قازاقستانداعى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدەگى ءدىنارالىق كەلىسىمنىڭ ءرولى
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدە ءدىنارالىق كەلىسىم ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋ جانە ساقتاپ قالۋ، دامىتۋ جۇمىستارىن قارقىندى جۇرگىزۋ وتە ماڭىزدى بولىپ تابىلادى. وسىعان بايلانىستى قازىرگى تاڭعا دەيىن ءدىنارالىق كەلىسىمدى دامىتۋدا رەسپۋبليكالىق، الەمدىك دەڭگەيدە جوبالار ۇيىمداستىرىلىپ، زاڭ اياسىندا ءبىرشاما نورماتيۆتەر مەن قاعيداتتار قابىلداندى.
ءتۇرلى ۇلتتار مەن ەتنوستاردىڭ تاريحي سەنىمدەرىنىڭ ءوزارا ارەكەتتەسۋىن رەتتەۋ جانە ەتنوكونفەسسيونالدى قاقتىعىستاردى بولدىرماۋ، بولعان جاعدايدا زاڭ اياسىندا رەتتەۋ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىگى تۋرالى» 2012 جىلدىڭ قاڭتاردىڭ 6 كۇنى قابىلدانعان زاڭ نەگىزىندە جۇرگىزىلەدى. اتاپ ايتار بولساق ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى زاڭنىڭ 1- ءشى تاراۋى، «ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە نەگىزگى قاۋىپ-قاتەرلەر» جايلى 6-بابىندا ۇلت جانە كونفەسسياارالىق قاقتىعىستار ءتارتiپسiزدiك، سونىمەن قاتار الەۋمەتتىك، قوعامدىق جانە ساياسي جاعداياتتاردىڭ ۋشىعۋىنان كورىنىس تاپقان جاعدايدا ۇلت قاۋىپسىزدىگىنە توندىرىلگەن ءقاۋىپ دەپ ەسەپتەلەدى. كەلتىرىلگەن قاۋىپكە ساي جانە زاڭعا سايكەس شارالار قابىلدانۋى كەرەك ەكەنى ناقتى اتالعان.
ءدىن ماسەلەلەرىمەن اينالىساتىن ۋاكىلەتتى ورگاندار – ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر سالالارىنداعى ءىشىنارا رەتتەۋدى جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءدىن ماسەلەلەرى قاراستىرىلعان زاڭنامالارىندا بەرىلگەن قۇزىرەتتەر شەڭبەرىندە ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدى جۇزەگە اسىرۋعا تولىققاندى قاتىسۋعا جانە ارالاسۋعا قۇقىق الا وتىرا ءدىن ارالىق كەلىسىمدى نىعايتۋعا باعىتتالادى.
ەگەر قاراپايىم حالىقتىڭ، ءدىني توپتاردىڭ ۇيىمداستىرۋلارىمەن وتكەن جينالىستارعا، نارازىلىقتار مەن شەرۋلەرگە، دەمونستراسيالارعا، ميتينگىلەرگە قاتىسۋدىڭ تۇپكى ماقساتى ءناسiلدiك، ۇلتتىق، الەۋمەتتiك، دiني سىيلاستىق پەن توزىمسىزدىكتى، تەكتiك-توپتىق ارتىقشىلىقتار مەن ايىرماشىلىقتاردى قوزدىرۋ، وعان زالال كەلتىرۋ ارەكەتتەرى بولعان جاعدايدا، زاڭدىق تۇرعىدان ءقاۋىپ دەپ قاراستىرىلادى.
قوعامدىق قاۋiپسiزدiكتi جانە ساياسي تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋدى ۇيىمداستىرۋ زاڭ اياسىندا ءبىرشاما فاكتورلارعا تىكەلەي بايلانىستى، سولاردىڭ ءبىرى ۇلتتىق پاتريوتيزمگە، ەتنيكالىق جانە كونفەسسياارالىق ديالوگتى قۇرۋعا باعىتتالعان مەملەكەتتىك قۇندىلىقتار مەن يدەولوگيانى قالىپتاستىرۋ جانە قولدانۋ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حالقىنىڭ تۇتاستىعىن، سونىمەن قاتار قوعامنىڭ قارىم قاتىناستارى مەن تاعاتتىلىعىن نىعايتۋ بولىپ تابىلادى.
قازاقستان حالقىنىڭ بىرەگەيلىگى مەن بiرلiگiنە نۇقسان كەلتىرۋگە، ەتنوسارالىق جانە كونفەسسياارالىق كەلىسىمنىڭ شارتتارىنا قايشى كەلۋگە، قوعامدىق جانە ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ مەملەكەتتىڭ ىشكى ساياساتى iستەرiنە جانە مەملەكەتتiڭ قوعامدىق جانە ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ ىشكى قۇرىلىمدىق ىستەرىنە زاڭسىز ارالاسۋىنا جول بەرىلمەيدى.
ساياسي قاۋىپسىزدىكتى جانە الەۋمەتتىك تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ازاماتتاردىڭ، سەنۋشىلەر جانە دە ساياسي پارتيالار مەن قوعامدىق بiرلەستiكتەر نەمەسە ءدىني بىرلەستىكتەر وكiلدەرiنiڭ ورىن الىپ وتىرعان كونفەسسيالىق، ەتنيكاكلىق ايىرماشىلىقتار مەن ءتۇرلi دiني كوزقاراستاردىڭ ورىن الۋىن ەكسترەميستىك، ساياسي جانە تەرروريستىك اكتىلەردى جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا پايدالانۋعا شاقىرۋ فاكتىسى انىقتالىپ، ۇلت قاۋiپسiزدiگىنە زالال كەلتiرگەن جاعدايدا زاڭدا بەلگiلەنگەن نورمالارعا سايكەس جاۋاپتىلىققا تارتىلادى.
نۇرسادىق اياۋلىم، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى
جەتەكشىسى قازۇۋ اعا وقىتۋشىسى تۋنگاتوۆا ۇلجان اسكاربايەۆنا
You Might Also Like
-
ءدىني فاناتيزم – سەكتانى ۇستانۋشىنىڭ عانا ەمەس، ونىڭ جانۇياسىنىڭ دا قايعىسى مەن اپاتىنا اكەلەتىن دەرت. مۇنداي ادامدار اداسۋشىلىققا، اقىلسىزدىققا بەيىم جانە باسقالاردى ەستىپ، تۇسىنە ا...
-
ءدىن- ادامزات تاريحى مەن ءداستۇرىنىڭ، ومىرلىك تاعىلىمى مەن تاربيەسىنىڭ قاينار كوزى. ءدىندى مەملەكەتتەن ءبولىپ قارعانمەن دە، ونى قوعامنان الشاقتاتۋعا ەش نەگىز جوق.
