«توسەك جيناۋدان قاشادى» جاستار نەگە اسكەرگە بارعاسى كەلمەيدى؟ قورعانىس ءمينيسترى ورىنباسارى بەرگەن جاۋابىمەن كەلىسەسىز بە؟
قورعانىس ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى سۇلتان كامالەتدينوۆ جاستاردىڭ اسكەردەن قاشۋىنىڭ سەبەبىن "تۇراقتىلىق پەن جايلى ومىرگە ۇيرەنىپ قالعاندىقتان" دەپ ءتۇسىندىردى. ءبىراق بۇل ماسەلەنىڭ ءتۇپ-تامىرى الدەقايدا تەرەڭدە جاتىر. مۇنداعى پروبلەما – جاي عانا ارمياداعى توسەكتى جيناۋ نەمەسە اناسىنىڭ ۇيدەگى كۇتىمى ەمەس. بۇل – مەملەكەتتىڭ جاستارعا ۇسىنار بولاشاعىنا دەگەن سەنىمنىڭ السىرەۋىندە، ينستيتۋتتارعا دەگەن سەنىمسىزدىكتە، ءارى ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىك پەن الەۋمەتتىك ادىلەتسىزدىك اراسىنداعى قاقتىعىستا.
كامالەتدينوۆتىڭ ءسوزى قوعامداعى بەلگىلى ءبىر شىندىقتى مويىنداتقانداي اسەر قالدىرادى: ءيا، قازىرگى جاستاردىڭ ءبىر بولىگى اسكەردەن باس تارتۋعا تىرىسادى. ءبىراق نەگە؟ سەبەبى اسكەري بورىش – بۇل جاي عانا جاتتىعۋ ەمەس. بۇل — ءتارتىپ، جاۋاپكەرشىلىك، وزگە جۇيەگە باعىنۋ. الايدا قازاقستاندىق اسكەردە ءتارتىپ ەمەس، قورلىق پەن جەمقورلىق ءجيى كەزدەسەتىنى جايلى ناقتى مىسالدار جەتەرلىك. بەيبىت ومىردە ادام قۇقىعى اياققا تاپتالىپ جاتسا، اسكەري ورتادا ونىڭ مۇلدە جوق بولۋى جاستاردىڭ بويىندا قورقىنىش تۋعىزۋى زاڭدى.
سوڭعى جىلدارى اسكەر قاتارىندا ساربازداردىڭ قازا تابۋى جيىلەپ، كوپ جاعدايدا ءولىمنىڭ سەبەبى — وفيسەرلەر تاراپىنان قىسىم كورسەتۋ، قورلاۋ، جۇيەلىك قاتەلىكتەر ەكەنى انىقتالۋدا. ءبىراق بۇعان جاۋاپتىلار جازاسىز قالىپ وتىر. ەندەشە، جاستاردىڭ اسكەردەن باس تارتۋى – بۇل السىزدىك ەمەس، ءومىردى قورعاۋ ينستينكتى.
جاستاردىڭ جايلىلىققا ۇيرەنىپ قالعانى راس شىعار. ءبىراق ودان دا ماڭىزدىسى — ولار كوزىن اشقالى كورىپ كەلە جاتقان شىندىق: ادىلەتسىزدىك، تەڭسىزدىك، مانساپ قۇرۋداعى تانىس-تامىرلىق جۇيە. مۇنداي ورتادا جاس ادامدا مەملەكەتكە قىزمەت ەتۋگە دەگەن موتيۆاسيا قالاي قالىپتاسادى؟
كوپشىلىك ءۇشىن ارميا — بۇل ازاماتتىق پارىز ەمەس، امالسىز جازا. سەبەبى ول جەردە ءومىر ءسۇرۋ جاعدايى تومەن، قۇقىق قورعاۋ تەتىكتەرى ءالسىز، ال كومانديرلەردىڭ ۇستەمدىگى شەكتەن شىعىپ كەتەدى. ياعني ارميا – مەملەكەتتىڭ ازاماتقا دەگەن قارىم-قاتىناسىن كورسەتەتىن ينديكاتور.
قوعام اسكەرگە بارۋدان جالتارعان جاستاردى ەمەس، سول ارميانى وزگەرتپەگەن جۇيەنى ايىپتاۋى ءتيىس. اسكەر ازاماتتىق تاربيە مەن قاۋىپسىزدىك مەكتەبى بولۋعا ءتيىس ەدى. الايدا بۇگىنگى قازاقستاندا ول – كوبىنە تارتىپسىزدىك، زورلىق-زومبىلىق پەن نەمقۇرايلىلىقتىڭ سيمۆولىنا اينالىپ بارادى.
سۇلتان كامالەتدينوۆ جاستارعا سىن ايتپاس بۇرىن، قورعانىس مينيسترلىگى ءوز قۇرىلىمىنداعى جەمقورلىقتى، ساربازداردىڭ قۇقىعىن اياققا تاپتاۋدى جانە اسكەري ءومىردىڭ قاتىگەز رەاليالارىن مويىنداپ، شۇعىل رەفورمالار باستاۋى قاجەت. ايتپەسە جاستاردىڭ قورعانىس ەمەس، قورقىنىشتان قاشۋى جالعاسا بەرمەك.
اۆتور: بەردالى وراز عابيت ۇلى
You Might Also Like
-
استانادا اتوم جانە ەنەرگەتيكالىق قاداعالاۋ كوميتەتىنىڭ القا وتىرىسى ءوتتى
-
قازاقستاندا دارى-دارمەك باعاسى 30 پايىزعا دەيىن تومەندەۋى مۇمكىن. بۇل تۋرالى دەنساۋلىق ساقتاۋ ۆيسە-مينيسترى ەرجان نۇرلىبايەۆ ورتالىق كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە وتكەن بريفينگتە مالىمدەدى.
