InfoHub Logo

بيداۋلەت تۋمىسىنان كەدەي ادام ەدى. بالا كۇنىمنەن كوز الدىمدا. شوشاڭداعان بەس ەشكىسىن ايقايلاپ ارى قۋىپ، بەرى قۋىپ كىجىنەتىن دە جۇرەتىن. كەيىن ۇلكەندەردىڭ اڭگىمەسىنەن ەستۋىمشە ارعى اتالارى دا ءيىنى جارىپ تون كيمەگەن، اۋى جارىپ ات مىنبەگەن ادامدار بولعان سەكىلدى. ونى ءبىر جىلى جازعىتۇرىم جالدانىپ ماسعۇتتىڭ ءۇش ءجۇز قويىن تولدەتكەندە بيداۋلەتتىڭ ءوزى دە ايتىپتى. جەرىگەن قوي، جاعىزعان قوزى دەگەندەي ەگىزدەتە توپىرلاپ تۋىپ جاتقان قالىڭ ءتولدى يگەرە الماي كەتكەن بيداكەڭ، «وسى ءجۇندى جاۋدى جۇزگە جەتكىزە الماي جەتى اتام كۇيىپ كەتىپ ەدى، وسىلار قالاي مىڭ قىرىلتىپ ايداپ جۇرەدى وسى؟ قۇداي-اۋ، مىنانىڭ مالىنىڭ قىسىر قالعان ءبىرى جوق پا؟ ەندى تەكەسى لاقتاپ، قوشقارى قوزىلايتىن شىعار!» دەپ كۇيىنگەن ەكەن دەيدى. سول بيداكەڭ تۋرالى اڭگىمە عوي بۇل.

قوراسىنىڭ الدىندا وزىنەن ءوزى زىركىلدەپ تۇرعان بيداۋلەتكە ءبىر كۇنى كورشىسى ءارى قۇرداسى قۇناش جاقىنداپ كەلىپ ادەتتەگىدەن وزگەشە باسەڭ ۇنمەن سىرلاسقىسى كەلگەن ادامداي جاقىن تارتا سويلەپتى:

— بيداك، وسى ساعان كوپتەن بەرى بىرەڭە ايتايىن دەپ ءجۇر ەدىم، — دەيدى عوي.

— ايتا بەر، جەر الىس بولىپ قولىڭ جەتپەي ءجۇر مە ەدى؟ — دەپتى بيداك.

— بۇرىن دا جىبەكتەي ەسىلىپ تۇرعانى شامالى عوي، دەسەدە سوڭعى بىر-ەكى جىلدا سەنىڭ مىنەزىڭ قاتتى وزگەرىپ كەتكەن سەكىلدى. بولار-بولماس نارسەگە سونشا اشۋلانىپ، ەلۋگە جەتپەي اشەيىن ءبىر شارقايا شالعا اينالىپ باراسىڭ. «اكاۋ بۇل بۇرىن تىم مۇنداي ەمەس سەكىلدى ەدى» دەپ قويام. نە بولىپ ءجۇر وسى ساعان؟ — دەپ مۇڭدانىپتى.

— كەدەيلىكتەن قاجىپ كەتتىم، قۇناش. بالالار جاس، بۇل كەدەيلىك ادامدى تيتىقتاتىپ تامتىعىنا جەتەدى ەكەن عوي، جالىعىپ كەتتىم ءتىپتى، — دەپ ونىڭ دا تىزەسى دەرەۋ بۇگىلە كەتىپتى سوندا.

— دەمالىپ ال وندا، — دەپتى قۇناش قۇرداسى قىجىرتىپ.

— مىنانىڭ استىنا بارىپ ءبىراق دەمالاتىن شىعارمىن، — دەپ قولىنداعى اعاشپەن جەردى شۇقىلاپتى بيداك.

— قايتەسىڭ ەندى، كەدەيلىك جالىقساڭ شەشىپ تاستار كيىم ەمەس، شىدايسىڭ دا، تۋىستارىڭ بار ايتەۋ.

— ە، ە، تۋىسىڭنان ءبىر سەركەش الىپ كور، سونىسىن بۇلداپ ءبىر جاز جۇمىcقا سالادى. ونان دا جاتىڭ جاقسى.

— جات جارىلقاي ما، بيداك-اۋ.

— ونىڭ دا جولى بار شىعار، ويلانۋ كەرەك، — دەپتى بيداۋلەت.

بيداكەڭە تۋىستارى كومەكتەسپەيدى ەمەس، كومەكتەسەدى ەكەن. ءبىراق ءدال بەرگەنىن بۇلداماسا دا، اناۋ-مىناۋ تىرلىگىنە جاردەمگە شاقىرادى عوي، سوعان ءوزى قياڭقى، قىرىس ادام كەيدە شامىرقانىپ، ىستەسە دە كۇڭكىلدەپ، بۇرقىلداپ ءجۇرىپ ىستەيدى ەكەن.

ونىڭ قۇناشقا «جاقىنىڭنان جاتىڭ جاقسى» دەۋىنىڭ ار جاعىنان ءبىر بالەلى وي باس كوتەرىپ كەلە جاتىپتى. ونى ول كەزدە قۇرداس كورشىسى دە، تۋىس جاقىندارى دا بىلمەگەن.

ول ۋاقىتتا، بيداۋلەت ەكەۋىمىز تۋىپ-وسكەن التايدا «قازاق قايىر سۇرايدى»، «قازاقتان قايىرشى شىعادى» دەگەن وي جان بالاسىنىڭ تۇسىنە كىرمەگەن. الايدا اندا-ساندا ۇيعىر سەكىلدى وزگە ءبىر ۇلتتاردىڭ وكىلى موينىنا دوربا سالىپ، ەل ارالاپ قايىر سۇراپ جۇرەتىن-دى. ساقالدارى كەۋدەسىن جاپقان قاريا كىسىنىڭ قايىر سۇراپ جۇرگەنىن كورگەندە تاڭىرقاپ ءارى قورقىپ «قايىرشى كەلە جاتىر» دەپ قاشۋشى ەدىك. ال، ولار ەشبىر قازاقتىڭ ۇيىنەن قۇر شىقپايتىن. ءبىرى اسقا تويدىرىپ، ءبىرى اقشاسىن سالىپ بەرىپ قوناقتاي اتتاندىرىپ جاتۋشى ەدى.

وسى جاعدايدى كورىپ، ءبىلىپ جۇرگەن بيداۋلەت الباستىنىڭ ويىنا ءبىر كۇنى جاماندىق ءتۇسىپتى. «تىم بولماسا قازاق تا ەمەس، قايداعى ءبىر ۇيعىردىڭ دا قالتاسىن تولتىرىپ جىبەرىپ جاتىر عوي، مەن سۇراسام نەگە بەرمەسكە» دەگەن ءۇمىتتى قيال ميىنا كىرىپ الىپتى دا كۇنى-تۇنى مازا بەرمەپتى. وسى ويىنا ىشتەي بەكىم جاساعان سايىن شاقىرعاننىڭ جۇمىسىنا بارماي، وزىنەن ءوزى شالقاقتاپتى. «موينىما ويۋلى توقىما قورجىنىمدى سالىپ الىپ تارتىپ كەتسەم قايتەدى؟» دەگەن وي نە قويا الماي، نە ىسكە اسىرا الماي ءوزى قاجىپ بىتكەن جانىن اي ەمەس، جىل بويى قاجاپتى. ءوز جوسپارىنان ءوزى ءزارازاپ بولىپتى.

سودان، نە كەرەك، تاعى ءبىر تۋىسى قايتا-قايتا جاردەمگە شاقىرا بەرگەن ءبىر كۇنى «بۇل دا سول بىلتىر كۇزدە بەرگەن اقساق توقتىسىن بۇلداپ وتىر» دەپ شامدانعان بيداكەڭ ويىنداعى الگى شارۋاسىنا شارت بەكىنىپتى. تالاي-تالاي وقتالىپ تارتىنىپ قالا بەرگەن، تارتىنىپ قالعان سوڭ تاعى مازاسىز كۇي كەشكەن ول، بۇل جولى باستاماسام، بيداۋلەت اتىم ءوشسىن دەپ، وز-وزىنە سەرت ەتىپ، ورنىنان سەكىرىپ تۇرىپتى.

«شەشىنگەن سۋدان تايىنبايدى». ءبىراق، سۋدىڭ دا كەز كەلگەن جەرىنە قويىپ بەرمەي، ىڭعايلى جەرىنەن ءتۇسۋ كەرەك قوي. ونى ەندى جىل بۇرىن ويلاپ قويعان ەكەن. قايىر سۇراۋدى ءوز اۋىلىنان باستاسا ەلدىڭ ءبارى كۇلەدى عوي، «ويباي بيداۋلەت جىندانىپ كەتىپتى» دەپ قاشاتىن شىعار، كىم بىلەدى. سوندىقتان قوڭىر كۇزدىڭ ءبىر كۇنىندە ويۋىنىڭ تامتىعى عانا قالعان ەسكى قارا دورباسىن سول يىقتان قيعاشتاي وڭ مىقىننىڭ تۇسىنا سالىپ الىپ، ءوز اۋىلىنان كەيىن تاعى ءۇش اۋىلدى ارتقا تاستاپ، توز-توز بوپ ءتورتىنشى اۋىلدىڭ شەتىنە ءىلىنىپ، «ءبيسسىمىللا» دەپ باستايدى عوي.

ول كەزدە، ءيا ءقازىر دە بيداۋلەت ەكەۋمىز تۋىپ-وسكەن سول اۋىلدا ەشكىم ءۇي سىرتىنان ايقايلامايدى. تۋرا كەلىپ ەسىكتىڭ تۇتقاسىنان تارتىپ ىشكە ەنەدى. اسىرەسە، اۋىل ءىشىنىڭ ادامدارى سونداي ەمىن-ەركىن ارالاسادى. شارۋاسى بولسا ايتىپ، شارۋاسى بولماسا وتىرىپ ءشاي ءىشىپ، وزگە دە كىسىسى كوپ مول داستارحان بولسا ارى-بەرىدەن اڭگىمە قوزعاسىپ دەگەندەي ساعاتتاپ وتىرىپ قايتادى. ەندى بىزدەن كەيىنگى ءتورتىنشى اۋىلدىڭ سالتى وزگەشە ەمەس قوي، بيداۋلەتىمىز شەتتەۋ تۇرعان ءبىر ءۇيدىڭ اشىق جاتقان قاقپاسىن اقىرە-ە-ەن عانا اتتاپ كىرىپتى. اتتاپ كىرسە بەس-التى ادام اۋلاداعى ءتاپشان تاقتايدا مالداس قۇرىپ ءشاي سوراپتاپ وتىر ەكەن، بۇ كىسى اسسالاۋدى سوزا قويابەرىپتى، وتىرعاندار شەتىنەن اليك سالىپتى. سونىمەن نە كەرەك، «كەلىڭىز، كەلىڭىزبەن» كەۋكەۋلەپ تورگە ءبىراق شىعارىپتى. كۇزدى كۇنگى قويۋ سۇتتەن قاتقان كۇرەڭ شايدى ەكى قاۋىپ ۇرتتاعاندا قانشاما جەردەن جاياۋلاپ قاقتىعىپ كەلە جاتقان بيداكەڭنىڭ جۇقا شەكەسى شىپ-شىپ تەرلەپتى. ەندى قازاق ءجون سۇراسپاي وتىرا الا ما؟

— قايدان كەلە جاتىرسىز؟ — دەيدى وزىنە جاقىن وتىرعان بىرەۋى.

— تاراتى دەگەن اۋىلدان، — دەيدى بيداكەڭ ءوز اۋىلىنان تاعى بىر-ەكى اۋىل ارى اپارىپ.

— ويپىرماي، سونشا الىس جاقتان  ءجۇر ەكەنسىز عوي، ءشاي الىڭىز، — دەيدى كەسە الىپ بەرىپ وتىرعان ءۇي يەسى .

— تاراتىعا بارىپ تاس لاقتىرساڭ ءتاسبيدىڭ باسىنا تيەدى دەپ ەستيمىز، ءوزىڭىز قاي ەل بولدىڭىز؟ — دەيدى ءبىر ەڭگەزەردەي جۋان قارا.

— ءيا، تاسبي سۇيىننەن تارايدى عوي، ءبىز تەكەيدە شالىدەن تارايمىز.

— ويپىر-اۋ جاقىنداپ كەلەسىڭ عوي، ءشالىنىڭ ىشىندە قايسى؟ — دەپ ەڭگەزەردەي قارا ەنتەلەي جاقىندايدى.

— ءشالىنىڭ ىشىندە بوتابايمىن.

— ءما، مىنە سەنىڭ تۋىسىڭ ەكەن عوي، — دەيدى جۋان قاراعا ءۇي يەسى.

— ءيا، قىزىق بولىپ جاتىر، تۇرا تۇر، ءجا سودان بوتابايدان قايسى؟ — دەيدى جۋان قارا ءتىپتى ەنتەلەپ.

بيداۋلەت ساسا باستايدى. «تۋراسىن ايتسام با، ايتپاسام با؟» دەپ ءسال ويلانىپ بارىپ، رۋدىڭ ءاۋ باستا دۇرىسىن ايتقان سوڭ اياعىن جالتارۋدىڭ مۇمكىن ەمەس ەكەنى ەسىنە ءتۇسىپ بارىپ:

— بوتابايدان قارامان، — دەيدى.

سوندا الگى ەڭگەزەردەي ءداۋ ورىنان ىركىلە قوزعالىپ كەپ بيداۋلەتتى قۇشاقتاپ قايتا امانداسادى. وتىرعانداردىڭ بارلىعى تابىسقان تۋىستارعا كەۋكەۋ ايتىپ مارە-سارە، ەڭگەزەردەي قارا ءماز-مايرام. بيداۋلەت جان-جاعىنا قاراپ جاپاق-جاپاق ەتىپ ەرەكشە قۋانعان بولىپ ول وتىرادى.

بۇلار ءسويتىپ قاۋقىلداسىپ جاتقاندا يىعىنا سۇلگى سالعان ۇل بالا كەلىپ، ءوزىنىڭ وڭ قول جاعىنان جاعالاتىپ قولعا سۋ قۇيا باستايدى. انە-مىنە دەگەنشە ەت تە كەلەدى. بۋى بۇرقىراپ العا كەلگەن ۇلكەن تاباقتىڭ بيداۋلەتكە قاراعان جاعىندا توڭكەرىلىپ جۋان قويدىڭ جامباسى جاتىر. «ءاۋمين» دەپ قول جايعان ءۇي يەسى «باتانى كىم بەرەدى؟» دەگەندەي بارىنە قارايدى. ءبارى بيداۋلەتكە قارايدى. «قۇدايى قوناقسىز عوي، ءسىز بەرىڭىز، ءسىز بەرىڭىز». «قوناق ەمەس، قايىرشى ەدىم» دەيتىن ەمەس، قاتتى ساسقان بيداكەڭ «ءاھ» دەپتى دە دەمىن ىشىنە تارتىپ نە دەرىن بىلمەي ءبىر قاۋىم ۋاقىت ءۇنسىز قالىپتى. وتىرعاندار ۇدىرەيە ءبارى قاراپ قالعان. مويىنتامىرلارى ادىرايىپ قىزارىپ كەتكەن بيداكەڭ ءبىر كەزدە بارىپ «قۇداي جارىلقاسىن، اللاھۋاكپار» دەپ دەمىن ۇزە اۋىر كۇرسىنىپ بەتىن سيپايدى. قۇدايى قوناقتىڭ مىنا كۇيىنە قاراپ «اللاھۋاكپاردىڭ» امان-ەسەن شىققانىنا شۇكىر دەگەندەي وتىرعاندار دا ءبىر-بىر تەرەڭ تىنىستاپتى. ەندى ءقايتسىن، اۋىلىندا دا ءقايبىر الدىنا تاباق تارتىلىپ كۇندە باتا بەرىپ جۇرگەن ادام دەيسىڭ، جات جەردە، قاپەلىمدە، جاڭاعىداي جاعدايمەن جۇرگەندە، باتاعا وسى دا جارايدى دا.

سونىمەن، ەركەك قويدىڭ جامباس مايىن ورتان جىلىكتىڭ ويىندى ەتىمەن قاباتتاستىرا تاۋ جۋاسى تۋرالعان تۇزدىققا مالىپ-مالىپ قاربىتا اساپ وتىرىپ بيداكەڭ نەشە ءتۇرلى ويعا بەرىلىپتى. شىندىعىندا قۇداداي كۇتىلىپ وتىرعان مىنا قالپىن قايىرشىلىققا قيعىسى دا كەلمەي قالىپتى. ءجاي عانا تاماعىن ءىشىپ، باسقا جاققا كەتىپ بارا جاتقان ادام رەتىندە اتتانىپ كەتكىسى كەلىپتى. وعان نەشە جىلعى تەپەرىش، بىلتىردان بەرگى وي قايتادان قايىرىپ اكەپ قايىرشىلىقتىڭ داڭعىل جولىنا سالا بەرىپتى. «ءدال مىنا داستارحان باسىندا «قايىرشى ەدىم» دەمەي-اق قويايىنشى» دەيدى ىشتەي شاراداي ۇلكەن كەسەنىڭ جالپاق بەتىن جىلت-جىلت ەتكىزگەن قارساقجون سورپانى سوراپتاي ءبىر تارتىپ جىبەرىپ. «ايت، مىنا سەمىز تۋىسىڭ باي سەكىلدى عوي، باي بولماسا نە جەپ سەمىردى دەيسىڭ، جالعىز ءوزى-اق جارىلقاي سالار مۇمكىن، ايت» دەيدى قايىرشى داڭعىلىنا قايتا تۇسە قالعان ءساتى. «ال، تۋىسىم ال»، «جەڭىز، قۇدايى قوناق، جەڭىز» دەپ مىنالار جىك-جاپار، بىرىنەن ءبىرى ءوتىپ بايەك بولادى.

ارپالىسپەن وتىرىپ اس جەلىنەدى. وڭ قولىنىڭ بەس ساۋساعىن بەس-التى رەت سالعاندا الاجازداي قۋسىرىلىپ جۇرگەن قۋ تىرناعىن بىلقىلداتىپ جىبەرگەن ەركەك قويدىڭ قولعا جۇققان جامباس مايىن سۇرتكىسى كەلمەي ءبىراز وتىرعان بيداۋلەت ءسال عانا ساتكە ەستاندى ءبىر راحات كۇي كەشىپ بارىپ مايلىققا قولىن سوزادى. داستارحان ەندى باسى تاۋدىڭ قىزىلبۇيرا ارشاسىمەن ىقىلىق اتا وتىرىپ ءتىس شۇقىپ، قۇدايى قوناقتىڭ اڭگىمەسىن ارى قاراي سۇرايدى عوي.

— سونىمەن، بۇ جاقتا قانداي شارۋامەن ءجۇرسىز؟

— بۇ جاقتا ما؟..

— ءيا، قۇدا-جەگجات دەگەندەي جاقىندارىڭىز بار ما؟

بيداۋلەت تاعى ءبىراز ءۇنسىز قالادى. ول ءۇنسىز قالعان سايىن ءبارى «نە دەر ەكەن، نە عىپ ءجۇر ەكەن» دەگەنگە ونان سايىن اڭسارلارى اۋىپ قادالا تۇسەدى. ءالى سول باياعى ارپالىستىڭ بىرىنە جەڭدىرە الماي وتىرعان بيداۋلەت تومەنگە تارتىپ، ىشىنە ءتۇسىپ كەتكەن ءۇنىن زورلانا شىعارىپ:

— مەن ءجونىمدى ايتايىن... مەن قايىرشىمىن، قايىر سۇراپ جولعا شىعىپ ەدىم، — دەيدى. وتىرعان جۇرت ورتاسىنا جاي تۇسكەندەي بىر-بىرىنە وشارىلا قارايدى. ءسويتىپ بارىپ قايىرشىعا ءبىر، قارا داۋگە ءبىر قارايدى. ءوزى قارا ءتۇسى ونان سايىن قاراقوشقىلدانىپ ءتۇرى تۇسىنىكسىز ءبىر قورقىنىشتى كورىنىسكە اينالىپ كەتكەن ءداۋ ورنىنان اتىپ تۇرەگەلىپ بيداۋلەتتىڭ كەڭىردەگىنەن ءبىراق الىپتى. كەڭىردەگىن ءبىر سىعىپ، ەكى جاعاسىنان قىمقىرا ۇستاپ تىك كوتەرىپ: «قايىرشىسى نەسى ءيتتىڭ بالاسى! بۇكىل قازاقتان شىقپاعان قايىرشى ەندى قاراماننان شىعايىن دەدى مە؟ تاپ بۇگىن سەنى مىلجالاپ ولتىرمەسەم اكەمنەن تۋماي كەتەيىن، قارامان تۇگىلى قازاق بولماي كەتەيىن!» دەپ سىلكىلەگەندە بيداۋلەتتىڭ اياق-قولى ءولى ادامدىكىندەي ەبەدەيسىز ەربەڭدەپتى. جۇرت اراشالاماق بولسا دا، جاراعان بۋراداي جاپىرعان قارا ءداۋ ەشكىمگە بوي بەرمەي بيداۋلەتتى قاقپادان سۇيرەپ الىپ شىعىپ، كوكالا قويداي قىلىپ ساباپ، جەلكەلەپ وتىرىپ ۇيىنە الىپ كەتىپتى. قۇراق ۇشىپ «قۇدايى قوناق» كۇتكەن ءۇي ءۇرپيىسىپ قالا بەرىپتى.

ەرتەڭىندە بۇل اۋىلدان ەكى اتقا ەكى قوي وڭگەرگەن ەكەۋ بيداۋلەتتىڭ اۋىلىنا تارتىپتى. كەشەگى قارا ءداۋ اشۋى ءبىر ارىنداپ كەتسە اينالا اۋىلىن الاقانىندا ءبۇرىپ جىبەرەتىن ايتۋلى ازامات ەكەن. بيداۋلەتتىڭ بۇكىل تۋىس ەر ادامدارىن شاقىرىپ الىپ كوزدەرىنە شۇقىپتى. «نەگە جىبەرەسىڭدەر؟ مىنا ارام سىدىك كۇللى قاراماننىڭ سۇيەگىنە «قايىرشى» دەگەن ءمور باسىپ بەرە جازدادى عوي! ەندى بۇلاي ىستەسە مۇنىڭ عانا ەمەس، ايتپادى دەمەڭدەر ەكى-ۇشەۋىڭنىڭ باستارىڭدى كەسىپ سۋعا لاقتىرام!» دەپ اقىرىپتى. «بەرمەي وتىرعامىز جوق، بەرىپ ءجۇرمىز، ءوزى دە ءبىر مال باسىن قۇراي المايدى» دەپ مىڭگىرلەپتى بىرەۋى. «ءبۇيتىپ كەتىپ قالارىن قايدان بىلەيىك» دەپتى تاعى ءبىرى. اقىرى نە كەرەك، قارا ءداۋ ەكى كۇن جاتىپ تۋىستاردان جيىرما شاقتى ۇساق مالدى بيداكەڭنىڭ قوراسىنا قاماپ بەرىپ اۋىلىنا اتتانعان ەكەن.

ەل ىشىندە اڭگىمە جاتا ما. بۇل اۋىلدان قارا ءداۋ كەتكەنشە ول اۋىلداعى وقيعا دا جەتىپ ۇلگەرىپتى. مالعا تولىپ قالعان قوراسىنىڭ ەسىگىن بەكىتىپ جاتقان بيداۋلەتتى كورگەن قۇناش قۇرداسى اناداي جەردەن ايقايلاپ:

— اۋ، بيدوك، امانسىڭ با؟ سەن ءبىر ساپارعا شىعىپ كەلدى دەي مە؟ — دەپ كۇلەدى ەكەن.

— ءاي، ساپارى قۇرسىن، بەرى كەل، ساپار بولعاندا مەككەگە بارىپ كەلدى دەيمىسىڭ. نە دۇرىستاپ وزدەرىڭ بەرمەي، نە ەلدەن العىزباي دىڭكەنى قۇرتتىڭدار عوي. بۇل قازاقتىڭ ىشىندە قايىرشى بولىپ تا جان ساقتاي المايدى ەكەنسىڭ عوي، — دەپ قارق-قارق كۇلەدى دەيدى بيداكەڭ.

— ءاي، قۇرداس-اي، قوجاناسىرسىڭ عوي، قوجاناسىرسىڭ! ءبۇيتىپ ساپارلاپ كەتەتىنىڭدى كىم بىلگەن. «سوندا ول قايىرشىنىڭ كورشىسى كىم ەكەن؟» دەسە قيامەتتە مەنىڭ دە اتىم اتالىپ جۇرمەسىن، انداعى قوراڭا مەن دە ءبىر تۇياق كىرگىزىپ جىبەرەيىنشى، — دەپ قۇناش تا ءوز قوراسىنا بەتتەپتى. ەل ىشىنە جەتكەن ءسوز ەندى جاتا ما؟ بيداكەڭنىڭ الگى ءىسى «بەرمەسەڭ بيداۋلەت قۇساپ قايىر سۇراپ كەتەم»، «بيداكەڭشە قايىر سۇراپ قالمايىن» دەگەن سەكىلدى ءتامسىل بولىپ جۇرت اۋزىنا ىلىنەدى دە كەتەدى. ەندى وعان توقتاۋ بار ما؟

تورت-بەس جىلدان كەيىن باياعىدا «قۇدايى قوناق» بولعان اۋىلداعى وقيعانى قۇناش قۇرداسىنا باسىنان اياعىنا دەيىن تاپتىشتەپ ايتىپ بەرگەن بيداۋلەت ءداۋ قارا تۋىسىنا سىرتىنان راحمەت ايتىپ، «مىنالار مەنى مالدىڭ باسىن قۇراي المايدى» دەيدى، مالدىڭ باسى توپتانسا قۇرالادى، ەكى ەشكى، ءبىر توقتىدان مال قۇرالا ما ەكەن؟» دەپ كۇلەدى ەكەن. «سول تۋىسىڭنىڭ اۋىلىنا بارىپ قالساڭ ءبىر ءتۇرلى بولاتىن شىعارسىڭ ءا؟» — دەسەم، بيدوگىم «تۇيە پىشكەن جەرىنە جولامايدى» دەگەندەي سودان بەرى ول اۋىلعا كىرمەك تۇگىل ماڭىنا جولماي كەتتىم» دەپ ىرجىڭ-ىرجىڭ ەتەدى» دەيدى قۇناش قۇرداسى. وسىدان ءۇش جىل بۇرىن اۋىلعا بارعانىمدا كوردىم، سويتكەن بيداكەڭ قويىنىڭ سانىن «جەتى اتام جەتكىزە المادى» دەيتىن جۇزگە دە جاقىنداتىپ قالىپتى. ەندىگى جەتكىزگەن دە شىعار...

---