InfoHub Logo

ءتۇيىندى باتيك ونەرى

باتيكتىڭ شىعۋ تاريحى. باتيك ونەرى ەڭ العاش رەت يندونەزياداعى ياۆا ارالدارىنان باستالعان ونەر. بۇل ماتانى ەرەكشە اشەكەيلەۋ بولىپ تابىلادى«Ba - tik» - Ba ءسوزى ح. ب. ماتا، ال tik – تامشى، نۇكتە دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى.«Ambatik» - ماتاعا سۋرەت سالۋ، نۇكتەلەرمەن تولتىرۋ نەمەسە ماتا بەتىندە شتريحتاۋ دەگەن ءسوز. كوپتەگەن الەم حالىقتارى ۇندىلەر، قىتايلار، ەگيپەتتىكتەر، پەرۋاندىقتار بۇل ونەردى ەرتە كەزدەن دامىتقان. ءبىراق ول ەڭ جوعارى دەڭگەيدە كوركەمدىككە جانە تەحنيكالىق اسەمدىككە تەك ياۆادا جەتكەن. ياۆالىق باتيككە بۇكىل الەم تاڭ قالىسادى، ال يندونەزيالىقتار ءۇشىن ول جاي عانا زات. ياۆا جانە بالي، يندونەزيا ارالدارىنىڭ تۇرعىندارىنا بۇل كۇندەلىكتى ءداستۇرلى كيىم.

يندونەزيادا باتيكتىڭ قاشان پايدا بولۋى جايلى ناقتى دەرەكتەر ءالى كۇنگە دەيىن پىكىر تالاس تۋدىرۋدا. ال باتيكتىڭ ياۆادا كەڭىنەن تارالعان ۋاقىتى ءحۇىى عاسىردا دەپ بولجامدار ايتىلۋدا. باتيكتى ادامدار العاش رەت كيىم رەتىندە پايدالانىلعان. ولار باستاپقىدا ماتانى تۇيىندەپ بايلاۋ ارقىلى سۋرەتتەر، كەسكىندەر، سىزىقتاردى سالۋدى ويلاپ تاپتى. جۇڭگو ەلىندە ءۇىى عاسىردا ماتانى تۇيىندەۋ ءادىسى جاقسى دامىعان. ءتۇيىندى باتيك ونەرى. ءتۇيىندى باتيك ماتاعا سۋرەت سالۋدىڭ ەڭ وڭاي ءتۇرى بولىپ تابىلادى. ماتانىڭ ەرەكشە جانە كەرەمەت تۇستەرمەن بوياۋ ءساندى تۇيىندەردەن نەبىر ادەمى سۋرەت شىعۋى ول ادامنىڭ فانتازياسىنا بىردەن - ءبىر بايلانىستى بولىپ تابىلادى. ماتانى تۇيىندەپ بوياۋ ءادىسى كەيبىر دالەلدەرگە قاراساق جۇڭگو ەلىندە ءۇىى عاسىردا پايدا بولعان، ال بەرتىن كەلە ينديا ەلىندە كوپ تاراعان ونەردىڭ ءبىرى. ينديادا «باندحەي»، «باندحانا»، «باندحني» سياقتى اتاۋلار قازاقشاعا ءتارجىمالاعاندا «بايلا دا - بويا» دەگەن ماعىنانى بەرەدى. ينديادا بۇگىنگە دەيىن تۇىندەۋ ءادىسى كيىمدەردى ارلەۋگە قولدانىلىپ كەلەدى.

تۇيىندەۋ ءادىسىن كيىمدەردە عانا ەمەس تۇرمىستىق زاتتاردا – پەردەلەر، سالفەتكالار، جاپقىشتاردا پايدالانۋعا بولادى. ارنايى ح. ب. ماتالاردى الىپ، كولەمى 20 - 30، 20 – 20، 20 – 40 سم قىرقىپ، ولاردى بوياۋعا دايىنداۋ كەرەك. سالقىن سۋعا ماتانى جارتى كۇنگە سالىپ قويۋ كەرەك. سوندا ماتانىڭ بويىنا قوسىلعان كراحمالدار كەتەدى. ودان كەيىن ماتانى كەپتىرىپ، ماتاعا تاستاردى تۇيىندەپ بايلاۋ ارقىلى نەمەسە تومەندە كورسەتىلگەن سحەمالار ارقىلى ماتانى تۇيىندەپ بايلاپ، وتتىڭ ۇستىندە قايناپ تۇرعان بوياققا سالىپ 20 – 30 مينۋت قايناتامىز، ءبىر قاسىق اس تۇزىن سالىپ 20 مينۋت قايتالاپ قايناتامىز، وسىدان بارىپ ادەمى، ءارلى ورنەكتەر الامىز. Tءۇيiندi باتيك ونەرiنiن نەگiزگi سالالارى باتيكتi جاساۋ ءۇشىن قاعاز ماقتا ماتانى پايدالانا الامىز. بiرiنشiدەن العان ماتامىز بiءرتۇستi جانە جۇقا بولۋى كەرەك. بۇل ادىسپەن جۇمىس جاساۋ ءۇشىن باتيست ماتاسى وتە ىڭعايلى. باتيست جۇقا ماتا بولعاندىقتان بوياقتى تەز سىڭىرەدى جانە وعان وڭاي سۋرەت سالۋىمىزعا بولادى.

* ەسiڭiزدە بولسىن. ماتانى پايدالانباس بۇرىن، ونى جۋىپ، جاقسىلاپ ۇتىكتەۋ كەرەك.* ءتۇيiندەردi تۇيەتىن جىپتەر بوياق وتكiزبەيتiن جانە ءۇزiلمەيتiن بولۋى كەرەك.* ماتا بوياۋ ءۇشىن ماقتا ماتانى بوياۋعا ارنالعان بوياقتاردى پايدالانۋ كەرەك.* ماتانى تۇيىندەۋدىڭ ءادىسى سان الۋان. ول ءسىزدىڭ ۇشقىر قيالىڭىزدىڭ ناتيجەسى ەكەنىن ەستە ساقتاڭىز.

1 – ءادىس
ياۆا حالقىندا العاش ماتانى تۇيىندەۋ ءادىسى پايدا بولا باستاعان ساتتە، ولار ماتاعا تابيعي تاستاردى تۇيىندەۋ ارقىلى نەبىر ءتۇرلى ورنەكتەردى ويلاپ تاپقان.
بiرiنشi 20 - 20 سم ماتا قيىندىسىن الامىز، ماتاعا تاستاردىڭ ورنىن بەلگiلەيمiز.
ماتانىڭ ءتورت بۇرىشىنان جانە ورتاسىنان تاستاردى تۇيىندەپ الامىز.
ءوزىڭىزدىڭ ۇيلەستىرۋىڭىزگە قاراي تاستاردى ءارتۇرلى ارا قاشىقتىقتا بايلاساڭىز بولادى.

 ماتانى بوياۋ ءۇشىن تومەندەگىلەر قاجەت:
 ماقتا ماتاعا ارنالعان بوياق.
 شىنى نەمەسە اينەك ىدىس (بانكا).
 كولەمى كەمىندە 3ليتر سۋ سياتىن شىنى ىدىس.
 رەزينا قولعاپ.
 اعاش قىسقىش. اعاش تاياقشا. پوليەتيلەن پلەنكا نەمەسە كلەەنكا.
 كولەمى 5 ليتردان كەم ەمەس قۇتى.
 داكە.

2 - ءادىس
 1. 20 - 20 سم بولاتىن ماقتا ماتانى الىڭىز.
 2. وسى ماتانىڭ ورتاسىن تاۋىپ الىڭىز
 3. ماتانى بۇكتەڭىز دە 5/6 سم - دەن اراقاشىقتىق ساقتاپ
 جiپپەن وراڭىز (4 سۋرەت).
 4. 6 سم - دەن اراقاشىقتىق ساقتاپ بۇل دايىندىقتاعى
 ماتانىڭ اراسىن جيi الىپ بۇرمەلەر جاساڭىز.
 5. 5/6 سم - دەن اراقاشىقتىق ساقتاپ
 ۇزبەي نەعۇرلىم قاتتىراق وراڭىز

 3 - ءادىس
 1. 30 - 30سم بولاتىن ماتانى الىڭىز
 2. سۋرەتتە كورسەتىلگەندەي ماتانى ەكىگە ءبولىپ بۇكتەڭىز.
 بۇكتەمەنىڭ ورتاسىن تابىڭىز
 3قارانداشپەن ارالارى 2سم بولاتىن
ەتىپ سىزىقتار بەلگىلەڭىز
 5. ماتانى گارموشكا سياقتى جيىرىپ بۇكتەڭىز
 6. دايىن ماتانى بىرنەشە جەردەن جىپپەن وراڭىز

4 ءادىس
 1. 20 - 40 سم بولاتىن ماتا الىڭىز.
 2. ماتانى تۋرا ورتاسىنان ەكىگە قاباتتاستىرىپ بۇكتەڭىز.
 3. جوعارعى جانە تومەنگى جاقتارىن تەڭدەي بولىكتەرگە ءبولىڭىز، قارىنداشپەن بەلگىلەڭىز.
 4. بەلگىلەنگەن جەردى جىڭىشكە سىزىقتارمەن قوسىڭىز.
 5. ماتانى سىزىق بويىنشا قاباتتاستىرىپ جوعارعى جاقتارىن ىشكە قاراي ءيىپ بۇكتەڭىز. 12 سۋرەت
 ماتانى جاقسىلاپ جىپپەن وراڭىز. ورالعان ماتالاردى بوياڭىز.

سىزدەرمەن ءىس تاجىريبەمدى بولىسكەنىمە قۋانىشتىمىن.
نازارلارىڭىزعا كوپ راحمەت!