ساقتاردىڭ تۇرمىسى مەن شارۋاشىلىعى
ساقتاردىڭ تۇرمىسى مەن شارۋاشىلىعى
كونسپەكت
ەرتە زاماندا كەنشىلەر تەمىردى ارنايى پەش - كورىكپەن وندىرگەن. تاستان نەمەسە شيكى ساز بالشىقتان سالىنعان پەشتىڭ استىنان اۋا ۇرلەيتىن كورىك ورناتىلدى. پەشتىڭ ىشىنە بىرنەشە قاتار ەتىپ سالىنعان وتىن مەن كەن تاسىن قالاپ، وتىندى تۇتاتىپ، كورىكپەن اۋا ۇرلەگەن. تەمىردىڭ شالا قورىتىلعان قيىرشىقتارىن ءبولىپ الىپ، توسكە سالىپ، بالعامەن سوعىپ، سوم تەمىر العان.
گەرودوتتىڭ مالىمەتىنشە، ساقتار قىس كەزىندە اعاشتان جاسالعان ۇيلەردە تۇرعان. قاتتى سۋىق بولعاندا اعاش ۇيلەر قالىڭ اق كيىزبەن جابىلدى. بۇدان باسقا شيكى كىرپىشتەن سالىنعان ۇيلەرى بولعان. مال ءوسىرۋشى كوشپەلى ساقتاردىڭ ءتورت جانە التى دوڭعالاقتى ارباعا ورناتىلعان كيىز ۇيلەرى بولدى.
ساقتار نەگىزىنەن مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسقان. ولاردىڭ ومىرىندە جىلقى مەن قوي ءوسىرۋ ماڭىزدى ورىن الدى. جىلقىنى ءمىنىس كولىگى رەتىندە قولداندى. ساقتار قۇيرىقتى جانە بيازى ءجۇندى قويلاردى كوپ وسىرگەن. قويدىڭ ءجۇنى كيىز باسۋ، ارقان ەسۋ، ءجىپ ءيىرۋ ءۇشىن قويدىڭ ءجۇنى پايدالانىلدى. ساق مالشىلارى وركەشتى تۇيە وسىرگەن. كوشكەندە تۇيەنى كۇش - كولىك رەتىندە قولدانعان.
ساقتار اۋا ۇرلەيتىن كورىكپەن پەشتىڭ ەڭ جوعارى تەمپەراتۋراسىن 1200 گرادۋسقا جەتكىزگەن. كەن تاسى ۇنتاقتارىنان بالقىعان تەمىر الۋ ءۇشىن 1530 گرادۋس تەمپەراتۋرا قاجەت. سوندىقتان تەمىردىڭ شالا قورىتىلعان شيكى قيىرشىقتارىن عانا الۋعا مۇمكىندىك بولعان.
ساقتاردىڭ سوعىسقا جانە اڭشىلىققا ارناپ كۇيمەلەر جاساعان. كۇيمەلەر ەكى دوڭعالاقتى جانە دوڭعالاقتارىنىڭ قۇرىلىسى ءار ءتۇرلى بولۋىمەن ەرەكشەلەنگەن. سوعىس كۇيمەلەرىنە اتتار جەگىلگەن. جۇك اربالارىن قوس ات نەمەسە تۇيە سۇيرەگەن.
كونسپەكت سۇراقتار
1. ساقتار سوعىسقا ارناپ نە جاسادى:
2. كورىك ارقىلى پەشتىڭ تەمپەراتۋراسى جەتكىزىلدى:
3. ساقتاردىڭ نەگىزگى شارۋاشىلىعى:
4. ساقتاردىڭ قىس كەزىندە تۇراتىن باسپاناسى:
5. ەرتە زامانداعى تەمىردى ءوندىرۋ ءتاسىلى:
6. شىرىك - رابات قونىسى قايدا ورنالاسقان:
7. الماتى ماڭىنان تابىلعان ساقتاردىڭ قۇرباندىق تاباعىن كورسەتىڭىز:
8. قاي ەجەلگى تاريحشىنىڭ ايتۋىنشا ساقتار قىس كەزىندە اعاشتان جاسالعان ۇيلەردە تۇرعان:
9. كوشپەلى مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن ساقتار قالاي كوشىپ وتىرعان:
10. ساقتاردا بالىق اۋلاۋ كاسىبى قاي ايماقتاردا جاقسى دامىعان:
تاقىرىپتىڭ تەستى
ساقتاردىڭ تۇرمىسى مەن شارۋاشىلىعى. جۇكتەۋ
كونسپەكت
ەرتە زاماندا كەنشىلەر تەمىردى ارنايى پەش - كورىكپەن وندىرگەن. تاستان نەمەسە شيكى ساز بالشىقتان سالىنعان پەشتىڭ استىنان اۋا ۇرلەيتىن كورىك ورناتىلدى. پەشتىڭ ىشىنە بىرنەشە قاتار ەتىپ سالىنعان وتىن مەن كەن تاسىن قالاپ، وتىندى تۇتاتىپ، كورىكپەن اۋا ۇرلەگەن. تەمىردىڭ شالا قورىتىلعان قيىرشىقتارىن ءبولىپ الىپ، توسكە سالىپ، بالعامەن سوعىپ، سوم تەمىر العان.
گەرودوتتىڭ مالىمەتىنشە، ساقتار قىس كەزىندە اعاشتان جاسالعان ۇيلەردە تۇرعان. قاتتى سۋىق بولعاندا اعاش ۇيلەر قالىڭ اق كيىزبەن جابىلدى. بۇدان باسقا شيكى كىرپىشتەن سالىنعان ۇيلەرى بولعان. مال ءوسىرۋشى كوشپەلى ساقتاردىڭ ءتورت جانە التى دوڭعالاقتى ارباعا ورناتىلعان كيىز ۇيلەرى بولدى.
ساقتار نەگىزىنەن مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسقان. ولاردىڭ ومىرىندە جىلقى مەن قوي ءوسىرۋ ماڭىزدى ورىن الدى. جىلقىنى ءمىنىس كولىگى رەتىندە قولداندى. ساقتار قۇيرىقتى جانە بيازى ءجۇندى قويلاردى كوپ وسىرگەن. قويدىڭ ءجۇنى كيىز باسۋ، ارقان ەسۋ، ءجىپ ءيىرۋ ءۇشىن قويدىڭ ءجۇنى پايدالانىلدى. ساق مالشىلارى وركەشتى تۇيە وسىرگەن. كوشكەندە تۇيەنى كۇش - كولىك رەتىندە قولدانعان.
ساقتار اۋا ۇرلەيتىن كورىكپەن پەشتىڭ ەڭ جوعارى تەمپەراتۋراسىن 1200 گرادۋسقا جەتكىزگەن. كەن تاسى ۇنتاقتارىنان بالقىعان تەمىر الۋ ءۇشىن 1530 گرادۋس تەمپەراتۋرا قاجەت. سوندىقتان تەمىردىڭ شالا قورىتىلعان شيكى قيىرشىقتارىن عانا الۋعا مۇمكىندىك بولعان.
ساقتاردىڭ سوعىسقا جانە اڭشىلىققا ارناپ كۇيمەلەر جاساعان. كۇيمەلەر ەكى دوڭعالاقتى جانە دوڭعالاقتارىنىڭ قۇرىلىسى ءار ءتۇرلى بولۋىمەن ەرەكشەلەنگەن. سوعىس كۇيمەلەرىنە اتتار جەگىلگەن. جۇك اربالارىن قوس ات نەمەسە تۇيە سۇيرەگەن.
كونسپەكت سۇراقتار
1. ساقتار سوعىسقا ارناپ نە جاسادى:
2. كورىك ارقىلى پەشتىڭ تەمپەراتۋراسى جەتكىزىلدى:
3. ساقتاردىڭ نەگىزگى شارۋاشىلىعى:
4. ساقتاردىڭ قىس كەزىندە تۇراتىن باسپاناسى:
5. ەرتە زامانداعى تەمىردى ءوندىرۋ ءتاسىلى:
6. شىرىك - رابات قونىسى قايدا ورنالاسقان:
7. الماتى ماڭىنان تابىلعان ساقتاردىڭ قۇرباندىق تاباعىن كورسەتىڭىز:
8. قاي ەجەلگى تاريحشىنىڭ ايتۋىنشا ساقتار قىس كەزىندە اعاشتان جاسالعان ۇيلەردە تۇرعان:
9. كوشپەلى مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن ساقتار قالاي كوشىپ وتىرعان:
10. ساقتاردا بالىق اۋلاۋ كاسىبى قاي ايماقتاردا جاقسى دامىعان:
تاقىرىپتىڭ تەستى
ساقتاردىڭ تۇرمىسى مەن شارۋاشىلىعى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
كوشپەلى باقتاشىلىق – شارۋاشىلىقتىڭ نەگىزگى ءتۇرى
-
ب. ز. ب. VII عاسىردان باستاپ “اڭ ءستيلى” پايدا بولدى. “اڭ ءستيلىنىڭ” نەگىزگى تاقىرىبى اڭداردى جانە اڭىزداعى عاجايىپتاردى بەينەلەۋ بولسا، نەگىزى ادامنىڭ ءار ءتۇرلى جانۋارلاردان شىققاندىعى تۋرالى تۇسىنىك...
