InfoHub Logo

قانات — اتاسىنىڭ بالاسى. اتاسى ءبىر اۋىلدىڭ ەڭ جاسى ۇلكەن قارتى. انادا «ءاي، كەرپۇشىق! ءبىر ماشينا ءشوپ ءتۇسىرىپ بەرسەڭ، قۇل بولىپ كەتەسىڭ بە؟» دەپ كەڭسەدە اتاسى اكىمگە قامشىسىن الا جۇگىرگەڭدە، بايعۇستىڭ كوزى تاس توبەسىنە شىعىپ، «اينالايىن اتاتاي، جۇمىس-جۇمىس دەپ ۇمىتىپ كەتىپپىن» دەپ كەشىرىم سۇراپ بايەك بولعان. مىنە، سول كۇننەن بەرى قاناتتىڭ دا مىنەزى وزگەرىپ سالسىن. «اتاسىنىڭ بالاسى اتاسى سياقتى بولۋ كەرەك». كەشە تۇستە ساباققا دايىندالىپ وتىرعان اپكەسى ساۋلەنىڭ داپتەرىن ورتاسىنان قاق ءبولىپ جىرتىپ تاستادى. وڭداعىسى ماعان ۋاقىتىندا ءبىر كەسە ايران اكەپ بەرمەدىڭ دەگەنى. ساۋلە اپكەسى اشۋلانىپ، جىلاپ وزىنە تۇرا ۇمتىلىپ ەدى، قانات ساسپادى. «اتاما ايتامىن» دەدى ايبات شەگىپ. ول ول ما، كورشىنىڭ بالاسى وزىنەن كىشى ۇلاننىڭ ساقاسىن ايدالاعا لاقتىرىپ جىبەردى. ونداعىسى «ماعان ۇتىلا قويمادىڭ» دەپ اشىنعانى. قويشى، سونىمەن قانات ءبىر كۇندە اتاسىنا ۇقساپ شىعا كەلسىن.

اۋەلى ءوزىن جانىنداي جاقسى كورەتىن اكەسىمەن اناسىنىڭ دا جۇمساعان جەرىنە بارماي، «اتاما ايتامىن» دەپ قورقىتىپ جونىنە كەتىپ تۇردى. ويتكەنى قاناتتىڭ اتاسىنان بۇل اۋىلدا قورىقپايتىن ادام جوق. «ءاي، پاقىرلار، قانات ءبىر اۋلەتتىڭ تىرەگى بولادى، ءالى. تيىسپەي جۇرىڭدەر تۇگە!» دەگەن اتاسىنىڭ قاھارلى ءۇنى تالاي جەردە ەستىلىپ قالاتىن.

ءبىراق ءبىراز كۇننەن كەيىن قاناتتىڭ جايى قيىنعا اينالدى. ساۋلە اپكەسى مۇنىمەن سويلەسپەيتىن ادەت تاپتى. كورشىنىڭ بالاسى قاناتتى كورسە، ازىرەيىلدەي شوشىپ، ۇيىنە كىرىپ كەتەتىندى شىعاردى. بالا-باقشاداعى كىشى توپتىڭ بالالارى قاناتتى كورسە، ويىنشىقتارىن قوينىنا تىعىپ، تاربيەشى اپايعا جۇگىرەتىن بولدى. اۋەلى اكەسى مەن اناسى دا بۇرىنعىداي ەركەلەتكەنىن قويدى. اتاسى شابدار بيەسىن ءمىنىپ، باسقا اۋىلدارعا جولاۋشىلاپ كەتكەندە، قانات نە ىستەرىن بىلمەي، جالعىز قالىپ، ەسى شىقتى. اقىرى ەسىك الدىنداعى ورىندىقتا وتىرعان اقليما اپايدىڭ جانىنا كەپ وتىرىپ، جىلى سالەمدەستى.

— اپاي، كەشىرىڭىز... مەن   كەشە  سىزگە سالەمدەسپەدىم، — دەدى كۇمىلجىپ.

— مەن اتامنىڭ بالاسىمىن عوي... اقليما اپاي بۇعان اڭتارىلا قارادى.

— تەك سەن عانا ەمەس، وسى اۋىلدىڭ ءبارى — بەكزات قارتتىڭ بالاسى. ءبىراق ولاردىڭ ءبارى سەن سياقتى ەمەس. بىر-بىرىمەن سالەمدەسىپ، ءجون سۇراسادى. قيىندىق بولسا كومەكتەسەدى...

— ءيا، سەنىڭ اتاڭ كەرەمەت ادام. سوناۋ اشارشىلىقتا ول كىسى وسى اۋىلدى ءبولىپ-جارمادى. وسى بەسىكتوعاننىڭ بويىنا كوشىرىپ الىپ كەلدى. مۇز استىنان بالىق اۋلاتىپ، امان الىپ قالدى. وعان بۇكىل ەل قارىزدار. ءبىراق ول بۇل قامقورلىعىنا بۇلدانبايدى...

كەشكىسىن قانات باتىلسىزداۋ باسىپ كەلىپ ساۋلەدەن اناۋ كۇنگى تىرلىگى ءۇشىن كەشىرىم سۇراپ، جىرتقان داپتەرى ءۇشىن اتاسى بەرگەن جيىرما تەڭگەسىن ۇسىندى. ساۋلە باۋىرىن قۇشاقتاپ بەتىنەن ءسۇيدى.

— تەنتەك بولما، اتاسىنىڭ بالاسى، ءا  —دەدى ول كۇلىمسىرەپ.

— بولات، كەشىر. ساقامدى ساعان بەرەيىن، — دەدى قانات اتاسىنا ۇقساپ. بولات ريزا بولىپ:

— كەشىردىم، اتاسىنىڭ بالاسى. مەن دە سول كۇنى سەنى ۇتىپ... — دەدى قاناتقا مەيىرلەنە قاراپ.

— بالالار، مەنى كەشىرىڭدەرشى. ايىپ مەنەن. ەندى سەندەردىڭ ويىنشىقتارىڭا تيىسپەيمىن، — دەدى قانات بالا باقشاعا كەلگەندە كىشى توپتىڭ بالالارىنا كەلىپ.

— راحمەت ساعان، قانات. ءبىز سەنى اعامىز دەپ جۇرەمىز، — دەدى ولار قۋانىپ.

— كوكە، ماما، قايدا جۇمساساڭدار دا مەن دايىن، — دەدى قانات كەشكىسىن ۇيدە شاي ءىشىپ وتىرعاندا.

— مىنە، جارايسىڭ، اتاسىنىڭ بالاسى، — دەدى اكەسى.

— كەشىرىم سۇراعانىڭنان، اينالدىم، — دەدى ماماسى.

ءسويتىپ ءبىر كۇندە قانات بۇرىنعى قانات بولىپ شىعا كەلدى. اتاسى ۇيگە كەلگەندە ول، وڭ تىزەسىنە وتىرىپ الىپ، بولعان وقيعانى بايانداپ شىقتى.

— ءا، بالام. ءسوزدىڭ، ءىستىڭ مانىنە تۇسىنە باستاپسىڭ. «كەشىرىڭىز» دەگەن — سيقىرلى ءسوز. كوكىرەگىندە زەردەسى بار بالا وسىنداي بولادى، — دەدى اتاسى قۋانىپ.

---