سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 4 اپتا بۇرىن)
شەتەلدە ءدىني ءبىلىم الۋدىڭ قاۋىپتىلىگى

قازىرگى تاڭداعى جاعدايعا بايلانىستى ەلىمىزدە، ءتىپتى دۇنيەجۇزىندە ءبىلىم بەرۋ فورماتى ونلاين جۇيەگە اۋىسقانى دا جىلدان استى. وسىدان باستاپ عالامتور جەلىسىنە دەگەن تاۋەلدىلىك كۇرت كوبەيدى. بۇرىننان دا دەرلىك ەلىكتەۋشىلەر سانى از ەمەس بولاتىن. بۇل جاعداي ءبىزدىڭ قوعامىمىزعا ءبىراز اۋىرتپاشىلىق اكەلدى. ارينە، ءبىلىم تۋراسىندا، ناقتىراق ايتقاندا وقۋشىلار، ستۋدەنتتەردىڭ شالعاي ورنالاسقان اۋداندارىنداعى بايلانىستىڭ ناشارلىعى، جاس تالاپكەردىڭ ءبىلىم الۋىنا كىشكەنتاي بولسىن كەرى اسەرىن تيگىزدى. بارلىق دەرلىك مەملەكەتتەردە مەكتەپ، كوللەدج، ۋنيۆەرسيتەت جانە شەكارا جولدارىنا توسقاۋىل قويىلدى. وسىدان بارىپ، شەتەلدەردە وقيتىن ستۋدەنتتەرىمىزدىڭ دە قاتىناۋىندا قيىنشىلىق تۋىندادى.

جاھاندىق پاندەميا كەزىندە حالىق دىننەن كومەك سۇرادى. قۇلشىلىق قىلدى. بارلىق ىزگى امالداردى دىننەن ىزدەدى جانە قۇدايعا سىيىندى، سەندى. ال وسى دىندەردىڭ بۇرمالانۋى ارقىلى تەرىس اعىمدارعا كىرگەن ادامدار توبى دا كەزدەستى. جانە مۇنداي جاعدايعا قالاي تۇسەدى؟ كىمدەر تۇسەدى؟ وسى سۇراقتارعا بىرگە جاۋابىن تاۋىپ كورەيىك.

بولاشاق جاستاردان تۇراتىندىقتان، سانالارىن ۋلاۋ الدەقايدا جەڭىل. مىنەزدىڭ قۇبىلمالى كەزەڭى. ۇيدە، مەكتەپتە، اينالاسىنداعى ادامدارمەن ءتىل تابىسا الماۋى سالدارى ءجاسوسپىرىم بويىنداعى قيىنشىلىقتاردى تۋىنداتادى. وسى ۋاقىتتا بۇنىڭ جولىن تابۋ ءۇشىن، جۇرەگىنە جاقىن ءبىر ىسپەن اينالىسادى. ياعني، بالانىڭ بويىنداعى پسيحولوگيالىق نە مورالدىق تۇرعىدان قيىنشىلىق كورۋى اسەرىن تيگىزەدى. ءدال وسى كەزەڭدە، بالاعا سىرت ادام ءسال جاناشىرلىق تانىتىپ، وتباسىندا بولىپ جاتقان قيىنشىلىقتار مەن قارجى جەتىسپەۋىنىڭ ورنىن تولتىرسا، سونىڭ ىعىنا جىعىلىپ كەتە بارادى. بۇنداي جاعدايعا جاستار جانە ۇلكەن ادامدار دا ءتۇسۋى ىقتيمال. جانە مەكتەپ كەزىندەگى ءدىني ءبىلىمنىڭ ىرگەتاسى دۇرىس قالانۋى، جوعارىداعى جاعدايلارمەن تىكەلەي بايلانىستى. ەگەر وسى جىلۋلىقتى جات ءدىني اعىم وكىلدەرىنەن الاتىن بولسا، ءسوزسىز ولاردىڭ قولشوقپارىنا اينالعانى ايقىن دالەل. بۇل جاعداي مەكتەپ ءبىتىرىپ كەتكەننەن سوڭ دا كەڭ ءورىس الادى. ءار تۇلەكتىڭ ويىندا: «جاقسى وقۋ ورنىندا وقىسام ەكەن»، «شەتەلدە ءبىلىم السام ەكەن» - دەگەن ويلار جاتىر. ارينە جاقسى، ءبىراق ەندى عانا مەكتەپ ءبىتىرىپ كەلگەن جەتكىنشەككە ءوز ەلىندە ءبىلىم العان ابزالىراق. سەبەبى، ۇياسىنان ەندى عانا جەكە دارا ءبولىنىپ، اق پەن قارانى اجىراتا الار، ناقتى ءبىر ۇستانىمى بار تۇلعا بولعاندا عانا بارىپ شەتەلدە وقىعان دۇرىس دەپ سانايمىن. ال، جاقسى، شەتەلدە ءبىلىم الدى دەلىك. ءبىر جاعىنان شەتەلدە ءبىلىم العان دا دۇرىس. ەگەر سول العان ءبىلىمىن ەلىنە ورالىپ، جەرىمىزدىڭ گۇلدەنۋىنە ۇلەسىن قوسسا. جات مەملەكەت، باسقا ءدىن، وزگە سالت-داستۇرگە ۇيرەنىسۋ قيىن شىعار. ونىمەن قويماي ءتىل دە ءبىلۋىڭ كەرەك. وقيمىن دەپ ءجۇرىپ، سەنى تەنتىرەتىپ جىبەرمەسىنە كىم كەپىل؟! باسقا ايماقتان كەلدىڭ دەپ باسىنۋى دا مۇمكىن. دەگەنمەن، تاياقتىڭ ەكى ۇشى بار دەمەكشى جاقسى مەن جامان جاقتارىندا قاراستىرعان ءجون.

سونىمەن، ءسوزىمدى قورىتىندىلاي كەلە ءبىز جاستار بولاشاقتىڭ تۇتقاسىمىز. اتا-بابالارىمىز سالىپ كەتكەن دانا، دارا جولمەن ءجۇرۋ پارىز. شەتەلدىڭ ادامدارىنا ەلىكتەمەي، قازاقتىڭ قانداي اسىل تەكتەن شىققاندىعىن بار الەمگە تانىتۋ بورىشىمىز. قازاقتىڭ بويىندا نامىس پەن جىگەرى جالىنداپ تۇرسا، قاي جەردەن بولسىن جارىپ شىعادى. مەيلى قانداي سالا - مادەنيەت، سپورت بولسىن دىنىنە بەرىك، سەنىمدى ادام اق جولىنان اينىمايدى. شەتەلدە ءبىلىم ال جانە سونى ەلىڭە قىزمەت قىلىپ، پايداڭدى تيگىز! ال ءدىني تۇرعىداعى بىلىمدە اسا ساق بول جاس تۇلەك. ول سەنىڭ بار ءومىرىڭنىڭ ايناسى. سەنىڭ سەنىمىڭ ادامدارعا كۇش بەرۋى مۇمكىن. جانە ارينە تەك دۇرىس جولمەن جۇرە بىلسەڭ. ءقازىر 21 عاسىر. عالامتوردىڭ شارىقتاپ تۇرعان شاعى. بىلمەيتىن اقپاراتىڭ با؟ اش تا، قارا! كۇمانىڭ بولسا، مەشىت يمامدارىنان كەڭەس العانىڭ ءجون. عالامتور بەتىن اقتارامىن دەپ، تەرىس پيعىلدى جات اعىمداردىڭ پاراقشالارىنان، ءتۇرلى سايتتاردىڭ قۇربانى بولىپ قالما! سول ءۇشىن دە ءومىرىڭدى، بولاشاعىڭدى ءوزىڭ قۇراتىندىقتان بەي-جاي قاراما! ەڭ دۇرىس جولمەن ءجۇرۋدى تەك ءوزىڭ عانا بىلەسىڭ.

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى، فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتى، ءدىنتانۋ ماماندىعىنىڭ 4 كۋرس ستۋدەنتى نۇرتاي قىزى گۇلجان

جەتەكشىسى فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، ءدىنتانۋ جانە مادەنيەتتانۋ كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى قاڭتاربايەۆا ج.و.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما