InfoHub Logo

ەلىمىز جاڭا تاريحي كەزەڭگە قادام باسقان ساتتەن ەلىمىزدە جوعارى دەڭگەيدەگى ءبىرقاتار ۋنيۆەرسيتەتتەر اشىلىپ، زياتكەرلىك مەكتەپتەر جۇيەسى قالىپتاستى. قازاقستانداعى مارتەبەسى جوعارى ۋنيۆەرسيتتەردىڭ ءبىرى – ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى. ول وزىق ۇلگى مەن وزىندىك سالت-داستۇرگە باي، ءبىلىم سالاسىنداعى جانە عىلىمي جۇمىستاردا كوپجىلدىق تاجىريبەسى بار بىردەن-بىر جوعارى وقۋ ورنى. ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى – مەملەكەتتىك اتتەستاسيادان العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ وتكەنى ءمالىم.

ەلباسىنىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى 2017 جىلى جاريالاعان بولاتىن. وندا قازىرگى جاڭا تەحنولوگيالار مەن يننوۆاسيالار زامانىندا ءبىلىمدى، باسەكەگە قابىلەتتى ۇرپاق قالىپتاستىرۋ ءۇشىن جاڭا قۇرال-جابدىقتارمەن جابدىقتالعان  ءبىلىم جانە عىلىم ورىندارىن اشۋ كوزدەلگەن. ءبلىمدى، كوزى اشىق ازاماتتاردى قالىپتاستىرۋ – بۇگىنگى زامان تالابى ەكەنى دە انىق. بۇگىندە قازۇۋ - ەلىمىزدەگى وقۋ ورىندار جۇيەسىنىڭ الدىڭعى قاتارىنان ورىن الاتىن جانە كوشباسشى ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ءبىرى. بۇلاي دەپ ايتۋىمىزعا بىرنەشە سەبەپتەر بار: بىرىنشىدەن، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى – قازاقستان جوو باستى رەيتينگىسى بويىنشا كوشباسشى، مەملەكەتىمىزدىڭ تاريحىندا ءبىرىنشى بولىپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ «ساپا سالاسىنداعى جەتىستىكتەرى ءۇشىن» سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعىنىڭ «قىزمەتتەر مەن ءونىم ساپاسى سالاسىنداعى جەتىستىكتەرى ءۇشىن» سىيلىعىنىڭ ديپلومانتى اتاندى. ەكىنشىدەن، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى الەم بويىنشا جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ەڭ ۇزدىك 200 ۋنيۆەرسيتەتتىڭ قاتارىنا ەندى. عىلىمي زەرتتەۋلەر مەن ادىستەمەلەردى جۇرگىزۋدە جوعارى دەڭگەيدەگى تەحنولوگيالاردى پايدالاناتىن، ونى قوعامدا جانە ەكونوميكادا ۇتىمدى جۇزەگە اسىراتىن الدىڭعى قاتارلى زاماناۋي ۋنيۆەرسيتەت قاتارىندا. كەلەشەكتە قازۇۋ  رەسپۋبليكالىق، حالىقارالىق ءبىلىم بەرۋ ورتالىعى بولماق. ۇشىنشىدەن، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ قازاقستان مەن ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ جوعارى وقۋ ورىندارى تاريحىندا 2003 جىلى يتاليانىڭ بولونە قالاسىندا ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ۇلى حارتياسىنا قول قويعان بولاتىن. بۇل - ورتالىق ازيا ايماعىنىڭ الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە ەنۋىنە زور مۇمكىندىك.

قازىرگى كەزدە  قازۇۋ-دە 16 فاكۋلتەت، 67 كافەدرا، 32 عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتى مەن ورتالىقتار، تەحنوپارك جۇمىس ىستەيدى. ۋنيۆەرسيتەت ۇجىمى 2000-نان استام پروفەسسور، دوكتور، عىلىم كانديداتى مەن فيلوسوفيا دوكتورلارى، 100-دەن استام اكادەميالاردىڭ اكادەميكتەرى، 40-تان اسا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرلەرى، 40-قا جۋىق قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك جانە اتاۋلى سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتتارى، سونداي-اق 40 جاس عالىمدار سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتتارى مەن 47 مەملەكەتتىك عىلىمي ستيپەنديالاردىڭ ستيپەنديانتتارىنان تۇرادى. بۇگىندە ۋنيۆەرسيتەتتىڭ 400-دەن استام  سەرىكتەس جوعارى وقۋ ورىندارى بار.

ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ الەمنىڭ باسقا ۋنيۆەرسيتەتتەرىمەن تىعىز بايلانىستا. ۋنيۆەرسيتەت پروفەسسورلار-وقىتۋشىلار قۇرامى مەن ستۋدەنتتەر ءۇندىستان، جۇڭگو، كورەيا، تۇركيا، ەگيپەت جانە ەۋروپانىڭ ۇزدىك دەگەن جوعارى وقۋ ورىندارىندا تىلدىك جانە عىلىمي پراكتيكادان وتۋگە مۇمكىندىگى بار. قازۇۋ 400-دەن استام شەتەلدىك ۋنيۆەرسيتەتتەرمەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمدەرگە قول قويىپ، ىنتىماقتاستىق تۇزۋدە. ماگيسترانتتار مەن دوكتورانتتارعا ارنالعان قوسديپلومدى وقىتۋ تاجىريبەسى كەڭىنەن دامۋدا.  بۇل – ءقازۇۋ-نىڭ ستۋدەنتتەرىنىڭ حالىقارالىق دەڭگەيدە وقۋى مەن زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋىنە كەنىنەن جول اشاتىنى ءسوزسىز. كوپ جىلدار بويى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان ق ر بعم-نىڭ «قوس ديپلومدى ءبىلىم بەرۋ» باعدارلاماسى ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىنىڭ الەۋەتىن كوتەرۋدە ماڭىزدى ءرول اتقارۋدا.

سونداي-اق، ءقازۇۋ-نىڭ «رەسەي حالىقتار دوستاستىعى» ۋنيۆەرسيتەتىمەن بايلانىستارىنىڭ بولاشاعى زور. بۇل ورايدا، قازۇۋ ماگيسترانتتارىنىڭ «قوس ديپلومدى ءبىلىم بەرۋ» باعدارلاماسى بويىنشا ماسكەۋ قالاسىنداعى «رەسەي حالىقتار دوستاستىعى» جوعارى وقۋ ورنىنا ستۋدەنتتەرگە گرانتتىق ورىندار ءبولىنىپ، شاكىرتاقى تاعايىندالعانىن ايتقان ءجون. بۇل - ءقازۇۋ-نىڭ ماگيسترانتتارىنا جول اشۋىمەن قاتار باسەكەگە قابىلەتتى جاستار قاتارىنىڭ كوبەيۋىنە  زور ىقپال ەتە الادى. وەگەلى وقۋ ورداسى وتكەن جىلى 85-جىلدىق مەرەيتويىن جانە ءال-فارابيدىڭ 1150 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋى - XXI عاسىرداعى ۋنيۆەرسيتەت دامۋىنىڭ جاڭا ساتىسىنا كوتەرىلۋىنىڭ ايعاعى بولا الادى. ءبىلىمدى دە بىلىكتى ماماندارى بار، بۇكىل الەمگە تانىمال جوو-دا ءبىلىم الۋدىڭ ءوزى - ۇلكەن مارتەبە.

ۋ.م.دجولدىبايەۆا - ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ قازاقستان تاريحى كافەدراسىنىڭ دوسەنتى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى
ن.راحمان - ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ گەوگرافيا جانە تابيعاتتى پايدالانۋ فاكۋلتەتىنىڭ 1-كۋرس ستۋدەنتى

---