ساننىڭ كۋبى. ساننىڭ ءۇشىنشى دارەجەسى
ماتەماتيكا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ساننىڭ كۋبى. ساننىڭ ءۇشىنشى دارەجەسى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: وقۋشىلاردى ساننىڭ كۋبى ۇعىمىمەن تانىستىرۋ، بىردەي ءۇش كوبەيتكىشتىڭ كوبەيتىندىسىن - كوبەيتكىشتىڭ كۋبىمەن الماستىرۋعا بولاتىنىن ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: تانىمدىق قابىلەتتەرىن، ويلاۋىن، زەيىنىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: ادامگەرشىلىككە، ەڭبەككە، شاپشاڭدىققا، توزىمدىلىككە باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباق ءادىس - تاسىلدەرى: بايانداۋ، سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، وي قوزعاۋ، پراكتيكالىق ت. ب.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: «كىم جىلدام؟» ويىنى؛ جاڭا ساباققا بايلانىستى سلايدتار، سىزبا كەستەلەر، سايكەستەندىرۋ سىزباسى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
پسيحولوگيالىق دايىندىق
قاتار - قاتار ءتىزىلىپ،
وقۋشىعا لايىق
قولىمىزدى جىبەرىپ،
ءتۇزۋ بولىپ تۇرايىق.
جاقسى بولىپ ساباقتا
ادەپ ساقتاۋ ءسانىمىز.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ جانە قورىتۋ
«كىم جىلدام» ويىنى بويىنشا كوبەيتۋ كەستەسىن پىسىقتاۋ
جاڭا ساباق
ا) جاڭا ساباقتى حابارلاۋ
ءا) 1 - سلايدتى پايدالانا وتىرىپ ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
- بالالار، مىنا ورنەك قاي امالعا بەرىلگەن؟
- كوبەيتكىشتەردىڭ سانى نەشەۋ؟
- بىردەي ءۇش كوبەيتكىشتىڭ كوبەيتىندىسىن ساننىڭ كۋبى؛ نەمەسە ساننىڭ ءۇشىنشى دارەجەسى دەپ اتايمىز.
ب) – بالالار، ارى قاراي ساباعىمىز « شالقان» ەرتەگىسىنىڭ جەلىسى بويىنشا جۇرەدى.
- «شالقان» ەرتەگىسىن بىلەسىڭدەر مە؟
- «شالقان» ەرتەگىسىنىڭ كەيىپكەرلەرىنىڭ بەرگەن تاپسىرمالارىن ورىنداي وتىرىپ، ەرتەگىنى قۇراستىرامىز.
IV. وقۋلىق جانە داپتەرمەن جۇمىس. ءبىرىنشى كەزەكتە شالقاندى تارتۋعا اتاي كەلەدى. اتايعا كومەكتەسۋ مىنا تاپسىرمانى ورىنداۋىمىز قاجەت.
№ 2 ساننىڭ كۋبىن كوبەيتىندى تۇرىندە جاز:
〖10〗^(3 )= 10*10*10 -------------- 〖13〗^(3 )= 13*13*13
7^(3 )= 7*7*7 -------------------------- 2^(3 )= 2*2*2
8^(3 )= 8*8*8 -------------------------- 8^(3 )= 8*8*8
a^(3 )= a*a*a
- اتاي، ولاي تارتىپ، بۇلاي تارتىپ شالقاندى جۇلا الماي كەمپىرىن شاقىرادى. اجەي شىعىپ، شالقاندى تارتۋ ءۇشىن №3 ورنەكتەردى ورىنداۋىمىز قاجەت.
№3. اۋىستىرۋعا كەلەتىن كوبەيتۋلەردى كوبەيتكىشتەردىڭ كۋبىمەن اۋىستىر.
5*5*5=5^3 --------------------------- 20*20*20=〖20〗^3
18*18*18=〖18〗^3 --------------- 12*12*12=〖12〗^3
1*1*1=1^3 --------------------------- 0*0*0=0^3
V. سەرگىتۋ ءساتى
قانات جايام جالما – جان،
تالپىنعانداي ۇشۋعا.
ءيىلىپ كەلىپ قول سوزام،
اياعىمنىڭ ۇشىنا.
مىنە، اتاي مەن اجەيدە شالقاندى جۇلا الماي قىزىن شاقىرادى. ول ءۇشىن №4،№5 تاپسىرمالاردى ورىنداۋ قاجەت.
№4 ورنەكتەردىڭ ماندەرىن تاپ
5^(3 )- 4^3=5*5*5 - 4*4*4=61
〖10〗^3 - 1^3=10*10*10 - 1*1*1=999
3^3+2^3=27+8=35
№5 ءبىر ساتتىك توپتىق جۇمىس.
3 - توپتان 3 بالا شىعىپ تەڭدەۋدى شەشەدى
12*ح=148 - 28 ------------------------- x*7=14*3
12*x=120 ------------------------------- x*7=42
X=120/12 ------------------------------- x=42/7
X=10 ------------------------------------ x=6
12*10=148 - 28 ------------------------ 6*7=14*3
120=120 -------------------------------- 42=42
54/x=9
x=54/9
x=6
54/6=9
شالقاندى اتاي، اجەي، قىزى جۇلا الماي كۇشىكتى شاقىرادى. ولارعا كومەكتەسۋ ءۇشىن №7، №8 ەسەپتەردى شىعارۋىمىز قاجەت.
شەشۋى: 64/8=8
45*8=360
جاۋابى: شوكولادقا 360تگ تولەدى.
№8. سلايدتان وقىتىپ، تالداۋ.
جول - 100كم – 9ل
800كم -؟ ل
شەشۋى: 800/100=8
8*9=72
تورتەۋى ولاي اۋرەلەپ، بۇلاي اۋرەلەپ، جۇلا الماي مىسىقتى شاقىرادى. مىسىق كەلۋ ءۇشىن №9، №10 تاپسىرمالاردى ورىندايمىز. (سلايدتان كورسەتۋ)
1ساع=60 مين
3 جىل=36 اي
2 تاۋلىك=48 ساع
بەسەۋى جۇلا الماي تىشقاندى شاقىرادى. تىشقان كەلۋ ءۇشىن №12 ەسەپتى شىعارۋدى سۇرايدى. (سلايدتان وقىتۋ)
1 اي - 1/3 -؟
2 اي - 1/2 -؟
3 اي -
4 اي -
300/3=100
300 - 100=200
200/2=100
100/2=50
جاۋابى: اسحانا 3 جانە 4 ايدا 50كگ كوكونىس جۇمسادى.
مىنە، ادال ەڭبەكپەن ەككەن شالقان دا، وڭايلىقپەن الىنباي كوپ ەڭبەك ەتۋدىڭ ارقاسىندا جۇلىندى. بارلىعىمىز جۇمىلا وتىرىپ، تاپسىرمالار مەن قىزىقتى قيىن ەسەپتەردى شەشىپ ءوز ماقساتىمىزعا دا جەتتىك دەپ ويلايمىن.
بۇگىنگى ەڭبەكتەرىڭىزگە العىسىمدى، راقمەتىمدى ايتامىن.
VI. قورىتىندى
سايكەستەندىرۋ تەستى №13
VII. ۇيگە تاپسىرما №6
VIII. باعالاۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ساننىڭ كۋبى. ساننىڭ ءۇشىنشى دارەجەسى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: وقۋشىلاردى ساننىڭ كۋبى ۇعىمىمەن تانىستىرۋ، بىردەي ءۇش كوبەيتكىشتىڭ كوبەيتىندىسىن - كوبەيتكىشتىڭ كۋبىمەن الماستىرۋعا بولاتىنىن ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: تانىمدىق قابىلەتتەرىن، ويلاۋىن، زەيىنىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: ادامگەرشىلىككە، ەڭبەككە، شاپشاڭدىققا، توزىمدىلىككە باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباق ءادىس - تاسىلدەرى: بايانداۋ، سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، وي قوزعاۋ، پراكتيكالىق ت. ب.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: «كىم جىلدام؟» ويىنى؛ جاڭا ساباققا بايلانىستى سلايدتار، سىزبا كەستەلەر، سايكەستەندىرۋ سىزباسى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
پسيحولوگيالىق دايىندىق
قاتار - قاتار ءتىزىلىپ،
وقۋشىعا لايىق
قولىمىزدى جىبەرىپ،
ءتۇزۋ بولىپ تۇرايىق.
جاقسى بولىپ ساباقتا
ادەپ ساقتاۋ ءسانىمىز.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ جانە قورىتۋ
«كىم جىلدام» ويىنى بويىنشا كوبەيتۋ كەستەسىن پىسىقتاۋ
جاڭا ساباق
ا) جاڭا ساباقتى حابارلاۋ
ءا) 1 - سلايدتى پايدالانا وتىرىپ ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
- بالالار، مىنا ورنەك قاي امالعا بەرىلگەن؟
- كوبەيتكىشتەردىڭ سانى نەشەۋ؟
- بىردەي ءۇش كوبەيتكىشتىڭ كوبەيتىندىسىن ساننىڭ كۋبى؛ نەمەسە ساننىڭ ءۇشىنشى دارەجەسى دەپ اتايمىز.
ب) – بالالار، ارى قاراي ساباعىمىز « شالقان» ەرتەگىسىنىڭ جەلىسى بويىنشا جۇرەدى.
- «شالقان» ەرتەگىسىن بىلەسىڭدەر مە؟
- «شالقان» ەرتەگىسىنىڭ كەيىپكەرلەرىنىڭ بەرگەن تاپسىرمالارىن ورىنداي وتىرىپ، ەرتەگىنى قۇراستىرامىز.
IV. وقۋلىق جانە داپتەرمەن جۇمىس. ءبىرىنشى كەزەكتە شالقاندى تارتۋعا اتاي كەلەدى. اتايعا كومەكتەسۋ مىنا تاپسىرمانى ورىنداۋىمىز قاجەت.
№ 2 ساننىڭ كۋبىن كوبەيتىندى تۇرىندە جاز:
〖10〗^(3 )= 10*10*10 -------------- 〖13〗^(3 )= 13*13*13
7^(3 )= 7*7*7 -------------------------- 2^(3 )= 2*2*2
8^(3 )= 8*8*8 -------------------------- 8^(3 )= 8*8*8
a^(3 )= a*a*a
- اتاي، ولاي تارتىپ، بۇلاي تارتىپ شالقاندى جۇلا الماي كەمپىرىن شاقىرادى. اجەي شىعىپ، شالقاندى تارتۋ ءۇشىن №3 ورنەكتەردى ورىنداۋىمىز قاجەت.
№3. اۋىستىرۋعا كەلەتىن كوبەيتۋلەردى كوبەيتكىشتەردىڭ كۋبىمەن اۋىستىر.
5*5*5=5^3 --------------------------- 20*20*20=〖20〗^3
18*18*18=〖18〗^3 --------------- 12*12*12=〖12〗^3
1*1*1=1^3 --------------------------- 0*0*0=0^3
V. سەرگىتۋ ءساتى
قانات جايام جالما – جان،
تالپىنعانداي ۇشۋعا.
ءيىلىپ كەلىپ قول سوزام،
اياعىمنىڭ ۇشىنا.
مىنە، اتاي مەن اجەيدە شالقاندى جۇلا الماي قىزىن شاقىرادى. ول ءۇشىن №4،№5 تاپسىرمالاردى ورىنداۋ قاجەت.
№4 ورنەكتەردىڭ ماندەرىن تاپ
5^(3 )- 4^3=5*5*5 - 4*4*4=61
〖10〗^3 - 1^3=10*10*10 - 1*1*1=999
3^3+2^3=27+8=35
№5 ءبىر ساتتىك توپتىق جۇمىس.
3 - توپتان 3 بالا شىعىپ تەڭدەۋدى شەشەدى
12*ح=148 - 28 ------------------------- x*7=14*3
12*x=120 ------------------------------- x*7=42
X=120/12 ------------------------------- x=42/7
X=10 ------------------------------------ x=6
12*10=148 - 28 ------------------------ 6*7=14*3
120=120 -------------------------------- 42=42
54/x=9
x=54/9
x=6
54/6=9
شالقاندى اتاي، اجەي، قىزى جۇلا الماي كۇشىكتى شاقىرادى. ولارعا كومەكتەسۋ ءۇشىن №7، №8 ەسەپتەردى شىعارۋىمىز قاجەت.
شەشۋى: 64/8=8
45*8=360
جاۋابى: شوكولادقا 360تگ تولەدى.
№8. سلايدتان وقىتىپ، تالداۋ.
جول - 100كم – 9ل
800كم -؟ ل
شەشۋى: 800/100=8
8*9=72
تورتەۋى ولاي اۋرەلەپ، بۇلاي اۋرەلەپ، جۇلا الماي مىسىقتى شاقىرادى. مىسىق كەلۋ ءۇشىن №9، №10 تاپسىرمالاردى ورىندايمىز. (سلايدتان كورسەتۋ)
1ساع=60 مين
3 جىل=36 اي
2 تاۋلىك=48 ساع
بەسەۋى جۇلا الماي تىشقاندى شاقىرادى. تىشقان كەلۋ ءۇشىن №12 ەسەپتى شىعارۋدى سۇرايدى. (سلايدتان وقىتۋ)
1 اي - 1/3 -؟
2 اي - 1/2 -؟
3 اي -
4 اي -
300/3=100
300 - 100=200
200/2=100
100/2=50
جاۋابى: اسحانا 3 جانە 4 ايدا 50كگ كوكونىس جۇمسادى.
مىنە، ادال ەڭبەكپەن ەككەن شالقان دا، وڭايلىقپەن الىنباي كوپ ەڭبەك ەتۋدىڭ ارقاسىندا جۇلىندى. بارلىعىمىز جۇمىلا وتىرىپ، تاپسىرمالار مەن قىزىقتى قيىن ەسەپتەردى شەشىپ ءوز ماقساتىمىزعا دا جەتتىك دەپ ويلايمىن.
بۇگىنگى ەڭبەكتەرىڭىزگە العىسىمدى، راقمەتىمدى ايتامىن.
VI. قورىتىندى
سايكەستەندىرۋ تەستى №13
VII. ۇيگە تاپسىرما №6
VIII. باعالاۋ
You Might Also Like
