزىنە كوبىرەك قىدىراردا تەرىنى كۇن ساۋلەسىنەن قورعايتىن كرەم جاققانى ءجون.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ءوزىڭدى شىن مانىندە باقىتتى سەزىنۋدىڭ 8 عىلىمي جولى

— كۇن سايىن پوليۆيتاميندەر مەن مينەرال قوسىم­شالاردى جۇتىڭىز. تەك ولاردا ۆ6 ءۆيتامينى، تيامين جانە فوليي قىشقىلى بولسىن. ۆ توبىنداعى وسى ۆي­تاميندەر كوڭىل كۇيىن جاقسارتۋعا كومەكتەسەتىنىن عىلىمي زەرتتەۋلەر كورسەتكەن.

—  پيروجنىي، كامپيت، تاعى باسقا ءتاتتىنى اۋىزعا تىعا بەرمەڭىز. شاقپاق قانت از ۋاقىتقا كۇش بەرەدى، ءبىراق ونىڭ ءدامى اۋىزدان كەتكەن بويدا، كوڭىل كۇيىڭىز دە ناشارلايدى. بەلوگى مول تاماق ءىشىڭىز. ازانعى اس رەتىندە جۇمىرتقانىڭ اعىنان جاسالعان وملەت، تۇسكى اسقا تاۋىقتىڭ پىسىرىلگەن (قۋىرىلعان ەمەس) ءتوس ەتىن جەڭىز.

—  جوعارىداعىداي جاعدايلارداعى سەكەمىڭىزدى ءۇي ىشىنە، دوستارىڭىزعا ايتىپ، ولاردىڭ قولداۋىن كۇ­تۋگە دە بولادى. ەگەر ولارعا ءسىزدىڭ قاراڭعى كۇندەرى قاتتى قينالاتىنىڭىزدى بىلسە، ولاردىڭ ءسىز ءۇشىن كوڭىلدەندىرەتىن باسقا ءبىر امالدار ويلاپ تابۋى ابدەن ىقتيمال.

— الكوگول­دان باس تارتىڭىز. ىشىمدىك از ۋاقىتقا كوڭلىڭىزدى جايلاندىرىپ، سەكەمىڭىزدەن ارىلتادى. ءبىراق الكا­گولدىڭ دەپرەسسانت ەكەنىن، ونىڭ ماس قىلاتىن ارەكە­ءتى اياقتالعاندا، كوڭىل-كۇيىڭىز كۇرت تومەندەيتىنىن ۇمىتپاڭىز.

— ايتىلعانداردى ىستەپ، ءبىراق ءجوندى ناتيجە شىقپاسا، جارىقپەن ەمدەلۋ جايىندا دارىگەرمەن اقىلداسىڭىز. ونداي شامدار ءۇي شامى­نان 10—20 ەسە جارىق بولادى. ءاربىر سەانس جار­تى ساعاتقا، ودان دا كوپ ۋاقىتقا سوزىلۋى مۇمكىن. ونىڭ ىقپالىمەن مەلاتونيننىڭ دە، سەراتونيننىڭ دە مولشەرى كوبەيەدى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

كوكتايعاقتا قۇلاپ، جاراقات الماس ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك

ۆيرۋستارمەن قالاي كۇرەسۋ كەرەكتىگى جونىندە دارىگەر كوماروۆسكييدەن نۇسقاۋلىق

دارىگەر-پوليارشىدان قاتتى ايازدا دۇرىس تىنىستاۋدىڭ 8 ەرەجەسى

قىس مەزگىلىندەگى ەڭ پايدالى جەمىستەر

---