- 05 ناۋ. 2024 00:28
- 376
قوش كەلدىڭ، ناۋرىز،كوكتەمىم!
تاقىرىبى: قوش كەلدىڭ، ناۋرىز، كوكتەمىم!
ماقساتى: بالالارعا قازاق حالقىنىڭ تۇرمىس – تىرشىلىگىندە، ادەت - عۇرپىندا ەرەكشە ورىن العان - ناۋرىز تويىنىڭ ەرەكشەلىگىن، تابيعات پەن ادامنىڭ بايلانىسىن بالانىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە بايلانىستى ءوزىن قاتىستىرا وتىرىپ ءتۇسىندىرۋ.
كورنەكىلىگى: ناقىل سوزدەر، ۇلتتىق ايشىقتاردىڭ سۋرەتى. كەڭ زال ءىشى كۇمبىرلەگەن كۇيگە تولى. ورتادا دوڭگەلەك ۇستەل. وندا توستاعان، ىدىستار. قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمىن كيگەن تويلى اۋىلدىڭ كورىنىسى.
كەشتىڭ بارىسى:
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى ۇستازدار، اتا - انالار، بالالار! قازاق حالقىنىڭ تۇرمىس تىرشىلىگىندە ەرتەدەن تويلانىپ كەلە جاتقان مەيرامنىڭ ءبىرى - ناۋرىز. ياعني، كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلىپ، قار ەرىپ، كوك شىعا باستايتىن كوكتەم ايى.
2 - جۇرگىزۋشى: سوندىقتان ناۋرىز كۇنىن ەجەلدەن ادامدار جاڭا - جىلدىڭ باسى دەپ، ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى دەپ جاقسى تىلەكپەن قارسى العان. ەندەشە، جەر الەمدى جايناتىپ، ءانشى قۇستاردى سايراتىپ، ناۋرىز تويىن تويلاتىپ ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى كەلدى،
ەكەۋى بىرگە: تويلارىڭىز قۇتتى بولسىن!
اق مول بولسىن!
بالە - جالا جەرگە ەنسىن!
1 - وقۋشى: تىڭداڭىزدار، تىڭداڭىزدار! توي دابىلىن قاعىپ تۇرعان مۇندا ءبىز بار.
2 - وقۋشى: ناۋرىز تويى باستالدى
ءبىر ورىندا تۇرماڭدار
قىزىقتان قۇر قالماڭدار.
3 - وقۋشى: ايتىپ شاتتىق ولەڭىن
الاقاي دەر كۇن بۇگىن
ءتۇسىندىرىپ سەبەبىن
بەرەر ەكەن كىم مۇنىڭ؟
4 - وقۋشى: جاس كارىنىڭ، ۇل - قىزدىڭ
توي دۋمانى سايرانى
22 - ءسى ناۋرىزدىڭ -
بىزدە ناۋرىز مەيرامى.
(وسى كەزدە زالعا كۇي ىرعاعىمەن نەمەرەلەرىن ەرتىپ، اق اجە كىرەدى. نەمەرەلەرى اجەنى ورتاعا الىپ بي بيلەيدى.)
اق اجە: قاشاندا قۇت - بەرەكە ورناسىن دەپ
تويلاردا شاشۋ شاشۋ سالتى ەلىمنىڭ
ۋا، حالايىق، تەرىپ ال ءمامپاسيدى
قابىل قىلسىن حالقىمنىڭ اق تىلەۋىن.
ناۋرىز كەلسە، قۇت كەلگەنى حالايىق!
ەسىك اشىپ، شاشۋ شاشىپ،
ەل بوپ قارسى الايىق!
ۇلىس وڭ بولسىن!
اق مول بولسىن!
قايدا بارسا جول بولسىن!
ۋا، اعايىن، تۋىسقان،
ناۋرىز كۇن تۋدى شىعىستان.
سول تويعا كەلدىم شاقىرىپ،
ات تەرلەتىپ الىستان.
اق تۇيە قارنى جارىلدى
ناۋرىزدى ەلىم ساعىندى
اسىققىن سەن دە سول تويعا
بارلىق جۇرت مۇندا اعىلدى.
كەلىڭدەر ناۋرىز تويعا ءبارىڭ بۇگىن،
اياماس ونەرپازدار ءان مەن جىرىن
تويلايىق حالىق تويى ناۋرىزىمنىڭ
شۋاعىن، جەرگە توككەن باقىت كۇنىن.
كەلىڭدەر، ناۋرىز كۇنىن قارسى الايىق
بيلەيىك، جىر جىرلايىق، ءان سالايىق.
قاھارلى قىستان ءوتىپ ناۋرىز كەلدى
ارقاڭدى كەڭگە سالشى، ۋا، حالايىق!
ءان: تويعا شاشۋ
1 - جۇرگىزۋشى:- قانەكەي قارسى الايىق جىلدىڭ باسىن
قوسىلىپ جاسقا - جاسىڭ، باسقا - باسىڭ
بارايىق كەلەر جىلعا ءتورت كوز تۇگەل
امان بوپ الىس - جاقىن، كارى - جاسىڭ.
(جىل باسى جىلاندى قارسى الۋ)
جىل باسى: مەن كەلدىم، مىنە، ورتاڭىزعا
اماندىق تىلەپ بارشاڭىزعا
ساۋلىعىن بەرسىن دەيمىن بارىڭىزگە
جەتكەنشە اعايىنىم جىلقى جىلعا.
2 - جۇرگىزۋشى: - ناۋرىزعا بۇگىن مىنە اعىلدى جۇرت
كۇتتىرىپ بار جۇرتىمدى ساعىندىرىپ
اتتاعان ەسىگىمدى جاڭا عانا
و، جىلان، قۇتتى كەلدىڭ، جوعارى شىق.
باس قوناق ءوزىڭسىڭ عوي وسى تويدا
وتىرشى تورىمىزگە كورپە جاي دا
جىلاندى العاش رەت قارسى العان
ءبۇلدىرشىن كورسەت ونەر وسىندايدا
1 - جۇرگىزۋشى: و، جىلان جىلى ءوزىڭدى كۇتۋشى بۇلدىرشىندەر شەتتەرىنەن ونەرلى. سولاردىڭ ونەرىن تاماشالاڭىز.
قازاق ءبيى.
كەلىڭدەر ناۋرىز كۇنىن قارسى الايىق،
بيلەيىك، جىر جىرلايىق، ءان سالايىق.
قاھارلى قىستان ءوتىپ ناۋرىز كەلدى
ارقاڭدى كەڭگە سالشى، ۋا حالايىق
باتىس قازاقستان وبلىسى، ورال قالاسى،
№19 جوببم - ءنىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
داميرا يزباساروۆا ناريمانوۆنا
ماقساتى: بالالارعا قازاق حالقىنىڭ تۇرمىس – تىرشىلىگىندە، ادەت - عۇرپىندا ەرەكشە ورىن العان - ناۋرىز تويىنىڭ ەرەكشەلىگىن، تابيعات پەن ادامنىڭ بايلانىسىن بالانىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە بايلانىستى ءوزىن قاتىستىرا وتىرىپ ءتۇسىندىرۋ.
كورنەكىلىگى: ناقىل سوزدەر، ۇلتتىق ايشىقتاردىڭ سۋرەتى. كەڭ زال ءىشى كۇمبىرلەگەن كۇيگە تولى. ورتادا دوڭگەلەك ۇستەل. وندا توستاعان، ىدىستار. قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمىن كيگەن تويلى اۋىلدىڭ كورىنىسى.
كەشتىڭ بارىسى:
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى ۇستازدار، اتا - انالار، بالالار! قازاق حالقىنىڭ تۇرمىس تىرشىلىگىندە ەرتەدەن تويلانىپ كەلە جاتقان مەيرامنىڭ ءبىرى - ناۋرىز. ياعني، كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلىپ، قار ەرىپ، كوك شىعا باستايتىن كوكتەم ايى.
2 - جۇرگىزۋشى: سوندىقتان ناۋرىز كۇنىن ەجەلدەن ادامدار جاڭا - جىلدىڭ باسى دەپ، ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى دەپ جاقسى تىلەكپەن قارسى العان. ەندەشە، جەر الەمدى جايناتىپ، ءانشى قۇستاردى سايراتىپ، ناۋرىز تويىن تويلاتىپ ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى كەلدى،
ەكەۋى بىرگە: تويلارىڭىز قۇتتى بولسىن!
اق مول بولسىن!
بالە - جالا جەرگە ەنسىن!
1 - وقۋشى: تىڭداڭىزدار، تىڭداڭىزدار! توي دابىلىن قاعىپ تۇرعان مۇندا ءبىز بار.
2 - وقۋشى: ناۋرىز تويى باستالدى
ءبىر ورىندا تۇرماڭدار
قىزىقتان قۇر قالماڭدار.
3 - وقۋشى: ايتىپ شاتتىق ولەڭىن
الاقاي دەر كۇن بۇگىن
ءتۇسىندىرىپ سەبەبىن
بەرەر ەكەن كىم مۇنىڭ؟
4 - وقۋشى: جاس كارىنىڭ، ۇل - قىزدىڭ
توي دۋمانى سايرانى
22 - ءسى ناۋرىزدىڭ -
بىزدە ناۋرىز مەيرامى.
(وسى كەزدە زالعا كۇي ىرعاعىمەن نەمەرەلەرىن ەرتىپ، اق اجە كىرەدى. نەمەرەلەرى اجەنى ورتاعا الىپ بي بيلەيدى.)
اق اجە: قاشاندا قۇت - بەرەكە ورناسىن دەپ
تويلاردا شاشۋ شاشۋ سالتى ەلىمنىڭ
ۋا، حالايىق، تەرىپ ال ءمامپاسيدى
قابىل قىلسىن حالقىمنىڭ اق تىلەۋىن.
ناۋرىز كەلسە، قۇت كەلگەنى حالايىق!
ەسىك اشىپ، شاشۋ شاشىپ،
ەل بوپ قارسى الايىق!
ۇلىس وڭ بولسىن!
اق مول بولسىن!
قايدا بارسا جول بولسىن!
ۋا، اعايىن، تۋىسقان،
ناۋرىز كۇن تۋدى شىعىستان.
سول تويعا كەلدىم شاقىرىپ،
ات تەرلەتىپ الىستان.
اق تۇيە قارنى جارىلدى
ناۋرىزدى ەلىم ساعىندى
اسىققىن سەن دە سول تويعا
بارلىق جۇرت مۇندا اعىلدى.
كەلىڭدەر ناۋرىز تويعا ءبارىڭ بۇگىن،
اياماس ونەرپازدار ءان مەن جىرىن
تويلايىق حالىق تويى ناۋرىزىمنىڭ
شۋاعىن، جەرگە توككەن باقىت كۇنىن.
كەلىڭدەر، ناۋرىز كۇنىن قارسى الايىق
بيلەيىك، جىر جىرلايىق، ءان سالايىق.
قاھارلى قىستان ءوتىپ ناۋرىز كەلدى
ارقاڭدى كەڭگە سالشى، ۋا، حالايىق!
ءان: تويعا شاشۋ
1 - جۇرگىزۋشى:- قانەكەي قارسى الايىق جىلدىڭ باسىن
قوسىلىپ جاسقا - جاسىڭ، باسقا - باسىڭ
بارايىق كەلەر جىلعا ءتورت كوز تۇگەل
امان بوپ الىس - جاقىن، كارى - جاسىڭ.
(جىل باسى جىلاندى قارسى الۋ)
جىل باسى: مەن كەلدىم، مىنە، ورتاڭىزعا
اماندىق تىلەپ بارشاڭىزعا
ساۋلىعىن بەرسىن دەيمىن بارىڭىزگە
جەتكەنشە اعايىنىم جىلقى جىلعا.
2 - جۇرگىزۋشى: - ناۋرىزعا بۇگىن مىنە اعىلدى جۇرت
كۇتتىرىپ بار جۇرتىمدى ساعىندىرىپ
اتتاعان ەسىگىمدى جاڭا عانا
و، جىلان، قۇتتى كەلدىڭ، جوعارى شىق.
باس قوناق ءوزىڭسىڭ عوي وسى تويدا
وتىرشى تورىمىزگە كورپە جاي دا
جىلاندى العاش رەت قارسى العان
ءبۇلدىرشىن كورسەت ونەر وسىندايدا
1 - جۇرگىزۋشى: و، جىلان جىلى ءوزىڭدى كۇتۋشى بۇلدىرشىندەر شەتتەرىنەن ونەرلى. سولاردىڭ ونەرىن تاماشالاڭىز.
قازاق ءبيى.
كەلىڭدەر ناۋرىز كۇنىن قارسى الايىق،
بيلەيىك، جىر جىرلايىق، ءان سالايىق.
قاھارلى قىستان ءوتىپ ناۋرىز كەلدى
ارقاڭدى كەڭگە سالشى، ۋا حالايىق
باتىس قازاقستان وبلىسى، ورال قالاسى،
№19 جوببم - ءنىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
داميرا يزباساروۆا ناريمانوۆنا
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.