ۋلاعان سايىن جانارىڭ ۇلى اقىن بولىپ بارامىن
داۋرەن بەرiكقوجا ۇلىنىڭ 1996 جىلى جارىق كورگەن جىر جيناعى قولعا تۇسپەدi. قولعا تيگەنi — بيتتiڭ قابىعىنداي عانا سوڭعى جيناعى. سودان دا مەن داۋرەننiڭ تولىق مۇمكiندiگiن قامتىپ سويلەي المايتىن سياقتىمىن. بiراق ونىڭ اقىن ەكەندiگi انىق. بۇل ءسوزiمiزگە وسى جيناقتىڭ العاشقى بەتiن اشىپ قالعاندا-اق، جانىپ تۇرعان پەشتiڭ اۋىزىن اشىپ قالعان كەزدەگi جالىن قىزۋىنداي لاپ ەتە تۇسەتiن ەكپiندi لەپ كۋا.
ەسiرە سوققان ەبi جەل،
ەكiلەن تاعى، ەكiلەن!
ەز تۋعان ەلگە ەگەسiپ،
ەگiزiڭ بولىپ كەتiپ ەم...
ءبولتiرiك ەلiم شىعارىپ
ءبورiلiگiن ەسiنەن
قانىمدى مەنiڭ قارايتسا
قان مايدان شىعار، نەسiبەم!
وسىنداي قۇرىشتاي بەرiك، ارقار ءمۇيiزدi، اتان جiلiكتi سوزدەر جونىن كۇدiرەيتiپ الدىڭنان انتالاپ شىعا كەلگەن كەزدە، ونى اقىن ەمەس دەۋگە كiم-كiمنiڭ دە ءاددi بارا قويماس.
ءاسiلi، ولەڭنiڭ ولەڭدiگi، ەڭ الدىمەن، وزەگiنە رۋح قۇيىلعان سوزدە عوي. مايى تاۋسىلعان شامداي بiلتەسi بىقسىپ ولەۋسiرەگەن ولەڭنەن، تiپتi وبرازى بار، تەڭەۋi ورنىندا، ۇيقاسى مiنسiز بولا تۇرا، بiراق رۋحى جوق بولسا، ياعني قايراتسىز بولسا، نە ءۇمiت، نە قايىر. ولەڭنiڭ جان بiتiرەتiن تامىرى — رۋح. ونى داۋرەننiڭ «نايزاقارامەن تiلدەسۋiنەن» دە تانىپ-بiلۋگە بولادى.
ەي، اجارى تالاق — كوكبەت شىڭ!
نامىستى تۋعان نار قايدا؟
ورتەنبەي جاتىپ وكپەك مۇڭ،
وكiرتiپ بiزدi الماي ما؟!
ماڭدايدا نە تۇر، ماڭدايدا.
ەڭسەسi بيiك ەر بiتكەن
ايىلىن تارتسا بولماي ما؟!
ارۋاعى بيiك قاي-قايدا —
ابىلايداي ار قايدا؟
ناۋرىزبايداي نار قايدا؟
الاڭسىز، ارسىز ايقايعا
شاڭق ەتپەي شەرiم تارقاي ما؟!
ەي، قاتۋلى قاباق — نايزا شىڭ!
داۋىلدى كۇنگi ارقىراپ، شۋلاپ كوتەرiلەتiن تەڭiز تولقىندارىنداي جال-جال بوپ كوتەرiلگەن سوزدەردiڭ ورامدارى سەنiڭ ءجۇزiڭە دىم بۇركiپ، سۋ سiلكiپ جiبەرگەندەي سەن دە تiكتەنiپ، شيرىعىپ بارا جاتاسىڭ. تاعى دا ونىڭ اسقاقتىعىن، iرiلiگiن ايتساڭشى. «ەي، اجارى تالاق — كوكبەت شىڭ» دەپ تۇر عوي. اقىن بەينە بiر نايزاقارا شىڭنان دا بيiكتە تۇرىپ سويلەپ تۇرعانداي.
وزەگiندە وتى بار اقىن، كەزەگiندە ەشكiمگە دە ەسەسiن جiبەرمەيدi. ايتاتىنىن ايتىپ قالادى. ونداي اقىننىڭ تاقىرىبى دا، قاداپ سويلەر نۇكتەسi دە ايتەۋiر بiر قاۋقار-سالماعى جوق كاكiر-شۇكiر، ۇساق-تۇيەك بولماسا كەرەك. كەشە عانا نايزاقارامەن كەۋدەسiن كەرiپ سويلەسiپ تۇرعان اقىن، بۇگiن ەندi نەگە تومەنشiكتەي قالسىن. ەندi ول ءور الماتىمەن تiل قاتىسىپ تۇر. ارينە، الماتىعا كiرۋ دە، وعان سiڭۋ دە وڭاي ەمەس. ول وراسان قارسىلىققا يە. ول قارسىلىقتى جەڭۋ ءۇشiن ۇلكەن كۇش كەرەك، قايتپاس جi-گەر كەرەك. البەتتە، الماتىعا ەتiگiڭنiڭ جىرتىعىنان شۇلعاۋىڭدى سۇيرەتiپ، سۇمەلەكتەنiپ ءسۇمiرەيiپ كiرۋiڭە دە بولادى. سولاي كiردiڭ بە، وندا سەن سول سۇمەلەك قالپىڭدا قالدىم دەي بەر. سەن الماتىدان ءوز ورنىڭدى سۇيمەنمەن مۇز ويعانداي ويىپ تۇرىپ الماعاننان كەيiن، ءبارi بەكەر. سوندىقتان دا ول الماتى تابالدىرىعىن اتوي ساپ اتتايدى.
حانىڭ بار ما ءادiلەتتi؟!
بار داتىم!
مەن بولايىن ەڭ اقىرعى
زارلى اقىن.
ءوز ەمiڭە جاراپ قالار
ۇلىڭدى
وزەگiنە تەپپەشi ەندi،
الماتىم!
تاعى دا ول الماتىعا جۇك ارتايىن دەپ، سالماق سالايىن دەپ نەمەسە ءبال سiنiپ، بۇلدانىپ كەلiپ تۇرعان جوق. دەرتتi الماتىنى ەمدەيiن دەپ كەلiپ تۇر. بۇل — ازاماتتىق iرiلiك!
جالپى، داۋرەن كەسەك تۋراپ، iرi سويلەيتiن اقىن. جان-جۇرەگi iرiلiكتi قالايتىن اقىن. جاراتىلىسى ونداي اقىنعا مىنا قۋ تiرشiلiك، جالعان ءومiر-دiڭ قىبىر-جىبىرىن كورۋ اۋىردىڭ- اۋىرى. سوندىقتان دا ول:
ءتامام بولىپ سال-سەرiلەۋ عۇمىرىم،
ارعى بەتتە اداسادى اقىل دا.
جەر بەتiندە ءجاندiكتەردiڭ جىبىرىن
كورۋ قانداي قيىن ەدi اقىنعا! —
دەپ، باسقا ەمەس، تۋرا ءتاڭiرiنiڭ ءوزiنە شاعىنادى. بۇل ولەڭ ودان ءارi ءوربي كەپ:
مەنiڭ بەينەم ءومiرiڭiزدە بار كۇنi
ماعان بەكەر جىمياسىز، ءتاڭiر، سiز.
قارالى كۇن اقىنداردىڭ بارلىعى
قارا جەرگە جەرلەنەدi قابiرسiز!
مiنە، توسىندىق! ءارi كەرمەك دەمiمەن كەۋدەڭدi قاق جارىپ جiبەرەردەي اششى شىندىق. حالقىنىڭ باسىنان وتكەن نەمەسە كۇندەلiكتi بولىپ جاتقان نەبiر ناۋبەتتەر مەن تولايىم تاۋقىمەت تەردi كورiپ جۇرگەن اقىن بiتكەننiڭ ءبارi كۇن سايىن، ءسات سايىن جەر توقپاقتاپ وپىنىپ، كۇندە بiر ءولiپ، قارا جەرگە قابiرسiز جەرلەنiپ جاتقان جوق پا؟! سونى ءدوپ باسقان، ءدال ايتقان. ورتتەي وكiنiشكە وراپ، دەرتتەي كۇيiنiشكە بۋىپ تۇرىپ ايتقان.
داۋرەن ولەڭدەرiن وقىپ وتىرىپ، تاعى بiر ۇققانىم، ول ولەڭدi تەك شەر تارقاتار، سىر اعىتار، ادام جانىن ەمدەر ءدارi مەن ءدارۋiم دەپ ەمەس، كەرەك كەزiندە اينالاعا ايبار كورسەتiپ تۇلا بويىنا تاعىنىپ الاتىن قارۋ-جاراعىم دەپ بiلەدi.
جالعىز ءوزiم قاپ، جابىرقاپ تۇرمىن...
قايداسىڭ، مەنiڭ ولەڭiم؟
ءبارiڭە بۇگiن تاڭىرقاپ تۇرمىن...
قايداسىڭ، مەنiڭ ولەڭiم؟
ەلدەرگە تاعى ەگەسiپ تۇرمىن...
قايداسىڭ، مەنiڭ ولەڭiم؟
ەرتوستiكتەرمەن كەڭەسiپ تۇرمىن...
قايداسىڭ، مەنiڭ ولەڭiم؟
ولەڭدi قارۋ-جاراق ەتiپ مۇزداي قۇرسانىپ العان مۇنداي اقىن كiم-كiمگە دە ەسەسiن جiبەرە قويماس.
بيiك ازاماتتىق iرiلiكپەن سويلەي الاتىن داۋرەننiڭ كوپ ولەڭدەرi ماحاب-بات تاقىرىبىنا ارنالىپتى. بiراق ول ءنازiك سول تاقىرىپتا دا iرi سويلەۋدەن بiر تانبايدى-اۋ، بiر تانبايدى.
تۋلاعان سايىن انارىڭ
بۇلا ءتۇن بولىپ قارادىم.
ۋلاعان سايىن جانارىڭ
ۇلى اقىن بولىپ بارامىن.
قىز الدىندا قىسىلىپ-قىمتىرىلۋ، يناباتتىق كورسەتۋ دەگەن بولماس پا؟! جوق، قايتا بۇرىنعىدان دا قايراتتانىپ «ۇلى اقىنعا» اينالىپ بارا جاتادى.
ارينە، ماحاببات بولعان سوڭ، ونىڭ اينالاسىندا شىبىنداي قۇجىناعان گۋ-گۋ ءسوز دە ەرiنi-ەرiنiنە جۇقپايتىن سىمپىلداعان وسەك تە كوپ بولۋى مۇمكiن. ونداي كەزدە دە داۋرەن ءوز مiنەزiنە ابدەن بەرiك. الگiندەي پاسىق، بىقسىق سوزدەردiڭ ەشقايسىسىنا پىسقىرىپ تا قارامايدى. ونداي سوزدەردiڭ ءبارiنە قولىن بiر-اق سiلتەيدi.
وسەك بولىپ،
توسەك بولىپ كەرەگi،
مەيلi، جاعى تالعانىنشا تولعاسىن.
بۇل ەل سولاي «اڭىز» ايتا بەرەدi،
مەن سياقتى سۇيە المايتىن بولعاسىن.
اقىن تاكاپپار. اقىن بيiكتە تۇر.
You Might Also Like
-
مەن قازاق پوەزياسىنداعى تولەگەن ايبەرگەنوۆتەن كەيiن كول-كوسiر مول ساعىنىشقا ءالiبەك شەگەباي ولەڭدەرi ارقىلى كەزدەستiم. ارينە، ەكەۋiنiڭ ساعىنىش تامىرى بiر بولعانىمەن ورىندالۋى، ادام جانىنا اسەر ەتۋi ...
-
ايىم تۋىپ سولىمنان اداسايىن جولىمنان. جەتi باستى جالماۋىز جەتەلەسiن قولىمنان قۋ جيىلسىن قاسىما، ۋ بۇيىرسىن اسىما! بۇلدىرىقتاي وق جاۋسىن جۇدىرىقتاي باسىما. ماڭداي تەرiم قۇرىسىپ، ساماي تەرiم...
