- 08 قىر. 2018 00:00
- 319
«قۇلاقتان كىرىپ، بويدى الار»، «ولەڭ-سوزدىڭ پاتشاسى، ءسوز ساراسى» ولەڭدەرىندەگى ءان مەن ولەڭ قۇدىرەتى
اباي قۇنانبايەۆ- ونەگەلى ءومىرىن ولەڭمەن ءورىپ، ارتىنا ماڭگىلىك مۇرا قالدىرعان قازاق حالقىنىڭ ماڭدايىنا بىتكەن جارىق جۇلدىزى. ونىڭ شىعارماشىلىعىنان ورىن العان ماحاببات، تابيعات ليريكالارى، ساياسي، الەۋمەتتىك، ونەر تاقىرىپتارىنىڭ قاي-قايسىسى بولماسىن، وزىندىك ورنەكپەن، ايرىقشا سەزىممەن جىرلانعان. اسىرەسە، ونەر ماسەلەسىن كوتەرگەن «قۇلاقتان كىرىپ، بويدى الار»، «ولەڭ-سوزدىڭ پاتشاسى، ءسوز ساراسى» ولەڭدەرىندە ءان مەن ولەڭ قۇدىرەتى ءوزارا ۇيلەسىم تاپقان.
اقىننىڭ اتالعان ولەڭدەرىنە تەرەڭ ۇڭىلە وتىرىپ، ولاردان ءان مەن ولەڭگە ءتان قاسيەتتەردى، قۇدىرەتتىلىكتى انىق بايقايمىز. «قۇلاقتان كىرىپ، بويدى الار» ولەڭىندە جاقسى ءان مەن ءتاتتى كۇيدىڭ ادامعا ايرىقشا اسەر ەتىپ، وزگەشە سەزىمگە بولەيتىندىگى ايتىلسا، «ولەڭ-سوزدىڭ پاتشاسى، ءسوز ساراسى» تۋىندىسىندا ولەڭنىڭ ءسوز پاتشاسى ەكەنىن، ونى شىعارۋشىلارعا دا ۇلكەن تالاپتار قويىلاتىنىن ەسكەرتەدى.
«ءبىر كۇيگىزىپ، سۇيگىزىپ،
ەسكى ءومىردى تىرگىزەر
ءومىر تونىن كيگىزىپ
جوقتى بار عىپ جۇرگىزەر،-دەگەن جىر جولدارىنان ءاننىڭ ادامدى تىلسىم كۇيگە بولەيتىندىگىن ۇعىنامىز. ال:
«بوتەن سوزبەن بىلعانسا ەل اراسى،
ول-اقىننىڭ ءبىلىمسىز بيشاراسى.
ايتۋشى مەن تىڭداۋشى كوبى نادان،
بۇل جۇرتتىڭ ءسوز تانىماس ءبىر پاراسى» ،- دەگەن ۇزىندىدەن ولەڭ ءسوزدىڭ وزىندىك قاسيەتى مەن قۇدىرەتى اڭعارىلادى. اقىن ءاندى «ءبىر كۇيگىزىپ، سۇيگىزىپ، ەسكى ءومىردى تىرگىزەر» ۇلى كۇش رەتىندە جىرلاسا، ولەڭدى «ءىشى التىن، سىرتى كۇمىس ءسوز جاقسىسىنا» تەڭەيدى. ونىڭ «قۇلاقتان كىرىپ، بويدى الار» ولەڭىنەن بايقايتىنىمىز- اباي ءۇشىن ءان- تەك ونەر تۋىندىسى عانا ەمەس، سونداي-اق «وتكەندى ءتىرىلتىپ، ەسكى ويدى ەسكە تۇسىرەتىن» جۇرەكتىڭ ەمى، جاننىڭ قالاۋى. ال پوەزيانى پايىمداعان ەكىنشى ولەڭىندە ول «قازىرگى اقىندار اقىلسىز، نادان كەلىپ، كوپ جەردى جوقتان قارماپ ولەڭ قىلادى» دەي كەلە، ءوز زامانىنداعى ءسوز ءقادىرىن تۇسىنبەيتىن كەيبىرەۋلەردىڭ جالعان اقىندىعىن سىناپ، اشىنا جىرلايدى. وسى ولەڭدەردەن اباي اتامىزدىڭ ونەرگە دەگەن شەكسىز قۇشتارلىعىن، قۇرمەتىن انىق كورەمىز.
ۇلى ابايدىڭ «قۇلاقتان كىرىپ، بويدى الار»، «ولەڭ-سوزدىڭ پاتشاسى، ءسوز ساراسى» ولەڭدەرىندە ءان مەن ولەڭ قۇدىرەتى ءبىر ارنادا توعىسىپ، ءوزارا ۇيلەسىمدە جىرلانعان. دانا اقىننىڭ وسىنداي دارا تۋىندىلارى ولەڭنەن ماعىنا، اننەن اسەمدىك كەتكەن قازىرگى زامان ونەرى ءۇشىن ۇلگى بولارلىق.