
- 16 قاز. 2015 00:00
- 514
قاتەرلى ىسىك ءقاۋىپىن ازايتۋ ءۇشىن
زامانىمىزدىڭ ەڭ قوقىنىشتى اۋرۋى بولىپ سانالاتىن قاتەرلى ىسىككە (راك) قاتىستى، دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى، جانتۇرشىگەرلىك ءبىر ەسكەرتۋ جاسادى. 2030 جىلى ولىمدەردىڭ ەڭ كوبىنىڭ سەبەبى، قاتەرلى ىسىكتەن بولاتىنىن مالىمدەدى. قاتەرلى ىسىكتەن ساقتانۋ ءۇشىن جاسالاتىن شارالار:
♦ نەمقۇرايلىلىق ەتپەي، دەر كەزىندە ەمدەلۋ كەرەك. سوزىلمالى اۋرۋعا شالدىققاندار بولماشى شاعىم بولسا دا دارىگەرگە ايتىپ كەڭەس الۋ كەرەك. ءجيى-جيى تەكسەرىلىپ تۇرۋ قاجەت.
♦ ءسپيرتتى ىشىمدىكتەر ءىشۋ، قاتەرلى ىسىك ءقاۋىپىن ارتتىرادى.
♦ ءبىر كۇندە 20 دانا تەمەكى شەگەتىن ادام 10 داناعا ازايتاتىن بولسا، وكپە قاتەرلى ىسىگىنىڭ ءقاۋىپى دە 27% عا ازايادى.
♦ ەگەر وتباسىدا قاتەرلى ىسىك اۋرۋىمەن اۋرىعاندار بار بولسا، تەكسەرىلۋ كەرەك.
♦ ىدىستار جۋىلعاننان كەيىن سۋمەن جاقسىلاپ شايىلۋى كەرەك.
♦ ءجيى-جيى دۋشقا ءتۇسىپ تۇرۋ كەرەك.
♦ كيىمدى جانە دەنەنى جۋعاندا، تازا ءزايتۇن مايىنان، لاۆردان نەمەسە پىستە مايىنان جاسالعان سابىندار قولدانىلۋ كەرەك.
♦ كىلەمدەر جۋىلىپ، ءجيى-جيى سىركەلى سۋمەن ءسۇرتىلىپ تۇرۋى كەرەك.
♦ سترەسسكە، تەمەكىگە، ءسپيرتتى ىشىمدىكتەرگە جانە ەسىرتكى زاتتارعا تاۋەلدى بولۋ، قاتەرلى ىسىك ءقاۋىپىن ارتتىرادى.
♦ اق ءتۇستى ءىش كيىمدەردى جاڭادان العاندا، سۋدا ەڭ كەمىندە ەكى ساعات قايناتۋ كەرەك.
♦ بولمەگە سەبەتىن “اۋا سەرگىتۋشى” سەپكىشتەر ۋ شىعارادى، يممۋنيتەت جۇيەسىن بۇزادى.
♦ تەلەديداردان، ۇيالى تەلەفوننان جانە رادياسيا تاراتاتىن قۇرالداردان ۇزاق تۇرۋ كەرەك.
♦ Fast food تاعامدارى اپتادا ءۇش رەت جەلىنەتىن بولسا، مي ىسىكتەرىندە، ليمفومالاردا جانە لەيكوزداردا ارتۋ سەزىلەدى.
♦ جەمىستەردى، كوكونىستەردى، ايراندى جانە سىردى كوپ تۇتىنۋ كەرەك.
♦ پلاستيكالىق، مىس، اليۋمينييدان جاسالعان ىدىستاردى قولدانباۋ كەرەك.
♦ جەمىس جانە كوكونىستەردى كانسەروگەن زاتتاردان تازالاۋ ءۇشىن سىركە سۋىندا ءبىراز تۇرۋ كەرەك.
♦ كوك پياز، ءيىستى بالدىركوك، بۇرشاق، تالشىن جانە جاڭعاق تۇرلەرىن كوپ تۇتىنۋ كەرەك.
♦ مۇزداتىلعان تاعامدار ەرىگەن كەزدە دەرەۋ ءپىسىرىلۋ كەرەك، ەكى رەت جىلىتىلاتىن بولسا دنك-سى بۇزىلادى.