وقۋشىلاردىڭ جەكە تۇلعاسىن زەرتتەۋ ادىستەمەلەرى
وقۋشىلاردىڭ جەكە تۇلعاسىن زەرتتەۋ ادىستەمەلەرى
كىرىسپە
بالالاردىڭ قاسيەتتەرىن انىقتاۋ جانە دامىتۋ باستاۋىش مەكتەپتىڭ باستى مىندەتى بولىپ تابىلادى. باستاۋىش مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ جانە تاربيەلەۋ مازمۇنى بالانى مەكتەپ جاعدايىنا دايىنداۋدى قامتاماسىز ەتۋى قاجەت.
بالانى مەكتەپكە پسيحولوگيالىق تۇرعىدا دايىنداۋ اتا - انالار مەن باستاۋىش سىنىپ مۇعالىمدەرىنىڭ بىرلەستىگىنىڭ نەگىزىندە تابىسقا جەتەتىن ماسەلە جانە بۇل بولاشاق مەكتەپ تابالدىرىعىن اتتايىن دەپ تۇرعان بۇلدىرشىندەردى دە تولعاندىرادى.
كوپشىلىك اتا - انا بالا مەكتەپكە بارعانشا حات تانىپ جانە جازۋ، ساناۋ ماشىقتارىن يگەرىپ بارسا، جەتكىلىكتى دەپ ويلايدى. ءبىراق بۇل بالانىڭ مەكتەپكە بارعان سوڭ وتە جاقسى وقىپ كەتۋىنىڭ نەگىزگى كەپىلى بولىپ سانالمايدى.
وقۋ، ساناۋ، جازۋ ماشىقتارىن يگەرىپ بارعان سايىن بالانىڭ ءوزى، كەيدە ىنتاسى ءتۇسىپ وقۋعا قىزىعۋشىلىعى بولمايتىن كەزدەرى بولادى. ونىڭ نەگىزگى سەبەبى، ساباققا زەيىنىن شوعىرلاندىرا الماي، سەلقوس، سالدىر - سالاق، وقۋ ماتەريالدارىن قالاي بولسا - سولاي تىڭدايتىن، ءۇي تاپسىرماسىن ءوز بەتىنشە ورىنداۋ كەزىندە لوگيكالىق ويلاۋى، ەستە ساقتاۋى، تانىم پروسەستەرى ءوز دارەجەسىندە تولىق دامىپ، جەتىلمەگەندىكتەن، ياعني وقۋ ارەكەتىن مەڭگەرمەگەن دەپ ەسەپتەلىنەدى.
سول سەبەپتى بالالاردىڭ تانىمدىق بەلسەندىلىگىن، زەيىندىلىگىن، پايىمداۋىن، تالداپ سالىستىرۋ، جالپىلاۋ مەن ەرەكشە بەلگىلەرىنە قاراپ اجىراتۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋدىڭ ولاردىڭ قابىلەتتەرىن دياگنوستيكا نەگىزىندە انىقتاپ جانە ولاردى دامىتۋدىڭ ماڭىزى ەرەكشە.
جوبانى نەگىزدەۋ
قابىلداۋ مەن سەزىنۋ ارقىلى الەمدى تانۋعا بولادى. ادام قورشاعان ورتادا ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن اقپاراتتاردى قابىلداۋى، وڭدەۋى، ونى تالداۋى جانە ولاردىڭ اراسىنان وزىنە قاجەتتى مالىمەتتەردى الا ءبىلۋى كەرەك. ادامنىڭ وزەكتى قاجەتتىلىكتەرىنە بايلانىستى، اسىرەسە ونى قاناعاتتاندىرۋعا قاجەتتى اقپاراتتار ەڭ ماڭىزدى. ماڭىزدى اقپاراتتا ادامعا اسەر ەتەتىن مەحانيكالىق، حيميالىق، ەلەكتروماگنيتتىك، گراۆيتاسيالىق جانە ت. ب. ەنەرگيا تۇرلەرى جيناقتالادى. ميلليونداعان جىلدار بويى جانۋارلار مەن ادامداردىڭ اقپاراتتار قابىلدايتىن، ءارتۇرلى ەنەرگيالارى بار جانە اقپاراتتاردى ەلەكتروماگنيتتىك تولقىن (كورۋ)، مەحانيكالىق اسەر ەتۋ (تەرى سەزىمدىگى)، حيميالىق اسەرى (ءيىس جانە دەم سەزۋ)، اۋا قىسىمىنىڭ تەربەلىسى (ەستۋ) ارنايى مۇشەلەرى دامىپ، جەتىلدى.
ادامدى قىزىقتىراتىن اقپاراتتار ولاردىڭ سەزىم مۇشەلەرى ارقىلى قابىلدانعانىمەن بارلىق ۋاقىتتا قاجەتتى تۇردە بولمايدى. سوندىقتان الەم تۋرالى اقپاراتتاردى قابىلداۋمەن قاتار، ونىڭ تىكە قابىلداۋدان جاسىرىن تۇرعان بولىگىن ءبولىپ وڭدەۋ قاجەت. كەيدە اقپاراتتاردىڭ وسىنداي قاجەتتى بولىگىن الۋ ءۇشىن كۇردەلى مىندەتتەردى شەشۋ كەرەك بولادى. ول ءۇشىن ادامداردا زەيىن، ەلەستەتۋ، ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ جانە سويلەۋ سياقتى پسيحولوگيالىق تانىمدىق پروسەستەر بار.
ەڭ العاشقى الەم تۋرالى تۇسىنىكتى ادامدار سەزىنۋ ارقىلى الدى. ولاردى ادامدار قورشاعان ورتانىڭ اسەرى رەتىندە قابىلدايدى. قابىلداۋدىڭ سەزىنۋدەن ايىرماشىلىعى – ادامدار الەمدى بەينەلەر رەتىندە قابىلدايدى، بۇل ءوزىن قورشاعان دەنەلەر مەن قۇبىلىستار جانە ولاردىڭ قاسيەتتەر جيىنتىعىن تۇتاس قابىلداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
كىرىسپە
بالالاردىڭ قاسيەتتەرىن انىقتاۋ جانە دامىتۋ باستاۋىش مەكتەپتىڭ باستى مىندەتى بولىپ تابىلادى. باستاۋىش مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ جانە تاربيەلەۋ مازمۇنى بالانى مەكتەپ جاعدايىنا دايىنداۋدى قامتاماسىز ەتۋى قاجەت.
بالانى مەكتەپكە پسيحولوگيالىق تۇرعىدا دايىنداۋ اتا - انالار مەن باستاۋىش سىنىپ مۇعالىمدەرىنىڭ بىرلەستىگىنىڭ نەگىزىندە تابىسقا جەتەتىن ماسەلە جانە بۇل بولاشاق مەكتەپ تابالدىرىعىن اتتايىن دەپ تۇرعان بۇلدىرشىندەردى دە تولعاندىرادى.
كوپشىلىك اتا - انا بالا مەكتەپكە بارعانشا حات تانىپ جانە جازۋ، ساناۋ ماشىقتارىن يگەرىپ بارسا، جەتكىلىكتى دەپ ويلايدى. ءبىراق بۇل بالانىڭ مەكتەپكە بارعان سوڭ وتە جاقسى وقىپ كەتۋىنىڭ نەگىزگى كەپىلى بولىپ سانالمايدى.
وقۋ، ساناۋ، جازۋ ماشىقتارىن يگەرىپ بارعان سايىن بالانىڭ ءوزى، كەيدە ىنتاسى ءتۇسىپ وقۋعا قىزىعۋشىلىعى بولمايتىن كەزدەرى بولادى. ونىڭ نەگىزگى سەبەبى، ساباققا زەيىنىن شوعىرلاندىرا الماي، سەلقوس، سالدىر - سالاق، وقۋ ماتەريالدارىن قالاي بولسا - سولاي تىڭدايتىن، ءۇي تاپسىرماسىن ءوز بەتىنشە ورىنداۋ كەزىندە لوگيكالىق ويلاۋى، ەستە ساقتاۋى، تانىم پروسەستەرى ءوز دارەجەسىندە تولىق دامىپ، جەتىلمەگەندىكتەن، ياعني وقۋ ارەكەتىن مەڭگەرمەگەن دەپ ەسەپتەلىنەدى.
سول سەبەپتى بالالاردىڭ تانىمدىق بەلسەندىلىگىن، زەيىندىلىگىن، پايىمداۋىن، تالداپ سالىستىرۋ، جالپىلاۋ مەن ەرەكشە بەلگىلەرىنە قاراپ اجىراتۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋدىڭ ولاردىڭ قابىلەتتەرىن دياگنوستيكا نەگىزىندە انىقتاپ جانە ولاردى دامىتۋدىڭ ماڭىزى ەرەكشە.
جوبانى نەگىزدەۋ
قابىلداۋ مەن سەزىنۋ ارقىلى الەمدى تانۋعا بولادى. ادام قورشاعان ورتادا ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن اقپاراتتاردى قابىلداۋى، وڭدەۋى، ونى تالداۋى جانە ولاردىڭ اراسىنان وزىنە قاجەتتى مالىمەتتەردى الا ءبىلۋى كەرەك. ادامنىڭ وزەكتى قاجەتتىلىكتەرىنە بايلانىستى، اسىرەسە ونى قاناعاتتاندىرۋعا قاجەتتى اقپاراتتار ەڭ ماڭىزدى. ماڭىزدى اقپاراتتا ادامعا اسەر ەتەتىن مەحانيكالىق، حيميالىق، ەلەكتروماگنيتتىك، گراۆيتاسيالىق جانە ت. ب. ەنەرگيا تۇرلەرى جيناقتالادى. ميلليونداعان جىلدار بويى جانۋارلار مەن ادامداردىڭ اقپاراتتار قابىلدايتىن، ءارتۇرلى ەنەرگيالارى بار جانە اقپاراتتاردى ەلەكتروماگنيتتىك تولقىن (كورۋ)، مەحانيكالىق اسەر ەتۋ (تەرى سەزىمدىگى)، حيميالىق اسەرى (ءيىس جانە دەم سەزۋ)، اۋا قىسىمىنىڭ تەربەلىسى (ەستۋ) ارنايى مۇشەلەرى دامىپ، جەتىلدى.
ادامدى قىزىقتىراتىن اقپاراتتار ولاردىڭ سەزىم مۇشەلەرى ارقىلى قابىلدانعانىمەن بارلىق ۋاقىتتا قاجەتتى تۇردە بولمايدى. سوندىقتان الەم تۋرالى اقپاراتتاردى قابىلداۋمەن قاتار، ونىڭ تىكە قابىلداۋدان جاسىرىن تۇرعان بولىگىن ءبولىپ وڭدەۋ قاجەت. كەيدە اقپاراتتاردىڭ وسىنداي قاجەتتى بولىگىن الۋ ءۇشىن كۇردەلى مىندەتتەردى شەشۋ كەرەك بولادى. ول ءۇشىن ادامداردا زەيىن، ەلەستەتۋ، ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ جانە سويلەۋ سياقتى پسيحولوگيالىق تانىمدىق پروسەستەر بار.
ەڭ العاشقى الەم تۋرالى تۇسىنىكتى ادامدار سەزىنۋ ارقىلى الدى. ولاردى ادامدار قورشاعان ورتانىڭ اسەرى رەتىندە قابىلدايدى. قابىلداۋدىڭ سەزىنۋدەن ايىرماشىلىعى – ادامدار الەمدى بەينەلەر رەتىندە قابىلدايدى، بۇل ءوزىن قورشاعان دەنەلەر مەن قۇبىلىستار جانە ولاردىڭ قاسيەتتەر جيىنتىعىن تۇتاس قابىلداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
