ر دىبىسى مەن ءارپى
تاقىرىبى: ر دىبىسى مەن ءارپى
ماقساتى: ر دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ. ول ارقىلى بەرىلگەن سوزدەردى وقۋ مەن جازۋعا ۇيرەتۋ.
بىلىمدىلىگى: ساۋاتتى جازۋعا داعدىلاندىرۋ. اۋىزشا، جازباشا بايلانىستىرىپ سويلەۋگە ۇيرەتۋ. وي تۇجىرىم جاساۋعا داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: سوزدىك قورىن بايىتۋ، بايلانىستىرىپ سويلەۋدى دامىتۋ. سۋرەت ارقىلى ءوز ويلارىن جۇيەلى اڭگىمەلەۋگە داعدىلاندىرۋ. دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋ.
تاربيەلىلىگى: ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ. ۇيىمشىلدىققا، اسەمدىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، كەسپە ارىپتەر، بۋىندار، ارا ماكەتى، جۇمباق.
ءتيپى: اشىق ساباق.
ءتۇرى: ارالاس ساباعى.
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، بەكىتۋ، قايتالاۋ - جيناقتاۋ.
ءجۇرۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
- بالالار، ءبىز الىپپە الەمىنە كۇننەن كۇنگە تەرەڭ بويلاپ كەلەمىز.
- الىپپە بىزگە نە ۇيرەتتى؟
- الىپپە سان قىرلى ارىپتەر مەن دىبىستاردىڭ قۇپياسىن اشادى.
- ەندەشە ساباعىمىزدى «الىپپە» ولەڭىنەن باستايىق.
ءىشى تولى ارىپكە
جاقسى كىتاپ الىپپە
الىپپەنى الامىز
ارىپتەردى جاتتايمىز
ەستە مىقتاپ ساقتايمىز
ءىى. وتكەندى پىسىقتاۋ
بۇگىن ءبىز «ر» دىبىسىنىڭ ەكىنشى ساباعىن وتەمىز. ساباعىمىزدى باستاماس بۇرىن وتكەندى قايتالاپ الايىق.
ول ءۇشىن تيىنگە كومەكتەسىپ شىرشانىڭ ءبۇرىن جينايمىز.
1. ءارىپ دەگەنىمىز نە؟
(ءارىپتى جازامىز جانە كورەمىز)
2. ءارىپتىڭ قانداي تۇرلەرى بار؟
(باسپا، جازبا جانە باس ءارىپ، كىشى ءارىپ)
3. دىبىس دەگەنىمىز نە؟
(دىبىستى ەستيمىز جانە ايتامىز)
4. دىبىستاردى نەشەگە بولەمىز؟
(ەكىگە بولەمىز. داۋىستى جانە داۋىسسىز دىبىستار)
5. داۋىستى دىبىس نەشەگە بولىنەدى؟
(ەكىگە. جۋان جانە جىڭىشكە)
6. داۋىسسىز دىبىس نەشەگە بولىنەدى؟
(ۇشكە. قاتاڭ، ۇياڭ، ءۇندى)
7. بۋىن دەگەنىمىز نە؟
(قانشا داۋىستى دىبىس بولسا، سونشا بۋىن بولادى)
8. ءسوز نەدەن قۇرالادى؟
(ءسوز ارىپتەردەن قۇرالادى)
9. سويلەم نەدەن قۇرالادى؟
(سويلەم سوزدەن قۇرالادى)
10. سويلەم نەشەگە بولىنەدى؟
(ۇشكە. حابارلى، لەپتى، سۇراۋلى سويلەم)
- ال ەندى ءبىر سۇراق قويامىن. ءبىز نەشە تىلدە سانايمىز؟
- ءۇش تىلدە.
قازاقشا 1 وقۋشى، ورىسشا 1 وقۋشى، اعىلشىنشا 1 وقۋشى.
- بالالار ءتيىن سەندەرگە كومەكتەسكەندەرىڭە راحمەت ايتتى.
- سەندەردە ءبىر - بىرىڭە كومەكتەسكەندە راحمەت ايتىپ جۇرىڭدەر.
راحمەت ءسوزى دە ر دىبىسىنان باستالادى ەكەن. تاعى دا قانداي سوزدەردى بىلەسىڭدەر راديو، ارا، پارتا، انار، ارپا، رۇستەم، روزا، راقىمجان، نار.
IV. وقۋلىقپەن جۇمىس (ءۇي جۇمىسىن)
- سوزدەردى وقىتۋ.
- ءۇي تاپسىرماسىن جاقسى وقىپ كەلىپسىڭدەر.
V. سۋرەتپەن جۇمىس
- وقۋلىق بەتىنە قاراڭدارشى.
- سۋرەتتە نە بەينەلەنگەن.
- بال اراسى. ارا ەڭبەك قۇرالى.
- ارا ءسوزى ءارتۇرلى ماعىنادا قولدانىلىپ، ەكى ءتۇرلى ۇعىم بەرەدى.
1 - سۋرەتتە – ارا ءسوزى ادامعا بال بەرەتىن جاندىكتىڭ اتى.
گۇل شىرىنىن سورىپ، بال جينايدى. بالى ءۇشىن ادامدار بال اراسىن قولدا اسىرايدى. بال اراسى مەن قۇمىرسقا ەڭبەكقور جاندىكتەر.
2 - سۋرەتتەگى ارا ەڭبەك قۇرالىنىڭ اتى. تاعى قانداي قۇرال - سايمانداردى بىلەسىڭدەر، بالعا، بالتا، ت. ب كۇرەك.
ارا بال جينايدى. ارا - ەڭبەك قۇرالى.
ا ر ا - دىبىستىق تالداۋ جاساۋ.
ا - جۋان، داۋىستى دىبىس.
ر - ءۇندى، داۋىسسىز دىبىس.
ا - جۋان، داۋىستى.
- ا - را بۋىنعا ءبولۋ.
- 2 بۋىن بار. نەلىكتەن ەكى بۋىن.
- ويتكەنى سوزدە قانشا داۋىستى دىبىس بولسا، سونشا بۋىن بولادى.
VI. باعانداعى سوزدەردى وقۋ. (بۋىنداپ وقۋ)
پارتا، انار، انار، ارپا، اتتار، پا - نار
كىسى اتتارى باس ارىپپەن جازىلادى.
- جەر - سۋ اتتارى.
حورمەن وقۋ.
پارتا، اپتا، انار، اتتار.
- پارتا وتىراتىن.
- اپتا 7 كۇن (دۇيسەنبى، سەيسەنبى، سارسەنبى، بەيسەنبى، جۇما، سەنبى، جەكسەنبى).
- انار - جەمىس (دارۋمەن)
- اتتار - 1ات، كوپ بولسا اتتار (كوپ جول).
VII. 3 سۋرەتتى اڭگىمەلەۋ.
- بالا نەگە ارالاردان قاشتى دەپ ويلايسىڭدار.
- ۇياعا بارعاسىن. قۇستىڭ، ارانىڭ ۇياسىن بۇزۋعا بولمايدى!
VIII. سەرگىتۋ ءساتى.
قانە قانات جازايىق
قارلىعاشقا ۇقسايىق
ۇشىپ - ۇشىپ الايىق
ورنىمىزدى تابايىق
ادەمى ەتىپ جازايىق
IX. داپتەرمەن جۇمىس
- ۇلگىنى جازۋ (3 جولىن)
ح. ويىن «قاي ءارىپتى جوعالتتىم»
پا... تا انا...
اپ... ا اتتا...
ءحى. دىبىستىق تالداۋ.
تا پا نا عا را
ءحىى. قورىتىندىلاۋ.
- وتكەن دىبىس ارىپتەرىن ەسكە تۇسىرەيىك.
(ا، ت، پ، ن، ع، ر)
- بۇل نە؟ ارا. (ارا سۋرەتىن قۇراستىرۋ)
ءحىىى. باعالاۋ.
بۇگىن ساباققا جاقسى قاتىستىڭدار.
حIV. ۇيگە تاپسىرما
جۇمباق.
1. سويلەۋدى ول بىلمەيدى،
ءبىراق: «توقتا!»، «ءجۇر!»- دەيدى. (باعدارشام)
2. قوناتىنىم - گۇل
تەرەتىنىم - ءنار (ارا)
«مەن مەكتەپكە بارامىن» ولەڭىن سۇراۋ
ماقساتى: ر دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ. ول ارقىلى بەرىلگەن سوزدەردى وقۋ مەن جازۋعا ۇيرەتۋ.
بىلىمدىلىگى: ساۋاتتى جازۋعا داعدىلاندىرۋ. اۋىزشا، جازباشا بايلانىستىرىپ سويلەۋگە ۇيرەتۋ. وي تۇجىرىم جاساۋعا داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: سوزدىك قورىن بايىتۋ، بايلانىستىرىپ سويلەۋدى دامىتۋ. سۋرەت ارقىلى ءوز ويلارىن جۇيەلى اڭگىمەلەۋگە داعدىلاندىرۋ. دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋ.
تاربيەلىلىگى: ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ. ۇيىمشىلدىققا، اسەمدىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، كەسپە ارىپتەر، بۋىندار، ارا ماكەتى، جۇمباق.
ءتيپى: اشىق ساباق.
ءتۇرى: ارالاس ساباعى.
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، بەكىتۋ، قايتالاۋ - جيناقتاۋ.
ءجۇرۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
- بالالار، ءبىز الىپپە الەمىنە كۇننەن كۇنگە تەرەڭ بويلاپ كەلەمىز.
- الىپپە بىزگە نە ۇيرەتتى؟
- الىپپە سان قىرلى ارىپتەر مەن دىبىستاردىڭ قۇپياسىن اشادى.
- ەندەشە ساباعىمىزدى «الىپپە» ولەڭىنەن باستايىق.
ءىشى تولى ارىپكە
جاقسى كىتاپ الىپپە
الىپپەنى الامىز
ارىپتەردى جاتتايمىز
ەستە مىقتاپ ساقتايمىز
ءىى. وتكەندى پىسىقتاۋ
بۇگىن ءبىز «ر» دىبىسىنىڭ ەكىنشى ساباعىن وتەمىز. ساباعىمىزدى باستاماس بۇرىن وتكەندى قايتالاپ الايىق.
ول ءۇشىن تيىنگە كومەكتەسىپ شىرشانىڭ ءبۇرىن جينايمىز.
1. ءارىپ دەگەنىمىز نە؟
(ءارىپتى جازامىز جانە كورەمىز)
2. ءارىپتىڭ قانداي تۇرلەرى بار؟
(باسپا، جازبا جانە باس ءارىپ، كىشى ءارىپ)
3. دىبىس دەگەنىمىز نە؟
(دىبىستى ەستيمىز جانە ايتامىز)
4. دىبىستاردى نەشەگە بولەمىز؟
(ەكىگە بولەمىز. داۋىستى جانە داۋىسسىز دىبىستار)
5. داۋىستى دىبىس نەشەگە بولىنەدى؟
(ەكىگە. جۋان جانە جىڭىشكە)
6. داۋىسسىز دىبىس نەشەگە بولىنەدى؟
(ۇشكە. قاتاڭ، ۇياڭ، ءۇندى)
7. بۋىن دەگەنىمىز نە؟
(قانشا داۋىستى دىبىس بولسا، سونشا بۋىن بولادى)
8. ءسوز نەدەن قۇرالادى؟
(ءسوز ارىپتەردەن قۇرالادى)
9. سويلەم نەدەن قۇرالادى؟
(سويلەم سوزدەن قۇرالادى)
10. سويلەم نەشەگە بولىنەدى؟
(ۇشكە. حابارلى، لەپتى، سۇراۋلى سويلەم)
- ال ەندى ءبىر سۇراق قويامىن. ءبىز نەشە تىلدە سانايمىز؟
- ءۇش تىلدە.
قازاقشا 1 وقۋشى، ورىسشا 1 وقۋشى، اعىلشىنشا 1 وقۋشى.
- بالالار ءتيىن سەندەرگە كومەكتەسكەندەرىڭە راحمەت ايتتى.
- سەندەردە ءبىر - بىرىڭە كومەكتەسكەندە راحمەت ايتىپ جۇرىڭدەر.
راحمەت ءسوزى دە ر دىبىسىنان باستالادى ەكەن. تاعى دا قانداي سوزدەردى بىلەسىڭدەر راديو، ارا، پارتا، انار، ارپا، رۇستەم، روزا، راقىمجان، نار.
IV. وقۋلىقپەن جۇمىس (ءۇي جۇمىسىن)
- سوزدەردى وقىتۋ.
- ءۇي تاپسىرماسىن جاقسى وقىپ كەلىپسىڭدەر.
V. سۋرەتپەن جۇمىس
- وقۋلىق بەتىنە قاراڭدارشى.
- سۋرەتتە نە بەينەلەنگەن.
- بال اراسى. ارا ەڭبەك قۇرالى.
- ارا ءسوزى ءارتۇرلى ماعىنادا قولدانىلىپ، ەكى ءتۇرلى ۇعىم بەرەدى.
1 - سۋرەتتە – ارا ءسوزى ادامعا بال بەرەتىن جاندىكتىڭ اتى.
گۇل شىرىنىن سورىپ، بال جينايدى. بالى ءۇشىن ادامدار بال اراسىن قولدا اسىرايدى. بال اراسى مەن قۇمىرسقا ەڭبەكقور جاندىكتەر.
2 - سۋرەتتەگى ارا ەڭبەك قۇرالىنىڭ اتى. تاعى قانداي قۇرال - سايمانداردى بىلەسىڭدەر، بالعا، بالتا، ت. ب كۇرەك.
ارا بال جينايدى. ارا - ەڭبەك قۇرالى.
ا ر ا - دىبىستىق تالداۋ جاساۋ.
ا - جۋان، داۋىستى دىبىس.
ر - ءۇندى، داۋىسسىز دىبىس.
ا - جۋان، داۋىستى.
- ا - را بۋىنعا ءبولۋ.
- 2 بۋىن بار. نەلىكتەن ەكى بۋىن.
- ويتكەنى سوزدە قانشا داۋىستى دىبىس بولسا، سونشا بۋىن بولادى.
VI. باعانداعى سوزدەردى وقۋ. (بۋىنداپ وقۋ)
پارتا، انار، انار، ارپا، اتتار، پا - نار
كىسى اتتارى باس ارىپپەن جازىلادى.
- جەر - سۋ اتتارى.
حورمەن وقۋ.
پارتا، اپتا، انار، اتتار.
- پارتا وتىراتىن.
- اپتا 7 كۇن (دۇيسەنبى، سەيسەنبى، سارسەنبى، بەيسەنبى، جۇما، سەنبى، جەكسەنبى).
- انار - جەمىس (دارۋمەن)
- اتتار - 1ات، كوپ بولسا اتتار (كوپ جول).
VII. 3 سۋرەتتى اڭگىمەلەۋ.
- بالا نەگە ارالاردان قاشتى دەپ ويلايسىڭدار.
- ۇياعا بارعاسىن. قۇستىڭ، ارانىڭ ۇياسىن بۇزۋعا بولمايدى!
VIII. سەرگىتۋ ءساتى.
قانە قانات جازايىق
قارلىعاشقا ۇقسايىق
ۇشىپ - ۇشىپ الايىق
ورنىمىزدى تابايىق
ادەمى ەتىپ جازايىق
IX. داپتەرمەن جۇمىس
- ۇلگىنى جازۋ (3 جولىن)
ح. ويىن «قاي ءارىپتى جوعالتتىم»
پا... تا انا...
اپ... ا اتتا...
ءحى. دىبىستىق تالداۋ.
تا پا نا عا را
ءحىى. قورىتىندىلاۋ.
- وتكەن دىبىس ارىپتەرىن ەسكە تۇسىرەيىك.
(ا، ت، پ، ن، ع، ر)
- بۇل نە؟ ارا. (ارا سۋرەتىن قۇراستىرۋ)
ءحىىى. باعالاۋ.
بۇگىن ساباققا جاقسى قاتىستىڭدار.
حIV. ۇيگە تاپسىرما
جۇمباق.
1. سويلەۋدى ول بىلمەيدى،
ءبىراق: «توقتا!»، «ءجۇر!»- دەيدى. (باعدارشام)
2. قوناتىنىم - گۇل
تەرەتىنىم - ءنار (ارا)
«مەن مەكتەپكە بارامىن» ولەڭىن سۇراۋ