InfoHub Logo

«ءشايتان ازعىرسا ادامنىڭ الجاسۋى دا وپ-وڭاي عوي! ەل ەستىسە كۇلكى-مازاق قىلار، اينالايىن، ءوز ارامىزدا قالسىن» دەپ ءبىر اعامىز ىشىنە سيماي جۇرگەن شەرىن ءوزىمسىنىپ تارقاتقان ەدى.

— مىنا ماعان كورشى، ءبىر جاعى قۇدا، ءبىر جاعى اعايىنداس — نۇرسات، ءوزىڭ بىلەتىن قۇلا اتىما كوزى ءتۇسىپ، كەنەدەي جابىسقانى. «اعاتاي، قۇدەكە، وسىڭدى ماعان بەر، ۇيدەگى ءۇش جىلقىنىڭ ۇناعانى سىزدىكى!» دەپ ەكى كۇننىڭ بىرىندە قولقا ساپ، شىر كوبەلەگىمدى اينالدىردى.

كەي جىلقىنىڭ سۋسىلداعان سۇلۋ اياڭىنا — جەلىسكەر، جورعاڭ دا ىلىسە المايدى عوي. قايران قۇلام سونداي ەدى! مۇمكىن ونىڭ قولقاسىنا كونبەس پە ەدىم، قولتىعىما سونىڭ تەتە ءىنىسى سۋ بۇرىكپەگەندە. نۇرسات مىنەزى دويىرلاۋ، اقىلدان گورى شاتاققا جاقىن، شارت تا شۇرت ەمەس پە. الگى ءىنىسىن قۇدايدىڭ قۇتتى كۇنى باس ساپ ساباپ جاتقانى. و سوقتانداي نەمە بالا قۇساپ وڭىرەپ، بىزدىكىنە كەپ مۇڭىن شاعادى. تەگى، ەلدىڭ جەكە مەنشىك ۇساق مالىن باعاتىن-دى. قويدى نەگە ەرتە اكەلەسىڭ، كەشتەۋ كەلسە، نەگە كەش اكەلەسىڭ دەپ اياعىنىڭ قيا باسقانىن اڭدىپ، وتىرسا وپاق، تۇرسا سوپاق ەتكەن كورىنەدى.

ءبىر كۇنى الگى ءىنىسى: — اعاتاي، ماعان جانىڭىز شىن اشىسا، ءوشىمدى الىپ بەرىڭىزشى. — دەدى.

— ءوي، كەڭكەلەس، وعان ۇش-تورتەۋ بوپ جابىلماساق، ءبىر مەنى بۇت-بۇت، قول-قول قىپ جان-جاققا شاشىپ تاستاماي ما!

— اعا، ءسىز ءيا دەسەڭىز مەن ءبىر امالىن تاپتىم. مەكتەپتە ءوزىڭىز بىلەسىز ۇلگەرىمدى بولدىم، وبالىم وقۋعا جىبەرمەي ادەيى مال باقتىرعان اعاما ءتيسىن! بىلاي. پاۆلوۆتىڭ ءىلىمى بويىنشا «شارتتى رەفلەكس» دەگەن بار. اعامنىڭ ءبىر سۇيكىمسىز عادەتى: قاشاندا تۇكىرىنىپ جۇرەدى. ونىڭ كوزى ءسىزدىڭ قۇلاعا تۇسكەن ەكەن، الماي قويمايدى. قوراداعى مالى تۇگىلى سول ءۇشىن ەركىنە جىبەرسە، جەڭگەمدى دە جەتەكتەتىپ جىبەرۋدەن تايىنباس. مىنا ۇشى وتكىر تەمىر كىر قىستىرعىشتى الىڭىز دا قۇلانىڭ قۇلاعىن كىرش ەتكىزىپ قىسىپ قالىپ، «تۋف» دەپ تۇكىرىنىڭىز. ءسويتىپ ءار قىسقان سايىن تۇكىرە بەرىڭىز.

الگى جۇگىرمەكتىڭ ايتقانىن اقىماق باسىم ەكى ەتكەم جوق. وسىنىڭ ساندىراعىن كورسەم-كورەيىنشى دەگەن ىنتىزار دا قىستى. مۇمكىن نۇرساتتان دا قۇتىلارمىن. سودان قۇلانىڭ قۇلاعىن قىسا-قىسا، تۇكىرە-تۇكىرە دەگەنىمىزگە جەتتىك. ءتىپتى، كوشەدە بەيساۋات بىرەۋ «تفۋ» دەسە بولدى اسپانعا شاپشىپ، موڭكيتىن بولدى. ءوزىم دە تۇكىرۋدەن قۇر الاقان ەمەس ەدىم، ەندى سىلەكەيىمدى ىشىمە جۇتۋعا تۋرا كەلدى. تۇكىرەيىن دەپ تۇرعان بىرەۋدى كورسەم، اتىمدى كولەگەيلەپ قاشاتىندى شىعاردىم. ۇزىن ءسوزدىڭ قىسقاسى، قايران قۇلامدى ءوزىم مىنۋدەن قالدىم. ەندى نۇرساتقا بەرگەننەن وزگە امال جوق.

 نۇرساتتىڭ قۋانىشى قوينىنا سيار ەمەس. العان كۇنى-اق ەرتتەپ ءمىندى. اتقۇمار ادامدى قويساڭشى. تىزگىندى قاعىپ جىبەرىپ، عادەتىنە باسىپ «ءتۇف» دەگەندە، قۇلا باسىن قايقاڭ ەتكىزدى. نۇرسات قاپەرىندە تۇك جوق. تاعى جيىلەتىپ: «تۇف-تۇفكە» سالىپ ەدى، قۇلا اسپانعا شاپشىپ، نۇرساتتى جەرگە الىپ ۇردى. ەشنارسەدەن بەيحابار ول، اۋىرسىنا تۇرەگەلىپ، ءۇستى-باسىن قاعىندى. سوسىن شاپ ايىلى شاتىنا ءتيىپ شامداندى ما دەگەندەي، ايىلىن بوساتىپ، قايتا تارتىپ، ار جاق، بەر جاعىنا شىعىپ سيپاقتادى دا قايتا ءمىندى. الگى جۇگىرمەك ەكەۋمىز دەمىمىز ىشمىزدە، ءبىر جاعى كۇلكى قىسسا، ەكىنشىدەن دويىر نەمە سەزىپ قالسا ۇرىپ ولتىرەر دەپ، ءىشى-باۋىرىمىز دا قالتىرايدى. قويشى، نۇرسات تەبىنىپ قاپ اۋلادان شىعا تاعى تۇكىرىنگەنى. تۋلاعاننىڭ كوكەسىن قۇلا ەندى كورسەتتى! سۇيەگى اۋىر ەتجەندى جىگىتتىڭ قايقايىپ، قۇلاشتاي قۇلاعانى قانداي جامان ەدى. وسىنىڭ كەسەلىنەن قۇدام ەكى اي كوزى بوزارىپ، ءبالنيساعا جاتىپ شىقتى. جازىم دەگەن وپ-وڭاي عوي، ۇرشىعى ورنىنان تايىپ كەتكەن بولار ءسىرا، كەشەگى سىمباتىنان جۇرداي بولىپ، شويناڭدادى دا قالدى.

انا جۇگىرمەك قاشىپ قالا ءتۇسىپ كەتتى دە، ايتەۋ ءبىر وقۋعا ىلىگىپتى دەپ ەستىدىك. نۇرسات قۇلانى اۋرۋحانادان كەلگەن كۇنى قاراتاستاعى پازەندەيىر ەلەۋسىزگە ساۋدالاسپاي-اق ساتىپ جىبەردى. ول دا سول تۇكىرىنەم دەپ نەشە وماقاسا قۇلاپ، جىلقى بولىپ جارىتپاسىن بىلگەن سوڭ ءبىراز جەمدەپ، سوعىمعا سويىپتى.

پايعامبار جاسىنا جەتكەندە بالامەن بالا بولام دەپ، قىلىپ جۇرگەن قىلاپاتىم وسى! قايران قۇلام پىشاققا ىلىگىپ، قۇدام «شويناق» اتاندى. كوشەدەن قۇلا ات كورسەم: جۇرەگىم شانشىپ، كوزىمە شىپ-شىپ جاس كەلەدى.

---