InfoHub Logo

قازاقستاننىڭ بىرنەشە قالاسىندا ساياسي قۋعىن-سۇرگىن مەن اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الۋعا ارنالعان بەيبىت شەرۋ وتكىزۋگە تىيىم سالىندى،دەپ حابارلايدى ينفوحاب.

الماتى، قاراعاندى، اقتوبە جانە اقساي قالالارىنىڭ اكىمدىكتەرى 31 مامىردا جوسپارلانعان ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جانە اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الۋ شارالارى اياسىنداعى بەيبىت شەرۋلەرگە رۇقسات بەرمەدى. قاراعاندىدا شەرۋ وتكىزۋگە تىيىم سالۋدىڭ رەسمي سەبەبى رەتىندە باسقا دا مادەني، سپورتتىق جانە قۇرىلىس-مونتاج جۇمىستارى كورسەتىلدى. الماتى مەن اقسايدا اكىمدىك وتىنىشتەردى سەبەپسىز كەرى قايتاردى، ال اقتوبەدە اباتتاندىرۋ جۇمىستارى نەگىزگە الىندى.

بۇل جاعدايعا ۇقساس شەكتەۋلەر استانا، وسكەمەن، شىمكەنت، پاۆلودار، پەتروپاۆل، ورال جانە سەمەي قالالارىندا دا ورىن العان. كەيبىر اكىمدىكتەر ەشقانداي تۇسىنىكتەمە بەرمەي، وتىنىشتەردى كەرى قايتارعان. ءقاۋپى بار ازاماتتارعا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىك پەن 15 تاۋلىككە دەيىن قاماۋعا الۋ ەسكەرتىلگەن.

قاراعاندىدا ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋعا ارنالعان شەرۋدى ۇيىمداستىرعان بەلسەندىنىڭ ءىسى بويىنشا سوت ونى 15 تاۋلىككە اكىمشىلىك قاماۋعا العان. بۇل ارەكەتتى سوت «بەيبىت جيىنداردى ۇيىمداستىرۋ جانە وتكىزۋ ءتارتىبىن بۇزۋ» دەپ باعالاعان.

تاريحي شولۋ:

• كەڭەس داۋىرىندە قازاقستاندا ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جۇيەلى تۇردە جۇرگىزىلدى. 1937-1938 جىلدارداعى «ۇلكەن تەررور» كەزىندە قازاق كسر-ىندە 120 مىڭعا جۋىق ادام تۇتقىندالدى، ولاردىڭ كوپشىلىگى قازاقتار بولدى.
• قازاقتاردىڭ وزدەرى دە قۋدالاۋعا ۇشىراپ، جەر اۋدارىلدى، ال باسقا ۇلت وكىلدەرى (نەمىستەر، پولياكتار، كورەيلەر) ماجبۇرلەپ قونىس اۋدارىلدى.
• 1932–1933 جىلدارداعى اشارشىلىق قازاقستان تاريحىنداعى ەڭ اۋىر تراگەديالاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى، 2،3-4 ميلليون ادام قازا تاپتى.
• 1997 جىلدان باستاپ 31 مامىر – ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جانە اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى بولىپ بەلگىلەندى. 2012 جىلى وسى كۇنى ەلوردادا اشارشىلىق قۇرباندارىنا ارنالعان ەسكەرتكىش اشىلدى.

بۇل وقيعالار قازاقستان تاريحىنداعى اۋىر بەتتەردىڭ ءبىرى جانە مەملەكەتتىڭ سول كەزەڭگە دەگەن ەستەلىگى مەن قۇرمەتىنىڭ سيمۆولى بولىپ تابىلادى. ءبىراق قازىرگى ۋاقىتتا بۇل تاقىرىپقا ارنالعان قوعامدىق ءىس-شارالاردى وتكىزۋگە شەكتەۋلەر قويىلۋى قوعامدا داۋ تۋدىرىپ وتىر.