- 07 قاڭ. 2020 00:00
- 273
وي، دۇنيە-اي! (ءىى نۇسقا)
قىراۋلى كۇز. ءان سالىپ، قوش ايتىپ جىل قۇستارى دا قايتىپ جاتتى.
...قازالى بولعانداردى جانازالاسىپ، جەرلەسكەن مۇكەي شۇڭ قىرشيدەگى كيىز ۇيىمەن وتىرعان سەمياسىنا كەلىپ سالعىرتتاۋ اتتان ءتۇستى. ونىڭ دەنەسى جەر تارتىپ، جەلكە جۇيەسى شاققىلاپ، كوڭىلى اينىپ اۋىرعانىنا بىرنەشە كۇن بولعان. ول ءبىر ءسات ءتور الدىندا شىنتاقتاي جاتىپ، قوڭىرقاي كيىز ءۇيدىڭ جارتىلاي اشىلعان شاڭىراعىنان الىس بيىككە كوز تىگىپ، اسپان الەمىنە ءۇڭىلىپ ەدى، ءبىر توپ تىزبەكتى تىرنالار تىراۋلاپ توبەسى-
نەن ءبىر اينالىپ ۇشقانداي بولدى دا، ازدان سوڭ كوزدەن قاراسى ءۇزىلىپ، قۇلاقتان داۋسى تىندى. كوكتەن ەستىلگەن وسى ءبىر تىرنالار ءانى ونىڭ قۇلاعىنان كوپكە شەيىن كەتپەدى...
كۇيشى اۋىر كۇرسىندى دە باسىن كوتەردى. كەشكى شاي قامىمەن جۇرگەن سوڭعى — جاس جۇبايى كوكەجانعا قاراپ:
— اجالدىڭ جەر قارماعى ماعان دا ىلىنگەلى تۇرعان سياقتى. حالىققا كەلگەن زوبالاڭنان كىم قاشىپ قۇتىلار دەيسىڭ! كىمنەن ارتىقپىن! ءبىراق امال نە، ۇرپاقسىز كەتكەنىمە وكىنەم! كوكەجان، دومبىرامدى اپەرشى؟ — دەدى. كوپتەن بەرى قازالى بولعانداردىڭ باتاقور قايعىسىمەن قام كوڭىلدى جۇرگەن كوكەجاننىڭ ءاجىمسىز سارى قىزىل جۇزىنە الاۋى وشكەن الدەبىر كۇڭگىرت كولەڭكە قوناقتاعان سياقتى. جارىنىڭ الگى ايتقان سوزىنەن ونىڭ جۇرەگى زۋ ەتىپ توبەسىنە شىققانداي بولدى.
كوكەجان كوزىنە جاس ىركىپ، ۇلكەن ابدىرانىڭ قاقپاعىن اشىپ، دومبىراسىن الىپ بەردى دە:
— قايداعىنى ايتپاڭىزشى، قورقام، «جاقسى لەپەس — جارىم ىرىس» قوي! كەڭشىلىگى بار قۇدايىم ساقتار ءوزى، — دەدى كەيىستى ۇنمەن ءتىل قاتىپ.
مۇكەي دومبىراسىنىڭ قۇلاق كۇيىن تەڭشەپ الدى دا، ءبىر سازدى ىرعاقتى قوڭىراۋلاتا قاعىپ كەلىپ، ءسال تىنىستاعانداي كۇبىرلەپ:
— وي، دۇنيە-اي دەسەڭشى! قايران ءومىر زىمىراپ ءوتتىڭ عوي!... سايراندى شاعىم — ۇستاسپاس ساعىم، — دەپ اۋىر كۇرسىندى. ونىڭ جىن بۋعان باقسىداي دىرىلدەپ، قالتىراپ تۇرعان تۇلا بويىن ءوز ەركىنەن تىس ءبىر قىسىم كۇش كەرنەپ تۇرعان ءتارىزدى. سوڭعى سازدى ىرعاقتى قايتالاپ شەرتە بەرەدى. بۇل وسى ءبىر تۇڭعيىق ءتۇننىڭ سوڭعى تولعانىسىنان تۋعان كۇي — «وي، دۇنيە-اي» ەدى. جارىق دۇنيەنى — تىرشىلىك كۇرەسىن قيماستىقتان تۋعان اسقاق ارماندارعا تولى كۇيشى جۇرەگى وسىلايشا اقىرعى رەت ومىرىمەن قوش ايتىستى. كۇيشى ومىردەن كەتتى. ونان ۇرپاق قالمادى. ءبىراق ونىڭ ارتىندا ولمەيتىن كۇي مۇراسى قالدى.