- 27 قاز. 2023 00:00
- 301
سىرىمنىڭ موڭكەنى جەڭۋى
(I نۇسقا)
سىرىمعا ءبىر جولاۋشى شەكتى ەلىنىڭ ءبىر مالشىسى سىزگە «بەرە سال» دەپ ەدى دەپ ەكى جاپىراق ەسكى شۇبەرەك بەرەدى. سىرىم شۇبەرەكتى تانا قوسكە بي مەن بوكەن بيگە كورسەتەدى. سوندا بوكەن بي بىلاي دەيدى:
— مىنانى شارشىلاپ كەسىپتى-اۋ! شارشىنىڭ شەتى ەكەن. باسىم بايلاۋلى، اياعىم تۇساۋلى دەيدى عوي شاماسى. مىنانى ۇشكىلدەپ كەسىپتى، كويلەكتىڭ شەتى-اۋ، ءسىرا، ادامنىڭ تانىنە كويلەكتەن جاقىن نە بار؟ سەنىڭ ءتانىڭ، سەنىڭ سۇيەگىڭمىن دەيدى عوي!
— بۇل ءبىزدىڭ ەلدىڭ شەكتىدە قورلىق-كەمدىكتە جۇرگەن ءبىر ايەل ادامى بولار. سىرىم، سەن بارىپ الىپ قايت. كوزىڭە شاراپشىن كي، قارت-جاس ەكەنىڭدى بىلدىرمە، ايتىسا قالسا، موڭكەنىڭ الدىنا بار، — دەيدى قوسقە قارت وتىرىپ.
سىرىم شەكتى ەلىنە بارىپ: «وسى ەلگە ءبىر قارىنداسىم ەرىكسىز كەتكەن ەكەن، الىپ قايتايىن دەپ كەلدىم» دەگەن سوڭ، شەكتىنىڭ بيلەرى: «ادامىڭنىڭ اتا-تەگىن، ءاتى-جونىن ايت»، — دەيدى. سىرىم اتاي المايدى. «ەندەشە، ساعان ەل ارالاتپايمىز، ادام بەرمەيمىز»، — دەيدى. سىرىم ايتىسىپ موڭكەنىڭ الدىنا بارادى. موڭكە:
— سىرىم، قۋىپ كەلگەنىڭ قارا داۋ ەكەن، قاراڭعى بيلىك بەرەمىن، — دەپتى.
— رازىمىن، — دەيدى سىرىم.
— سىرىمعا كيىمىندەي كيىم كيگىزىپ، اتىنداي ات مىنگىزىپ، قىرىق جىگىت قوسىڭدار. سىرىمنىڭ قارىنداسىنىڭ قاسىنا ءبىر ءتۇستى كيىندىرىپ قىرىق قىز-كەلىنشەك قويىڭدار. اۋلىنا بارعاندا، قارىنداسى اعاسىن تانىپ اتىن ۇستاسا، قارىنداسىن قايىرىڭدار، جاڭىلسا، جازىعى وزىنە، ادام بەرمەڭدەر، — دەپ، بيلىك قىلادى. سىرىم قىرىق كىسىمەن اۋلىنا جەتىپ بارعاندا:
— باتىر اعام، امان كەلدىڭ بە؟ — دەپ، قارىنداسى سىرىمنىڭ شىلاۋىنا ورالا كەتەدى.
بۇل — بايۇلىنان شەكتىنىڭ قۇرىلارى بارىمتاعا اكەتكەن ءداۋىت قىزى نۇرعانىم ەدى.
موڭكە بي نۇرعانىمنان:
— سەن وسىنشا كوپتىڭ ىشىنەن اعاندى قالاي تانىدىڭ؟ — دەگەندە:
— باسقا جىگىتتەر اۋدارىسىپ ويناپ كەلەدى ەكەن؛ مەنىڭ اعام تومەن قاراپ مۇڭايىپ كەلەدى ەكەن، — دەپتى.
— قىرىق قىز-كەلىنشەكتىڭ ىشىنەن قارىنداسىڭدى سەن قالاي تانىدىڭ دەگەندە:
— مەن قىز-كەلىنشەكتەردىڭ كيىمىنە ەمەس، وڭىنە قارادىم. قارىنداسىمنىڭ ءوڭى سىنىق، نازارى ءپاس ەكەن، — دەپتى سىرىم.
سىرىم كوزىنىڭ شاراپشىنىن شەشكەندە:
— بالا، قارا داۋعا جاستاي ءۇيىر ەكەنسىڭ، ۇزاق جاساماسسىڭ، — دەپ، موڭكە جاس ادامنان جەڭىلگەنىن اۋىرلاپ جانتايا كەتكەن ەكەن.
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
جىلقىنىڭ تورىسى كوپ پە، توبەلى كوپ پە؟ (ءى نۇسقا)
سىرىمنىڭ نۇرالى حاندى شابۋى (ءىى نۇسقا)
بايماعامبەت سۇلتان مەن سىرىم باتىر