تاريحي اندەر مەن كۇيلەر
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تاريحي اندەر مەن كۇيلەر
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىك: تاريحي اندەر مەن كۇيلەردىڭ شىعۋ تاريحى مەن ونەر يەلەرىنەن مالىمەت بەرۋ.
2. تاربيەلىك: قازاق حالقىنىڭ وي - ارمانىنىڭ مۋزىكادا بەينەلەنۋى مەن ونىڭ ومىرمەن بايلانىستىلىعىن ءتۇسىندىرۋ، بالالاردى ءوز حالقىنىڭ مۋزىكالىق مۇراسىنان ەستەتيكالىق ءلاززات الا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
3. دامىتۋ: ا). وقۋشىلاردىڭ مۋزىكالىق قابىلەتتەرىن حالىق اندەرىن ورىنداۋ جانە كۇيلەردى تىڭداۋ بارىسىندا ودان ءارى قاراي دامىتۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتى مەن ىرعاقتىق سەزىمدەرىن ودان ءارى دامىتۋ.
ءا) مۋزىكالىق شىعارمالاردى قابىلداۋ، ىقىلاس، مۋزىكالىق ەستۋ قابىلەتى، انشىلىك داۋىسى، ويلاۋ، ەلەستەتۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى:
ءان – كۇيلەرگە ارنالعان كۇيتاباقتار، تاقىرىپقا بايلانىستى سالىنعان سۋرەتتەر، اندەر ءسوزى جازىلعان پلاكات – تار، ۇلتتىق اسپاپتار، كومپيۋتەر، تەست سۇراقتارى.
ساباقتىڭ ءادىسى:
سۇراق – جاۋاپ، بايانداۋ، وي قوزعاۋ، شىعارماشىلىق.
ساباقتىڭ ءتۇرى:
سايىس، ەلەكتروندى ساباق ۇلگىلەرى، لەكسيا، كەزدەسۋ.
ءپانارالىق بايلانىس:
تاريح، بەينەلەۋ، ينفورماتيكا، ونەر.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا). وقۋشىلار ساباققا كومپيۋتەر ارقىلى جىبەرىلگەن «سارىارقا»
كۇيىنىڭ اۋەنىمەن كىرەدى.
ءا). مۋزىكالىق سالەمدەسۋ.
• وقۋشىلار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ءان ساباعىمىزعا وبلىس مەكتەپتەرىنەن كوپتەگەن قوناقتار قاتىسىپ وتىر، وسى شاڭىراق يەلەرى رەتىندە قوش كەلدىڭىزدەر دەيمىز!
• ساباعىمىزدىڭ العاشقى ءبولىمىن وتكەن تاقىرىپتارعا بايلانىستى قايتالاۋ، بىلىمدەرىمىزدى تياناقتاۋ ماقساتىندا سايىس تۇرىندە وتكىزەمىز.
1 - قاتار - تۇياقتاس
2 - قاتار - شاڭقوبىز
3 - قاتار - اساتاياق
3 توپقا قويىلاتىن سۇراقتار:
1. بالالار، بۇگىنگى ساباق ءبىزدى انمەن قارسى الدى ما، الدە كۇي سازىمەن بە؟
2. كۇي جەكە اسپاپتا ورىندالدى ما؟ الدە وركەسترمەن ورىندالدى ما؟
3. كۇي قاي كومپوزيتور كۇيى جانە قانداي كۇي ەدى؟
4. 1 - توقساندا بۇل كۇيمەن قاي تاقىرىپتى وتكەندە تانىسقان ەدىك؟
5. كۇي تارتۋ مەكتەبىنىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
6. « سارىارقا» كۇيى قاي تۇرىنە جاتادى؟
7. شەرتپە كۇيگە مىسال كەلتىرە الاسىڭدار با؟
8. سونىمەن، جالپى كۇي دەگەنىمىز نە؟
9. ءتورت تۇلىك مالعا ارنالعان ءان - كۇيلەر تاقىرىبىندا قانداي كۇيلەرمەن تانىستىق؟
10. ءاننىڭ، كۇيدىڭ جاي، ورتاشا نە تەز ورىندالۋى مۋزىكا تىلىندە قالاي اتالادى؟
11. كەيبىر كۇيشىلەر جيىن – تويلاردا تەز، جىلدام ءوز جانىنان ءبىر كۇيدى شىعارىپ
تاستايدى، ونداي كۇيشىلەردى قالاي اتايمىز؟
12. تەك سۋىرىپ سالما كۇيشىلەر بولادى دەپ ويلايسىڭدار ما؟
13. ءوزىنىڭ اناسىنا ارناپ كۇي شىعارعان قاي كۇيشىنى بىلەسىڭدەر، كۇيىنىڭ اتىن اتا؟
14. وزىنە ارناپ كۇي شىعارعان كۇيشى، كۇيىنىڭ اتىن اتاڭدار؟
15. قانداي ديناميكالىق بەلگىلەرمەن تانىستىق؟
كارتوچكالار:
1 – توپقا:
« زارلاناسىڭ اق ەشكى - اي، لاعىڭا، وي – دۇنيە – اي...»
- ءان كىمنىڭ ءانى، قانداي ءان ەدى؟
- بۇل قاي تاقىرىپقا ارنالعان؟
2 – توپقا:
« ءبىر جەسىر كەمپىردىڭ جالعىز بالاسى بولادى...»
- وسى اڭىزعا بايلانىستى شىققان قانداي كۇي، اۆتورى كىم؟
- كۇيدى قانداي اسپاپ ورىندايدى؟
3 – توپقا:
« وسى ومىرگە لايىق، وتتى جاعىپ...»
- قانداي ءان، قاي تاقىرىپقا ارنالعان؟
- وسى تاقىرىپقا بايلانىستى تاعى قانداي ءاندى بىلەسىڭدەر؟
سايىس ءبولىمىن قورىتىندىلاۋ.
بۇگىنگى كەزەكتى تاقىرىبىمىز - « تاريحي اندەر مەن كۇيلەر» دەپ اتالادى.
1. « ەلىم – اي» ءانى سوزىنەن 2 شۋماق وقىلادى.
قىسقاشا مازمۇنى بەرىلەدى:
• قازاق حالقىنىڭ تاريحىنداعى ەڭ اۋىر كەزەڭ 1723 جىلى بولعان جوڭعار شاپقىنشىلىعى. بۇل سوعىس قازاق حالقىن تۋعان جەرىنەن، اتامەكەنىنەن، اعايىن تۋىستارىنان ايىردى. دۇرلىككەن ەل شۇبىرىندى بولىپ كوشىپ، قاراتاۋعا قاراي بەتتەدى. ءسويتىپ دۇنيەگە « ەلىم – اي» ءانى
2. ءان كۇيتاباقتان تىڭدالادى.
• بۇل ءان قازاق حالقىنىڭ باسىنان وتكەن تاريحي وقيعانى، شىن – دىقتى بەينەلەيدى، ال مۇنداي اندەردى « تاريحي اندەر» دەيمىز. سونىمەن «ەلىم – اي» ءانى قانداي انگە جاتادى ەكەن؟
3. سۋرەتكە كەلۋ ( پلاكاتقا سالىنعان )، وقۋشىلاردى سويلەتۋ.
• سول كەزدەگى تاريحتى بەينەلەيتىن سۋرەت وقۋلىقتارىڭدا دا بەرىل - گەن ەكەن، ەندى وسى سۋرەت بويىنشا ءوز ويلارىڭدى اڭگىمەلەپ بەرسەڭدەر.
4. ەلەكتروندى ساباقتان ءاندى تىڭداتۋ.
• ەندى مونيتورعا نازار اۋدارايىق، ەلەكتروندى ساباقتاعى وزدە – ءرىڭ سياقتى بالالاردىڭ « ەلىم – اي» ءانىن ورىنداۋلارىن تىڭ – داپ كورەلىك.
5. ەلەكتروندى ساباقتاعى ساز سىرناي ۇنىنە وقۋشىلاردى قوسۋ.
• وسى بالالار سياقتى ءوزىمىز دە بۇل ءاندى ورىنداي الامىز عوي، سولاي ما، ەندەشە ساز سىرناي ۇنىنە قوسىلىپ ءوزىمىز ايتىپ كورەيىكشى، الدىمەن اسپاپتا ءاندى ءبىر رەت تىڭداپ الايىق. ەندى اۋەنگە قوسىلىپ ورىندايمىز.
• ءان ءسوزى، اۋەنىنەن قازاق حالقىنىڭ باسىنداعى قايعىنى، قيىن كەزەڭدى بايقاۋعا بولا ما؟
6. حالقىمىزدىڭ باسىنان وتكەن تاريحي وقيعالارعا ارنالىپ ءان عانا ەمەس، كۇيلەر دە
شىققان. ونداي كۇيلەردى تاريحي كۇيلەر دەيمىز، سونداي كۇيلەردىڭ ءبىرى – اسانقايعى
اتامىزدىڭ «ەل ايىرىلعان» كۇيى، بۇل كۇيدە دە اتامەكەن جەرىنەن ايىرىلعان حالىق
مۇڭى، قايعىسى بەينەلەنگەن. ءقازىر بۇل كۇيدى مەكتەبىمىزدەگى ونەرپاز كۇيشى سىرىم
قاپاروۆتىڭ ورىنداۋىندا تىڭداپ كورەلىك.
7. وسىنداي تاريحي وقيعالار ءار عاسىردا، ءار زاماندا بولىپ تۇرعان. 1832 - 36 جىلدارى
حالىق تاعدىرى ءۇشىن اتقا مىنگەن يساتاي يەن ماحامبەت اتالارىمىزعا كۇيشى اتامىز
قۇرمانعازى « كىشكەنتاي» دەگەن كۇيىن ارناعان. ال 1916 جىلعى ۇلت – ازاتتىق قوزعالىسقا ارناپ دينا اجەمىز « 16 – جىل» اتتى كۇي شىعارعان. ءقازىر قۇرمانعازى اتامىزدىڭ « كىشكەنتاي» كۇيىن ەلەكتروندى ساباقتان تىڭداپ كورەلىك.
8. بۇگىنگى « تاريحي اندەر مەن كۇيلەر» تاقىرىبىنا ارنالعان جاڭا ساباعىمىزدى
ەلەكتروندى وقۋلىقتان الىنعان تەست جۇمىسىمەن قورىتىندىلايمىز.
( تەست وتكىزۋ، قورىتىندىلاۋ )
9. ەلدىڭ ەلدىگىن، ەردىڭ ەرلىگىن كورسەتىپ، اتا – بابالارىمىز مۇرا ەتىپ قالدىرعان
ۇلان – بايتاق جەرىمىزدىڭ بۇگىنگى ۇرپاعى - « تۋعان ەل» انىمەن تانىسايىق.
- ءان اۆتورلارىمەن تانىسۋ.
- ءان سوزىمەن تانىسۋ، مازمۇنىن اشۋ.
- ءان اۋەنىمەن تانىستىرۋ.
- وقۋشىلاردىڭ ۇيرەنۋى. ( 1 - 2 شۋماعى )
ءاندى وقۋشىلار ۇلتتىق اسپاپتاردا ( اساتاياق، ءمۇيىز سىرناي، تۇياقتاس ) سۇيەمەلدەپ
ورىندايدى.
10. باتىر بولعان باباڭنان،
ەل قورعاۋدى ۇيرەنىڭ!
ارۋ بولعان اناڭنان،
ار قورعاۋدى ۇيرەنىڭ!
تۋىپ - وسكەن جەرىم دەپ،
جەر قورعاۋدى ۇيرەنىڭ! – دەگەندەي، تۋعان ەل، تۋعان جەر تاريحىن قاستەرلەيتىن ۇرپاق، اتا مەكەندى العا اپارا –
تىن ازامات بولىپ وسىڭدەر دەگەن تىلەكپەن ساباعىمىزدى اياقتايمىز.
«تاريحي اندەر مەن كۇيلەر» تاقىرىبىنا بايلانىستى ەلەكتروندى وقۋلىقتان الىنعان
ت ە س ت
1. 1723 جىلعى تاريحي وقيعاعا ارنالعان قازاقتىڭ حالىق ءانى؟
ا) « ەلىم مەنىڭ»
ءا) « ەلىم – اي»
ب) « تۋعان جەر»
2. «ەلىم - اي» ءانى قانداي اسپاپتا ورىندالعان؟
ا) اساتاياق
ءا) ساز سىرناي
ب) جەتىگەن
3. قۇرمانعازى قانداي مۋزىكالىق اسپاپتا ورىنداعان؟
ا) دومبىرا
ءا) قوبىز
ب) سىبىزعى
4. حان قانداي كۇيدە دومبىرا شاناعىنا قورعاسىن قۇيعىزدى؟
ا) « قۇلاگەر»
ءا) « قارا جورعا»
ب) « اقساق قۇلان»
5. « ەل ايىرىلعان» كۇيىن كىم شىعارعان؟
ا) قۇرمانعازى
ءا) دينا
ب) اسانقايعى
6. قۇرمانعازى اتانىڭ العاشقى كۇيى؟
ا) « كىشكەنتاي»
ءا) « سەرپەر»
ب) « اداي»
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىك: تاريحي اندەر مەن كۇيلەردىڭ شىعۋ تاريحى مەن ونەر يەلەرىنەن مالىمەت بەرۋ.
2. تاربيەلىك: قازاق حالقىنىڭ وي - ارمانىنىڭ مۋزىكادا بەينەلەنۋى مەن ونىڭ ومىرمەن بايلانىستىلىعىن ءتۇسىندىرۋ، بالالاردى ءوز حالقىنىڭ مۋزىكالىق مۇراسىنان ەستەتيكالىق ءلاززات الا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
3. دامىتۋ: ا). وقۋشىلاردىڭ مۋزىكالىق قابىلەتتەرىن حالىق اندەرىن ورىنداۋ جانە كۇيلەردى تىڭداۋ بارىسىندا ودان ءارى قاراي دامىتۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتى مەن ىرعاقتىق سەزىمدەرىن ودان ءارى دامىتۋ.
ءا) مۋزىكالىق شىعارمالاردى قابىلداۋ، ىقىلاس، مۋزىكالىق ەستۋ قابىلەتى، انشىلىك داۋىسى، ويلاۋ، ەلەستەتۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى:
ءان – كۇيلەرگە ارنالعان كۇيتاباقتار، تاقىرىپقا بايلانىستى سالىنعان سۋرەتتەر، اندەر ءسوزى جازىلعان پلاكات – تار، ۇلتتىق اسپاپتار، كومپيۋتەر، تەست سۇراقتارى.
ساباقتىڭ ءادىسى:
سۇراق – جاۋاپ، بايانداۋ، وي قوزعاۋ، شىعارماشىلىق.
ساباقتىڭ ءتۇرى:
سايىس، ەلەكتروندى ساباق ۇلگىلەرى، لەكسيا، كەزدەسۋ.
ءپانارالىق بايلانىس:
تاريح، بەينەلەۋ، ينفورماتيكا، ونەر.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا). وقۋشىلار ساباققا كومپيۋتەر ارقىلى جىبەرىلگەن «سارىارقا»
كۇيىنىڭ اۋەنىمەن كىرەدى.
ءا). مۋزىكالىق سالەمدەسۋ.
• وقۋشىلار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ءان ساباعىمىزعا وبلىس مەكتەپتەرىنەن كوپتەگەن قوناقتار قاتىسىپ وتىر، وسى شاڭىراق يەلەرى رەتىندە قوش كەلدىڭىزدەر دەيمىز!
• ساباعىمىزدىڭ العاشقى ءبولىمىن وتكەن تاقىرىپتارعا بايلانىستى قايتالاۋ، بىلىمدەرىمىزدى تياناقتاۋ ماقساتىندا سايىس تۇرىندە وتكىزەمىز.
1 - قاتار - تۇياقتاس
2 - قاتار - شاڭقوبىز
3 - قاتار - اساتاياق
3 توپقا قويىلاتىن سۇراقتار:
1. بالالار، بۇگىنگى ساباق ءبىزدى انمەن قارسى الدى ما، الدە كۇي سازىمەن بە؟
2. كۇي جەكە اسپاپتا ورىندالدى ما؟ الدە وركەسترمەن ورىندالدى ما؟
3. كۇي قاي كومپوزيتور كۇيى جانە قانداي كۇي ەدى؟
4. 1 - توقساندا بۇل كۇيمەن قاي تاقىرىپتى وتكەندە تانىسقان ەدىك؟
5. كۇي تارتۋ مەكتەبىنىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
6. « سارىارقا» كۇيى قاي تۇرىنە جاتادى؟
7. شەرتپە كۇيگە مىسال كەلتىرە الاسىڭدار با؟
8. سونىمەن، جالپى كۇي دەگەنىمىز نە؟
9. ءتورت تۇلىك مالعا ارنالعان ءان - كۇيلەر تاقىرىبىندا قانداي كۇيلەرمەن تانىستىق؟
10. ءاننىڭ، كۇيدىڭ جاي، ورتاشا نە تەز ورىندالۋى مۋزىكا تىلىندە قالاي اتالادى؟
11. كەيبىر كۇيشىلەر جيىن – تويلاردا تەز، جىلدام ءوز جانىنان ءبىر كۇيدى شىعارىپ
تاستايدى، ونداي كۇيشىلەردى قالاي اتايمىز؟
12. تەك سۋىرىپ سالما كۇيشىلەر بولادى دەپ ويلايسىڭدار ما؟
13. ءوزىنىڭ اناسىنا ارناپ كۇي شىعارعان قاي كۇيشىنى بىلەسىڭدەر، كۇيىنىڭ اتىن اتا؟
14. وزىنە ارناپ كۇي شىعارعان كۇيشى، كۇيىنىڭ اتىن اتاڭدار؟
15. قانداي ديناميكالىق بەلگىلەرمەن تانىستىق؟
كارتوچكالار:
1 – توپقا:
« زارلاناسىڭ اق ەشكى - اي، لاعىڭا، وي – دۇنيە – اي...»
- ءان كىمنىڭ ءانى، قانداي ءان ەدى؟
- بۇل قاي تاقىرىپقا ارنالعان؟
2 – توپقا:
« ءبىر جەسىر كەمپىردىڭ جالعىز بالاسى بولادى...»
- وسى اڭىزعا بايلانىستى شىققان قانداي كۇي، اۆتورى كىم؟
- كۇيدى قانداي اسپاپ ورىندايدى؟
3 – توپقا:
« وسى ومىرگە لايىق، وتتى جاعىپ...»
- قانداي ءان، قاي تاقىرىپقا ارنالعان؟
- وسى تاقىرىپقا بايلانىستى تاعى قانداي ءاندى بىلەسىڭدەر؟
سايىس ءبولىمىن قورىتىندىلاۋ.
بۇگىنگى كەزەكتى تاقىرىبىمىز - « تاريحي اندەر مەن كۇيلەر» دەپ اتالادى.
1. « ەلىم – اي» ءانى سوزىنەن 2 شۋماق وقىلادى.
قىسقاشا مازمۇنى بەرىلەدى:
• قازاق حالقىنىڭ تاريحىنداعى ەڭ اۋىر كەزەڭ 1723 جىلى بولعان جوڭعار شاپقىنشىلىعى. بۇل سوعىس قازاق حالقىن تۋعان جەرىنەن، اتامەكەنىنەن، اعايىن تۋىستارىنان ايىردى. دۇرلىككەن ەل شۇبىرىندى بولىپ كوشىپ، قاراتاۋعا قاراي بەتتەدى. ءسويتىپ دۇنيەگە « ەلىم – اي» ءانى
2. ءان كۇيتاباقتان تىڭدالادى.
• بۇل ءان قازاق حالقىنىڭ باسىنان وتكەن تاريحي وقيعانى، شىن – دىقتى بەينەلەيدى، ال مۇنداي اندەردى « تاريحي اندەر» دەيمىز. سونىمەن «ەلىم – اي» ءانى قانداي انگە جاتادى ەكەن؟
3. سۋرەتكە كەلۋ ( پلاكاتقا سالىنعان )، وقۋشىلاردى سويلەتۋ.
• سول كەزدەگى تاريحتى بەينەلەيتىن سۋرەت وقۋلىقتارىڭدا دا بەرىل - گەن ەكەن، ەندى وسى سۋرەت بويىنشا ءوز ويلارىڭدى اڭگىمەلەپ بەرسەڭدەر.
4. ەلەكتروندى ساباقتان ءاندى تىڭداتۋ.
• ەندى مونيتورعا نازار اۋدارايىق، ەلەكتروندى ساباقتاعى وزدە – ءرىڭ سياقتى بالالاردىڭ « ەلىم – اي» ءانىن ورىنداۋلارىن تىڭ – داپ كورەلىك.
5. ەلەكتروندى ساباقتاعى ساز سىرناي ۇنىنە وقۋشىلاردى قوسۋ.
• وسى بالالار سياقتى ءوزىمىز دە بۇل ءاندى ورىنداي الامىز عوي، سولاي ما، ەندەشە ساز سىرناي ۇنىنە قوسىلىپ ءوزىمىز ايتىپ كورەيىكشى، الدىمەن اسپاپتا ءاندى ءبىر رەت تىڭداپ الايىق. ەندى اۋەنگە قوسىلىپ ورىندايمىز.
• ءان ءسوزى، اۋەنىنەن قازاق حالقىنىڭ باسىنداعى قايعىنى، قيىن كەزەڭدى بايقاۋعا بولا ما؟
6. حالقىمىزدىڭ باسىنان وتكەن تاريحي وقيعالارعا ارنالىپ ءان عانا ەمەس، كۇيلەر دە
شىققان. ونداي كۇيلەردى تاريحي كۇيلەر دەيمىز، سونداي كۇيلەردىڭ ءبىرى – اسانقايعى
اتامىزدىڭ «ەل ايىرىلعان» كۇيى، بۇل كۇيدە دە اتامەكەن جەرىنەن ايىرىلعان حالىق
مۇڭى، قايعىسى بەينەلەنگەن. ءقازىر بۇل كۇيدى مەكتەبىمىزدەگى ونەرپاز كۇيشى سىرىم
قاپاروۆتىڭ ورىنداۋىندا تىڭداپ كورەلىك.
7. وسىنداي تاريحي وقيعالار ءار عاسىردا، ءار زاماندا بولىپ تۇرعان. 1832 - 36 جىلدارى
حالىق تاعدىرى ءۇشىن اتقا مىنگەن يساتاي يەن ماحامبەت اتالارىمىزعا كۇيشى اتامىز
قۇرمانعازى « كىشكەنتاي» دەگەن كۇيىن ارناعان. ال 1916 جىلعى ۇلت – ازاتتىق قوزعالىسقا ارناپ دينا اجەمىز « 16 – جىل» اتتى كۇي شىعارعان. ءقازىر قۇرمانعازى اتامىزدىڭ « كىشكەنتاي» كۇيىن ەلەكتروندى ساباقتان تىڭداپ كورەلىك.
8. بۇگىنگى « تاريحي اندەر مەن كۇيلەر» تاقىرىبىنا ارنالعان جاڭا ساباعىمىزدى
ەلەكتروندى وقۋلىقتان الىنعان تەست جۇمىسىمەن قورىتىندىلايمىز.
( تەست وتكىزۋ، قورىتىندىلاۋ )
9. ەلدىڭ ەلدىگىن، ەردىڭ ەرلىگىن كورسەتىپ، اتا – بابالارىمىز مۇرا ەتىپ قالدىرعان
ۇلان – بايتاق جەرىمىزدىڭ بۇگىنگى ۇرپاعى - « تۋعان ەل» انىمەن تانىسايىق.
- ءان اۆتورلارىمەن تانىسۋ.
- ءان سوزىمەن تانىسۋ، مازمۇنىن اشۋ.
- ءان اۋەنىمەن تانىستىرۋ.
- وقۋشىلاردىڭ ۇيرەنۋى. ( 1 - 2 شۋماعى )
ءاندى وقۋشىلار ۇلتتىق اسپاپتاردا ( اساتاياق، ءمۇيىز سىرناي، تۇياقتاس ) سۇيەمەلدەپ
ورىندايدى.
10. باتىر بولعان باباڭنان،
ەل قورعاۋدى ۇيرەنىڭ!
ارۋ بولعان اناڭنان،
ار قورعاۋدى ۇيرەنىڭ!
تۋىپ - وسكەن جەرىم دەپ،
جەر قورعاۋدى ۇيرەنىڭ! – دەگەندەي، تۋعان ەل، تۋعان جەر تاريحىن قاستەرلەيتىن ۇرپاق، اتا مەكەندى العا اپارا –
تىن ازامات بولىپ وسىڭدەر دەگەن تىلەكپەن ساباعىمىزدى اياقتايمىز.
«تاريحي اندەر مەن كۇيلەر» تاقىرىبىنا بايلانىستى ەلەكتروندى وقۋلىقتان الىنعان
ت ە س ت
1. 1723 جىلعى تاريحي وقيعاعا ارنالعان قازاقتىڭ حالىق ءانى؟
ا) « ەلىم مەنىڭ»
ءا) « ەلىم – اي»
ب) « تۋعان جەر»
2. «ەلىم - اي» ءانى قانداي اسپاپتا ورىندالعان؟
ا) اساتاياق
ءا) ساز سىرناي
ب) جەتىگەن
3. قۇرمانعازى قانداي مۋزىكالىق اسپاپتا ورىنداعان؟
ا) دومبىرا
ءا) قوبىز
ب) سىبىزعى
4. حان قانداي كۇيدە دومبىرا شاناعىنا قورعاسىن قۇيعىزدى؟
ا) « قۇلاگەر»
ءا) « قارا جورعا»
ب) « اقساق قۇلان»
5. « ەل ايىرىلعان» كۇيىن كىم شىعارعان؟
ا) قۇرمانعازى
ءا) دينا
ب) اسانقايعى
6. قۇرمانعازى اتانىڭ العاشقى كۇيى؟
ا) « كىشكەنتاي»
ءا) « سەرپەر»
ب) « اداي»