قۇراقتى تىگىپ دايىنداۋ جانە قولدانۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قۇراقتى تىگىپ دايىنداۋ جانە قولدانۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: قۇراقتىڭ تۇرلەرىمەن تانىسۋ، قۇرالعان بۇيىمدى استارلاۋ جولىن ۇيرەنۋ. تاراۋدى قورىتىندىلاۋ.
بىلىمدىلىگى: قۇراق قۇراۋ ونەرىنىڭ شەبەرلىگىمەن، ۇلتتىق ونەرمەن تانىسۋ.
دامىتۋشىلىق: قۇراق ونەرىن جەتىلدىرۋدە وقۋشىلاردىڭ ويۋ – ءورىسىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىك: قۇراق ونەرى ارقىلى قىز بالانى اسەمدىككە، كەز - كەلگەن زاتتى قيۋلاستىرا بىلۋگە، ەرىنبەۋگە شەبەر بولۋعا باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءپان ارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، بەينەلەۋ ونەرى.
ساباق كورنەكىلىگى: قۇراقتىڭ ءتۇرلى ۇلگىلەرى، ءتۇرلى — ءتۇستى ماتالار، استارلىق ماتا، ماقتا، كوشپەلى تاقتا، قورجىن، اسىق، قۇراق ۇلگىلەر بۋكلەتى، قايشى، بور، ولشەگىش تاسپا، ينە، ءجىپ، قالام، باعالاۋ
بەتشەسى، ت. ب. كەرەكتى قۇرالدار
ساباقتىڭ بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) ساباققا قاتىسپاعان وقۋشىلاردى بەلگىلەۋ.
ءا) ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ قۇرالدارىن تولىقتىرۋ.
ب) قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋ.
ۆ) باعالاۋ بەتشەسىن تانىستىرۋ.
ءىى. كۋبيزم ءادىسى. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باقىلاۋ سۇراقتارى.
پىسىقتاڭىز. سۇراقتار.
ءىى سۋرەتتەڭىز. قۇراق تۇرلەرىن اتا.
III سالىستىرىڭىز. ۆەنن دياگرامماسىن قولدانۋ.
IV انىقتاڭىز. ساراماندىق جۇمىس.
III. ساراماندىق جۇمىس.
1 كىرىسپە نۇسقا.
1. قۇراق بولشەگىنە استار قيۋ جولدارى.
2. استار مەن قۇراق بولىگىن بىرىكتىرۋ. كوكتەۋ.
3. قۇراق كورپەشە نەمەسە جاستىق ىشىنە ماقتا نەمەسە ءجۇن سالۋ.
4. اشىق جەرلەرىن بىرىكتىرۋ.
5. بۋيىمدى دايىنداۋ.
2 اعىمدى نۇسقا.
1. تەحنيكالىق قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن قايتالاۋ.
2. قۇراق بۇيىمىن استارلىق شىت ماتانىڭ ءبىر شەتىنەن ورنالاستىرىپ، جيەكتەپ سىزىپ الامىز.
3. سىزىلعان سىزىق بويىنشا ماتانى قيىپ الۋ.
4. قيىلعان استار مەن قۇراق بولشەگىن وڭ بەتىمەن بەتتەستىرىپ، تەرىس بەتىنەن شەتىن 1 سم تىگىسكە ەسەپتەپ سىزۋ.
5. سىزىلعان سىزىق بويىمەن كوكتەپ تىگىپ شىعۋ.
6. ءبىر شەتىنەن 10-15سم تىگۋسىز جەر قالدىرۋ.
7. 10 – 15 سم تىگىس جەردەن بۇيىمدى وڭ بەتىنە اينالدىرىپ، ىشىنە تەگىستەپ ءجۇن نەمەسە ماقتا سالىپ اشىق جەرىن ىشكى تىگىسپەن تىگۋ.
IV. قورىتىندىلاۋ.
V. باعالاۋ، ۇيگە تاپسىرما.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى. تاقتاداعى ساباق جوسپارىن تانىستىرۋ.
باعالاۋ بەتشەسىمەن تانىستىرۋ.
____________
باعالاۋ بەتشەسى.
وقۋشىنىڭ اتى – ءجونى.
پىسىقتاڭىز. سۋرەتتەڭىز. سالىستىرىڭىز. انىقتاڭىز. قورىتىندى.
5، 10 ۇپاي. 10 ۇپاي. 5، 10 ۇپاي. 15، 20، 25 ۇپاي. ۇپاي.
ءىى. كۋبيزم ءادىسى.
پىسىقتاۋ.
وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باقىلاۋ سۇراقتارى.
1. قۇراق دەگەنىمىز نە؟
2. قۇراقتان قانداي بۇيىمدار جاساۋعا بولادى؟
3. قۇراقتىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
4. قۇراققا ماتا قالاي تاڭدالادى؟
5. قۇراقتار ءبىر – بىرىنە قالاي بىرىكتىرىلەدى؟
6. قۇراق نەلىكتەن ورتاسىنان باستاپ قۇرالادى؟
7. جيەكتەمە نە ءۇشىن قاجەت؟
8. سۇرەتتەگى قۇراقتاردى اتا.
9. قۇراقتاردىڭ ەرەكشەلەنۋى.
10. قۇراق قۇراعاندا قانداي تالاپتاردى ورىنداۋ قاجەت؟
11. قۇراق قۇراۋ ونەرىنىڭ نەشە ءتۇرى بار؟
12. قۇراق قۇراۋ ونەرى تەك قازاق حالقىندا ما الدە...؟
13. قۇراقتى قيۋ ءۇشىن قانداي قۇرالدار قاجەت بولادى؟
14. قۇراق بۇيىم ادەمى بولۋ ءۇشىن نە كەرەك؟
سۋرەتتەۋ.
بوتاكوز قۇراق. ماتەماتيكالىق فيگۋرالارى بار، ورتاسى ءتورت بۇرىشتى شەتىنە ءۇشبۇرىش تىگىلگەن، جيەكتەمە تىگىسى بار ءۇش ءتۇرلى ماتادان تىگىلگەن بوتاكوز قۇراق.
گۇل قۇراق. التى قىرلى فيگۋرادان تۇراتىن، جيەكتەمە تىگىسى بار، ءۇش ءتۇرلى ماتادان تىگىلگەن گۇل قۇراق.
باۋىرساق قۇراق. رومب، ءۇشبۇرىشتى، ءتورت بۇرىشتى فيگۋرالاردان قۇرالعان شەتىندە جيەكتەمە تىگىسى بار، بەس ءتىرلى ماتادان تىگىلگەن باۋىرساق قۇراق
سالىستىرۋ. ۆەنن دياگرامماسى.
شي قۇراق. ورتاق قاسيەتى. جۇلدىزشا قۇراق
1. ماتا. 3 ءتۇرلى 1. ماتا. 3 ءتۇرلى
2. ۇزىندىعى كولەمىنە 2. ۇزىن. كولەمىنە بايلانىستى
بايلانىستى ۇزارادى №2 ۇزارادى
3. ەنى. ەنسىز وزگەرمەيدى. №3 3. ەنى. ەنسىز وزگەرمەيدى.
4. ۇساق بولشەكتەرى №4 4. ۇساق بولشەكتەرى
5. تىگىلۋى. ورتاسىنان باستالادى №5 5. تىگىلۋى. ورتاسىنان باستالادى.
6. جيەكتەمە تىگىسى بار №6 6. جيەكتەمە تىگىسى بار
III. ساراماندىق جۇمىس.
استاردى قيار الدىندا ماتانى جايىپ ۇستىنە قۇراعان بۇيىمدى ورنالاستىرامىز. قۇراق جيەگىنەن جيەكتەپ سىزىپ، سىزىق بويىنشا قيىپ الىنادى. قيىلعان استارمەن قۇراق بۇيىمدى وڭ بەتىمەن بەتتەستىرىپ شەتىنە 1سم تىگىس ەسەپتەپ سىزىپ شىعامىز، سىزىلعان سىزىق بويىنشا كوكتەۋ كەرەك. ال قۇراق كورپەشەنىڭ اراسىنا ماقتا جانە ءجۇن سالۋ ءۇشىن ءبىر شەتىنەن 10-15سم تىگىلمەگەن جەر قالدىرۋ كەرەك. بۇيىمنىڭ اشىق جەرىنەن ءجۇن نەمەسە ماقتا سالىنادى. ەگەر ءجۇن سالاتىن بولساق جاقسىلاپ جۋىپ، تازالاپ كەپتىرىپ الۋ كەرەك. كەپكەن ءجۇندى ءتۇتىپ كورپەشە ىشىنە تەگىستەپ سالۋ كەرەك. كورپەشەنىڭ ءجۇنىن سالعاننان كەيىن اشىق جەرىن ىشكى تىگىسپەن تىگەدى. ۇلكەن كورپەشە بولسا، كورپەشەنىڭ ۇستىنەن ۇزىننان تەپشىپ تىگەدى.
IV. قورىتىندىلاۋ.
سونىمەن قاتار قۇراق قۇراۋ ادامدى ۇنەمدىلىككە ۇيرەتەدى. كىشكەنتاي ماتا قيىندىسىنان ءساندى زاتتار جاساۋ قابىلەتتىلىككە تاربيەلەيدى. ءوز قولدارىمەن جاساعان بۇيىم ءارقاشاندا ىستىق بولادى. سوندىقتان ۋاقىت تاۋىپ ءجيى – ءجيى قۇراق قۇراۋمەن، تىگىن تىگۋمەن اينالىسقان ءجون.
ال جاقسى وقۋشىلار مىناداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەيىك.
1. قۇراق ونەرىن استارسىز تىگۋگە بولاما؟
2. استاردى قالاي قيامىز؟
3. بۇيىمدى تىككەندە تىگىسكە نەشە سم الۋ كەرەك؟
4. كورپەشە تىگۋ ءۇشىن ىشىنە نە سالىنادى؟
5. ونى قالاي سالامىز؟
6. ءجۇندى جۋۋ قاجەت پە؟
7. ال ماقتانى شە؟
V. باعالاۋ. ۇيگە تاپسىرما. قۇراقتى تىگىپ اياقتاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: قۇراقتىڭ تۇرلەرىمەن تانىسۋ، قۇرالعان بۇيىمدى استارلاۋ جولىن ۇيرەنۋ. تاراۋدى قورىتىندىلاۋ.
بىلىمدىلىگى: قۇراق قۇراۋ ونەرىنىڭ شەبەرلىگىمەن، ۇلتتىق ونەرمەن تانىسۋ.
دامىتۋشىلىق: قۇراق ونەرىن جەتىلدىرۋدە وقۋشىلاردىڭ ويۋ – ءورىسىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىك: قۇراق ونەرى ارقىلى قىز بالانى اسەمدىككە، كەز - كەلگەن زاتتى قيۋلاستىرا بىلۋگە، ەرىنبەۋگە شەبەر بولۋعا باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءپان ارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، بەينەلەۋ ونەرى.
ساباق كورنەكىلىگى: قۇراقتىڭ ءتۇرلى ۇلگىلەرى، ءتۇرلى — ءتۇستى ماتالار، استارلىق ماتا، ماقتا، كوشپەلى تاقتا، قورجىن، اسىق، قۇراق ۇلگىلەر بۋكلەتى، قايشى، بور، ولشەگىش تاسپا، ينە، ءجىپ، قالام، باعالاۋ
بەتشەسى، ت. ب. كەرەكتى قۇرالدار
ساباقتىڭ بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) ساباققا قاتىسپاعان وقۋشىلاردى بەلگىلەۋ.
ءا) ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ قۇرالدارىن تولىقتىرۋ.
ب) قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋ.
ۆ) باعالاۋ بەتشەسىن تانىستىرۋ.
ءىى. كۋبيزم ءادىسى. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باقىلاۋ سۇراقتارى.
پىسىقتاڭىز. سۇراقتار.
ءىى سۋرەتتەڭىز. قۇراق تۇرلەرىن اتا.
III سالىستىرىڭىز. ۆەنن دياگرامماسىن قولدانۋ.
IV انىقتاڭىز. ساراماندىق جۇمىس.
III. ساراماندىق جۇمىس.
1 كىرىسپە نۇسقا.
1. قۇراق بولشەگىنە استار قيۋ جولدارى.
2. استار مەن قۇراق بولىگىن بىرىكتىرۋ. كوكتەۋ.
3. قۇراق كورپەشە نەمەسە جاستىق ىشىنە ماقتا نەمەسە ءجۇن سالۋ.
4. اشىق جەرلەرىن بىرىكتىرۋ.
5. بۋيىمدى دايىنداۋ.
2 اعىمدى نۇسقا.
1. تەحنيكالىق قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن قايتالاۋ.
2. قۇراق بۇيىمىن استارلىق شىت ماتانىڭ ءبىر شەتىنەن ورنالاستىرىپ، جيەكتەپ سىزىپ الامىز.
3. سىزىلعان سىزىق بويىنشا ماتانى قيىپ الۋ.
4. قيىلعان استار مەن قۇراق بولشەگىن وڭ بەتىمەن بەتتەستىرىپ، تەرىس بەتىنەن شەتىن 1 سم تىگىسكە ەسەپتەپ سىزۋ.
5. سىزىلعان سىزىق بويىمەن كوكتەپ تىگىپ شىعۋ.
6. ءبىر شەتىنەن 10-15سم تىگۋسىز جەر قالدىرۋ.
7. 10 – 15 سم تىگىس جەردەن بۇيىمدى وڭ بەتىنە اينالدىرىپ، ىشىنە تەگىستەپ ءجۇن نەمەسە ماقتا سالىپ اشىق جەرىن ىشكى تىگىسپەن تىگۋ.
IV. قورىتىندىلاۋ.
V. باعالاۋ، ۇيگە تاپسىرما.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى. تاقتاداعى ساباق جوسپارىن تانىستىرۋ.
باعالاۋ بەتشەسىمەن تانىستىرۋ.
____________
باعالاۋ بەتشەسى.
وقۋشىنىڭ اتى – ءجونى.
پىسىقتاڭىز. سۋرەتتەڭىز. سالىستىرىڭىز. انىقتاڭىز. قورىتىندى.
5، 10 ۇپاي. 10 ۇپاي. 5، 10 ۇپاي. 15، 20، 25 ۇپاي. ۇپاي.
ءىى. كۋبيزم ءادىسى.
پىسىقتاۋ.
وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باقىلاۋ سۇراقتارى.
1. قۇراق دەگەنىمىز نە؟
2. قۇراقتان قانداي بۇيىمدار جاساۋعا بولادى؟
3. قۇراقتىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
4. قۇراققا ماتا قالاي تاڭدالادى؟
5. قۇراقتار ءبىر – بىرىنە قالاي بىرىكتىرىلەدى؟
6. قۇراق نەلىكتەن ورتاسىنان باستاپ قۇرالادى؟
7. جيەكتەمە نە ءۇشىن قاجەت؟
8. سۇرەتتەگى قۇراقتاردى اتا.
9. قۇراقتاردىڭ ەرەكشەلەنۋى.
10. قۇراق قۇراعاندا قانداي تالاپتاردى ورىنداۋ قاجەت؟
11. قۇراق قۇراۋ ونەرىنىڭ نەشە ءتۇرى بار؟
12. قۇراق قۇراۋ ونەرى تەك قازاق حالقىندا ما الدە...؟
13. قۇراقتى قيۋ ءۇشىن قانداي قۇرالدار قاجەت بولادى؟
14. قۇراق بۇيىم ادەمى بولۋ ءۇشىن نە كەرەك؟
سۋرەتتەۋ.
بوتاكوز قۇراق. ماتەماتيكالىق فيگۋرالارى بار، ورتاسى ءتورت بۇرىشتى شەتىنە ءۇشبۇرىش تىگىلگەن، جيەكتەمە تىگىسى بار ءۇش ءتۇرلى ماتادان تىگىلگەن بوتاكوز قۇراق.
گۇل قۇراق. التى قىرلى فيگۋرادان تۇراتىن، جيەكتەمە تىگىسى بار، ءۇش ءتۇرلى ماتادان تىگىلگەن گۇل قۇراق.
باۋىرساق قۇراق. رومب، ءۇشبۇرىشتى، ءتورت بۇرىشتى فيگۋرالاردان قۇرالعان شەتىندە جيەكتەمە تىگىسى بار، بەس ءتىرلى ماتادان تىگىلگەن باۋىرساق قۇراق
سالىستىرۋ. ۆەنن دياگرامماسى.
شي قۇراق. ورتاق قاسيەتى. جۇلدىزشا قۇراق
1. ماتا. 3 ءتۇرلى 1. ماتا. 3 ءتۇرلى
2. ۇزىندىعى كولەمىنە 2. ۇزىن. كولەمىنە بايلانىستى
بايلانىستى ۇزارادى №2 ۇزارادى
3. ەنى. ەنسىز وزگەرمەيدى. №3 3. ەنى. ەنسىز وزگەرمەيدى.
4. ۇساق بولشەكتەرى №4 4. ۇساق بولشەكتەرى
5. تىگىلۋى. ورتاسىنان باستالادى №5 5. تىگىلۋى. ورتاسىنان باستالادى.
6. جيەكتەمە تىگىسى بار №6 6. جيەكتەمە تىگىسى بار
III. ساراماندىق جۇمىس.
استاردى قيار الدىندا ماتانى جايىپ ۇستىنە قۇراعان بۇيىمدى ورنالاستىرامىز. قۇراق جيەگىنەن جيەكتەپ سىزىپ، سىزىق بويىنشا قيىپ الىنادى. قيىلعان استارمەن قۇراق بۇيىمدى وڭ بەتىمەن بەتتەستىرىپ شەتىنە 1سم تىگىس ەسەپتەپ سىزىپ شىعامىز، سىزىلعان سىزىق بويىنشا كوكتەۋ كەرەك. ال قۇراق كورپەشەنىڭ اراسىنا ماقتا جانە ءجۇن سالۋ ءۇشىن ءبىر شەتىنەن 10-15سم تىگىلمەگەن جەر قالدىرۋ كەرەك. بۇيىمنىڭ اشىق جەرىنەن ءجۇن نەمەسە ماقتا سالىنادى. ەگەر ءجۇن سالاتىن بولساق جاقسىلاپ جۋىپ، تازالاپ كەپتىرىپ الۋ كەرەك. كەپكەن ءجۇندى ءتۇتىپ كورپەشە ىشىنە تەگىستەپ سالۋ كەرەك. كورپەشەنىڭ ءجۇنىن سالعاننان كەيىن اشىق جەرىن ىشكى تىگىسپەن تىگەدى. ۇلكەن كورپەشە بولسا، كورپەشەنىڭ ۇستىنەن ۇزىننان تەپشىپ تىگەدى.
IV. قورىتىندىلاۋ.
سونىمەن قاتار قۇراق قۇراۋ ادامدى ۇنەمدىلىككە ۇيرەتەدى. كىشكەنتاي ماتا قيىندىسىنان ءساندى زاتتار جاساۋ قابىلەتتىلىككە تاربيەلەيدى. ءوز قولدارىمەن جاساعان بۇيىم ءارقاشاندا ىستىق بولادى. سوندىقتان ۋاقىت تاۋىپ ءجيى – ءجيى قۇراق قۇراۋمەن، تىگىن تىگۋمەن اينالىسقان ءجون.
ال جاقسى وقۋشىلار مىناداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەيىك.
1. قۇراق ونەرىن استارسىز تىگۋگە بولاما؟
2. استاردى قالاي قيامىز؟
3. بۇيىمدى تىككەندە تىگىسكە نەشە سم الۋ كەرەك؟
4. كورپەشە تىگۋ ءۇشىن ىشىنە نە سالىنادى؟
5. ونى قالاي سالامىز؟
6. ءجۇندى جۋۋ قاجەت پە؟
7. ال ماقتانى شە؟
V. باعالاۋ. ۇيگە تاپسىرما. قۇراقتى تىگىپ اياقتاۋ.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: احمەت بايتۇرسىن ۇلى اۋدارمالارى - ءتالىم - تاربيە مەكتەبى
