InfoHub Logo

— ءالى ەسىمدە. قاراسيراق بالا كەزىم، — دەپ باستادى باتىرحان باعبان اڭگىمەسىن.

— اناۋ كورىنگەن جاسىل جەلەكتى مەكەندە بالالىق شاعىمنىڭ شەجىرەسى جاتىر. مەنىڭ وسى تىرلىگىمە دە سول مەكەن اسەر ەتكەن شىعار. سوعىس اياقتالعان شاق. ءبىزدىڭ العاباس اۋىلىنا وگىز اربامەن بەيتانىس ءبىر جىگىت كوشىپ كەلدى. وڭ اياعىن سىلتىپ باسادى. سوعىستا جارالانعان شىعار.

جالعىز باستى جىگىت العاشقىدا كۇركە تىگىپ، بىر-ەكى كۇندەي اۋىل ماڭىن شولىپ ءجۇردى دە، اناۋ ۇيرەككولدىڭ ماڭىنان جەر قازىپ، كىرپىش قۇيا باستادى. ءبىرازدان سون، ول ءار جەرگە قادا قاعىپ ءجىپ تارتتى دا، كىرپىشتەردى قالاي باستادى. اۋىل بالالارى اندا-ساندا ماڭايلاپ بارىپ، تاماشالاپ قايتامىز.

جاقىنداۋعا باتپايمىز. ءسويتىپ جۇرگەندە ءۇش بولمەلى قورجىن ءۇيدىڭ كەرەگەسى دە كوتەرىلىپ ءبىتتى.

ەندى بىردە الگى جىگىت تاۋعا بارىپ اعاش كەستى. ارتىنشا ءۇيدىڭ ءۇستى جابىلىپ، شاتىرى بوي كوتەرە باستادى. بۇل بۇكىل اۋىل ءۇشىن جاڭالىق ەدى. ەرتە كوكتەمدە باستالعان ءۇي قۇرىلىسى كۇزگە تامان سالىنىپ تا ءبىتتى.

— ءوزى جاستايىنان جەتىم قالىپ، بالالار ۇيىندە، سوناۋ سىبىردە ءوسىپتى. اكە-شەشەسىنىڭ كىم ەكەنىن بىلمەيدى ەكەن. سوعىستان سوڭ، ەر تۋعان جەرىنە دەپ، قازاقستانعا ورالىپ، ءبىزدىڭ اۋىلعا كەلىپتى. قولىنان كەلمەيتىنى جوق، شەبەر ەكەن. سونىمەن الگى جىگىت كولحوزعا ۇستا بوپ شىعا كەلدى. ودان كەيىنگى تىرلىگىن كورسەڭ، جازدا اربا، قىستا شانا جاسادى. تەمىردەن ءتۇيىن تۇيەدى، تىرما جاسايدى. ەر-تۇرمانسىز قاي قازاق اتقا مىنگەن. اۋىل
اقساقالدارى جىگىتكە ءدان ريزا. اتتەڭ، كەمىستىگى قازاق ءتىلىن شالا بىلەتىندىگى. كەيىننەن ۇيرەنىپ كەتتى عوي، — دەدى قارت اڭگىمەسىن ارى قاراي جالعاستىرىپ.

— جالعىز باستى جىگىت جۇمىستان سوڭ دا تىنىم تاپپادى. ءۇيدىڭ ماڭىن ۇيرەككولدەن شىبىق اكەلىپ قورشاي باستادى.

— ءاۋ، تىگەرگە تۇياعى جوق. مالى بولسا ءبىر ءجون، مۇنىسى نەسى؟ — دەستى جۇرت. ۇستا جىگىت ءبىر ءسات بايىزدامادى. ەرتە كوكتەمدە باسقارمانىڭ ارباسىن سۇراپ الىپ سارقانعا كەتتى. ول كەزدە دۇنيەنىڭ ءبارىن بازاردان ساتىپ الۋعا بولادى. قويشى، سونىمەن ۇستا جىگىت كەشكىسىن قالادان ورالدى. اينالدىرعان ءبىر اۋىلدىڭ وتىز ءتۇتىنىنىڭ ۇلكەن-كىشىسى اڭتارىلا قارادى. كۇلگەندەرى دە كەزدەستى.

— پاۋ، مىنا شىبىعى نەسى؟ انا ۇيرەككولدەن دە شاۋىپ الۋعا بولاتىن ەدى عوي — دەستى.

— ءاۋ، وسى جىگىت تاعى ءبىر جاڭالىق باستاماسىن، — دەدى ۇستانىڭ تىرلىگىنە ءتانتى بولعان بىرەۋ.

ۇستا جىگىت تامىرىمەن اكەلگەن اعاشتى جەردى تەرەڭ قازىپ كومىپ تاستادى.

— اۋ، مىنا جەمىس اعاشتارى ءبىزدىڭ اۋىلعا شىعا قويار ما ەكەن؟ — دەدى باسقارما اڭساتباي.

— سۋ بار جەردە، نۋ بار دەمەكشى، مەن قىدىر ۇستاعا سەنەمىن، — دەدى قويشىباي.

ەل داۋلاسىپ جۇرگەندە قىدىر ەككەن شىبىقتار بۇرشىك اتا باستادى. ۇستا جىگىتتىڭ ەندىگى كەشكى تىرلىگى وسى شىبىقتاردىڭ قامى ەدى. ارىقپەن سۋعاردى، ءتۇبىن قوپسىتتى، قارا توپىراق اكەپ سالدى.

بۇل جىلى قىدىردىڭ اعاشتارى جەمىس بەرمەدى. ءبىراق بوي كوتەرىپ، سالالانىپ، ەڭسەلەنە باستادى.

— ايتتىم عوي. ەرتە كوكتەمدە اعاشتار ۇسىككە ۇرىندى، — دەدى اڭساتباي باسقارما. قويشىباي ۇندەمەدى.

— سارى توپىراققا جەمىس اعاشى شىقپايدى. بۇل جولى قىدىر ءبىر قاتەلەستى، — دەدى باسقارما كەڭك-كەڭك كۇلىپ.

قىس بويى قىدىر ۇستا جۇمىسىن ىستەي ءجۇرىپ، شىبىقتارىن ءبىر ءسات ەستەن شىعارعان جوق. ەل ەڭسەسىن كوتەرىپ، تۇرمىس دۇرىستالا باستادى. قىدىر ۇستا قالادان ۇرعاشى بۇزاۋ ساتىپ اكەلدى. ەر-تۇرمانىن جاساتقان اۋىل اقساقالدارى ۇستاعا توقتىتورىم سىيلادى. كۇن وتە بەردى. استىق ۇشىرىپ، قىرماندا جۇرگەنبىز. اۋىل جاقتان دالباقتاي شاۋىپ قويشىباي جەتسىن.

— ايتتىم عوي. قىدىر ۇستا ءجون – جوسىقسىز اينالىسپايدى. مەن جەڭدىم، باسقارما جەڭىلدى. مىنە، سارى ورىگىڭ، مىنە شيەڭ، — دەدى ول وراعان تۇيىنشەكتەرىن شەشىپ.

— ويپىر-اي ءا، — دەستى تاڭقالعاندار.

— قىدىر ۇستا كەيىندە كوز جۇمدى. سىناپتاي سىرعىعان ۋاقىت ەمەس پە؟ ارمانسىز شىعار. ۇرپاعى ءوسىپ، اتالارىنىڭ جولىن ۇستادى. ەڭبەككە ەرىنبەيدى. شەتىنەن شەبەر. اۋىل بالالارى — بىزدەر قىدىردى ونەگە تۇتىپ وستىك. ءقازىر ءبىزدىڭ اۋىلعا سوناۋ بيىكتەن كوز تاستاشى. ناعىز عاجاپ مەكەن ەمەس نە! كوگىلدىر باۋ، جايقالا وسكەن اعاشتار، — دەدى باتىرحان اعا.

— سونىڭ ءبارىنىڭ اتاسى اناۋ قىدىر ەكەن تالدار ەكەنىن ۇمىتپاڭدار. ءيا قىدىر دەسە قىدىر ەدى-اۋ!..

---