InfoHub Logo

قايناۋ. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى.
ساباقتىڭ ماقساتى: بۋ ءتۇزىلۋدىڭ بىزگە كۇندەلىكتى تىرشىلىكتەن بەلگىلى ەكىنشى ءادىسىن تاجىريبە ارقىلى ءتۇسىندىرۋ.
1. بىلىمدىلىك: بۋ ءتۇزىلۋدىڭ ەكىنشى ءادىسى – قايناۋدى بۋ ءتۇزىلۋدىڭ ءبىرىنشى تۇرىمەن سالىستىرۋ، قايناۋعا انىقتاما بەرۋ، مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى شاماسى مەن تانىسۋ، ەرەكشەلىگىن ناقتىلاۋ.
2. دامىتۋشىلىق: قايناۋ پروسەسىنىڭ ءوتۋىن تاجىريبە ارقىلى باقىلاۋ، كوز جەتكىزۋ، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، تەحنيكالىق قۇرالداردى پايدالانۋ ارقىلى قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى فيزيكالىق مادەنيەتكە تاربيەلەۋ، جۇيەلى تۇردە جۇمىس ىستەۋگە، ءوز ويىن ءدال، تياناقتى ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
ءادىس - ءتاسىلى: تۇسىندىرمەلى - يلليۋستراسيا، تاجىريبە، ەسەپ شىعارۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ءتۇرى: بلۋم تاكسونومياسى، ستو ەلەمەنتتەرى.
قاجەتتى قۇرالدار: شىنى كولبا، سپيرت شامى، شتاتيۆ، تەرمومەتر، سۋى بار ستاكان.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، ينفورماتيكا، ماتەماتيكا.
ساباق بويىنشا ءمۇعالىمنىڭ جازبالارى: (ءمۇعالىم جانە وقۋشى نەمەن اينالىسادى)

ءى. ۇيىمداستىرۋ (2 مينۋت)
1. 1. سالەمدەسۋ
1. 2. سىنىپ وقۋشىلارىنا جاعىمدى احۋال تۋعىزۋ
1. 3. تۇگەلدەۋ
1. 2. توپقا ءبولۋ (1، 2، 3 ساندارى ارقىلى 3 توپقا بولىنەدى)

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ (5 مينۋت)
1. زاتتىڭ اگرەگاتتىق كۇيى. قاتتى، سۇيىق، گاز.
2. جىلۋ مولشەرى.
3. بالقۋ، مەنشىكتى بالقۋ جىلۋى.
4. كريستالدانۋ.
5. كوندەنساسيا.
6. قانىققان، قانىقپاعان بۋلار.
7. اۋانىڭ ىلعالدىلىعى.
8. بۋلانۋ.
9. كەبۋ.
10. شىق نۇكتەسى.

ءىىى. تالقىلاۋ ءۇشىن سۇراقتار بەرىلەدى (2 مينۋت)
1. قايناۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
2. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى دەگەن نە؟
3. ونىڭ ورنەگىن جازىڭدار.

بلۋم تاكسونومياسى.
1. ءبىلۋ. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. «ميعا شابۋىل» ارقىلى سۇراق - جاۋاپ.
2. ءتۇسىنۋ. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ. «ماعىنانى تانۋ» كەزەڭى.
ءبىز سۇيىقتىڭ بۋعا اينالۋىنىڭ ءبىر ءتۇرىن - بۋلانۋدى قاراستىردىق. بۋ ءتۇزىلۋدىڭ بىزگە كۇندەلىكتى تىرشىلىكتەن بەلگىلى ەكىنشى ءادىسىن قاراستىرايىق. تاجىريبە جاساۋ: شتاتيۆكە كولبانى قىستىرىپ سۋ قۇيىپ، سپيرت شامى ارقىلى قىزدىرايىق. تەمپەراتۋراسىن ولشەپ وتىرامىز. قىزدىرعان كەزدە كولبا ۇستىندە (نە پايدا بولادى؟) تۇمان پايدا بولادى. ياعني كولباداعى سۇيىق بەتىندە (نەنىڭ ارتقانىن كورەمىز؟) بۋلانۋدىڭ ارتقانىن كورەمىز. سۋدىڭ تەمپەراتۋراسىن ودان ءارى ارتتىرساق، كولبانىڭ قاتتىراق قىزعان قابىرعالارىنىڭ كەيبىر تۇستارىندا جىبىرلاعان كوپىرشىكتەر كورەمىز. بۇل اۋا كوپىرشىكتەرى، سۋدىڭ (قانداي دىبىسىن) شۋلى دىبىسىن ەستيمىز، ياعني سۋ قاينايدى. مىنە، بالالار ءبىز بۇگىن بۋ ءتۇزىلۋدىڭ بىزگە تانىس ەكىنشى ءادىسى قايناۋدى قاراستىرامىز.
1). تاقتاعا: قايناۋ. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى دەپ جازامىن.
گرافيگىن ەكراننان كورسەتەمىن، انىقتاما بەرەمىن
سۇيىقتىڭ بەتىنە بۋ تۇيىرشىكتەرىن بولە وتىرىپ ىشىندە قارقىندى بۋلانۋىن قايناۋ دەپ اتايمىز.
سۇيىقتىڭ قايناۋى وتەتىن تەمپەراتۋرا قايناۋ تەمپەراتۋراسى دەپ اتالادى.
بالقۋ تەمپەراتۋراسى دا، قايناۋ تەمپەراتۋراسى دا اتموسفەرالىق قىسىمعا تاۋەلدى ەكەنىن ەستە ساقتايىق.
2). وقۋلىق بويىنشا 77 - بەت، IV، V ابزاستاردى 5 مينۋت وزدەرى وقىپ شىعادى.
r - مەنشىكتى جىلۋ بۋلانۋ. Q=rm (1)

3. قولدانۋ. وقۋشىلار وقۋلىقتان 5 مينۋت ءوز بەتتەرىنشە وقيدى. ءبىر وقۋشى قولدانۋىن ايتىپ بەرەدى، قالعان وقۋشىلار تولىقتىرادى.

4. تالداۋ. ەسەپ شىعارۋ. فيزيكا نەگىزدەرى.
№ 1
5كگ سۋدى قايناۋ تەمپەراتۋراسىندا بۋعا اينالدىرۋ ءۇشىن قانشا
جىلۋ مولشەرى شىعىندالادى؟
بەرىلگەنى: -------------- فورمۋلاسى
m=5كگ ------------------------ Q=rm
r=2. 3*106 دج/كگ ---------- Q -؟
شەشۋى: Q= 2. 3*106 دج/كگ*5كگ=11. 5*106 دج
جاۋابى: 11، 5*106دج ەنەرگياسى شىعىندالادى.

5. جيناقتاۋ. جاڭا ساباقتى پىسىقتاۋ. 3 - وقۋشىعا ءبىر ماتىندە كەسپە قاعاز بەرىلەدى. بۇل جەردە پروبلەمالىق سۇراق تۋىندايدى.(2 - ءشى ىدىستاعى سۋ قايناي ما، قايناماي ما؟)
1. قايناۋ دەگەن نە؟
2. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى دەگەن نە؟
3. فورمۋلاسى نەگە تەڭ؟
ساباقتى قورىتىندىلاي كەلە مىنا كەستەنى وقۋشىلار تولتىرادى.
بىلەمىن. بىلگىم كەلەدى. جاڭادان ءبىلدىم

6. باعالاۋ: ۇيگە تاپسىرما. §18. 11ج(7). 80بەت
وسىمەن ساباعىمدى مىنا ناقىل سوزبەن اياقتايمىن.
«بىلە بەر قانشا بىلسەڭ - تاعى تىلە،
جەتەرسىڭ ماقساتىڭا بىلە - بىلە» (ج. بالاساعۇن).