قوقىس جاشىگى "بەسىك" ەمەس!
قوقىس جاشىگى «بەسىك» ەمەس!
كوزىمدى اشتىم،ساۋلاعان جاڭبىر،بۇلتتى اسپان،
جاتىرمىن اياق استىندا-جولدا جۇرت باسقان.
سۋىق بەتوننىڭ ىزعارى تەسىپ كەۋدەمدى،
تۇنشىقتىم جەلگە ەسىنەن ابدەن الجاسقان.
توعىز اي بويى جاتىر ەم جىلى قۇرساقتا،
نەگە سىرت تەپتىڭ،كەز بولدىم قالاي بۇل شاققا؟
انام-اۋ كۇنىن كورەر ەدىك قوي اللانىڭ
قارا سۋ، قارا نانعا دا تاۋبە قىلساق تا.
– حالقىمىزدىڭ تاريحىندا ءسابيدى دالاعا قالدىرعان وقيعا بولعان ەمەس. الايدا ب ا ق ارقىلى كورىپ وتىرعانىمىزداي، بۇگىنگى تاڭدا كوكەك انالار جاڭا تۋعان سابيلەرىن دالاعا، قوقىس جاشىكتەرىنە، اجەتحاناعا تاستاپ كەتۋ جاعدايلارىنىڭ قاتارى كوبەيىپ كەتتى.
ءبىز قازاق حالقى بۇنداي جاعدايلارعا قارسىمىز. ءاربىر ادام بۇل جايىندا ەستىگەندە جانى تۇرشىگىپ، اللانى ەسىنە الۋى كەرەك شىعار دەپ ويلايمىن. جاڭا تۋىلعان نارەستەنى تاستاپ كەتۋ —جەرگە تامىر جايىپ، بۇگىنگە دەيىن جويىلماي وتىرعان ءقاۋىپتى كەسەلدىڭ ءبىرى. نە سەبەپتى بۇلاي ايتىپ وتىرمىن؟ بۇنداي جاعدايلار ازايادى ما دەسەم، كەرىسىنشە كوبەيۋدە. كەيبىرەۋى بالالارىن تىعىلىپ تاستاپ كەتىپ جاتسا، ەندى بىرەۋلەرى ەل-جۇرتتىڭ كوزىنشە ءبىر ەمەس،3 بالاسىن تاستاپ كەتۋدە. ءبىرىمىز بىلسەك، ءبىرىمىز بىلمەسپىز. كورەرمەن كوزايىمىنا اينالعان «استارلى اقيقات» باعدارلاماسىندا تۋعان اناسى بالالارىنان باس تارتقان بولاتىن. ىشكىلىككە سالىنعان انا توعىز اي قۇرساعىندا كوتەرگەن پەرزەنتتەرىن ءوز قولىمەن وزگەگە تاپسىرعان بولاتىن. بۇل تەك ماسەلەنىڭ شەتى عانا. تاعى ءبىر جاعداي، بۇگىن قىزىلوردادا قۇتقارۋشىلار اجەتحانادان ومىرگە كەلگەنىنە كوپ بولا قويماعان شاقالاقتىڭ ءولى دەنەسىن الىپ شىقتى. ءقازىر ءوز بالاسىن تاستاپ كەتۋدەن بۇرىن، تۋعان بالالارىن ولتىرە سالۋ دا وڭاي بولىپ كەتكەندەي. بىرنەشە جىل بۇرىن ورىن العان وقيعانى مىسال رەتىندە ايتىپ كەتسەم. 16 جاستاعى مەكتەپ وقۋشىسى كولىكتە بوسانىپ،تراسسادا كولىك تەرەزەسىنەن نارەستەنى لاقتىرىپ جىبەرگەنىن ەستىگەن بولارسىزدار. جاقىندا ورىن العان تاعى ءبىر جاعا ۇستاتارلىق وقيعا،ۇشتوبەلىك كەلىنشەك ەكى جاستاعى تۋعان بالاسىن بۋىندىرىپ ءولتىرىپ، دەنەسىن توڭازىتقىشقا سالىپ قويعان.
ەندى وسىنداي جاعدايلاردىڭ شەشىمى رەتىندە وتە كۇلكىنىشتى شەشىمىن تاپقانداي. بالانى قوقىسقا ەمەس، «بوكسقا» تاستاساق...
ەلىمىزدە «Baby box» – تاستاندى سابيلەرگە ارنالعان جاشىك ورناتىلۋى مۇمكىن. ارنايى جابدىقتالعان قوراپ مەديسينالىق مەكەمەلەرگە ورناتىلاتىن بولادى. ونىڭ وزىندىك شارتتارى دا بار ەكەن. جاشىككە سالىنعان بالانىڭ دەنەسىندە ەشبىر زاقىم بولماۋى ءتيىس. تابىلعان جاعدايدا شارانانىڭ اناسى ىزدەستىرىلەدى. ال ەگەر دەنى ساۋ، دەنەسى سىزاتسىز بولسا، ءسابي بالالار ۇيىنە جىبەرىلەدى. ءبىر قىزىعى جاشىكتى كەز كەلگەن جان اشا الادى. بالا سالىنعان بويدا ول قۇلىپتالىپ، ارنايى دابىلقاققىش ارقىلى مەديسينا مەكەمەسىندەگىلەرگە حابار بەرىلەدى. قىسقاسى، ءسابيىن قوراپقا سالعان انا ەشقانداي جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلمايدى. ءبىراق ونداي جاندارعا كەشىرىممەن قاراۋعا بولا ما؟ ونسىز دا كوكەك انالاردىڭ قاتارى كوبەيىپ جاتقان زاماندا بالا تاستايتىن جاشىكتەردى ورناتۋ ارقىلى باۋىر ەتى بالاسىنان باس تارتاتىندار سانىن ارتتىرىپ المايمىز با؟ بالكىم جاشىك ورناتىلسا، قوقىس پەن جەرتولەگە تاستالعان سابيلەر ازايىپ، جارىق دۇنيە ەسىگىن اشقان بەيكۇنا شارانانىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەرمىز؟
مەملەكەت تاراپىنان بۇنداي جاعدايلارعا ءارتۇرلى شەشىمدەر قاراستىرىلۋدا. دەگەنمەن دە كورىپ وتىرعاندارىڭىزداي بۇنداي جاعدايلار ازايار ەمەس. تەك ەستە ۇستارلىعى، مەملەكەت قانشا جەردەن تاستاندى بالانى قامقورلىعىنا العانىمەن، اتا-اناسىنا كەرەك بولماعان بالا ءبارىبىر «جەتىم» اتانارى ءسوزسىز.
مۇحامەدالي قىزى نۇراي ابىلاي حان اتىنداعى قازاق حالىقارالىق قاتىناستار جانە الەم تىلدەرى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فممك فاكۋلتەتىنىڭ ستۋدەنتى.
You Might Also Like
-
ءتۇرلى ماقساتتاعى جيىنداردا، كەڭەستەردە بيلىك وكىلدەرىنىڭ قالعىپ نەمەسە ۇيىقتاپ جاتقانىن ءتۇرلى ادىستەرمەن كورىپ، ەستىپ جۇرسىزدەر. ەڭ العاشقى ءبىز تاراپتات بيلىككە ايتار ءۋاج ارينە جاقسى بولمايدى. الدى...
-
س.تورايعىروۆ اتىنداعى وبلىستىق كىتاپحانانىڭ بالالار ادەبيەتى ءبولىمى كۇردەلى جوندەۋدەن ءوتىپ، قولدانىسقا قايتا بەرىلدى. بۇگىن قايتا جاڭارتىلعان كىتاپحاناعا وبلىس اكىمى ءابىلقايىر سقاقوۆ ارنايى كەلىپ، ...
