ءقابىر ءتۇنى
ول «وزەكتى جانعا ءبىر ءولىم» ەكەندىگىن جانە ءوزىنىڭ اقتىق دەمى بىتكەن كۇنى انا دۇنيەنىڭ قوناعى اتاناتىندىعىن انىق بىلەتىن. بۇعان ىشتەي دايىن بولاتىن. ءبىراق، ءوزىن تىرىلەر قاۋىمى جەر قوينىنا تاپسىرعان كۇننىڭ تۇنىندە، قاتال ازاپقا تۇسەتىندىگىن، ءتانى جىرتقىشتىق سەزىممەن تالانىپ، جانى بۇعاۋعا الىناتىندىعىن ويلاماپتى. مىنا ومىردە جىبەرگەن قاتەلىكتەرىم مەن جاساعان كۇنالارىما وراي جازالانارمىن، الايدا جەر بەتىندە ادامدار كوپ قوي، و دۇنيە اتتانىپ جاتقان، ءقايسىبىرىمىزدى تەرگەپ، تەكسەرىپ، ەلەكتەن وتكىزەدى دەرسىڭ دەگەن پەندەلىك تۇيسىكپەن شەكتەلەتىن. ءتانىمنىڭ ءشىرىپ، توپىراققا اينالارى حاق، سوندىقتاندا جانىمدى كوپ قيناپ ءقايتسىن، سەبەبى ءوزىنىڭ بەرگەن جانىنا سونشالىقتى ەكپىنمەن شۇيلىگە قويمايتىن شىعار دەپ تۇيگەن. ال جارىق دۇنيە توپىراقپەن كومىلىپ، ەڭ سوڭىندا نۇكتەدەي عانا ساڭىلاۋدان سىعالاعان ساۋلەنى ءبىر قيىرشىق جاۋىپ، تاس تۇنەككە ورانعان ساتتە قۇرت-قۇمىرسقا سەكىلدى دەنەسىن تىتىركەتكەن تىلسىم كۇش، سول كۇنى كەش باتقانشا كوز الدىنا الدەبىر ەلەستەردى اكەلىپ، وتكەن كۇندەردى جۇگىرتىپ ءوتىپ، اۋرە-سارساڭعا سالعان ەدى. بۇل ۋاقىتتا جانى وزىنەن اجىراي قويماعان-دى. ءوزىن وراعان كەبىندى شەشىپ تاستاپ، ءقابىر ىشىندە ارى-بەرى ءجۇردى. ءتىرى كۇنىندە تولىق بىلمەسە دە، ولگەن ادامداردىڭ تەرگەۋگە تۇسەتىنىن ەستىگەنى بار. كىم تەرگەيدى، قالاي تەرگەيدى، ول جاعىنا ساناسى جەتپەدى. تەك جانىنىڭ ءبىر كۇندەرى ازاتتىق الىپ، ءوز ەركىمەن كەتەتىندىگىن سەزەتىن. ءتانى مەن جانى ءبولىنۋ ءۇشىن، ءوزىن قۇرباندىق رەتىندە ەسەپتەيتىن.
سونىمەن ءتۇندى كۇتتى. نە بولار ەكەن دەپ. كەش باتتى. شۇباتىلعان قارا شاپانىن جامىلىپ ءتۇن جەتتى. دەگبىرسىزدەنە باستادى. قايتادان كەبىندى ورانىپ، ورنىنا بارىپ جاتىپ الدى. قاس-قاعىم ساتتە ءقابىردىڭ ءىشى ۇلكەن الاڭقايعا اينالدى. باسىن كوتەرىپ قاراپ ەدى، ءوزى جاتقان جەردەن ەكى باعىتقا جول باستالادى ەكەن. ۇشى كورىنبەيدى بۇل جولدىڭ. بۇلاي شالجيىپ جاتا بەرگەنىم بولماس دەپ، كەبىندى قايتادان شەشىپ تاستاپ، ورنىنان تۇرا بەرگەنى سول، قارسى الدىنان ەكى بەينە شىعا كەلدى. بەت-جۇزدەرى كورىنبەيدى، ەكەۋى ۇستەرىنە باستارىن بۇركەپ تۇراتىن شاپان كيىپ العان. ءبىرى اق، ەكىنشىسى قارا ءتۇستى. اق ءتۇستى شاپان كيگەنى ەرتە زامانداردا پاتشالاردىڭ جارلىعىن وقىپ تۇرعان ادامدى ەسكە تۇسىرەتىن شۇباتىلعان قاعاز ۇستاپ العان قولىنا. ونىڭ قانشاسى وراۋلى تۇر جانە. قارا ءتۇستى شاپان كيگەننىڭ ءبىر قولىندا جالعىز پاراق قاعاز، ەسەسىنە ەكىنشى قولىندا الماس قىلىش بار. جارق-جۇرق ەتەدى، الىستان كورىنىپ تۇرعان بەلگىسىز وتتىڭ ساۋلەسىمەن. ول ورنىنان تىك تۇردى. «تىزەرلەپ وتىر» دەگەن ءامىردى ەستىدى. ايتقاندارىن ەكى ەتپەدى.
— ءبىز باستايمىز، دۇرىستاپ تىڭداپ ال.
قۇلاعىن ءتۇردى. اق كيىمدى ادام(كىم بىلەدى، بالكىم ادام ەمەس تە شىعار) ءسال كىدىرىپ قالدى دا، «سىزگە سوڭعى مۇمكىندىك بەرىلەدى. قايسىسىنان باستايىق: تىرلىكتەگى جاقسى ىستەرىڭىزدەن بە، الدە جاماندىقتان با؟» دەپ سۇرادى.
— جاماندىقتى ەستىگەنمەن، ارتىنان ۇلكەن جاقسىلىقتار جۇباتار بولار. سوندىقتان دا اۋەلى جاماندىقتان باستاڭىزدار.
قارا ءتۇستى كيىم كيگەن ادام ءبىر ادىم العا شىقتى.
— ءسىز بار ومىرىڭىزدە ءۇش قيانات جاساپسىز.
ول قۋانىپ كەتتى. «سوندا الپىس ءۇش جىلدىق عۇمىرىمدا ءۇش-اق رەت قاتە باسقانىم با، ونشا-مۇنشا اۋىر نارسە ەمەس قوي» دەپ ويلاپ ۇلگەرگەنىنشە، قارا كيىمدەگى ادام:
— ءبىراق وسى كۇنالارىڭىزدى سىزگە ءۇش ءجۇز جىلدىق عۇمىر بەرىپ جەر بەتىنە قايتارسا دا اقتاي المايسىز.
— ءۇش ءجۇز جىل دەيدى... ايىپ بولماسا سول كۇنالارىمدى ايتىپ بەرەرسىز؟
— ءقازىر باستايمىز. مىنە، ءسىز ون التى جاسىڭىزدا تابانىڭىزبەن تاپتاپ ءبىر قۇمىرىسقانى ولتىرگەنسىز. ءسىزدىڭ قولىڭىزدان جاھاننامعا اتتانعان سول قۇمىرىسقا ءقازىر جۇماقتا، «ءبىراق مەنىڭ مەكەنىم توزاق ەدى» دەپ، ءالى كۇنگە دەيىن قاپالانىپ ءجۇر.
— مۇنىڭىز قالاي؟ قۇمىرىسقا جۇماقتا جۇرسە، كەرىسىنشە ماعان راحمەت ايتپاي ما؟ كىم قۇرت-قۇمىرىسقاعا قاراپ ءجۇر دەيسىڭ.
— ءسىز وزىڭىزگە عانا جاۋاپ بەرىڭىز؟
— جارايدى، مەنىڭ سول ءسات ەسىمە تۇسپەي وتىر. بايقاماي باسىپ كەتۋىم دە مۇمكىن عوي.
— ەگەر ءسىز تابانىڭىزدىڭ استىندا نە جاتقانىنا ءمان بەرمەيتىن بولساڭىز، وزگە ىستەردى قالاي اتقاردىم دەپ ويلايسىز؟
— قويىڭىز ەندى. مۇنىڭىز كوپە-كورنەۋ جالا جابۋ عوي.
— ەندى بىزگە دە اۋىز سالايىن دەدىڭىز بە؟ بۇل تىپتەن كەشىرىلمەيدى.
قارا كيىمدى ادام شارت قيمىلمەن قولىنداعى الماس قىلىشتى سەرمەپ قالدى. ول قولىنىڭ بىلەگىنەن شابىلىپ قالعانىن كوردى. قالعانى جەردە دىرىلدەپ جاتىر. شىڭعىرىپ جىبەردى. انا ەكەۋى ءمىز باقپايدى. جالما-جان ورنىنان تۇرىپ، كەبىننىڭ شەتىنەن جىرتىپ الدى. اتقىلاعان قاندى توقتاتپاق ويمەن شولاق قولىن وراپ جاتقان، «ورىنىڭا وتىر» دەپ بۇيىردى ەكەۋى. كوزى قاراۋىتىپ بارادى. سوندا دا بار كۇشىن سالىپ ساۋ قولىمەن ەكىنشى شولاق قولىن وراپ تاستادى. جۇرەگى اينىپ، قۇسقىسى كەلدى. قارا كيىمدى ادام جانىنا جاقىنداپ كەلدى دە، الماس قىلىشتى تاماعىنا تاقاپ تۇرىپ: «جانىنىڭ ءتاتتىسىن قارا. قۇمىرىسقاعا بۇدان اۋىر بولعان» دەدى. سوسىن قىلىشتىڭ لىپىپ تۇرعان جۇزىمەن ونىڭ بەتىن ءتىلىپ جىبەردى. ول قاتتى شىڭعىردى.
قارا كيىمدى ادام ءوز ءسوزىن جالعاستىردى.
— ءسىز تاعى دا جيىرما جەتى جاسىڭىزدا ءبىر قۇمىرىسقانى تابانىڭىزبەن ەزىپ كەتكەنسىز.
— قۇداي-اۋ، باسقاسى قۇرىپ قالدى ما، نەمەنەسىنە قۇمىرىسقا جايىندا ايتا بەرەسىز. ادام ولتىرگەندەر دە بار عوي.
ول ءوزىن قورعاشتاپ، الدەنەلەردى ايتىپ جاتقان، «داۋرىقپا» دەگەن كەسىمدى بۇيرىقتى ەستىدى.
— ءسىز اۋەلى ءوزىڭىز ءۇشىن جاۋاپ بەرەسىز.
— بۇلاي جاۋاپ بەرگەنى قۇرىسىن.
قارا كيىمدى ادام الماس قىلىشتى تاعى دا سىلتەدى. ول ەكىنشى ساۋ قولىن تارتىپ ۇلگەرگەنمەن، جالاڭداعان وتكىر ءجۇز كەۋدە تۇسىن وسىپ ءوتتى. شىبىن جانى شىرقىرادى. ىرسيعان كەۋدەسىنىڭ ءار جاعىنان جۇرەگى كورىنەدى. ارەڭ دەگەندە تىلگە كەلدى.
— مىناۋ، تىرلىكتە كورمەگەن قورلىعىم عوي. ادامدى اجال قۇشتىرماي تىنبايتىن شىعارسىڭدار.
تىستەنىپ، كەكتەنىپ ايتتى.
— ءسىز ونسىز دا ولگەن ادامسىز. بار ەركىڭىز ءبىزدىڭ قولىمىزدا.
— ودان دا بىردەن باسىمدى شاۋىپ تاستامايسىڭدار ما؟
— جوق، ءسىز ءار كۇناڭىزگە وراي جازاڭىزدى الۋعا ءتيىسسىز.
— وندا اكەلىڭىز، ءوزىم-اق كەۋدەمە سۇعىپ الايىن.
ول قارا كيىمدىنىڭ قولىنداعى الماس قىلىشقا ۇمتىلدى. الماس قىلىش جارق ەتتى. ول وكىرىپ بارىپ قۇلادى. سول اياعى تىزەسىنەن جوق. قان توقتار ەمەس. كوزىنىڭ الدى تۇمانداندى. قارا كيىمدى ادام ەش الاڭسىز ونىڭ ءۇشىنشى كۇناسى جايىندا باستاي بەرگەن، ءسال وز-وزىنە كەلگەن ول، ورنىنان اقىرىنداپ تۇردى دا، شويناڭداپ قاشا جونەلدى. قۋىپ كەلە جاتىر دەپ ويلاعان، ءبىراق ارتىنان: «سىزگە جۇماقتان دا، توزاقتان دا ورىن جوق. جانىڭىز ەندى ماڭگىلىك قاڭعىرىپ جۇرەدى» دەگەن قاتقىل داۋىس جاڭعىرىپ جاتتى. ءمان بەرمەستەن اۋىر اعاشتارمەن باستىرىلعان ءقابىردىڭ توبەسىن، قۋىس-قۋىستارىن ساۋ قولىمەن تىرمالاي بەردى. تەز ارادا ءقابىردىڭ سىرتىنا شىقتى. جانىنا قاتتى باتسا دا كەۋدەسىن كەرە تەرەڭ تىنىستادى. تاڭ بوزارىپتى. تومپەشىك بولىپ جاتقان قابىرىنە قاراپ ەدى، جانىنان قۇمىرىسقانىڭ كىشكەنتاي يلەۋىن كوردى. ەش ويلانباستان قۇمىرىسقا يلەۋىنىڭ جانىنا جۇگىرىپ بارىپ، بارماقتاي عانا تەسىكتەن ىشىنە سۇڭگىپ كەتتى. ءوزىنىڭ ەندىگى ماڭگىلىك مەكەنى وسى شىعار دەپ ويلادى.
You Might Also Like
-
بۇگىندىككە ساتسىزدىكتەردىڭ شىرماۋىنان شىعا المادىم. كۇنۇزاق جۇمىسىم ونبەي، كەرى كەتۋمەن بولدى. جۇيكەم سىر بەرگەندەي، بولماشى نارسەگە اينالامداعىلارمەن ايقايلاسىپ، جۇرتتىڭ مازاسىن الۋمەن ءجۇردىم. قال...
-
ءسىرا مەن و دۇنيەلىكتەردىڭ تىزىمىنە ەنگەن بولۋىم كەرەك، سۇپ-سۋىق تابىتتىڭ ىشىندە جاتىر ەكەنمىن. ۇيىپ قالعان قاراڭعىلىقتان ەش نارسەنى اجىراتا المايسىڭ، وتە قيىن، ءارى تابىتتىڭ ءىشى سونشالىقتى تار، جان-...
