InfoHub Logo

رۋحاني جاڭعىرۋ – قازاق ۇلتىنىڭ ءسالت-داستۇرىن، وتكەننەن كەلە جاتقان مۇرالارىن پايدالانا وتىرىپ وركەنيەتتى قوعام جاساۋعا ۇمتىلعان جوبا، ياعني تامىرىنان اداسپاي، ءداستۇرىن قايتا جاڭعىرتا وتىرىپ وركەنيەتتى ۇلت قالىپتاستىرۋ. وسىعان بايلانىستى ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسىنىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» اتتى جولداۋىنىڭ حالىققا جول تارتقانىنا دا ءبىراز ۋاقىت بولدى.

ءبىزدىڭ ماقساتىمىز ول الەمدەگى ەڭ دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىنا قوسىلۋ بولاتىن. ەلباسىمىز: «ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن ءبىزدىڭ وي-سانامىز ىسىمىزدەن وزىپ ءجۇرۋى ءتيىس، ياعني ودان بۇرىن جاڭعىرىپ وتىرۋى كەرەك. قازىرگى تاڭدا جەكە ادام عانا ەمەس، تۇتاس حالىقتىڭ ءوزى باسەكەلىك قابىلەتىن ارتتىرسا عانا تابىسقا جەتۋگە مۇمكىندىك الادى»، – دەدى.

رۋحاني جاڭعىرۋ باعدارلاماسىندا جاسالعان جوبالار ارقىلى رۋحاني قۇندىلىقتارىمىزدى ناسيحاتتايمىز. قاسيەتتى، كيەلى ورىنداردى انىقتاۋدىڭ ءمانى تۋعان جەرىڭدى تانۋ، ءتۇسىنۋ، ونىڭ قادىر-قاسيەتىن سەزىنىپ، ماڭگىلىك ەل يدەياسىن، پاتريوتتىق قاسيەتتى جاس ۇرپاققا مۇرا رەتىندە قالدىرۋ. كەلەشەك ۇرپاقتىڭ حالىقتىڭ يگى داستۇرىنەن ءتالىم الىپ، وتانشىلدىق پەن پاتريوتتىق قاسيەتتەردى بويىنا ءسىڭىرىپ ءوسۋ ءۇشىن ناق وسىنداي باعداردىڭ ماڭىزدىلىعى زور. سوندىقتان باعدارلامانىڭ راسىندا سانامىزدى جاڭعىرتىپ، ۇلتتىق بولمىسىمىزدى ساقتاۋعا ىقپالى زور. جاس ۇرپاق جالپىۇلتتىق قاسيەتتى نىسانداردى تانۋ ارقىلى ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى ۇعىنىپ، قازاق حالقىنىڭ سوناۋ تاس داۋىرىنەن بەرى ءبىر ەل، ءبىر حالىق رەتىندە قالىپتاسقان ەل ەكەنىن ساناسىنا سىڭىرە الادى.

جاس ۇرپاقتى ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز اياسىندا تاربيەلەۋدە، ۇلكەنگە ىزەت، كىشىگە ىزەت كورسەتۋدە ءداستۇردىڭ الار ورنى زور. ياعني، ادامي قارىم-قاتىناستىڭ باستاۋى وسىنداي داستۇرلەر ساباقتاستىعىندا، ۇرپاقتار ساباقتاستىعىندا جاتىر. قانشاما زۇلمات جىلدار وتسە دە، حالىق مۇنداي كيەلى جەرلەردى ۇمىتقان ەمەس. اتا-بابا رۋحىنا تاعزىم ەتۋ، اتا جولىن قۋماي، كەيىنگى ۇرپاققا ۇلگى ەتۋ ءداستۇرى ارقىلى عانا ۇلتتىق قاسيەتتەرىمىزدى جوعالتپاي، ەل بولىپ جۇمىلىپ، وسىناۋ ۇلان-عايىر قازاق جەرىن تاپتىق. . ، وتان.

ەلىمىزدەگى ءبىلىمنىڭ سالتانات قۇرۋى جاستارىمىز الەمنىڭ ۇزدىك ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە ءبىلىم العان «بولاشاق» باعدارلاماسىنان باستاۋ الدى. دەسەك تە، ەلىمىزدە ءبىلىم سالاسىنىڭ وركەندەۋىنە كەرى اسەرىن تيگىزەتىن ماسەلەلەر از ەمەس. مۇنداي ماسەلەلەردى شەشۋدە دامىعان ەلدەردىڭ تاجىريبەسى بىزگە ۇلگى بولۋى كەرەك. اقش مەكتەپتەرىندە جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەر ۇلداردىڭ وقۋداعى جەتىستىكتەرى بويىنشا ۇلدار مەن قىزداردان ايتارلىقتاي ارتتا قالاتىنىن كورسەتتى. ولار بۇل ماسەلەنى ەكونوميكالىق ىنتالاندىرۋ ارقىلى شەشتى. بۇگىنگى جاستار تاربيەسى مەن مەكتەپ مۇعالىمدەرىندەگى ەرلەردىڭ از عانا ۇلەسىن وسىنداي تاجىريبەلەردى قولدانۋ ارقىلى شەشۋگە بولاتىنىن ەستە ۇستاۋىمىز كەرەك.

قۇندىلىقتار مادەنيەتتىڭ اجىراماس بولىگى بولىپ تابىلادى. ەلىمىزدىڭ رۋحاني مادەنيەتىنىڭ، ادەبيەتى مەن ونەرىنىڭ، عىلىمى مەن تەحنيكاسىنىڭ، الەۋمەتتىك جاعدايىنىڭ، ماتەريالدىق ءوندىرىسىنىڭ ماڭىزدى جەتىستىكتەرى ۇلتتىق قۇندىلىقتاردىڭ ءمانى بولىپ تابىلادى جانە ولاردىڭ ازاماتتىق، پاتريوتتىق، رۋحاني-ادامگەرشىلىك رۋحىن قالىپتاستىرۋعا بەلسەندى ىقپال ەتەدى. جاس ۇرپاق. حالقىمىزدىڭ كورنەكتى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى مۇستافا شوقاي: «ۇلتتىق قۇندىلىقتار رۋحىندا تاربيەلەنگەن ۇرپاقتان حالقىمىزدىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن، مۇڭ-مۇقتاجىن جوققا شىعاراتىن پايدالى ازامات شىقپايدى» دەگەن. ال ۇلتتىق قۇندىلىقتارعا كەلگەندە وتباسىن، بالا تاربيەسىن ۇمىتپاۋ كەرەك.

راسىندا دا، وركەنيەت الەمى ۋاقىت وتە مىڭداعان وزگەرىستەرگە ۇشىرايدى. بىزدە جاڭا تاريح، جاڭا ءداۋىر. سوندىقتان جاڭا زاماننىڭ جاسامپازدىعىنا ءسىڭىپ كەتپەۋ ءۇشىن ەسكىرگەن كوزقاراستاردان ارىلىپ، داۋىلدى دۇنيەنىڭ جولىنا ءتۇسۋ كەرەك. سوندىقتان دا ەلباسى الدىڭعى قاتارلى ەلدەرمەن يىق تىرەستىرۋ، تەرەزەمىزدى تەڭەستىرۋ ءۇشىن سانامىزدى وركەنيەتتى ءداۋىردىڭ جەكە دامۋىنا بەيىمدەيتىن ۋاقىت جەتتى دەدى. مەنىڭ ويىمشا، بۇل دۇرىس. ۇلتتىق كودتى ساقتاۋ جاڭا ۇرپاقتىڭ جاڭعىرۋىنا اكەلەتىنى اقيقات. ۇلتتىق كودتى ساقتايمىز دەگەن ستەرەوتيپتى ۇستاناتىن كەز ءالى ەمەس. دەگەنمەن، ۇلتتىق سالت-داستۇرىمىزدەن اۋىتقىماۋىمىز كەرەك. ويتكەنى ءداستۇر – ۇلتتىڭ قانىمەن بىتە قايناسىپ جاتقان نارسە. ۇلت جادىنىڭ تۇعىرناماسىن ۇستانساق، وتكەن كۇننىڭ يگىلىگى مەن بۇگىنگى كۇننىڭ يگىلىگى مەن جارقىن بولاشاعىنىڭ ۇشتاسۋى رۋحاني قۇندىلىقتاردىڭ وسۋىنە اكەلەتىنى حاق. ەلباسى ءوز ماقالاسىندا ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ ساناسىن جاڭعىرتۋدىڭ التى باعىتىن ايقىنداپ بەردى. ءبىرىنشىسى – باسەكەگە قابىلەتتىلىك، ەكىنشىسى – پراگماتيزم، ءۇشىنشىسى – ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى ساقتاۋ، ءتورتىنشى – ءبىلىمنىڭ سالتانات قۇرۋى، بەسىنشىسى – قازاقستاننىڭ ريەۆوليۋسيالىق ەمەس، ەۆوليۋسيالىق دامۋى، التىنشىسى – سانانىڭ اشىقتىعى.

بەردالى ايدانا

---