قازۇۋ جاڭا عىلىمي يننوۆاسيالىق دامۋ جولىنداعى باستامالارى
ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى قازىرگى كەزدە وزىندىك تاريحى مول، قارا شاڭىراق ۇعىممەن بىرگە جاڭا عىلىمي يننوۆاسيالىق دامۋ ءۇردىسى كەڭىنەن قولعا الىنۋدا. بۇل ەڭ الدىمەن جاھاندىق دامۋ جۇيەسىندەگى باسەكەگە قابىلەتتى زاماناۋي وزىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ الدىڭعى قاتارىنا سۋىرىلىپ شىعۋىمەن تىكەلەي بايلانىستى. وسىلايشا ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ ەڭ الدىمەن ينفراقۇرىلىمدىق دەڭگەيى جاڭعىرتىلىپ، جاڭا عىلىمي – زەرتتەۋ ورتالىقتارى گۋمانيتارلى جانە تەحنارلى باعىتتاردا دا كوپتەپ شوعىرلانۋى، ونداعى جاڭا يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالار مەن جاڭا يدەيالارىنىڭ اسەرى، جىلدا وتكىزىلەتىن ءال-فارابي وقۋلارى نەمەسە ءساۋىر كونفەرەنسيادا ماقالا، بايانداما تۇرىندە ءتىپتى، جاڭا فورماتتاعى سلايد-شوۋ، پرەزەنتاسيا تۇردە كورسەتىلۋى عىلىمي يننوۆاسيالىق دامۋىن ايقىنداپ وتىر.
سونىمەن بىرگە، قازىرگى تاڭدا گۋمانيتارلى باعىتىنىڭ ونىڭ ىشىندە تاريح عىلىمىنا قاتىستى، تاريح، ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ پروفەسسور مۇعالىمدەرىنىڭ جاڭا يننوۆاسيالىق دامۋ جولىندا ايقىن كورىنىس تاۋىپ وتىر. ماسەلەن، ت.ع.د.، پروفەسسور كارىبايەۆ ب. ب. جانە دە ت.ع.د.، پروفەسسور وماربەكوۆ ت. سىندى تاجىربيەلى مۇعالىمدەرىنىڭ جاڭا كوزقاراستا ياعني ۇلتتىق كوزقاراس ءپرينسيپى نەگىزىندە ءتالىم الساق، ت.ع.د.،پروفەسسور ت.تولەبايەۆ، ت.ع.د.، جارقىنبايەۆا ر. س. سىندى وقىتۋشىلاردىڭ جاڭا باتىستىق يننوۆاسيالىق عىلىمنىڭ اياسىندا جاڭاشا باعىتتىڭ «ءپانارالىق باعىت»، جاڭاشا مەتودولوگيالىق باعىتتارىنىڭ «فەنومەنولوگيا»، «ەتنومەتودولوگيا» سىندى باعىتتارىنىڭ تيىسىنشە تانىپ ونىڭ وتاندىق تاريح زەرتتەۋلەرگە وڭتايلى تۇردە قولدانۋىمىز، جاڭا عىلىمي يننوۆاسيالىق دامۋ دەڭگەيىن جاڭا ساتىعا كوتەرەدى دەپ سانايمىن. وسىلايشا، ءپانارالىق ءتىپتى عىلىمارالىق باعىتتىڭ دامۋى، ناقتى تاريحپەن عانا اينالىسپاي زەرتتەلۋ شەڭبەرىمىز كەڭەيىپ، باسقا دا پروبلەمالاردى جان-جاقتى تالداپ قاراستىرۋعا مۇمكىن بولادى. ال، وسى ماسەلەلەردى وزىندىك ۇلتتىق كوزقاراسپەن بەكىتۋ ارقىلى، تاريحي سينتەزىنىڭ تولىق كورىنىسىن الا الامىز. اتالعان جاڭا يننوۆاسيالىق باعىتتىڭ تەك قانا ءبىزدىڭ تاريح، ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا فاكۋلتەتىنە عانا ەمەس، باسقا دا فاكۋلتەتتەرىندە وزىندىك جاڭا عىلىمي يننوۆاسيالىق دامۋ جولدارى جاسالۋدا. ماسەلەن يت، مەحانيكا-ماتەماتيكا، سىندى فاكۋلتەتىنىڭ ءوزارا ءبولىنۋى وزىندىك كيكىلجىن ەمەس، كەرسىنشە تەرەڭدەتىلگەن ماماندىقتى ودان ءارى تەرەڭدەتە وقىتىپ، زاماڭعا ساي جاڭا ءىت- مامان يەلەرىن دايارلاۋعا باعىتتالعان، ال وسى دايارلاۋ بارىسىندا تاجىربيەسى مول ۇستازدار مەن جاڭا امبيسياعا تولى جاس مۇعالىمدەرىنىڭ ىقپالى تىكەلەي مامان دايارلاۋدا اسەر ەتەدى. ال وسى اتالعان ماسەلەلەردىڭ بارلىعىنا ورتاق وبەكت ول ارينە قاز ۇۋ كىتاپحاناسىنىڭ ورنالاسۋى. ياعني ءوزىمىزدىڭ جەكە كىتاپحانامىزدا سيرەك كەزدەسەتىن عىلىمي كىتاپتار نەمەسە تانىمال عىلىمي-ادەبي كىتاپتاردىڭ ورنالاسۋى ستۋدەنتتەر، ماگيسترانتتار، دوكتورانتتار ءۇشىن وتە ماڭىزدى. جانە دە، ءوزىمنىڭ قوسار ۇسىنىسىم قازىرگى الەمدىك جاھاندىق دەڭگەيدە عىلىمي-يننوۆاسيالىق دامۋ ءۇردىسى كوپ جاعدايدا پراكتيكالىق كورسەتكىشتى تالاپ ەتۋدە. ياعني وسىنى ەسكەرە وتىرىپ، عىلىمي ىزدەنىستەرىنىڭ ناتيجەلەرىن نەمەسە قورىتىندىلارىن جالپى قوعامعا جاڭاشا تۇرعىسىنان كورسەتۋ، دالەلدەۋ. مىسالى: كىشىگىرىم ۆيدەو نەمەسە كينو ارقىلى قىزىقتى ەتىپ، ارينە عىلىميلىعىن كورسەتە وتىرىپ، ءتىپتى ناقتى ماماندىققا قاتىستى سول عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىسىنىڭ ناتيجەسىن پراكتيكالىق تۇرعىسىنان كورسەتۋى ەڭ الدىمەن جاستارىمىزدى عىلىمعا باۋلاعا، ەكىنشىدەن ساپالى عىلىمي بازانى قالىپتاستىرامىز.
كارىبايەۆ ب. ب. ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ قازاقستان تاريحى كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى
يساحوۆ ە. ا. تاريح، ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ عىلىمي تاريح – ماماندىعىنىڭ 2 كۋرس ماگيسترانتى