- 05 ناۋ. 2024 00:21
- 197
ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قاناينالىم جۇيەسىنىڭ قۇرىلىسى
6 سىنىپ (پرەزەناتسياسىمەن)
ساباق تاقىرىبى: ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قاناينالىم جۇيەسى
ساباق مىندەتى:
بىلىمدىلىگى: ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قاناينالىم جۇيەسىنىڭ قۇرىلىسى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋدى قامتاماسىز ەتۋ
دامىتۋشىلىعى: وقۋلىقپەن، بەرىلگەن تاپسىرمالارمەن، سىزبانۇسقالارمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋ بىلىكتىگىن دامىتۋعا كومەكتەسۋ
تاربيەلىلىگى: جانۋارلاردىڭ جوعارى ساتىسىمەن، ولاردىڭ اعزاسىندا ءوتىپ جاتقان ءتۇرلى فيزيولوگيالىق قۇبىلىستارمەن تانىستىرا وتىرىپ، ولارعا ەرەكشە ىقىلاسپەن قاراۋعا شاقىرۋ
ومىرتقالى جانۋارلارعا جاتادى: بالىق، قوسمەكەندىلەر، جورعالاۋشىلار، قۇستار، سۇتقورەكتىلەر.
ولاردىڭ قاناينالىم جۇيەسىن قاراستىرماستان بۇرىن، ۆەنا، ارتەريا، كاپيلليار(تامىرلار تۇرلەرى)، جۇرەك بولىكتەرى مەن سالقىنقاندى، جىلىقاندى نە ەكەنىڭ ءتۇسىندىرۋ كەرەك.
كومىرقىشقىل گازىنا بايىققان قان ۆەنا قانى دەپ اتالادى، ال وسى قاندى وتكىزەتىن تامىردى ۆەنا تامىرى نەمەسە كوكتامىر دەيدى.
وتتەگىنە باي قاندى ارتەريا قانى دەپ، ال وسى قاندى وتكىزەتىن تامىردى ارتەريا نەمەسە سالاتامىر دەيدى.
سالاتامىر مەن كوكتامىردى بايلانىستىراتىن ۇساق تامىرلار كاپيليارلار نەمەسە قىلتامىرلار دەپ اتالادى.
جانۋارلار سالقىنقاندى جانە جىلىقاندى دەپ بولىنەدى. دەنە تەمپەراتۋراسى تۇراقسىز اۋا رايىنا تاۋەلدى بولاتىن جانۋارلار سالقىنقاندى دەپ اتالىنادى. ال دەنە تەمپەراتۋراسى تۇراقتى، قورشاعان ورتانىڭ تەمپەراتۋراسىنا تاۋەلدى ەمەس جانۋارلار جىلىقاندى بولادى.
سالقىنقاندى جانۋارلار: بالىق، قوسمەكەندىلەر، جورعالاۋشىلار.
جىلىقاندى جانۋارلار: قۇستار، سۇتقورەكتىلەر.
جۇرەك بولىمدەرى (قۋىستار): قارىنشا، قۇلاقشا.
بالىق: جۇرەگى ەكى قۋىستى، ءبىر قارىنشا جانە ءبىر قۇلاقشا.
قوسمەكەندى: جۇرەگى ءۇش قۋىستى، ەكى قۇلاقشا ءبىر قارىنشا.
جورعالاۋشى: ەكى قۇلاقشا، ءبىر قارىنشا (قارىنشادا جارتىلاي پەردە بار)
قۇستار مەن سۇتقورەكتىلەردە: ەكى قارىنشا ەكى قۇلاقشا (ءتورت ءبولىمدى)
قاناينالىم شەڭبەرى: ۇلكەن جانە كىشى قاناينالىم شەڭبەرلەرى.
قاندى جۇرەكتەن بۇكىل دەنەگە تاراتاتىن ارتەريا قانتامىرلارى مەن دەنەدەن جۇرەككە ورالاتىن ۆەنا قان تامىرىن ۇلكەن قاناينالىم شەڭبەرى دەپ اتايدى. قاننىڭ وكپە مەن تەرىگە باراتىن، ودان جۇرەككە قايتا كەلەتىن تارماعى - كىشى قان اينالىم شەڭبەرى دەپ اتايدى.
1 تاپسىرما. سۋرەت سىرى.
ەندى سۋرەتتەر بويىنشا جانۋارلاردىڭ جۇرەكتەرىن سالىستىرىپ. يەلەرىن تابامىز.
2. كىم ءبىلىمپاز؟
ساباق تاقىرىبى: ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قاناينالىم جۇيەسى
ساباق مىندەتى:
بىلىمدىلىگى: ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قاناينالىم جۇيەسىنىڭ قۇرىلىسى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋدى قامتاماسىز ەتۋ
دامىتۋشىلىعى: وقۋلىقپەن، بەرىلگەن تاپسىرمالارمەن، سىزبانۇسقالارمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋ بىلىكتىگىن دامىتۋعا كومەكتەسۋ
تاربيەلىلىگى: جانۋارلاردىڭ جوعارى ساتىسىمەن، ولاردىڭ اعزاسىندا ءوتىپ جاتقان ءتۇرلى فيزيولوگيالىق قۇبىلىستارمەن تانىستىرا وتىرىپ، ولارعا ەرەكشە ىقىلاسپەن قاراۋعا شاقىرۋ
ومىرتقالى جانۋارلارعا جاتادى: بالىق، قوسمەكەندىلەر، جورعالاۋشىلار، قۇستار، سۇتقورەكتىلەر.
ولاردىڭ قاناينالىم جۇيەسىن قاراستىرماستان بۇرىن، ۆەنا، ارتەريا، كاپيلليار(تامىرلار تۇرلەرى)، جۇرەك بولىكتەرى مەن سالقىنقاندى، جىلىقاندى نە ەكەنىڭ ءتۇسىندىرۋ كەرەك.
كومىرقىشقىل گازىنا بايىققان قان ۆەنا قانى دەپ اتالادى، ال وسى قاندى وتكىزەتىن تامىردى ۆەنا تامىرى نەمەسە كوكتامىر دەيدى.
وتتەگىنە باي قاندى ارتەريا قانى دەپ، ال وسى قاندى وتكىزەتىن تامىردى ارتەريا نەمەسە سالاتامىر دەيدى.
سالاتامىر مەن كوكتامىردى بايلانىستىراتىن ۇساق تامىرلار كاپيليارلار نەمەسە قىلتامىرلار دەپ اتالادى.
جانۋارلار سالقىنقاندى جانە جىلىقاندى دەپ بولىنەدى. دەنە تەمپەراتۋراسى تۇراقسىز اۋا رايىنا تاۋەلدى بولاتىن جانۋارلار سالقىنقاندى دەپ اتالىنادى. ال دەنە تەمپەراتۋراسى تۇراقتى، قورشاعان ورتانىڭ تەمپەراتۋراسىنا تاۋەلدى ەمەس جانۋارلار جىلىقاندى بولادى.
سالقىنقاندى جانۋارلار: بالىق، قوسمەكەندىلەر، جورعالاۋشىلار.
جىلىقاندى جانۋارلار: قۇستار، سۇتقورەكتىلەر.
جۇرەك بولىمدەرى (قۋىستار): قارىنشا، قۇلاقشا.
بالىق: جۇرەگى ەكى قۋىستى، ءبىر قارىنشا جانە ءبىر قۇلاقشا.
قوسمەكەندى: جۇرەگى ءۇش قۋىستى، ەكى قۇلاقشا ءبىر قارىنشا.
جورعالاۋشى: ەكى قۇلاقشا، ءبىر قارىنشا (قارىنشادا جارتىلاي پەردە بار)
قۇستار مەن سۇتقورەكتىلەردە: ەكى قارىنشا ەكى قۇلاقشا (ءتورت ءبولىمدى)
قاناينالىم شەڭبەرى: ۇلكەن جانە كىشى قاناينالىم شەڭبەرلەرى.
قاندى جۇرەكتەن بۇكىل دەنەگە تاراتاتىن ارتەريا قانتامىرلارى مەن دەنەدەن جۇرەككە ورالاتىن ۆەنا قان تامىرىن ۇلكەن قاناينالىم شەڭبەرى دەپ اتايدى. قاننىڭ وكپە مەن تەرىگە باراتىن، ودان جۇرەككە قايتا كەلەتىن تارماعى - كىشى قان اينالىم شەڭبەرى دەپ اتايدى.
1 تاپسىرما. سۋرەت سىرى.
ەندى سۋرەتتەر بويىنشا جانۋارلاردىڭ جۇرەكتەرىن سالىستىرىپ. يەلەرىن تابامىز.
2. كىم ءبىلىمپاز؟
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.