
- 04 تام. 2015 00:00
- 401
پاتشانىڭ ءۇش قىزى
بۇرىنعى وتكەن زاماندا ءبىر پاتشا بولعان ەكەن. ونىڭ ءۇش قىزى، ايەلى بولعان ەكەن.
پاتشا قالاعا تۇسپەك بولىپ، ءۇش قىزىنان سۇراپتى:
— قىزدارىم، نە الىپ كەلەيىن قالادان بازارلىققا؟
ۇلكەن قىزى تۇرەگەلىپ:
— اكە، ماعان مارجان الىپ كەل! – دەپتى.
كەيىن پاتشا ورتانشى قىزىنان:
— قىزىم، ساعان نە الىپ كەلەيىن؟ – دەپ سۇراپتى.
ورتانشى قىزى تۇرەگەلىپ:
— ماعان ءبىر التىن ساقينا الىپ كەل! – دەپتى.
پاتشا ەڭ كىشى قىزىنان سۇراپتى:
— قىزىم، ساعان نە الىپ كەلەيىن؟ – دەپ.
كىشى قىزى:
— اكە، مەنى ويلايسىز عوي، ويلاساڭىز، ماعان ءبىر جاڭعاقتىڭ بۇتاعىن الىپ كەلىڭىز! – دەپتى.
پاتشا «ماقۇل» دەپ، ارباسىن قوستىرىپ قالاعا ءجۇرىپ كەتتى. قالاعا بارىپ ءبىر قانشا جەرگە ءتۇسىپ تۇرسا، ءبىر كىسى مارجان الىپ كەتىپ بارادى ەكەن. «ءاي، كىسى، مارجانىڭدى قانشادان ساتاسىڭ؟» – دەپ سۇراپتى.
كىسى:
— بەس سومنان ساتىپ ءجۇرمىن، – دەپتى. بەس سومدى بەرىپ، مارجاندى قالتاسىنا سالىپ تۇرسا، ءبىر كىسى التىن ساقينا الىپ بارادى ەكەن.
پاتشا: «ەي، بالام، قانشاعا ساتاسىڭ؟ – دەپ سۇراپتى. ول بالا: «التى سوم»، – دەپتى.
اقشاسىن بەرىپ، ساقينانى قولىنا تاعىپ، ارباسىنا كەلىپ ءمىنىپ كەتتى. كەتىپ بارا جاتىپ ءبىر باۋدى كورىپ، «ەڭ كىشى قىزىم ماعان جاڭعاقتىڭ بۇتاعىن الىپ كەلىڭىز دەپ ەدى عوي، ەسىمنەن شىعىپ كەتىپتى عوي» دەپ، ارباسىنان ءتۇسىپ باۋعا كىرسە، جاڭعاقتار كوپ دەيدى. جاڭعاعىنا قاراسا، التىن جاڭعاق ەكەن. پاتشا تاڭ قالىپ، «مەنىڭ كىشى قىزىم اقىلدى ەكەن عوي» دەپ، سىندىرىپ الىپ كەتىپ بارا جاتقاندا، ءبىر ايۋ شىعىپ:
— پاتشا، مەنىڭ باۋىمداعى جاڭعاقتى نەگە الاسىز؟ – دەپ سۇرايدى. پاتشا قىزدارىنىڭ ايتقان سوزدەرىنىڭ ءبارىن ايتادى.
ايۋ:
— مەيلى، الىپ بار، ءبىراق قىزىڭدى ءۇش كۇننەن كەيىن الىپ كەل، – دەپتى.
پاتشا قورقىپ:
— نەگە الىپ كەلەمىن؟ – دەپ سۇراپتى.
ايۋ:
— مەن سەنىمەن ازىلدەسپەيمىن، الىپ كەل، بولماسا، ءوزىم بارىپ الىپ كەلەمىن، – دەپتى.
پاتشا «ماقۇل» دەپ، ارباسىنا ءتۇسىپ كەتىپتى.
قىزدارىنا العان نارسەلەرىن بەرىپ، ءوزى قاپا بولىپ ءجۇرىپتى.
ايەلى:
— نەگە قاپا بولاسىڭ؟ – دەپ سۇراپتى. پاتشا باعاناعى ايۋدىڭ ايتقان ءسوزىن ءبارىن ايتىپتى. ايەلى:
— قوي، قاپا بولما، قىزىم ءۇشىن ءوزىم بارامىن، – دەپتى. سونداي دەپ وتىرعانىن قىزى ەستىپ:
— اپا، سەن بارما، مەن ءوزىم بارامىن، بۇل پالەنىڭ ءبارى مەنەن بولعان ەكەن، – دەپ جىلاپتى. اناداعى ايۋدىڭ ءۇش كۇنى ءوتىپ كەتكەن ەكەن. ءبىر زامان قاراسا، ءبىر ايۋ كەلە جاتىر. كەلىپ:
— قانە قىزىڭ؟ – دەپ سۇراپتى.
پاتشا:
— مىناۋ! – دەپ كورسەتىپتى.
ايۋ:
— قىزىندى كيىندىر! – دەپتى. قىزىن كيىندىرىپ، قىز بەن ايۋ ارباعا ءتۇسىپ كەتتى. بارىپ-بارىپ باۋعا كەلىپ:
— قانە، ءتۇس! – دەپتى قىزعا قاراپ، — مەنىڭ سوڭىمنان ءجۇر، – دەپتى دە كەتە بەردى. بارىپ ءبىر جەردىڭ استىنا ءتۇستى.
قىز كەيىننەن ءبىر ەسىك اشتى، قاراڭعى، تاعى بىرەۋىن اشسا، جاپ-جارىق التىن ساراي، جاڭاعى ايۋ ادەمى جىگىت بولىپ كەتىپتى. جىگىت قىزعا:
— سەن ماعان كۇيەۋگە تي! – دەپتى. قىز ءوزى قايران بولىپ قالدى، جاڭاعى ادەمى جىگىت بولعانىنا. قىز «ماقۇل» دەپ، قىزدى جىگىت الماقشى بولىپ، توي قىلىپ، قىزدىڭ اكە-شەشەسىن شاقىردى. اكەسى مەن شەشەسى كەلدى. ءسويتىپ قىزدى ايۋ الدى.