InfoHub Logo

باياعى زاماندا ءبىر كەمپىر مەن شال بولىپتى. بالالارى جوق ەكەن. شال ەگىن ەگىپ، جيناعان استىعىن قامباعا تىعىپ قويادى دا ۇنەمدەپ، شەتىنەن بازارعا الىپ بارىپ ساتىپ، شاي-تۇزىن ارىلتادى ەكەن.

ءبىر كۇنى شال قامباداعى استىعىنان الىپ، بازارعا اپارىپ ساتپاق بولادى. قامبانىڭ ەسىگىن اشىپ قالسا، تىشقانداردىڭ ءورىپ جۇرگەنىن كورەدى. بىردە-بىر ءدانى ءبۇتىن استىق قالماپتى. تىشقاندار جەگەنىن جەپ، جەمەگەنىن ورتاسىنان قاق ءبولىپ، شاشا بەرىپتى. مۇنىڭ زاردابىنان كەمپىر مەن شال قايعىرىپتى:

– وسى استىقپەن كۇن كورۋشى ەدىك، ەندى قايتەمىز؟ – دەپ زار ەڭىرەپتى.

سول كەزدە بۇلاردىڭ تۇسىنان ءوتىپ بارا جاتقان مىسىق مۇڭىن ەستىپ، قاستارىنا كەلەدى دە:

– نەگە سونشا قايعىرىپ تۇرسىڭدار؟ – دەپ، ءجون سۇراپ قۇيرىعىن بۇلعاڭداتادى.

– قايعىرماي قايتەيىك، – دەيدى، شال مۇڭىن شاعىپ. – الاياق تىشقاندار قامباداعى استىعىمىزدى تالان-تاراجعا سالىپتى. سونىڭ جازاسىن بەرەتىن بىرەۋ تابىلار ما ەكەن بۇل دۇنيەدەن؟

– سول ايتقانىڭدى مەن ورىندايمىن، قانە، كورسەتشى سۇمىراي ۇرى تىشقانداردى، – دەپ، مىسىق قۇيرىعىن بۇلعاڭداتادى باتىرسىنىپ.

– ەندەشە بەرى ءجۇر، – دەپ، شال مىسىققا قامبانىڭ ەسىگىن اشىپ بەرەدى. مىسىق قۇجىناعان تىشقانداردى كورەدى.

– ەندى ەسىكتى جاۋىپ قوي دا كەتە بەر، – دەيدى مىسىق شالعا.

ءۇي-ۇيدىڭ اراسىن شارلاپ، اشتىقتان ىشەگى شۇرىلداپ، قارنى قابىسىپ جۇرگەن مىسىق قالىڭ تىشقانمەن ايقاسا كەتەدى. اپ-ساتتە بەس-التاۋىن ۇستاپ، قىلعىپ سالادى دا تويىنىپ الادى. ۇيسىز-كۇيسىز ايدالانى قاڭعىپ ءجۇرۋشى ەدى، ەندى سۋ ءوتىپ، جاڭبىر تيمەيتىن قامبادا تۇراتىن بولدى.

ءسويتىپ، ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن تىشقاندار بۇل ماڭنان ءبىرجولا بەزىپ، جولاماي كەتىپتى. سونىڭ سالدارىنان تاماعى ازايا باستاعان مىسىق كەمپىر مەن شالدان:

– قانە، تاعى قانداي جۇمىستارىڭ بار؟ – دەپ سۇراپتى. كەمپىر مىسىقتىڭ جىلتىلداعان جۇنىنەن سيپالاپ، ەركەلەتەدى. تىشقاننان قۇتىلعاندارىنا قۋانىسادى.

– نە قالايسىڭ، كانە ايت، تىلەگىڭدى ورىنداۋعا ءازىرمىن، – دەپتى شال.

مىسىق ءوزىنىڭ قالاۋىن ايتادى:

– مەن كوپ نارسە سۇرامايمىن. مەنىڭ جالعىز-اق تىلەگىم بار. تەك ۇيلەرىڭنىڭ ءبىر بۇرىشىنان ورىن بەرسەڭدەر بولعانى.

كەمپىر مەن شال مىسىقتىڭ قالاۋىن قابىل الىپ، ۇيلەرىنە كىرگىزەدى. مىسىققا ءۇي ىشىندە نە ىستەسە دە ەرىك بەرىپتى. قايدا جاتام دەسە دە تىيىم سالماپتى. ۇشەۋى ءتاتۋ-تاتتى بىرگە تۇراتىن بولىپتى.

مىسىققا كەمپىر كۇنىنە ءبىر توستاعان ءسۇت بەرەدى. سۇتكە تويىپ العان مىسىق جىلى ۇيدە پىرىلداپ ۇيىقتاپ جاتادى. تاماق ىزدەپ، ەشقايدا قاڭعىمايدى.

ءبىر كۇنى ءتۇن ىشىندە شالدىڭ قوراسىنا قاسقىر ءتۇسىپ، بىر-ەكى قويىن جەپ، باسقاسىن جارالاپ كەتەدى. مۇنى كورىپ شال قاتتى قامىعادى.

– وسى قويدىڭ ءسۇتىن قورەك ەتۋشى ەدىك. ەندى قالاي كۇن كورەمىز؟ بۇل زۇلىمداردىڭ زاۋالىن بەرەتىن بىرەۋ تابىلا ما؟

سول كەزدە مىسىق شالدىڭ قاسىنا كەلەدى دە قۇيرىعىن بۇلعاڭداتىپ، ەركەلەي سويلەيدى.

– بار، ونداي باتىر. مەن سونى ىزدەپ تاۋىپ، ەرتىپ كەلەيىن، – دەپ، ايدالاعا قاراي جۇگىرە جونەلەدى.

مىسىق جالپاق دالانى شارلاپ، ءيتتى ىزدەيدى. ءبىر كەزدە جەر تىمىسكىلەپ، سۇمەڭدەپ جۇرگەن ءيتتى كورەدى. قاسىنا بارادى دا:

– مەن سەنى ىزدەپ كەلدىم، – دەيدى، قۇيرىعىن بۇلعاڭداتا ماڭعازدانىپ. – ساعان ءبىر اقىل ايتايىن. ءبۇيتىپ كورىنگەن ءىندى قازىپ، سۇمەڭدەپ تىمىسكىلەنىپ جۇرگەنشە، ادامنىڭ قوراسىن كۇزەتسەڭ، قارنىڭ توق بولادى. جىلى، جايلى جەردە تۇراسىڭ.

اشتىقتان بۇرالىپ جۇرگەن يت ايتقانىنا كونەدى دە:

– باستا، ەندەشە، سول ادامنىڭ قوراسىنا، – دەپ قۇلشىنادى.

– ال كەتتىك وندا، – دەپ، مىسىق سوڭىنان ءيتتى ەرتىپ اۋىلعا كەلەدى.

شالدىڭ ۇيىنە كەلگەن سوڭ، كەمپىر يتكە تاماق بەرەدى. قارنى تويعان يت قورانىڭ اۋزىنا بارىپ، كۇزەتكە تۇرادى. تۇنىمەن كوز ىلمەيدى. ءتۇن قاراڭعىلىعى سەيىلىپ، بوزارىپ تاڭ اتقان كەزدە، ءبىر قاسقىر قوي قوراعا ەنتەلەپ جەتىپ كەلەدى. اڭدىپ جاتقان يت شاپ بەرىپ، القىمىنان الا تۇسەدى. قاسقىر ءولدىم-تالدىم دەگەندە زورعا قۇتىلىپ، قاشا جونەلەدى

ءيتتىڭ ەرلىگىن كورگەن كەمپىر مەن شال:

– سەن دە ءبىر ەر جۇرەك ەكەنسىڭ!.. – دەپ، ءيتتى تاماققا تويدىرادى. ەسىك الدىنا ۇيشىك سالىپ بەرەدى.

ءسويتىپ كەمپىر مەن شال، مىسىق، يت – تورتەۋى بىرىنە-بىرى كومەكتەسىپ، قامسىز تۇرا بەرەدى.

مىسىق پەن يت ادام بالاسىنىڭ قولىنا ەڭ العاش وسىلايشا ۇيرەنىپتى.

---