InfoHub Logo

قازاق بالالار ادەبيەتىنەن تەست تاپسىرمالارى
I نۇسقا
1. قازاقتىڭ مۋزىكالىق - پوەتيكالىق فولكلورىنداعى تۇرمىس - سالت اندەرىنىڭ حالىق
اراسىنا كەڭ تاراعان ءبىر ءتۇرى، ەكى ءتۇرلى مىندەت اتقارتىن: ءسابيدى جۇباتۋ جانە اتا - انانىڭ تىلەگىن ءبىلدىرۋ. بالالار فولكلورىنىڭ قاي جانرى؟
ا) تۇساۋ كەسۋ جىرى
ۆ) باقتاشىلىق جىرى
س) ۇلىس جىرى
د) ۇيلەنۋ جىرى
ە) بەسىك جىرى
2.”مەن ءبىر تىلەك تىلەيىن،
اي ءمۇيىزدى شاقپاقتاي،
شۇيدەلەرى توقپاقتاي،
تەگەنە قۇيرىق قوشقارلى،
مالدى بەرسەڭ قويدى بەر”. بالالار فولكلورىنىڭ قاي ءتۇرى؟
ا) ءدىني - ادەت عۇرىپتار تۋرالى جىر
ۆ) ۇيلەنۋ جىرلارى
س) باقتاشىلىق جىرلارى
د) ۇلىس جىرلارى
ە) بوبەك جىرلارى
3. ءتۇيىندى ويدى بىلدىرەتىن، تۋرا ماعىناسىنا وراي استارلى ماعىنا دا بەرە الاتىن
ىقشامدى ناقىل ءسوز، تىكەلەي ماعىناسى ناقتىلى ءومىر جاعدايىنان تۋعان بايلام،
قورىتىندى - ءتۇيىن بولاتىن حالىق پوەزياسىنىڭ جانرلىق ءتۇرى.
ا) ماتەل
ۆ) جاڭىلتپاش
س) شەشەندىك ءسوز
د) جۇمباق
ە) ماقال
4. كوبىنە ايتىلاتىن ويدىڭ ۇشىعى، تۇسپالى عانا بولاتىن، ناقىشتى سويلەمشە تۇرىندە كەلەتىن حالىق پوەزياسىنىڭ ىقشامدى ناقىل ءسوز ۇلگىسىندە كەلەتىن جانرلىق ءتۇرى، كەستەلى ءسوز.
ا) ماتەل
ۆ) جاڭىلتپاش
س) باتا ءسوز
د) شەشەندىك ءسوز
ە) ماقال
7. ەكى ءتۇرلى مىندەت اتقارعان: ويىن - ساۋىققا جينالعان جۇرتتى كۇلدىرۋ مەن بالانىڭ ءتىلىن ۇستارتىپ، ءار ءسوزىن اسقان شاپشاڭدىقپەن ايتۋعا ۇيرەتەتىن قازاق اۋىز ادەبيەتىنىڭ شاعىن جانرى.
ا) ماقال - ماتەل
ۆ) قىزىقتاما
س) جاڭىلتپاش
د) جۇمباق
ە) ساناماق
8. اۋىز ادەبيەتىندەگى بالا تاربيەسىنە ارنالعان حالىقتىق پەداگوگيكانىڭ ءومىر
تاجىريبەسىنەن الىنعان شىعارمالار جيىنتىعى، بالالاردىڭ پسيحولوگياسىنا، جاس
ەرەكشەلىگىنە قاراي قالىپتاسىپ، ىزگىلىككە تاربيەلەيتىن جانر
ا) ەپيكالىق پروزا جانرى
ۆ) تۇرمىس - سالت جىرلارى
س) فولكلوردىڭ قارا سوزبەن ايتىلاتىن ءتۇرى
د) باتىرلىق جىرلار
ە) قازاق بالالار فولكلورى
9. بۇقارا حالىقتى پاتشا وكمەتىنە، ونىڭ جەرگىلىكتى وكىلدەرى حان - سۇلتاندارعا قارسى
ۇيىمداسقان تۇردە قارۋلى كوتەرىلىسكە شاقىرعان قازاق اقىنى.
ا) م. وتەمىس ۇلى
ۆ) ش. ءۋاليحانوۆ
س) ا. قۇنانبايەۆ
د) س. كوبەيەۆ
ە) س. دونەنتايەۆ
10. قازاق حالقىنىڭ ءبىرىنشى ۇلى پەداگوگى، بالالار ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشى.
ا) شوقان ءۋاليحانوۆ
ۆ) ءسابيت مۇقانوۆ
س) قاسىم قايسەنوۆ
د) ىبىراي التىنسارين
ە) مۇزافار الىمبايەۆ
11.”ونەر - ءبىلىم بار جۇرتتار،
تاستان ساراي سالعىزدى،
ايشىلىق الىس جەرلەردەن
جىلدام حابار العىزدا” بۇل ءۇزىندى ى. التىنساريننىڭ قاي ولەڭىنەن الىنعان؟
ا)”ءاي، دوستارىم!
ۆ)”ونەر - ءبىلىم بار جۇرتتار”
س)”كەل، بالالار، وقىلىق”
د)”ءاي، جىگىتتەر”
ە)”انانىڭ ءسۇيۋى”
12.”قىپشاق سەيىتقۇل” اڭگىمەسىنىڭ مۇراتى.
ا) ادامگەرشىلىكتى باعالاۋ
ۆ) جالقاۋلىقتى سىناۋ
س) ەڭبەككە ۇندەۋ
د) ادەپتىلىككە باۋلۋ
ە) وتىرىقشى حالىقتىڭ حال - احۋالىن دارىپتەۋ
13.”پايدا ويلاما، ار ويلا،
تالاپ قىل ارتىق بىلۋگە
ارتىق عىلىم كىتاپتا،
ەرىنبەي وقىپ كورۋگە” ولەڭنىڭ اۆتورى مەن اتىن كورسەتىڭىز.
ا) ا. قۇنانبايەۆ.”عىلىم تاپپاي ماقتانبا”
ۆ) ى. التىنسارين”كەل، بالالار، وقىلىق”
س) ا. قۇنانبايەۆ”ينتەرناتتا وقىپ ءجۇر”
د) ش. قۇدايبەردييەۆ”سەن عىلىمعا”
ە) ى. التىنسارين”ءاي، دوستارىم”
14. ي. ا. كرىلوۆتىڭ 44 مىسال ولەڭىن اۋدارىپ، “ۇلگىلى تارجىمە” دەگەن اتپەن باستىرىپ شىعارعان قالامگەر.
ا) س. كوبەيەۆ
ۆ) س. تورايعىرۆ
س) ى. التىنسارين
د) س. دونەنتايەۆ
ە) ا. قۇنانبايەۆ
15. قازاق ادەبيەتىنىڭ مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى جانە مەكتەپ جاسىنداعى بالالارعا لايىقتى جازىلعان ءبىر سالاسى.
ا) بالالار ادەبيەتى
ۆ) ادەبيەت سىنى
س) ادەبيەت تەورياسى
د) ادەبيەت تاريحى
ە) ليرو - ەپيكالىق جانر
16.”قۇيرىعىڭدى مايىرىپ،
تۇندە جىلقى قايىرىپ،
جاۋدان جىلقى ايىرىپ،
جىگىت بولار ما ەكەنسىڭ؟” بالالارعا ارنالعان ولەڭدەردىڭ قاي ءتۇرى؟
ا) وتىرىك ولەڭ
ۆ) ساناماق
س) تۇساۋ كەسۋ
د) ۇلىس جىرى
ە) بەسىك جىرى نەمەسە بوبەك جىرى
17. كوبىنە جەڭىل سيۋجەتكە قۇرىلعان شاعىن شىعارمالار، حايۋاناتتار جايىنداعى
جازىلعان اڭگىمە، ويىن تۇرىنە قۇرىلعان ولەڭدەر بالالار ادەبيەتىنىڭ قاي كەزەڭىنە
جاتادى؟
ا) جوعارى سىنىپ وقۋشىلارىنا ارنالعان ادەبيەت
ۆ) باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنا ارنالعان ادەبيەت
س) مەكتەپكە دەيىنگى بالالار ادەبيەتى
د) توعىز جىلدىق مەكتەپ وقۋشىلارىنا ارنالعان ادەبيەت
ە) بالالار اۋىز ادەبيەتى
18.”قارا بۇركىت توماعاسىن ءتۇسىردى،
ونى مەن توماعالاماعاندا،
كىم توماعالايدى” بالالار فولكلورىنىڭ قاي جانرىنا جاتادى؟
ا) ماقال
ۆ) ماتەل
س) جاڭىلتپاش
د) ساناماق
ە) بەسىك جىرى
19. قازاق اۋىز ادەبيەتىنىڭ كەيىپكەرى، قارا قىلدى قاق جارعان ادىلەتتىلىكتىڭ، تاپقىر
دانالىقتىڭ، مەيىر - شاپاعاتتىڭ، قاراپايىمدىلىقتىڭ حالىق جادىنداعى بالاما
بەينەسى، قازاق حالقىنىڭ ەرتەگىسى، اڭىز اڭگمەسىنىڭ كەيىپكەرى.
ا) اياز بي
ۆ) مادان حان
س) جيرەنشە
د) بابا تۇكتى شاشتى ءازىز
ە) قاراشاش
20. س. كوبەيەۆتىڭ “ۇلگىلى بالا” كىتابى قاي جىلى جارىق كوردى؟
ا) 1910
ۆ) 1915
س) 1912
د) 1914
ە) 1909

قازاق بالالار ادەبيەتىنەن تەست تاپسىرمالارى
II نۇسقا
1. “قازاق بالالار ادەبيەتى” وقۋلىعىنىڭ اۆتورى كىم؟
ا) س. قيرابايەۆ
ۆ) ق. جۇمالييەۆ
س) ش. احمەتوۆ
د) س. سەيفۋللين
ە) م. دۋلاتوۆ
2. بالالار ءۇشىن العاش جازىلعان وقۋلىق..
ا)”ادەپ”
ۆ)”اقىل”
س)”ۇلگىلى تارجىمە”
د)”قىرعىز حرەستوماتياسى”
ە)”ۇلگىلى بالا”
3. م. اۋەزوۆتىڭ بالالارعا ارنالعان تۋىندىسى.
ا)”كىنامشىل بويجەتكەن”
ۆ)”قىر سۋرەتتەرى”
س)”قارالى سۇلۋ”
د)”ۇيلەنۋ”
ە)”جەتىم”
4. بالالار اۋىز ادەبيەتىنە جاتاتىن شىعارمالاردى كورسەت.
ا) پوۆەست، رومان
ۆ) بەسىك جىرى، حايۋاناتتار ايتىسى، ەرەتگىلەر، جۇمباقتار
س) اڭگىمە، پوەما
د) تولعاۋ
ە) ارناۋ
2. ءتورت تۇلىك جايىنداعى ولەڭدى كورسەت.
ا)”باقا”
ۆ)”ءبىر قازان ءسۇت”
س)”تۇساۋ كەسۋ”
د)”ماڭ، ماڭ باسقان، ماڭ باسقان”
ە) ساناماق
12. “اساۋىن بولتىرىكتىڭ ۇستاپ الىپ،
استىما بەس قاپ بيداي تەڭدەپ كەتتىم”. بۇل جولدار قاي جانردان الىنعان؟
ا) جۇمباق
ۆ) ماقال
س) جاڭىلتپاش
د) ەرتەگى
ە) وتىرىك ولەڭ
6. ەرتەگىلەر نەشە تۇرگە بولىنەدى؟
ا) 2
ۆ) 3
س) 5
د) 7
ە) 4
7. “ءومىر ۇنەمى قوزعالىستا بولادى. ءبىر ورنىندا تۇرعان زات بولمايدى: وت تاۋى، مۇز تاۋى...” بۇل قاي ەرتەگىگە ءتان؟
ا) تۇرمىس - سالت
ۆ) حايۋاناتتار
س) كۇلدىرگى
د) شىنشىل
ە) قيال - عاجايىپ
8. بالالار اۋىز ادەبيەتىن جيناپ باستىرۋ قاي كەزەڭنەن باستالادى؟
ا) XIXع. II جارتىسى
ۆ) XVIIIع.
س) XX ع. I جارتىسى
د) XIXع. I جارتىسى
ە) XVIIIع I Iجارتىسى
9. “ەكى وركەشىن قوم باسقان،
ءتىلىن تىكەن تەسپەگەن،
الابوتا، تەرىسكەن
مۇرىندىعى كەلىسكەن”. بۇل ولەڭ قالاي اتالادى؟
ا)”ماڭ، ماڭ باسقان، ماڭ باسقان”
ۆ)”تۇيە، تۇيە، تۇيەلەر”
س)”بۇل نە؟”
د)”مالدىڭ بالاسىن ءسۇيۋى”
ە)”قاسقىردىڭ قويشىلارعا ايتقانى”
10. “قارا سيىرىم قاراپ تۇر، قىزىل سيىرىم جالاپ تۇر”. قاي جانرعا جاتادى؟
ا) جۇمباق
ۆ) ماقال
س) ماتەل
د) وتىرىك ولەڭ
ە) جاڭىلتپاش
11. ورىس تىلىنەن اۋدارما جاساعان، بالالار ادەبيەتىنىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسقان، بالا وقىتقان كىم؟
ا) ى. التىنسارين
ۆ) ا. قۇنانبايەۆ
س) ش. مۇرتازا
د) ءى. ەسەنبەرلين
ە) ش. احمەتوۆ
12. “قاماشتان كورىپ قالاشتى،
قالاشقا جاراس تالاستى”. قاي جانرعا جاتادى؟
ا) جاڭىلتپاش
ۆ) جۇمباق
س) وتىرىك ولەڭ
د) ماقال
ە) ماتەل
13.. زامان بولمىسىنان، تاريحي جاعدايدان تۋىپ، ادامنىڭ ءۇي - ىشىلىك سالتى، مۇڭ - مۇددەسى ايتىلاتىن ەرتەگىنىڭ ءتۇرى.
ا) قيال - عاجايىپ
ۆ) حايۋاناتتار
س) كۇلدىرگى
د) تۇرمىس - سالت
ە)”بوز ىنگەن”
14. “يا ءتىلماش، يا ادۆوكت
بولسام” دەگەن بارىندە وي،
كوڭىلىندە جوق ساناسى.” ابايدىڭ قاي ولەڭى؟
ا)”جاسىمدا عىلىم بار دەپ ەسكەرمەدىم”
ۆ)”عىلىم تاپپاي ماقتانبا”
س)”ينتەرناتتا وقىپ ءجۇر”
د)”سابىرسىز، ارسىز، ەرىنشەك”
ە)”اسەمپاز بولما ارنەگە”
15. بالالاردىڭ ەرتەگىلەردەن سىرتتاپ، كۇردەلى ماسەلەلەردى قوزعايتىن شىعارمالاردى وقي باستايتىن كەزەڭى.
ا) مەكتەپەكە دەيىنگى بالالار
ۆ) جوعارى سىنىپ وقۋشىلارى
س) توعىز جىلدىق مەكتەپ وقۋشىلارى
د) باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارى
ە) بالدىرعاندار
16.. بالالار اۋىز ادەبيەتىندەگى بوبەكتەردى جىل مەزگىلدەرىمەن، ءوزىن قورشاعان ورتامەن تانىستىرۋدىڭ ماقساتى.
ا) جاندىكتەر تىرشىلىگىن تانىتۋ
ۆ) ءىزسىز، ءتۇزسىز ادىر - ادىردى كەزىپ ءجۇرىپ، ەلدىڭ قاي قونىستا وتىرعانىن، جوعالعان مالدى ءىز
كەسىپ ءجۇرىپ تاۋىپ الۋعا باۋلۋ
س) بالانىڭ اقىل - ويىن دامىتۋ
د) مال شارۋاشىلىعىمەن تانىستىرۋ
ە) ءتىلىن جاتتىقتىرۋ
17.. س. كوبەيەۆتىڭ “ۇلگىلى تارجىمە “كىتابى قاشان جارىق كوردى؟
ا) 1909
ۆ) 1912
س) 1910
د) 1926
ە) 1919
18. ۇلى وتان سوعىسىندا قازا تاپقان، «شىعىس ۇلىنا حات» جازعان جازۋشى كىم؟
ا) ق. قايسەنوۆ
ۆ) ب. بۇلقىشيەۆ
س) م. گابدۋللين
د) ج. جابايەۆ
ە) س. باكبەرگەنوۆ
19.. “ءمۇيىزى ايداي يىلگەن،
مۇرنىن كوككە شۇيىرگە.
كەرىلگەن جەلىن سالا ەمشەك
ساۋعاندا جانىڭ سۇيىنگەن.” قاي ولەڭنەن الىنعان؟
ا)”قاسقىردىڭ قويشىلارعا ايتقانى”
ۆ)”تۇيە، تۇيە، تۇيەلەر
س) مالدىڭ بالاسىن ءسۇيۋى”
د)”بوبەكتىڭ تىلەگى”
ە)”بۇل نە
20. ا. التىنساريننىڭ شىعارماسىن كورسەت.
ا)”شاركەي”
ۆ)”بايشۇبار”
س)”جەتىسۋ سۋرەتتەرى”
د)”باندىنى قۋعان حاميت”
ە)”باقشا اعاشتارى”