InfoHub Logo

مۇكەي باس بولعان ون بەس جورتۋىلشى سولتۇستىك التاي سىلەمدەرىن مەكەندەيتىن ءدورتۋىل ەلىنەن 300 جىلقى ايداپ كەلىپ، قابا اۋدانىنىڭ باتىسىنداعى قارا جيدە، بۇركەۋ دەيتىن جەردە جىلقىنى بولىسكە سالادى. مۇكەي جولداستارىنا تالاپ قويىپ:

— ماعان وسى جىلقىدان كوپ ءبولىستىڭ كەرەگى جوق، نەبارى ويعا العان ءۇش جىلقىم بار، سونى بەرىڭدەر؟ — دەپتى. ونداعىسى ەكى قارا بيەنى تەل ەمىپ كەلە جاتقان قوڭىر قۇنانشىعارعا كوزى تۇسەدى.

ونىڭ قولمەن جاساپ قويعانداي جۇپ-جۇمىر سۇيەك ءبىتىمى، سۋ توگىلمەس مايتالمان جورعاسى مەن ات شاپتىراتىن جەلىسى ەرەكشە كوزگە تۇسەدى. قوڭىر قۇنان ەكى ەنەسىنىڭ بەلىنەن ەلىكشە سەكىرىپ ءتۇسىپ وينايدى ەكەن. جولداستارى سۇراعانىن بەرىپ، مۇكەي ارمانىنا جەتەدى. قوڭىر قۇنان ەكى ەنەنى كەزەك-كەزەك تەل ەمىپ كەلگەندىگىنەن «تەلقوڭىر» دەپ اتالادى. ول نە ءۇشىن ەكى ەنەنى ەمگەندىگىن جىلقىنىڭ تۇپكى يەسى بولماسا، كىم ءبىلسىن؟
مۇكەي قوڭىر قۇناندى دونەنىندە ۇيرەتىپ قولعا باعادى. ونى ات اعاشقا بايلاسا، جۇلىپ توقتاتپايدى. ۇيگە بايلاسا، توبەگە شاپشيدى. سوندىقتان ۇزىن شىلبىر تاعىپ، تۇسكەن جەرىندە بوس قويىپ ۇيرەتەدى ەكەن. جانۋار شىلبىردى تارتىپ، تۇلكى قۇساپ بۇلاڭداپ ويناپ تۇرادى ەكەن. تەلقوڭىر قۋسا، قۇستى تىستەپ جەتەتىن، قاشسا، شاڭىن دا كورسەتپەي قۇتىلاتىن «ايتاقالسىن» ات بولىپتى.

تەلقوڭىردىڭ ەكى ەنەسى ەكى جىلدان سوڭ، مەكەنىنە قاشىپ كەتىپتى. ءبىر كۇنى مۇكەي مال كوزدەمەك بوپ، بيىك قۇمنىڭ باسىنا شىعىپ، ەكىنتى نامازىن وقىپ جاتادى. جانىندا داعدىسى بويىنشا بوس تۇرعان تەلقوڭىر تەگى ەنەسى ەسىنە ءتۇستى مە ەكەن، كەنەت كىسىنەپ، ءىشىن تارتىپ اۋنايدى دا، سىلكىنىپ اپ، بۇرىنعى كەلگەن جاعىن بەتكە الىپ قاشا جونەلەدى. نامازدىڭ قازا بولماۋىنا ارەڭ شىداعان ات يەسى قارا تەر بوپ تۇتىگىپ جاقىن ماڭداعى اۋىلدارعا بارىپ اتتان ساپ، ادام توپتاپ، ءۇش كۇن، ءۇش ءتۇن قۋسا دا، تەلقوڭىر جەتكىزبەي، قاراسىن ۇزەدى. ءسويتىپ، ورنى تولماس وكىنىشكە باتقان مۇكەي «تەلقوڭىر» كۇيىن جاسايدى.

---