سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
تاۋەلسىزدىك جولىندا....

مىنە بۇگىن تاۋەلسىزدىك تاڭى اتتى.قازىرگى كەزدە ءبىز تاۋەلسىز ەلدىڭ ۇرپاعىمىز.تاۋەلسىزدىكتى اتا-بابامىز ارمان ەتكەن ەدى.تاۋەلسىزدىك جولىندا قانشا دانا باتىرلارىمىز بەن كوركەم بۇرىمدىلارىمىز قانىن توكتى.ءوتىپ كەتكەن 2015 جىل ەلىمىز ءۇشىن اسا مىڭىزدى جىل.بۇل جىلى قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋىنا 550 جىل اتىپ ءوتىلدى.وسىدان 550 جىل بۇرىنعى بولعان وقيعالاردى ەسكە ءتۇسىرۋ وڭاي ەمەس.

XV عاسىردا قازاق جەرىندە بىرنەشە مەملەكەت ءومىر سۇرگەن.ونىڭ ءبىر قاتارى التىن وردانىڭ قۇلاۋىمەن ءبولىنىپ شىققان.كوك وردا نوعاي ورداسىمەن ءابىلحايىر حانداىعىنا ءبولىنىپ كەتتى.ءابىلحايىردان ءبولىنىپ شىققان شىڭعىس ۇرپاقتارى كەرەي مەن جانىبەك 1465 جىلى قازاق حاندىعى دەگەن دەگەن دەربەس مەملەكەت قۇردى.قازاق حاندىعى جانىبەك حاننىڭ ۇلى قاسىم كەزىندە ەرەكشە وركەندەپ ءوستى،"قاسىم حاننىڭ قاسقا جولى"دەگەن زاڭدار جيناعىن شىعاردى.حاقنازار،شىعاي،تاۋەكەل حاندار تاريحتا نەگىزىنەن اسەري جورىقتاردى ۇيىمداستىرۋشى تۇلعالار رەتىندە ەندى.ال ەسىم حان تاريحتا رەفورما جاساۋشى رەتىندە ۇلى حان رەتىندە اتالدى.ەسىم حان كەزىندە استانا تۇركىستان بولىپ،جۇزدەر جۇيەسى قابىلداندى.ەسىم حان كوز جۇمعانان كەيىن قايىپ حان كەزىندە 150 جىلعا سوزىلعان قازاق-جوڭعار سوعىسى باستالدى.قازاق حالقى نەنبىر اۋىر جاعدايلاردى باسىنان وتكىزدى.جوڭعار شاپقىنشىلىعى كەزىندەگى "اقتابان شۇبىرىندى،القاكول سۇلاما" اتتى اشارشىلىقتى،بۇلانتتى جانە اڭقاراقاي سەكىلدى حالقىمىز اۋىر شايقاستاردى ءوز كوزدەرىمەن كوردى.الايدا سىرىم دات ۇلى،يساتاي تايمان ۇلى مەن ماحاممبەت وتەمىس ۇلى، كەنەسارى قاسىم ۇلى سەكىلدى باتىرلارىمىز اق نايزانىڭ ۇشىمەن،اق بىلەكتىڭ كۇشىمەن جاۋعا تويتارىس بەردى.ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە دە قازاق حالقى قايىرشىلىق كۇيگە ءتۇستى.وسىعان وراي اقپان،قازان توڭكەرىستەرى بولدى.وسى جاعدايدا الاش پارتياسى قۇرىلىپ جەتەكشىسى-اليحان بوكەيحان سايلانىپ،ەلدىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن شەشۋگە اتسالىستى.ەلىمىزدە العاش رەت رەسمي اقپارات كوزى "قازاق" گازەتى پايدا بولدى.كەڭەس ۇكىمەتى كەزىڭدە اۋىلشارۋاشىلىعىن ۇجىمداستىرۋ سالدارىنان  بولعان اشارشىلىقتى دا بابالارىمىز باسىنان وتكىزىپ،قانشا باۋارلارىمىزبەن ۇرپاقتارىمىزدان ايىرىلدىق.سول كەزەڭدە احمەت بايتۇرسىن ۇلى،عابيت مۇسىرەپوۆ،ءاليحان بوكەيحان سياقتى ۇلت زيالىلارى قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراپ،قازاقتىڭ وقىعان توقىعان دەگەن ازاماتتارى لاگەرلەرگە جىبەرىلىپ،اتۋ جازاسىنا كەسىلدى.XX عاسىردىڭ باسى ەلىمىز ءۇشىن كۇردەلىدە اۋىر كەزەڭ بولدى.1986 جىلدىڭ قاقاعان قىس مەزگىلىندە ەرلىك كورسەتكەن قايرات رىسقۇلبەكوۆ،ءلاززات اسانوۆا،ءسابيرا مۇحامەدجانوۆا تاعى باسقا جەلتوقسان قاھارماندارى ماڭگىلىك جۇرەگىمىزدە.

قازاق ۇلتتىق زيالىلارىنىڭ ءوزىن-وزى باسقارۋ قۇقىعىن يەلەنۋ،تاۋەلسىز ەل بولۋ ارمانىڭ ۇرپاقتارى ورىندادى.1991جىلى تاۋەلسىز قازاقستان رەسپۋبليكاسى قۇرىلدى.شەگارامىزدى ايقىنداپ الەمدىك كارتادان ويىپ تۇرىپ ورىن الدىق.ءانۇرانىمىزدى شىرقاپ،ەلتاڭبا مەن تۋىمىزدى كوككە جەلبىرەتىپ بولاشاققا نىق قادام باستىق جانەدە ەلىمىز ءۇشىن 2017 جىل تابىستى جىل بولدى."EXPO-2017" حالىقارالىق كورمەسىن اشىپ،ەلىمىزدى بارشا جۇرتقا پاش ەتتىك.بۇل تاۋەلسىز قازاقستان جەتىستىگى.اتا-بابلارىمىزدىڭ ارمانى I حاسىردان كەيىن ورىندالسادا،جەر كولەمى بويىنشا الەمدە 9 ورىن الىپ،تاۋەلسىزدىگىمىزگە 28 جىل تولدى . ەندىگى ماقسات بيىك بەلەستەردەن كورىنىپ،ەلى تاريحىنا ۇلەس قوسۋ. مەن ءوز وتانىمدى سۇيەمىن.جاساي بەر - قازاقستانىم!


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما