InfoHub Logo

بۇل الەمدە ادامزات بالاسى وسى ۋاقىتقا دەيىن  تىلسىم دۇنيەنىڭ جۇمباعى مەن  قۇپيالى سىرىن ۇعا الماي،دالەلى جوق وقيعانىڭ كۋاگەرى بولىپ جاتقانى بەلگىلى.سونداي تىلسىم وقيعالارمەن كەز بولىپ،بايلامىن تابا الماي جاتقانداردى دا كەزدەستىرىپ جاتاتىنىمىز وتىرىك ەمەس. قۇپياعا تولى تىلسىم جاعدايلاردىڭ بار بولعانى مەن ونى عىلىمي تۇرعىدان زەرتتەپ شىعارۋ ازىرگە مۇمكىن بولماي جاتقانى. ەڭ جۇمباقتى،تاڭعاجايىپ،قىزىقتى دۇنيەلەردى ۇيقى بارىسىندا كورەمىز.كوپتەگەن شىعارماشىل ادامدارعا ەڭ كەرەمەت ويلارى مەن اشىلۋلارى تۇسىنە ەنگەنى تاريحي مالىمەتتەردەن تانىس،مىسالى ءۇشىن: د.ي.مەندەلەيەۆ حيميالىق ەلەمەنتتەر كەستەسىن تۇسىندە كورگەنى بەلگىلى.انتيكالىق داۋىردە تۇسكە اسا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراعان،ءتىپتى ءتۇس ارقىلى مەملەكەتتىڭ ماسەلەسىن شەشۋگە تىرىسقان.ويتكەنى،ولاردىڭ تۇسىنىگى بويىنشى ءتۇس-قۇدايلار لاۋازىمدى ادامدارعا ارنايى جىبەرگەن ايان دەپ تۇسىنگەن.عالىمداردىڭ ايتۋىنشا ادامدار ءومىرىنىڭ 30 پايىزىن ۇيقىمەن وتكىزەدى ال سونىڭ 25پايىزىندا  ءتۇس كورەدى دەيدى.ءتىپتى،ادامدار ءبىر ۇيىقتاپ تۇرعاندا 12 ءتۇرلى  ءتۇس كورەدى ەكەن،ءبىراق ونىڭ بىرەۋى عانا ەستە انىق ساقتالىپ قالادى.ءتۇس كورۋدى فيزيولوگيكالىق تۇرعىدا تۇسىندىرگەن اكادەميك ي.پ.پاۆلوۆتىڭ پىكىرى بويىنشا ۇيقى كەزىندە مي كلەتكالارىنىڭ قىزمەتى تولىق تەجەلمەيدى،كەيبىر بولىمدەرى وياۋ قالپىنداعىداي جۇمىس ىستەي بەرەدى.مي قىرتىسىنىڭ وسىنداي بولىگىن «كۇزەتشى پۋنكت» دەپ اتايدى.كۇزەتشى پۋنكتەردە ادامنىڭ بۇرىن كورگەن،ەستىگەن،ءدامىن تاتقان نارسەلەردىڭ بەينەلەرى قايتا «تىرىلەدى».ءتۇس كورۋدى زەتتەۋ بەيسانالىقتى تانۋدىڭ جولى،ادامنىڭ جان جۇيەسىن تۇسىنۋگە ىقپال ەتەدى دەپ بىلگەن پسيحواناليكتەر ءتۇس كورۋدى فيزيولوگيالىق،سوماتيكالىق ەمەس، پسيحولوگيالىق قۇبىلىس دەپ ءبىلدى. 

جالپى،ادامدار كورگەن تۇستەرتىن جان-جاقتى تالقىلاپ جاتادى.ءبىرىنشىسى،ءتۇس جورۋ ارقىلى تۇسىندىرسە،ەندى ءبىرى جاقسىلىقتىڭ نىشانىنا بالايدى.ءتۇس جورۋ-قازاق حالقىنىڭ ۇلى مادەنيەت تاريحىندا وتە ەرتەدەن باستالىپ،كۇنى بۇگىنگە دەيىن جالعاسىن تاپقان تاماشا عۇرىپتارىمىزدىڭ ءبىرى.ءتىپتى،30 پارا قۇراننىڭ ءبىر پاراسى ءجۇسىپ پايعامبارىمىزدىڭ ءتۇس جورۋىمەن باياندالادى. جاقسى ءتۇستى تەك شىنشىل، حارامنان تىيىلۋشى،اللا بۇيرىقتارىن ورىنداۋشى ادامدار عانا كورە الادى.حاديستە «ەڭ شىنشىل تۇستەردى ارالالىڭداعى شىنشىلدارىڭ عانا كورەتىن بولادى» دەلىنگەن. سونىمەن قاتار،ءابۋ قاتادادان (ر.ا)جەتكەن حاديستە:   «پايعامبارىمىز( س.ا.ۋ.): «يگى ءتۇس (جاقسى ءتۇس) – اللاhتان،ال جامان ءتۇس-شايتاننان.كىمدە –كىم جامان ءتۇس كورسە،سول جاعىنا ءۇش رەت اقىرىن تۇكىرىپ،شايتاننىڭ كەسىرىنەن اللادان پانا تىلەسىن.وسىلاي ىستەسە تۇسىنەن وعان ەشقانداي زيان كەلمەيدى»،-دەپ ايتتى»، - دەلىنگەن. 

ءتۇس-ادام بالاسىنىڭ بارىنە ورتاق تىلسىم دۇنيە.ول-ۇلتقا،دىنگە، ناسىلگە بولىنبەيدى.ءتۇس- اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي عىلىمي تۇرعىدان ناقتى زەرتتەلمەگەندىكتەن ونى كورۋدىڭ ماعىناسىنان گورى ءتۇستى جورۋعا كوڭىل بولگەن ءجون. «ءتۇس-بالقىعان قورعاسىن»ونى ءاردايىم جاقسىلىققا جورۋ كەرەك.

---