قىلمىس جانە جازا
وقو، تولەبي اۋدانى،
«قۇلاعى ناشار ەستيتىن بالالار ءۇشىن
لەنگىر قوسالقى مەكتەپ ينتەرناتى» كمم
تاربيەشى: مەدەتبەكوۆا س.ا.
اشىق تاربيە ساعاتى.
باعىتى: ازاماتتىق قۇقىقتىق تاربيە
تاقىرىبى: قىلمىس جانە جازا
«ءتارتىپسىز ەل بولمايدى، تارتىپكە باس يگەن قۇل بولمايدى» (ب. مومىش ۇلى).
بىلىمدىلىك ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ قۇقىقتىق بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ. زاڭ الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى ارتتىرۋ، ۇيىمشىلدىق پەن تارتىپتىلىكتىڭ ءتيىمدى جولدارىن تابا بىلۋگە، ساياسي ساۋاتتىلىققا باۋلۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: قۇقىقتىق نورماتيۆتىك اكتىلەردى ورىنداي، قۇرمەتتەي بىلۋگە ۇيرەتۋ، ادامگەرشىلىككە، ەلجاندىلىققا، قۇقىقتىق ساۋاتتىلىققا تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ، تىڭداۋ، ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزە الۋ مادەنيەتىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن شىڭداۋ.
تۇزەتۋ جۇمىسى: سويلەۋ بارىسىندا سويلەمدى تولىق اياقتاۋىن جانە دىبىستارىن قاداعالاۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ ءتۇرى: پىكىر الماسۋ، وي قوزعاۋ
ءادىسى: سۇراق جاۋاپ، جاعدايات شەشۋ كورىنىس
كورنەكىلىكتەر: بەينە تاسپا، ماقال ماتەل، سۋرەتتەر
سوزدىك جۇمىس: سوت - cوت بيلىگىن اتقارۋشى، زاڭگەر - پايدا بولعان قيىندىقتى شەشۋشى. تەرگەۋشى - قىلمىستىق ءىس بويىنشا الدىن الا تەرگەۋدى جۇزەگە اسىرۋشى. ادۆوكات - قورعاۋشى. ۇكىم - سوت شەشىمى.
ساباقتىڭ بارىسى:
I ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
II ءتىل بۇرىشىمەن جۇمىس
III كۇندەلىكتى سوزدەر
- قۇقىق دەگەنىمىز نە؟
- زاڭ دەگەنىمىز نە؟
- بيىل كونستيتۋسياعا نەشە جىل تولدى؟
- ق. ر - نىڭ ءتول مەرەكەلەرىن اتا.
- رەسپۋبليكا كۇنى قاي كۇن؟
IV جوسپار.
V جاڭا ساباق
VI بەينە تاسپا
VII سيتۋاسيا تۋعىزۋ
VIII سۇراق جاۋاپ
IX كورىنىس
X «ءتارتىپ ورنات» ويىنى.
XI ماقال ماتەل
XII قورىتىندىلاۋ
1. جاڭا ساباق.
كىرىسپە:
قوعام ءارقاشان تارتىپكە نەگىزدەلىپ، ارقا سۇيەپ قالىپتاسىپ، تىرشىلىك ەتەدى. قوعامدا ءتارتىپ بولماسا، ول قۇلدىرايدى، ياعني كەلەشەگى بولمايدى. مۇنى ادامدار ەجەلدەن - اق جاقسى تۇسىنگەن. سوندىقتان دا قوعامدا ءتارتىپ ورناتۋدىڭ جولدارىن قاراستىرعان. دەگەنمەندە، كەرىسىنشە قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزۋعا بەيىم ازاماتتار دا از بولماعان. وسىدان كەلىپ قۇقىق بۇزۋشىلىق ورىن الا باستادى. قۇقىق بۇزۋشىلىق - قوعام ومىرىنە ءتان دەرت. ادام بالاسى ءومىر سۇرگەن ورتادا ول دا ءارقاشان ورىن الادى. بۇل شارتتى قۇبىلىس. قۇقىق بۇزۋشىلىق - زاڭدى، ونىڭ قاعيدالارىن قۇقىقتىق نورمالار جۇكتەگەن مىندەتتەردى بۇزۋ، تىيىم سالىنعان ارەكەتتەردى جاساۋ. ول ادامداردىڭ ىس-ارەكەتى، قىلىعى ارقىلى باسقا ادامدار مەن، قوعاممەن، مەملەكەتپەن قارىم - قاتىناسقا تۇسەدى. زاڭ بۇزۋشىلىق ادامنىڭ مىنەز - قۇلقى ارقىلى بايقالادى. ادامنىڭ وي - جەلىسى زاڭمەن رەتتەلمەيدى. ءبىراق قانداي دا بولسىن ءىس - ارەكەت، مىنەز - قۇلىق، ويدىڭ، سانا - سەزىمنىڭ قاتىناسۋىنسىز جاسالمايدى. ولار ويدىڭ ەلەگىنەن ءوتىپ باقىلاۋىندا بولادى. اقىلى دۇرىس ادامنىڭ ىس-ارەكەتى ەرىك پەن ويدىڭ ەلەگىنەن ءوتىپ، ارقاسىندا جۇزەگە اسىرىلادى. دەمەك، زاڭدى بۇزۋشىلىق قوعام مەن جەكە تۇلعالارعا زيان كەلتىرەتىن جانە قۇقىقتىق نورمالارعا قارسى ارەكەت نەمەسە ارەكەتسىزدىك بولىپ تابىلادى.- ارەكەت - بۇل قۇقىق نورمالارىنىڭ ءىس - قيمىل جاساي وتىرىپ جۇزەگە اسۋى، ال ارەكەتسىزدىك قۇقىق نورمالارىنىڭ تالاپتارىن ەشقانداي ءىس - قيمىل ورىندالماسا دا بۇزۋ ارقىلى ورىن الادى.
2. بەينە تاسپا.
بەينە تاسپا بويىنشا سۇراق جاۋاپ الۋ.
3. جاعدايات.
1. اكەسى بالاسىنىڭ بەت اۋزىنىڭ كوگەرگەنىن كورىپ، - سەن نە كوشەدەگى بۇزاقىلاردان تاياق جەپ ءجۇرسىڭ بە؟ نەگە ۇرمايسىڭ؟ بۇدان كەيىن ۇيگە بەت اۋزىڭ كوگەرىپ كەلۋشى بولما؟ ولار ۇرعاندا سەن قاراپ تۇرما، ۇر، سازايىن بەر.
ءمۇعالىم:
- قالاي ويلايسىڭدار، اكەسى دۇرىس جول كورسەتتى مە؟
2. ەرمەك 9 سىنىپ وقۋشىسى، كۇنىگە ساباقتان قايتقاندا، وزىنەن كىشى بالالاردى قورقىتىپ اقشاسىن، ۇيالى تەلەفونىن تارتىپ الادى. بۇل ەرمەككە ادەتكە اينالعان.
ءمۇعالىم:
- سەندەر قالاي ويلايسىڭدار، ەرمەك دۇرىس ىستەپ ءجۇر مە؟
4. كورىنىس. «سوتتىڭ سوڭعى ۇكىمى.»
5. ماقال ماتەلدىڭ ماعىناسىن اشۋ.
1. ۇرلىق ءتۇبى - قورلىق
2. بىرەۋگە ور قازبا، ءوزىڭ تۇسەسىڭ.
3. زاڭنىڭ قۇرىعى، بارىنەن ۇزىن.
4. قولىڭمەن ىستەگەندى، موينىڭمەن كوتەر.
5. زاڭدى سىيلاعان ەركىن جۇرەدى.
6. تۋرا بيدە تۋعان جوق،
تۋعاندى بيدە يمان جوق.
6. «ءتارتىپ ورنات» ويىنى.
1. قۇقىق -------------------- ا - ەلىمىزدىڭ نەگىزگى زاڭى.
2. كونستيتۋسيا ------------ ب - مەملەكەت باسشىسى.
3. مەملەكەت ---------------- ۆ - نەگىزگى ساياسي قوعامدىق ۇيىم.
4. ازامات -------------------- گ - تاۋەلسىزدىك
5. قۇقىق بۇزۋشىلىق ----- د - زاڭدار جۇيەسى.
6. پرەزيدەنت ----------------- ە - زاڭ شىعارۋشى ورگان
7. پارلامەنت ---------------- ج - زاڭ جۇيەسىن بۇزۋ.
8. ەگەمەندىك ------------------ ز - قۇقىعى بار ەل تۇرعىنى.
1 - د، 2 - ا، 3 - ۆ، 4 - ز، 5 - ج، 6 - ب، 7 - ە، 8 - گ.
7. قورىتىندىلاۋ.
- بۇگىنگى اشىق تاربيە ساعاتىنان نەنى بىلدىڭدەر، نەنى ۇقتىڭدار؟
بۇگىنگى تاربيە ساعاتى بويىنشا ءوز ويلارىن تياناقتاۋ.
- قىلمىس اتاۋلىعا بارمايمىز
- ءبىلىم مەن تاربيە بەرگەن ۇستازدارىمىزعا جامان ءسوز كەلتىرمەيمىز
- سىزدەردىڭ بەرگەن ءبىلىم مەن تاربيەنى ومىردە دۇرىس قولدانا بىلەيىك.
- اتا - انامىزدى جانە دوستارىمىزدى قۇرمەتتەيمىز.
- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەلىن، جەرىن، حالقىن اركەز قورعايمىز.
وقۋشىلاردى باعالاۋ.
«قۇلاعى ناشار ەستيتىن بالالار ءۇشىن
لەنگىر قوسالقى مەكتەپ ينتەرناتى» كمم
تاربيەشى: مەدەتبەكوۆا س.ا.
اشىق تاربيە ساعاتى.
باعىتى: ازاماتتىق قۇقىقتىق تاربيە
تاقىرىبى: قىلمىس جانە جازا
«ءتارتىپسىز ەل بولمايدى، تارتىپكە باس يگەن قۇل بولمايدى» (ب. مومىش ۇلى).
بىلىمدىلىك ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ قۇقىقتىق بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ. زاڭ الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى ارتتىرۋ، ۇيىمشىلدىق پەن تارتىپتىلىكتىڭ ءتيىمدى جولدارىن تابا بىلۋگە، ساياسي ساۋاتتىلىققا باۋلۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: قۇقىقتىق نورماتيۆتىك اكتىلەردى ورىنداي، قۇرمەتتەي بىلۋگە ۇيرەتۋ، ادامگەرشىلىككە، ەلجاندىلىققا، قۇقىقتىق ساۋاتتىلىققا تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ، تىڭداۋ، ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزە الۋ مادەنيەتىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن شىڭداۋ.
تۇزەتۋ جۇمىسى: سويلەۋ بارىسىندا سويلەمدى تولىق اياقتاۋىن جانە دىبىستارىن قاداعالاۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ ءتۇرى: پىكىر الماسۋ، وي قوزعاۋ
ءادىسى: سۇراق جاۋاپ، جاعدايات شەشۋ كورىنىس
كورنەكىلىكتەر: بەينە تاسپا، ماقال ماتەل، سۋرەتتەر
سوزدىك جۇمىس: سوت - cوت بيلىگىن اتقارۋشى، زاڭگەر - پايدا بولعان قيىندىقتى شەشۋشى. تەرگەۋشى - قىلمىستىق ءىس بويىنشا الدىن الا تەرگەۋدى جۇزەگە اسىرۋشى. ادۆوكات - قورعاۋشى. ۇكىم - سوت شەشىمى.
ساباقتىڭ بارىسى:
I ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
II ءتىل بۇرىشىمەن جۇمىس
III كۇندەلىكتى سوزدەر
- قۇقىق دەگەنىمىز نە؟
- زاڭ دەگەنىمىز نە؟
- بيىل كونستيتۋسياعا نەشە جىل تولدى؟
- ق. ر - نىڭ ءتول مەرەكەلەرىن اتا.
- رەسپۋبليكا كۇنى قاي كۇن؟
IV جوسپار.
V جاڭا ساباق
VI بەينە تاسپا
VII سيتۋاسيا تۋعىزۋ
VIII سۇراق جاۋاپ
IX كورىنىس
X «ءتارتىپ ورنات» ويىنى.
XI ماقال ماتەل
XII قورىتىندىلاۋ
1. جاڭا ساباق.
كىرىسپە:
قوعام ءارقاشان تارتىپكە نەگىزدەلىپ، ارقا سۇيەپ قالىپتاسىپ، تىرشىلىك ەتەدى. قوعامدا ءتارتىپ بولماسا، ول قۇلدىرايدى، ياعني كەلەشەگى بولمايدى. مۇنى ادامدار ەجەلدەن - اق جاقسى تۇسىنگەن. سوندىقتان دا قوعامدا ءتارتىپ ورناتۋدىڭ جولدارىن قاراستىرعان. دەگەنمەندە، كەرىسىنشە قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزۋعا بەيىم ازاماتتار دا از بولماعان. وسىدان كەلىپ قۇقىق بۇزۋشىلىق ورىن الا باستادى. قۇقىق بۇزۋشىلىق - قوعام ومىرىنە ءتان دەرت. ادام بالاسى ءومىر سۇرگەن ورتادا ول دا ءارقاشان ورىن الادى. بۇل شارتتى قۇبىلىس. قۇقىق بۇزۋشىلىق - زاڭدى، ونىڭ قاعيدالارىن قۇقىقتىق نورمالار جۇكتەگەن مىندەتتەردى بۇزۋ، تىيىم سالىنعان ارەكەتتەردى جاساۋ. ول ادامداردىڭ ىس-ارەكەتى، قىلىعى ارقىلى باسقا ادامدار مەن، قوعاممەن، مەملەكەتپەن قارىم - قاتىناسقا تۇسەدى. زاڭ بۇزۋشىلىق ادامنىڭ مىنەز - قۇلقى ارقىلى بايقالادى. ادامنىڭ وي - جەلىسى زاڭمەن رەتتەلمەيدى. ءبىراق قانداي دا بولسىن ءىس - ارەكەت، مىنەز - قۇلىق، ويدىڭ، سانا - سەزىمنىڭ قاتىناسۋىنسىز جاسالمايدى. ولار ويدىڭ ەلەگىنەن ءوتىپ باقىلاۋىندا بولادى. اقىلى دۇرىس ادامنىڭ ىس-ارەكەتى ەرىك پەن ويدىڭ ەلەگىنەن ءوتىپ، ارقاسىندا جۇزەگە اسىرىلادى. دەمەك، زاڭدى بۇزۋشىلىق قوعام مەن جەكە تۇلعالارعا زيان كەلتىرەتىن جانە قۇقىقتىق نورمالارعا قارسى ارەكەت نەمەسە ارەكەتسىزدىك بولىپ تابىلادى.- ارەكەت - بۇل قۇقىق نورمالارىنىڭ ءىس - قيمىل جاساي وتىرىپ جۇزەگە اسۋى، ال ارەكەتسىزدىك قۇقىق نورمالارىنىڭ تالاپتارىن ەشقانداي ءىس - قيمىل ورىندالماسا دا بۇزۋ ارقىلى ورىن الادى.
2. بەينە تاسپا.
بەينە تاسپا بويىنشا سۇراق جاۋاپ الۋ.
3. جاعدايات.
1. اكەسى بالاسىنىڭ بەت اۋزىنىڭ كوگەرگەنىن كورىپ، - سەن نە كوشەدەگى بۇزاقىلاردان تاياق جەپ ءجۇرسىڭ بە؟ نەگە ۇرمايسىڭ؟ بۇدان كەيىن ۇيگە بەت اۋزىڭ كوگەرىپ كەلۋشى بولما؟ ولار ۇرعاندا سەن قاراپ تۇرما، ۇر، سازايىن بەر.
ءمۇعالىم:
- قالاي ويلايسىڭدار، اكەسى دۇرىس جول كورسەتتى مە؟
2. ەرمەك 9 سىنىپ وقۋشىسى، كۇنىگە ساباقتان قايتقاندا، وزىنەن كىشى بالالاردى قورقىتىپ اقشاسىن، ۇيالى تەلەفونىن تارتىپ الادى. بۇل ەرمەككە ادەتكە اينالعان.
ءمۇعالىم:
- سەندەر قالاي ويلايسىڭدار، ەرمەك دۇرىس ىستەپ ءجۇر مە؟
4. كورىنىس. «سوتتىڭ سوڭعى ۇكىمى.»
5. ماقال ماتەلدىڭ ماعىناسىن اشۋ.
1. ۇرلىق ءتۇبى - قورلىق
2. بىرەۋگە ور قازبا، ءوزىڭ تۇسەسىڭ.
3. زاڭنىڭ قۇرىعى، بارىنەن ۇزىن.
4. قولىڭمەن ىستەگەندى، موينىڭمەن كوتەر.
5. زاڭدى سىيلاعان ەركىن جۇرەدى.
6. تۋرا بيدە تۋعان جوق،
تۋعاندى بيدە يمان جوق.
6. «ءتارتىپ ورنات» ويىنى.
1. قۇقىق -------------------- ا - ەلىمىزدىڭ نەگىزگى زاڭى.
2. كونستيتۋسيا ------------ ب - مەملەكەت باسشىسى.
3. مەملەكەت ---------------- ۆ - نەگىزگى ساياسي قوعامدىق ۇيىم.
4. ازامات -------------------- گ - تاۋەلسىزدىك
5. قۇقىق بۇزۋشىلىق ----- د - زاڭدار جۇيەسى.
6. پرەزيدەنت ----------------- ە - زاڭ شىعارۋشى ورگان
7. پارلامەنت ---------------- ج - زاڭ جۇيەسىن بۇزۋ.
8. ەگەمەندىك ------------------ ز - قۇقىعى بار ەل تۇرعىنى.
1 - د، 2 - ا، 3 - ۆ، 4 - ز، 5 - ج، 6 - ب، 7 - ە، 8 - گ.
7. قورىتىندىلاۋ.
- بۇگىنگى اشىق تاربيە ساعاتىنان نەنى بىلدىڭدەر، نەنى ۇقتىڭدار؟
بۇگىنگى تاربيە ساعاتى بويىنشا ءوز ويلارىن تياناقتاۋ.
- قىلمىس اتاۋلىعا بارمايمىز
- ءبىلىم مەن تاربيە بەرگەن ۇستازدارىمىزعا جامان ءسوز كەلتىرمەيمىز
- سىزدەردىڭ بەرگەن ءبىلىم مەن تاربيەنى ومىردە دۇرىس قولدانا بىلەيىك.
- اتا - انامىزدى جانە دوستارىمىزدى قۇرمەتتەيمىز.
- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەلىن، جەرىن، حالقىن اركەز قورعايمىز.
وقۋشىلاردى باعالاۋ.
You Might Also Like
