قاجەكەننىڭ ارمانى
قاجىكەن وزىمەن بىرگە ويناعان بالالاردى ەشقاشان رەنجىتىپ كورگەن ەمەس. ەشكىممەن بايلانىسپايدى دا. ول مەيلىنشە قيالشىل بالا.
— بىلەسىڭ بە، توكەن، دۇنيەدە تەڭىزشى بولۋدان ارتىق باقىت جوق. الىس مۇحيتتارعا ساياحات جاسايسىڭ. الىس ەلدەردى كورەسىڭ. تەڭىز ءتۇبىنىڭ كەيبىر بايلىعىن تەكسەرەسىڭ، جاقسى ەمەس پە؟ تەڭىزدە شىرماتىلىپ وسەتىن جىبەكتەي جۇمساق وسىمدىك بولادى ەكەن. ءوزىمىز كۇندە جەپ جۇرگەن كامپيتتەردىڭ سىرتىنداعى اسەم قاعازدار سودان جاسالاتىن كورىنەدى.
— سولاي ما، راسىندا تاماشا عوي، — دەپ، توكەن قاتتى تاڭداندى.
— سولاي، مەن ەندى قالايدا تەڭىزشى بولام. توكەننىڭ اعاسىنشا ۇلكەن كەمەلەرمەن جۇزەم.
— وي، ماقتانشاق، مۇرنىڭدى ءسۇرتىپ السايشى. سەنى تەڭىزشىلىككە الىپ ءقايتسىن، — دەدى جاندوس كۇلىپ. قاجىكەننىڭ قالقان قۇلاعى قىپ-قىزىل بولىپ كەتتى.
— الادى، نەسى بار، — دەپ كۇمىلجىدى ول. شولاق مۇرنى پىسىلداپ تومەن قارادى. كوزى جاساۋراپ، ۇيىنە قاراي شاپشاڭ كەتىپ قالدى.
— بەكەر ۇيالتاسىڭ، ول شىنىندا تەڭىزشى بولادى. ءسوزسىز بولادى. كىم نە بولسا ەركى ەمەس پە؟ — دەپ توكەن جاندوسقا ۇرىسا باستاپ ەدى، اناۋ:
— ماقتانشاقتى جانىم سۇيمەيدى. «پالەن بولام، تۇگەن بولام». سوندا وزگە جۇرت بولا الماي ما؟ مىسالى، مەن كوسموناۆت بولام. گاگارينشە قاس قاققانداي ۋاقىتتا الەمدى ءبىر اينالىپ تۇسەم. كوسموناۆتىڭ جانىندا تەڭىزشىلىك تە جۇمىس پا؟ مەن تاعى كىم بولام، تۇرا تۇر، ويلانايىن…
توكەن قارقىلداپ تۇرىپ كۇلىپ جىبەردى.
— وي، ناعىز ماقتانشاق ءوزىڭسىڭ. قاجىكەنگە تەڭىزشىلىكتى قيمايسىڭ. ال ءوزىڭ بىردەن كوسموناۆت بولماقسىڭ.
جاندوس جۇدىرىعىن ءتۇيىپ الىپ، جيرەن شاشى تىكىرەيىپ، سوقتىققالى تۇر.
— كانە، كىم كوسموناۆت بولا المايدى، ايتا عوي! — دەدى كەۋدەسىن كوتەرىپ.
— سەن بولا المايسىڭ، — دەدى توكەن دولدانىپ. — كوسموناۆت تۇگىل شوپىر دا بولا المايسىڭ، ناعىز ماقتانشاقسىڭ!
جاندوس جۇدىرىعىن الا ۇمتىلدى. توكەن قولىن قاعىپ جىبەرىپ، الىسا ءتۇستى. قاپىلىستا توكەندى ىشتەن ءتۇيىپ جىبەردى. ەكى بالا ۇمار-جۇمار بولىپ جەرگە قۇلادى.
ىزالى توكەن جاندوستى استىنا باسىپ، شاپالاقتاپ جىبەردى. جاندوس قاشىپ بارا جاتتى. توكەن ءۇستىن قاعىپ تۇرىپ:
— ماقتانشاق، قورقاق! — دەپ ايعايلادى.
وسىدان سوڭ بالالار كوپ ۋاقىت كەزدەسپەدى. اسىرەسە قاجىكەن تۇنجىراپ ءجۇردى. ءبىر كۇنى توكەننىڭ تەڭىزشى اعاسى دەمالىسقا كەلە قالدى. قاجىكەن قاتتى قۋاندى. ول تەڭىزشىگە ىرجيا قاراپ، كوز الماي تۇردى. قولاپايسىز كەڭ شالباردىڭ بالاعىن ۇستاپ كورگىسى كەلدى. التىن جازۋلى جىبەك لەنتانى قاتتى قىزىقتادى.
توكەننىڭ اعاسى اۋىلدا كوپ بولعان جوق. قىزمەتىنە ءجۇرىپ كەتتى. ول توكەنگە كۇنقاعارسىز كارتۋزدىڭ التىن جازۋلى لەنتاسى مەن ماتروس بەلبەۋىنىڭ جەزدەن قۇيعان اۋىر ايىلباسىن قالدىرعان ەدى. بەتىندە كەمە ياكورىنىڭ سۋرەتى بار سوم ايىلباس بولاتىن. توكەن قاجىكەندىكىنە باردى.
— ءجۇر، قاجىكەن، وينايىق. مەندە مىنالار بار، ءجۇر! — دەدى ول لەنتا مەن ايىلباستى كورسەتىپ. قاجىكەن كوڭىلسىز ەردى.
— ءما، ايىلباستى الا عوي. سەن تەڭىزشى بولامىن دەپ ءجۇرسىڭ عوي، الا عوي!
قاجىكەن ءۇنسىز باس شايقادى.
— ەندەشە لەنتانى دا قوسا بەرەيىن.
بالا تاعى دا باس شايقادى. ەكى دوس كولگە قاراي ءۇنسىز اياڭداپ كەلە جاتتى. قاجىكەن تولقىن ءجۇرىپ جاتقان كول ورتاسىنا قاراپ كۇرسىندى دە:
— مەن ءبارىبىر تەڭىزشى بولام، كور دە تۇر! — دەدى.
You Might Also Like
-
زەينۇر ساباق دايىنداۋعا وتىردى. بۇگىنگى تاپسىرما ولەڭ جاتتاۋ ەدى. «جازعىتۇرىم قالمايدى قىستىڭ سىزى..» — دەپ شاپشاڭداتا وقي باستادى. اپ-ساتتە ءبىر شۋماعىن جاتتاپ تا ۇلگەردى. ءو...
