قازاقستاندا حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋى
قازاقستان تاريحى 8 سىنىپ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقستاندا حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋى.
ساباقتىڭ ماقساتى: حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋىنىڭ العىشارتتارىن ايقىنداۋ، شارۋاشىلىق، ساياسي جانە قوعامدىق دامۋداعى جاڭا باعىتتاردى سيپاتتاۋ. 1822 جىلعى ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعىنىڭ ناتيجەسىندەگى وزگەرىستەردىڭ ءمانىن ءتۇسىنۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى: 1. بىلىمدىك: وقۋشىلارعا «جارعىنىڭ» ەرەكشەلىكتەرى، جۇرگىزىلگەن رەفورمانىڭ قازاق قوعامىنا اسەرى تۋرالى ايتا وتىرىپ، قازاقستانداعى حان بيلىگى جويىلۋىنىڭ سەبەپتەرىن ءتۇسىندىرۋ؛
2. دامىتۋشىلىق: دەرەكتەرمەن جۇمىس كەزىندە لوگيكالىق ويلاۋدى، ەسكە ساقتاۋ قابىلەتىن جەتىلدىرۋ جانە دەرەكتەردى سالىستىرا وتىرىپ، قورىتىندى شىعارۋعا ۇيرەتۋ؛
3. تاربيەلىك مىندەت: وقۋشىلاردىڭ وزدىك، جۇپ، توپ بولىپ جۇمىس ىستەۋ قابىلەتىن دامىتۋ. وتكەن تاريحقا قۇرمەتپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى:
1.»ءحىح ع. ءى جارتىسىنداعى قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق دامۋى» كارتا.
2. ق ر اكىمشىلىك كارتاسى.
3. ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار.
4. تىرەك – سىزبا.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: بايانداۋ، پىكىرتالاس، ءجۇپتىق، توپتىق جۇمىس.
ستو – نىڭ ستراتەگيالارى: ۆەنن كەستەسى.
«ۇقساستىق پەن دارالىق».
اۆتور ورىندىعى.
پىكىرتالاس.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ.
2. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
3. ماعىنانى تانۋ.
4. وي تولعانىس.
5. قورىتىندى، ۇيگە تاپسىرما.
ءىى. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ:
1. قازاق قوعامىنداعى باسقارۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەسى قانداي بولىپ ەدى؟
2. قازاق حاندىعى قاشان قۇرىلدى؟ قازاق حاندىعىنىڭ العاشقى حاندارىن اتا.
3. حاننىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىنە نە جاتادى؟
4. كىشى ءجۇز رەسەيگە قاشان قوسىلدى؟
5. قازاقستان ءحىح عاسىردىڭ ءى جارتىسىندا تاۋەلسىز ەل بولدى ما؟
ءىىى. ماعىنانى تانۋ:
1. حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋىنىڭ العى شارتتارى.
2. ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعى.
3. كىشى جۇزدە حان بيلىگىنىڭ جويىلۋى.
4. 1822 جىلعى جارعىنىڭ تاريحي ماڭىزى.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ:
1. ساباقتىڭ تاقىرىبىمەن، ماقساتىمەن، جوسپارىمەن وقۋشىلاردى تانىستىرۋ.
2. ساباقتىڭ نەگىزگى ماسەلەلەرى اۋىزشا بايانداۋ ادىسىمەن ءتۇسىندىرىلىپ بولعان سوڭ وقۋشىلارعا توپتىق جۇمىستار، تىرەك – سىزبا قۇراستىرۋ، ەسسە جازۋ تاپسىرمالارى بەرىلەدى.
ا) ءى توپ: وقۋلىقتى پايدالانا وتىرىپ، حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋىنىڭ العى شارتتارى تۋرالى تىرەك – سىزبا قۇراستىرۋ.
ءىى توپ: حرەستوماتيانى پايدالانا وتىرىپ. ورتا ءجۇزدىڭ اكىمشىلىك اۋماقتىق ءبولىنۋى تۋرالى تىرەك سىزبا قۇراستىرۋ.(حرەستوماتيا 226 - 234 بەت. ا. راۋان 1992جىل.)
ءىىى توپ: وقۋلىقتى، حرەستوماتيانى پايدالانا وتىرىپ ورتا ءجۇزدىڭ باسقارۋ ورگانى سىزباسىن قۇراستىرۋ. (حرەستوماتيا 226 - 234 بەت. ا. راۋان 1992جىل.)
ءىۇ توپ: قازاق حاندىعىنداعى، ءسىبىر قازاقتارىنىڭ جارعىسىنداعى جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى اكىمشىلىك باسقارۋ – ۆەنن كەستەسىن سىزۋ.
3. ا) پىكىرتالاس: «1822 جىلعى جارعى قازاق ەلى ءۇشىن پايدالى بولدى ما؟»
ب) الدىن – الا بەرگەن تاپسىرما بويىنشا وقۋشىلار اۆتور ورىندىعى ستراتەگياسىن پايدالانا وتىرىپ «تاۋەلسىزدىك حالىقتىڭ ارمانى» اتتى ەسسەلەرىن وقيدى. وقۋشىلاردىڭ جۇمىسى اناليتيكالىق باعالاۋ كەستەسى ارقىلى باعالانادى
اناليتيكالىق باعا: داۋىسى، كولەمى، ەموسيا، شەبەرلىگى
ءىۇ. وي تولعانىس:
1. قازاقستاندا حان بيلىگىن جويۋدىڭ نەگىزگى سەبەپتەرىن اتاڭدار.
2.»ءسىبىر قىرعىزدارى تۋرالى جارعى بويىنشا» پاتشا ۇكىمەتىنىڭ كوزدەگەن باستى ماقساتى قانداي ەدى؟
3. 1844 جىلعى «ورىنبور قىرعىزدارى تۋرالى ەرەجە» بويىنشا قازاقتاردىڭ ومىرىندە قانداي وزگەرىستەر بولدى؟
4. رەفورمالار جۇرگىزۋدىڭ نەگىزگى سالدارى قانداي بولعانىن اتاپ شىعىڭدار.
قورىتىندى: قازاقستان 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا تاۋەلسىز رەسپۋبليكا بولىپ جاريالاندى. وسى كۇنگە جەتۋ ءۇشىن قازاق حالقى تالاي قيىندىقتى باستان كەشىردى. ويتكەنى ول سوڭعى 300 جىل بويى تاۋەلسىزدىكتەن ايىرىلعان ەدى. 200 جىلعا جۋىق پاتشالىق رەسەيدىڭ وتارى بولدى. ال كەڭەس مەملەكەتىنىڭ قۇرامىندا بولعان سوڭعى 75 جىلدا دەربەستىك پەن تاۋەلسىزدىكتەن مۇلدە ايىرىلدى. بۇل كۇندە قازاقستان ءوز الدىنا تاۋەلسىز مەملەكەت. قازاقستاندى الەمنىڭ 120 مەملەكەتى تانىپ، 70 - تەن استام مەملەكەتپەن ەلشىلىك ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناعان. مەملەكەتتىك قۇرىلىمى – رەسپۋبليكا. مەملەكەت باسشىسى – پرەزيدەنت. قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا 14 وبلىس، 200 – دەي قالا تەكتەس كەنت، 150 – دەن استام اۋدان بار، حالقى 16 ملن.
وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: 1.§ 17.
2. تاقىرىپ بويىنشا تەست سۇراقتارىن دايىنداۋ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقستاندا حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋى.
ساباقتىڭ ماقساتى: حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋىنىڭ العىشارتتارىن ايقىنداۋ، شارۋاشىلىق، ساياسي جانە قوعامدىق دامۋداعى جاڭا باعىتتاردى سيپاتتاۋ. 1822 جىلعى ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعىنىڭ ناتيجەسىندەگى وزگەرىستەردىڭ ءمانىن ءتۇسىنۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى: 1. بىلىمدىك: وقۋشىلارعا «جارعىنىڭ» ەرەكشەلىكتەرى، جۇرگىزىلگەن رەفورمانىڭ قازاق قوعامىنا اسەرى تۋرالى ايتا وتىرىپ، قازاقستانداعى حان بيلىگى جويىلۋىنىڭ سەبەپتەرىن ءتۇسىندىرۋ؛
2. دامىتۋشىلىق: دەرەكتەرمەن جۇمىس كەزىندە لوگيكالىق ويلاۋدى، ەسكە ساقتاۋ قابىلەتىن جەتىلدىرۋ جانە دەرەكتەردى سالىستىرا وتىرىپ، قورىتىندى شىعارۋعا ۇيرەتۋ؛
3. تاربيەلىك مىندەت: وقۋشىلاردىڭ وزدىك، جۇپ، توپ بولىپ جۇمىس ىستەۋ قابىلەتىن دامىتۋ. وتكەن تاريحقا قۇرمەتپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى:
1.»ءحىح ع. ءى جارتىسىنداعى قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق دامۋى» كارتا.
2. ق ر اكىمشىلىك كارتاسى.
3. ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار.
4. تىرەك – سىزبا.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: بايانداۋ، پىكىرتالاس، ءجۇپتىق، توپتىق جۇمىس.
ستو – نىڭ ستراتەگيالارى: ۆەنن كەستەسى.
«ۇقساستىق پەن دارالىق».
اۆتور ورىندىعى.
پىكىرتالاس.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ.
2. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
3. ماعىنانى تانۋ.
4. وي تولعانىس.
5. قورىتىندى، ۇيگە تاپسىرما.
ءىى. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ:
1. قازاق قوعامىنداعى باسقارۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەسى قانداي بولىپ ەدى؟
2. قازاق حاندىعى قاشان قۇرىلدى؟ قازاق حاندىعىنىڭ العاشقى حاندارىن اتا.
3. حاننىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىنە نە جاتادى؟
4. كىشى ءجۇز رەسەيگە قاشان قوسىلدى؟
5. قازاقستان ءحىح عاسىردىڭ ءى جارتىسىندا تاۋەلسىز ەل بولدى ما؟
ءىىى. ماعىنانى تانۋ:
1. حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋىنىڭ العى شارتتارى.
2. ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعى.
3. كىشى جۇزدە حان بيلىگىنىڭ جويىلۋى.
4. 1822 جىلعى جارعىنىڭ تاريحي ماڭىزى.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ:
1. ساباقتىڭ تاقىرىبىمەن، ماقساتىمەن، جوسپارىمەن وقۋشىلاردى تانىستىرۋ.
2. ساباقتىڭ نەگىزگى ماسەلەلەرى اۋىزشا بايانداۋ ادىسىمەن ءتۇسىندىرىلىپ بولعان سوڭ وقۋشىلارعا توپتىق جۇمىستار، تىرەك – سىزبا قۇراستىرۋ، ەسسە جازۋ تاپسىرمالارى بەرىلەدى.
ا) ءى توپ: وقۋلىقتى پايدالانا وتىرىپ، حاندىق بيلىكتىڭ جويىلۋىنىڭ العى شارتتارى تۋرالى تىرەك – سىزبا قۇراستىرۋ.
ءىى توپ: حرەستوماتيانى پايدالانا وتىرىپ. ورتا ءجۇزدىڭ اكىمشىلىك اۋماقتىق ءبولىنۋى تۋرالى تىرەك سىزبا قۇراستىرۋ.(حرەستوماتيا 226 - 234 بەت. ا. راۋان 1992جىل.)
ءىىى توپ: وقۋلىقتى، حرەستوماتيانى پايدالانا وتىرىپ ورتا ءجۇزدىڭ باسقارۋ ورگانى سىزباسىن قۇراستىرۋ. (حرەستوماتيا 226 - 234 بەت. ا. راۋان 1992جىل.)
ءىۇ توپ: قازاق حاندىعىنداعى، ءسىبىر قازاقتارىنىڭ جارعىسىنداعى جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى اكىمشىلىك باسقارۋ – ۆەنن كەستەسىن سىزۋ.
3. ا) پىكىرتالاس: «1822 جىلعى جارعى قازاق ەلى ءۇشىن پايدالى بولدى ما؟»
ب) الدىن – الا بەرگەن تاپسىرما بويىنشا وقۋشىلار اۆتور ورىندىعى ستراتەگياسىن پايدالانا وتىرىپ «تاۋەلسىزدىك حالىقتىڭ ارمانى» اتتى ەسسەلەرىن وقيدى. وقۋشىلاردىڭ جۇمىسى اناليتيكالىق باعالاۋ كەستەسى ارقىلى باعالانادى
اناليتيكالىق باعا: داۋىسى، كولەمى، ەموسيا، شەبەرلىگى
ءىۇ. وي تولعانىس:
1. قازاقستاندا حان بيلىگىن جويۋدىڭ نەگىزگى سەبەپتەرىن اتاڭدار.
2.»ءسىبىر قىرعىزدارى تۋرالى جارعى بويىنشا» پاتشا ۇكىمەتىنىڭ كوزدەگەن باستى ماقساتى قانداي ەدى؟
3. 1844 جىلعى «ورىنبور قىرعىزدارى تۋرالى ەرەجە» بويىنشا قازاقتاردىڭ ومىرىندە قانداي وزگەرىستەر بولدى؟
4. رەفورمالار جۇرگىزۋدىڭ نەگىزگى سالدارى قانداي بولعانىن اتاپ شىعىڭدار.
قورىتىندى: قازاقستان 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا تاۋەلسىز رەسپۋبليكا بولىپ جاريالاندى. وسى كۇنگە جەتۋ ءۇشىن قازاق حالقى تالاي قيىندىقتى باستان كەشىردى. ويتكەنى ول سوڭعى 300 جىل بويى تاۋەلسىزدىكتەن ايىرىلعان ەدى. 200 جىلعا جۋىق پاتشالىق رەسەيدىڭ وتارى بولدى. ال كەڭەس مەملەكەتىنىڭ قۇرامىندا بولعان سوڭعى 75 جىلدا دەربەستىك پەن تاۋەلسىزدىكتەن مۇلدە ايىرىلدى. بۇل كۇندە قازاقستان ءوز الدىنا تاۋەلسىز مەملەكەت. قازاقستاندى الەمنىڭ 120 مەملەكەتى تانىپ، 70 - تەن استام مەملەكەتپەن ەلشىلىك ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناعان. مەملەكەتتىك قۇرىلىمى – رەسپۋبليكا. مەملەكەت باسشىسى – پرەزيدەنت. قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا 14 وبلىس، 200 – دەي قالا تەكتەس كەنت، 150 – دەن استام اۋدان بار، حالقى 16 ملن.
وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: 1.§ 17.
2. تاقىرىپ بويىنشا تەست سۇراقتارىن دايىنداۋ.
You Might Also Like
-
ح. دوسپانوۆانىڭ ءومىر جولى مەن سوعىس جىلدارىنداعى ايەلدەر ەرلىگى، كاۆكاز جانە قىرىم ءۇشىن بولعان شايقاستار، تاريحي باعا
-
1. سەرگىتۋ ساتىندە قاتىسۋشىلاردىڭ كوڭىل - كۇيىن دامىتۋعا ارنالعان پسيحولوگيالىق جاتتىعۋ ماقساتى: قاتىسۋشىلاردىڭ ءبىر - بىرىمەن جاعىمدى قارىم - قاتىناستىقتى تۋعىزۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
