ولەڭنىڭ قۇدىرەتى
2006 جىلدىڭ سوڭعى كۇنى كەنەتتەن مۇزعا تايىپ جىعىلىپ، ورتان جىلىگىم وپىرىلىپ، اۋرۋحانادان ءبىر-اق شىقتىم. جيىرما كۇننەن كەيىن گيپس سالىپ ۇيگە شىعاردى، ەكى ايدان كەيىن گيپستى الدى. بالداقپەن ءۇيدىڭ ىشىندە ءىلبىپ جۇرۋگە جاراعان كەزىم-دى. بىرەۋ تەلەفون سوقتى. ءسوز ساپتاۋىنان ۇلكەن كىسى ەكەنى بايقالادى. مەنىڭ ءاتى-جونىمدى ايتىپ، سول كەرەك ەدى دەدى.
— ءيا، مەنمىن، تىڭداپ تۇرمىن، — دەدىم.
— ولاي بولسا، مەن سىزگە جولىعايىن دەپ ەدىم، ماعان ءقازىر كەلە المايسىز با؟
— جوق اعاسى، مەن مەرتىگىپ، جاڭا باسىمدى كوتەرىپ جۇرگەن جانمىن، بارا المايمىن، ءوزىڭىز كەلمەسەڭىز.
— مەنىڭ جاسىم ۇلكەن، سوندىقتان دا سالىپ ۇرىپ جەتىپ بارۋ ىڭعايسىز بولار. ەندەشە بىلاي كەلىسەلىك، مەن ءسىزدى ماشينا جىبەرىپ الدىرايىن، — دەدى.
— مەنى دۇرىس ءتۇسىنىڭىز، وزدىگىمنەن ءجۇرىپ-تۇرۋىم قيىن.
سوندىقتان دا كەشىرەرسىز، بارا المايمىن. ال، شارۋاڭىزدى تەلەفونمەن-اق ايتۋعا بولماي ما؟
— جوق، ءوزىڭىزدى كورىپ، سويلەسۋىم كەرەك. بىلاي كەلىسەلىك، بۇگىن كەشكى ساعات التىدا قىزىمدى ماشيناسىمەن جىبەرەمىن، ءسىزدى سۇيەمەلدەپ، الىپ قايتادى، دايىن وتىرىڭىز، — دەدى.
بىردەڭە دەپ جاۋاپ قاتقانىمشا، تەلەفون ترۋبكاسىن تاستاي سالدى. ونىڭ كىم ەكەنىن، ءاتى-جونىن، قايدا تۇراتىنىن، نە ءۇشىن كەزدەسكىسى كەلەتىنىن بىلە الماي، ويلانىپ وتىرىپ قالدىم. "تونايتىنداي اقشام جوق جانە وشىگەتىندەي بۇگىنگە دەيىن بىرەۋدىڭ الا ءجىبىن اتتاعان ەمەسپىن، مەنىڭ قورقاتىن نە ءجونىم بار، كەزدەسكىسى كەلسە كەزدەسەيىك"، دەيمىن ىشتەي.
ايتىلعان ۋاقىتىندا ادەمىشە كەلگەن، يبالى، اققۇبا قىز كەلدى. ول ءوزىن الگى تەلەفون شالعان اعامىزدىڭ قىزىمىن، اتىم ايگۇل دەپ تانىستىردى. ونىڭ اقتاۋدا، ون ءتورتىنشى شاعىن اۋداندا تۇراتىنىن، ءتىس دارىگەرى بوپ قىزمەت ىستەيتىنىن، وتباسىلى، ەكى كىشكەنتايى بار ەكەنىن بىلدىك.
امال جوق، ۋادەنىڭ اتى ۋادە. قينالسام دا وعان ىلەسىپ بارۋىما تۋرا كەلدى. "دجيپ" اۆتوماشيناسىن ۇرشىقشا ۇيىرەدى ەكەن. ەسىك الدىندا جاسى الپىستى ارتقا تاستاعان، جەتپىسكە جەتە قويماعان، قىزىل شىرايلى، اقسارى كىسى قارسى الدى. سالەم-ساۋقاتتان كەيىن ۇيگە كىرىپ، ءجون سۇراستىق. اعامىز اتىراۋدان كەلگەن ەكەن، ءاتى-جونى امانگەلدى سۇلتانعالييەۆ، بۇرىن مۇناي، قارجى سالاسىندا جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقارعان، ءقازىر زەينەتكەر، وسىندا قىدىرىپ كەلىپ، قىز-كۇيەۋى ايگۇل مەن ەرلاننىڭ ۇيىندە قوناقتاپ جاتقانىن، اقتاۋدا قۇدا-جەگجاتتارىنىڭ كوپ ەكەنىن ايتتى. مەن دە قىسقاشا ءوزىمنىڭ جاي-جاپسارىمنان حابار بەردىم.
ول كەنەت ىرگەدە تۇرعان دومبىرانى قولىنا الدى دا، ءبىر ىشەكپەن دىڭىلداتا وتىرىپ، شىرقاپ قويا بەردى:
اياۋلىم-اۋ، ەكەۋمىز قوسىلعالى،
باقىتىما اينالدىڭ باسىمداعى.
ەلىگىم ەڭ، اينالدىڭ كورىگىمە،
سەرىگىمسىڭ، سەن مەنىڭ قاسىمداعى.
ارمان قۋدىم جولىمدى توسىپ قالدىڭ،
جىگەرىڭدى ءبىر ءسات تە جاسىتپادىڭ.
شىراعىما اينالىپ الدىمداعى،
پىسقىرمادىڭ سوزىنە پاسىقتاردىڭ.
سەرى كوڭىل قويدى دا ەركەلەتىپ،
ءجۇردىم تالاي كەش كەلىپ، ەرتە كەتىپ.
قاباق شىتپاي الدىمنان كۇلىپ شىقتىڭ،
كۇندەرگە دە ءمان بەرمەي كەلتە-كەتىك.
بىردەي تارتتىڭ تاعدىردىڭ سالعانىن دا،
قۋانىشىن، قايعىسىن، سالماعىن دا.
ءولدى دەسە سەنەرسىڭ، سەنبە ءبىراق،
ساعان دەگەن ماحاببات سولعانىنا...
ىشتەن شىققان شۇبار جىلان... دەگەندەي بۇرىن جازىلىپ، بىرنەشە جىر جيناقتارىما ەنگەن ءوز ولەڭىمدى ەستىپ، ءىشىم قىلپ ەتە ءتۇستى. ول ءانىن اياقتاعان سوڭ ماعان قاراپ: — بۇل ءسىزدىڭ ولەڭىڭىز عوي؟ — دەدى.
— ءيا.
— ەندەشە تىڭدا،- دەپ ول اڭگىمەسىن باستاپ كەتتى. — مۇنان ون جىلداي بۇرىن سىرقاتتانىپ، اۋرۋحاناعا ءتۇستىم. ءبىزدىڭ بولمەدەگى ۇستەلدىڭ ۇستىندە قولدان-قولعا كوشىپ، بەتتەرى جىرتىلعان ءبىر جۋرنال جاتتى. كەنەت كورشى كەرەۋەتتە جاتقان كورشىم ورتاداعى قوس پاراعىن جىرتىپ الۋعا ىڭعاي بەردى، كوزىم ءتۇسىپ كەتتى — ولەڭدەر! الگىنىڭ قولىنا جابىسىپ، جۇلىپ العانداي عىپ الدىم دا، ولەڭدەردى وقي باستادىم. ۇنادى، اسىرەسە، "ساعان دەگەن ماحاببات" دەگەن ولەڭ سەزىم پەرنەسىن ءدوپ باسقانداي بولدى. ول بەينە ءبىر جۇرەگىمە ساز بولىپ قۇيىلعانداي اسەرلەنىپ، شابىتتاندىم. بۇرىننان دا ازدى-كوپتى ءان شىعاراتىن ونەرىم بار-دى. ءسويتىپ، ويدا-جوقتا تاعى ءبىر ءان تۋدى. ولەڭ اۆتورىنىڭ اتى ەسىمدە قالىپ قويدى... سودان ون جىل بويى تويلار مەن ساۋىق كەشتەرىندە وسى ءاندى ورىندايتىن بولدىم. بۇرىن تىڭداعان جۇرت قولقالاپ ايتقىزادى. ءبىراق، ولەڭنىڭ اۆتورى ەسىمنەن كەتپەي قويدى. اقتاۋعا ءبىر كەلگەنىمدە وسىندا تۇراتىن قۇدالارىمنان سۇراستىردىم. قونارباي قۇدام وسىندا تۇراتىنىڭدى، رۋلىق جاعىنان ماعان بالدىز بولىپ كەلەتىنىڭدى ايتتى، ءبىراق مەكەن-جايىڭدى انىق ايتا المادى. قالاداعى انىقتاما بيۋروسى ارقىلى تەلەفونىڭىزدى تاۋىپ الدىم. قالاي، جاڭاعى ءان ۇنادى ما؟..
— جاقسى ەكەن، ماعان ۇنادى. ۇمىتپاسام، ءسىز ايتىپ وتىرعان جۋرنال "قازاقستان ايەلدەرى" بولۋى كەرەك، سونىڭ 1997 جىلعى اقپانداعى سانىندا توپتاما ولەڭدەرىم جاريالانعان-دى، — دەدىم.
— ال، الگى ولەڭگە بىرەۋ ءان جازدى ما؟
— جوق، وندايدى ەستىگەن جوقپىن.
— ەندەشە ءاننىڭ نوتاسىن جازىپ، شىعارۋىما قارسى ەمەسسىڭ عوي؟
— نەگە قارسى بولايىن، قايتا سىزگە راحمەتىمدى ايتامىن.
اتىراۋلىق اق پەيىل ازامات اعا، سازگەر امانگەلدى سۇلتانعالييەۆپەن تاعدىر مەنى وسىلاي تابىستىردى. ەكەۋمىزدىڭ اتالعان ءانىمىز "قازاقستان ايەلدەرى" جۋرنالىنىڭ وتكەن جىلعى جەلتوقسانداعى سانىندا نوتاسىمەن جارىق كوردى. ءاننىڭ ديسكىسى شىعىپ، اتىراۋ راديوسى ارقىلى بىرنەشە مارتە ورىندالدى.
اعامىزبەن تانىستىعىمىز شىعارماشىلىق بايلانىسقا ۇلاسقانداي بولدى. سونىڭ ءبىر مىسالى، وتكەن جىلعى قاراشا ايىندا جۇمىستان شىعىپ، قىزمەت ماشيناسىمەن ۇيگە بارا جاتقانىمدا ۇيالى تەلەفونىم بەزىلدەپ قويا بەردى. امانگەلدى اعا ەكەن. "سوڭعى "قازاق ادەبيەتىندەگى" توپتاما ولەڭدەرىڭنىڭ ىشىنەن بىرەۋى كوڭىل كۇيىمدى ءدوپ باستى، ءان شىعاردىم، قانە تىڭداپ كورشى"، - دەيدى. قۋانىشتان الىپ-ۇشىپ، قوبالجىپ تۇرعان ادامنىڭ داۋسى. ۇيالى تەلەفوننىڭ شۋىلى، وعان ماشينانىڭ گۇرىلى قوسىلعاسىن ءان تىڭداۋ مۇمكىن ەمەس-تى. بىتەر-بىتپەستەن "قالاي ەكەن؟"، — دەپ جاتىر. قاپەلىمدە نە دەيىن، "ءيا، ءيا، جاقسى ەكەن، كەيىن اسىقپاي تىڭدارمىز" دەپ قويامىن...
مىنە، وسىلايشا ونەردىڭ، ءبىر عانا ولەڭنىڭ ارقاسىندا ويلاماعان جەردەن اتىراۋدا تۇراتىن امانگەلدى اعامىزبەن تانىسىپ، ارامىزدا تۋىسقا بەرگىسىز سىيلاستىق ورنادى.