ۇلجاننىڭ جەڭىسى
اياعى-اياعىنا تيمەي زۋىلداپ كەلە جاتقان كىشكەنتاي ۇلجان اشۋلى. جايشىلىقتا جايدارى، كوڭىلدى جۇرەتىن ونىڭ مۇنىسى قالاي؟ ىزادان بۋلىققان قىزدى، اگاراكي بىرەۋ-مىرەۋ توقتاتىپ، «نە بولدى بالاقاي؟» دەسە، جىلاپ جىبەرەرلىكتەي حالدە بولاتىن.
كىنا وزىنەن. ساباق سوڭىندا قاتارلاس قازاق سىنىبىنداعى قىزدار مۇعالىمدەر بولمەسىنىڭ الدىندا وڭاشالانىپ تۇر ەكەن. كورشى تۇرسىنگۇل دە سولاردىڭ اراسىندا.
— مەن بۇگىن سەنىمەن قايتپايمىن، — دەدى ول. — ءوزىڭ كەتە بەر.
— نەگە؟
— تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنە دايىندالامىز.
— ءان ايتاسىڭدار ما سوندا؟
— ءيا، ءان ايتامىز، بي بيلەيمىز.
— ماعان دا قاتىسۋعا بولا ما؟ — دەدى ۇلجان.
— ول جاعىن بىلمەيمىن. بۇل ءبىزدىڭ سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ءىس-شاراسى عوي.
قوس قۇربىنىڭ اڭگىمەلەرىن ەستىگەن ءلازيزا ەسىمدى قىز قاستارىنا كەلىپ:
— بولمايدى، — دەدى ۇلجانعا قاراپ. — بۇل ءىس-شارادا تەك قازاق تىلىندەگى اندەر ورىندالادى. وقىلاتىن تاقپاق، ولەڭدەر دە مەملەكەتتىك تىلدە. ال سەنىڭ قازاقشاڭ ناشار! ويقى-شويقى! ءوزىڭ قازاق بولا تۇرىپ، ورىس سىنىبىندا وقيسىڭ!
ۇلجان ۇيالعاننان جاۋاپ قايتارا المادى. ءبىر جاعىنان ءلازيزانىڭ ايتقانى شىندىق. ءتىلىن تىستەپ، تەز بۇرىلدى دا شىعار ەسىككە بەتتەدى. ۇيگە كەلە سالا «ءوشىن» اناسىنان الدى.
— ماما، نەگە مەنى ورىس سىنىبىنا بەرگەنسىڭدەر؟
— نە بولدى بوتام؟ تىنىشتىق پا؟
— نەگە ولاي ەتتىڭدەر؟
— ورىس ءتىلىنىڭ ابىروي-بەدەلى بيىك قوي دەپ، اكەڭ ەكەۋمىز اقىلداسىپ، بەرىپ ەدىك. وندا تۇرعان نە بار؟
— ماسەلە سوندا، ماما! مەن ەرتەڭنەن باستاپ ورىس سىنىبىندا وقىمايمىن! قازاق سىنىبىنا اۋىستىرىڭدار!
— ونىڭ رەتى قالاي بولار ەكەن؟! ناشار سويلەگەنىڭمەن، نان سۇراپ جەيتىن قازاقشاڭ بار. نەگە سونشاما ءبۇلىندىڭ؟! الدە، بىرەۋ رەنجىتتى مە؟
— جوق، — دەدى بىربەتكەي ۇلجان العان بەتىنەن قايتپايتىنىن اڭداتىپ. — مەن ءبارىبىر قازاق سىنىبىنا اۋىسامىن.
ۇلجان دەگەنىندە تۇردى. اكەسىن مەكتەپكە ەرتىپ اكەلىپ، ديرەكتورعا جولىقتىردى. مەكتەپ باسشىسى ارنايى كوميسسيا قۇردى. ۇلجاننىڭ قازاقشاسىن تەكسەردى. اقىرى ىنتا-ىقىلاسىن ەسكەرىپ، ونى تۋرا تۇرسىنگۇل قۇربىسىنىڭ سىنىبىنا اۋىستىردى.
ءوزى سول كۇننەن باستاپ قازاق ءتىلىن جانىن سالىپ ۇيرەنە باستادى. ۇيدەگى ەرتەگى كىتاپتارىن ەرىنبەي-جالىقپاي وقىدى. «كەرەك كىتاپ» اتتى ولەڭدەر جيناعىنان، اقىن وتەپبەرگەن اقىپبەك ۇلىنىڭ «تاۋەلسىزدىك — ب ا ق تۋى» دەگەن ولەڭىن جاتتادى.
...مەرەكەلىك كەشكە مەكتەپ ديرەكتورى مەن مۇعالىمدەر، اتا-انالار مەن وقۋشىلار قاتىستى. تاقپاق ايتۋ كەزەگى ءۇشىنشى سىنىپ وقۋشىسى ۇلجانعا كەلگەندە، ءجۇزى بال-بۇل جايناعان سۇيكىمدى سارى قىز مۇدىرمەستەن تاقىلداي جونەلدى:
— تاۋەلسىزدىك —
باق-تۋىن
قولعا ۇستاعان ءسات بۇگىن.
اقسارباس قوي — قۇرباندىق،
بولسىن ءدايىم شات كۇنىم!
بولاشاققا سەرپىن نىق،
كوككە اتادى بوركىن جۇرت.
تاۋەلسىزدىك — ىنتىماق،
تاۋەلىسىزدىك — ەركىندىك.
قىستا كەلگەن باقىت بۇل،
قىسپاي بەرگەن جاقۇت، نۇر.
اپپاق قارداي پەيىلىن
الەمگە،
ەلىم شاشىپ تۇر!..
ءبارى دۋ قول شاپالاقتادى. ۇلجاننىڭ كوزى اناسىنا ءتۇسىپ ەدى، ول تومەن قاراپ وتىر ەكەن. جۇگىرىپ بارىپ اناسىن قۇشاقتاي الدى. اناسى بىردەن كوڭىلدەنىپ: «جارايسىڭ، قىزىم! سەن جەڭىسكە جەتتىڭ!» دەدى قۇلاعىنا سىبىرلاپ.
You Might Also Like
-
ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋگە (ۇبت) قاتىسۋ ءۇشىن وتىنىشتەر قابىلداۋ ونلاين جۇرگىزىلۋدە.
-
بەس قاباتتى تۇرعىن ءۇيدىڭ پودەزىنەن شىققان كىشكەنتاي قىز وڭ قولىنداعى قاۋدىرلاق جۇقا دوربانى ارەڭ كوتەرىپ، قوقىس جاشىگىنە اكەلدى دە اۋدارا سالدى. جاپىراقتاي–جاپىراقتاي كەسىلگەن، جارتىلاي جەلى...
