زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ
ءپانى: بەينەلەۋ ونەرى
سىنىبى: 4
ساباقتىڭ تاقىرىبى: زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ
بىلىمدىلىك ماقساتى: وقۋشىلاردى سۋرەت سالۋدىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ. بەينەلەۋ ونەرى زاڭدىلىقتارىن دۇرىس مەڭگەرۋگە ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: نۇسقاۋعا قاراپ سۋرەت سالۋعا باۋلۋ، ونەردى سۇيۋگە، باعالاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلارعا نارسەگە قاراپ سۋرەت سالۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق ويلاۋدى ارتتىرۋ.
ءپانارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، وسىمدىكتانۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: جازىقتىقتا بەينەلەۋ
كورنەكىلىگى: ناتيۋرمورت سالىنعان پلاكات، ءارتۇرلى قويىلىمدار، ءپان وقۋلىعى، ءتۇرلى - ءتۇستى بوياۋلار، سۋرەت البومى، ت. ب.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى: I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ا) وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسىن بەلگىلەۋ.
ءا) كۇننىڭ جادىن بەلگىلەۋ.
ب) وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرىپ، نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
II. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
1) وقۋشىنىڭ سۋرەت البومىن قاراپ، باعالاۋ.
2) وتىلگەن تاقىرىپتى تەست ادىسىمەن سۇراۋ.
1) ۇيلەستىرۋدى تاعى قالاي اتايدى؟
ا) پەرسپەكتيۆا ءا) كومپوزيسيا ب) كونسترۋكسيا
2) كومپوزيسيا قاي ەلدىڭ ءسوزى؟
ا) اراب ءا) لاتىن ب) اعىلشىن
3) ۇيلەستىرۋ دەگەنىمىز نە؟
ا) دۇرىس ءارى ىڭعايلى ورنالاستىرۋ.
ءا) وتە ۇلكەن ەتىپ ورنالاستىرۋ.
ب) وتە كىشكەنتاي ەتىپ ورنالاستىرۋ.
4. مىنا سۋرەتتە ("جالعىز اعاش") ۇيلەستىرۋ ورتالىعى قاي جەردە ورنالاسقان؟
ا) ورتاسىندا ءا) سول جاعىندا ب) وڭ جاعىندا
5. ءۇي تاپسىرماسىن قورىتىندىلاۋ.
III. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
بەينەلەۋ ونەرىندە سۋرەت سالۋدىڭ بىرنەشە ءتۇرى بار.
زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ
ەلەستەتۋ ارقىلى سالۋ
ەسكە ساقتاپ سۋرەت سالۋ
سۋرەتشى بولۋ ءۇشىن وسىنىڭ ءۇش تۇرىندە دۇرىس يگەرۋ كەرەك.
بۇگىن، بىزدەر وسىلاردىڭ ىشىنەن زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋعا توقتالامىز.
زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ دەگەنىمىز سۋرەتشىنىڭ الدىندا تۇرعان زاتتى، قۇبىلىستى وزىنەن اۋدارماي ناقتىلى بەينەلەۋى بولىپ تابىلادى. مۇنداي بەينەلەۋگە ادامنىڭ كەلبەتىن بەينەلەۋ، تابيعات كورىنىستەرىن بەينەلەۋ، ناتيۋرمورت سالۋ جاتادى.
ادامنىڭ كەلبەتىن بەينەلەۋ دەگەن، ول ادامنىڭ بەت - بەينەسىن بەينەلەۋ، ياعني ادامداردى وتىرعىزىپ، كەۋدەگە شەيىن سالۋ. مۇنى پورترەت دەپ اتايدى.
تابيعات كورىنىستەرىن بەينەلەۋ، ول تابيعات اياسىنا سەرۋەنگە شىققاندا، سۋ جاعاسىنا دەمالۋعا بارعاندا، تابيعاتتىڭ ادەمى، اسەم، سۇلۋ جەرلەرىن بەينەلەۋ. مۇنى پەيزاج دەپ اتايدى.
ناتيۋرمورت سالۋ دەگەن، ول جازىقتىق بەتىنە جانسىز نارسەلەردەن قويىلىم جاساپ، سودان تىكەلەي سۋرەت سالۋ ءادىسىن ايتامىز. مىسالى جازىقتىق بەتىنە ىدىس - اياقتان، گەومەتريالىق دەنەلەردەن، ءتۇرلى كوكونىستەردەن ناتيۋرمورت قۇراستىرۋعا بولادى.
مۇنى "ناقتى نۇسقا" نەمەسە بەينەلەۋ تىلىمەن "ناتۋرا" دەپ اتايدى. ناتيۋرمورت سالۋ ءۇشىن دايىن نۇسقاۋدان ەكى مەتردەي قاشىقتىقتا وتىرۋىمىز كەرەك. نۇسقانى تىكە، ياعني تىكە الدىنان، وڭ جاعىنان، سول جاعىنان دا سالۋعا بولادى.
ناتيۋرمورتتا بەينەلەنەتىن زاتتاردىڭ نەمەسە نارسەلەردىڭ تۇستەرى دە، كولەمدەرى دە ءار ءتۇرلى بولۋى كەرەك.
IV. ناتيۋرمورتتى، ناقتى نۇسقانى قاعاز بەتىنە قالاي ورنالاستىرۋ كەرەك. ول ءۇشىن كومەكشى سىزىقتاردى قولدانامىز. ەڭ الدىمەن داپتەرىمىزدىڭ اينالاسىن سىزىپ الامىز. سودان كەيىن جازىقتىقتى بەلگىلەپ الامىز (ۇستەلدىڭ سۋرەتىن سىزىپ الۋ). ۇلكەن نارسەدەن باستاپ سالامىز. سالاتىن نارسەلەرىمىزدىڭ كولەمىن، تۇستەرىن جاقسى ءبىلىپ، ايىرۋىمىز كەرەك.
ناتيۋرمورتتى كەزەڭدەرگە ءبولىپ ورىندايمىز.
1 - كەزەڭ. جالپى جوباسىن سحەما تۇرىندە كورسەتەمىز.
(زات بەينەسىنىڭ ورنالاسۋىن انىقتاۋ كومپونوۆكا دەپ اتالادى.)
2 - كەزەڭ. قۇرىلىمىن سالامىز.
3 - كەزەڭ. ءپىشىنىن سومدايمىز.(جارىق، كولەڭكە، جىلت، تۇسپە كولەڭكە)
4 - كەزەڭ. سۋرەتتى اياقتايمىز.
V. وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىمەن جۇمىس جاساۋى.
تاقتا الدىنا قويىلعان نۇسقاعا قاراپ ناتيۋرمورت سالۋ (5 - 10 مينۋت).
VI. سەرگىتۋ ءساتى."قارىنداشتار سويلەيدى" جاتتىعۋى
VII. بەكىتۋ. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ.
كوكونىس تۇرلەرىنە جازىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ ارقىلى، كوكونىستەن قۇرالعان ناتيۋرمورتتى قۇرامىز.
V. ءسوزجۇمباق."نۇسقا"
VI. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
VII. باعالاۋ
VIII. ۇيگە تاپسىرما: كوكونىس ناتيۋرمورتىن اياقتاپ كەلۋ.
سىنىبى: 4
ساباقتىڭ تاقىرىبى: زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ
بىلىمدىلىك ماقساتى: وقۋشىلاردى سۋرەت سالۋدىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ. بەينەلەۋ ونەرى زاڭدىلىقتارىن دۇرىس مەڭگەرۋگە ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: نۇسقاۋعا قاراپ سۋرەت سالۋعا باۋلۋ، ونەردى سۇيۋگە، باعالاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلارعا نارسەگە قاراپ سۋرەت سالۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق ويلاۋدى ارتتىرۋ.
ءپانارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، وسىمدىكتانۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: جازىقتىقتا بەينەلەۋ
كورنەكىلىگى: ناتيۋرمورت سالىنعان پلاكات، ءارتۇرلى قويىلىمدار، ءپان وقۋلىعى، ءتۇرلى - ءتۇستى بوياۋلار، سۋرەت البومى، ت. ب.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى: I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ا) وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسىن بەلگىلەۋ.
ءا) كۇننىڭ جادىن بەلگىلەۋ.
ب) وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرىپ، نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
II. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
1) وقۋشىنىڭ سۋرەت البومىن قاراپ، باعالاۋ.
2) وتىلگەن تاقىرىپتى تەست ادىسىمەن سۇراۋ.
1) ۇيلەستىرۋدى تاعى قالاي اتايدى؟
ا) پەرسپەكتيۆا ءا) كومپوزيسيا ب) كونسترۋكسيا
2) كومپوزيسيا قاي ەلدىڭ ءسوزى؟
ا) اراب ءا) لاتىن ب) اعىلشىن
3) ۇيلەستىرۋ دەگەنىمىز نە؟
ا) دۇرىس ءارى ىڭعايلى ورنالاستىرۋ.
ءا) وتە ۇلكەن ەتىپ ورنالاستىرۋ.
ب) وتە كىشكەنتاي ەتىپ ورنالاستىرۋ.
4. مىنا سۋرەتتە ("جالعىز اعاش") ۇيلەستىرۋ ورتالىعى قاي جەردە ورنالاسقان؟
ا) ورتاسىندا ءا) سول جاعىندا ب) وڭ جاعىندا
5. ءۇي تاپسىرماسىن قورىتىندىلاۋ.
III. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
بەينەلەۋ ونەرىندە سۋرەت سالۋدىڭ بىرنەشە ءتۇرى بار.
زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ
ەلەستەتۋ ارقىلى سالۋ
ەسكە ساقتاپ سۋرەت سالۋ
سۋرەتشى بولۋ ءۇشىن وسىنىڭ ءۇش تۇرىندە دۇرىس يگەرۋ كەرەك.
بۇگىن، بىزدەر وسىلاردىڭ ىشىنەن زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋعا توقتالامىز.
زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ دەگەنىمىز سۋرەتشىنىڭ الدىندا تۇرعان زاتتى، قۇبىلىستى وزىنەن اۋدارماي ناقتىلى بەينەلەۋى بولىپ تابىلادى. مۇنداي بەينەلەۋگە ادامنىڭ كەلبەتىن بەينەلەۋ، تابيعات كورىنىستەرىن بەينەلەۋ، ناتيۋرمورت سالۋ جاتادى.
ادامنىڭ كەلبەتىن بەينەلەۋ دەگەن، ول ادامنىڭ بەت - بەينەسىن بەينەلەۋ، ياعني ادامداردى وتىرعىزىپ، كەۋدەگە شەيىن سالۋ. مۇنى پورترەت دەپ اتايدى.
تابيعات كورىنىستەرىن بەينەلەۋ، ول تابيعات اياسىنا سەرۋەنگە شىققاندا، سۋ جاعاسىنا دەمالۋعا بارعاندا، تابيعاتتىڭ ادەمى، اسەم، سۇلۋ جەرلەرىن بەينەلەۋ. مۇنى پەيزاج دەپ اتايدى.
ناتيۋرمورت سالۋ دەگەن، ول جازىقتىق بەتىنە جانسىز نارسەلەردەن قويىلىم جاساپ، سودان تىكەلەي سۋرەت سالۋ ءادىسىن ايتامىز. مىسالى جازىقتىق بەتىنە ىدىس - اياقتان، گەومەتريالىق دەنەلەردەن، ءتۇرلى كوكونىستەردەن ناتيۋرمورت قۇراستىرۋعا بولادى.
مۇنى "ناقتى نۇسقا" نەمەسە بەينەلەۋ تىلىمەن "ناتۋرا" دەپ اتايدى. ناتيۋرمورت سالۋ ءۇشىن دايىن نۇسقاۋدان ەكى مەتردەي قاشىقتىقتا وتىرۋىمىز كەرەك. نۇسقانى تىكە، ياعني تىكە الدىنان، وڭ جاعىنان، سول جاعىنان دا سالۋعا بولادى.
ناتيۋرمورتتا بەينەلەنەتىن زاتتاردىڭ نەمەسە نارسەلەردىڭ تۇستەرى دە، كولەمدەرى دە ءار ءتۇرلى بولۋى كەرەك.
IV. ناتيۋرمورتتى، ناقتى نۇسقانى قاعاز بەتىنە قالاي ورنالاستىرۋ كەرەك. ول ءۇشىن كومەكشى سىزىقتاردى قولدانامىز. ەڭ الدىمەن داپتەرىمىزدىڭ اينالاسىن سىزىپ الامىز. سودان كەيىن جازىقتىقتى بەلگىلەپ الامىز (ۇستەلدىڭ سۋرەتىن سىزىپ الۋ). ۇلكەن نارسەدەن باستاپ سالامىز. سالاتىن نارسەلەرىمىزدىڭ كولەمىن، تۇستەرىن جاقسى ءبىلىپ، ايىرۋىمىز كەرەك.
ناتيۋرمورتتى كەزەڭدەرگە ءبولىپ ورىندايمىز.
1 - كەزەڭ. جالپى جوباسىن سحەما تۇرىندە كورسەتەمىز.
(زات بەينەسىنىڭ ورنالاسۋىن انىقتاۋ كومپونوۆكا دەپ اتالادى.)
2 - كەزەڭ. قۇرىلىمىن سالامىز.
3 - كەزەڭ. ءپىشىنىن سومدايمىز.(جارىق، كولەڭكە، جىلت، تۇسپە كولەڭكە)
4 - كەزەڭ. سۋرەتتى اياقتايمىز.
V. وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىمەن جۇمىس جاساۋى.
تاقتا الدىنا قويىلعان نۇسقاعا قاراپ ناتيۋرمورت سالۋ (5 - 10 مينۋت).
VI. سەرگىتۋ ءساتى."قارىنداشتار سويلەيدى" جاتتىعۋى
VII. بەكىتۋ. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ.
كوكونىس تۇرلەرىنە جازىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ ارقىلى، كوكونىستەن قۇرالعان ناتيۋرمورتتى قۇرامىز.
V. ءسوزجۇمباق."نۇسقا"
VI. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
VII. باعالاۋ
VIII. ۇيگە تاپسىرما: كوكونىس ناتيۋرمورتىن اياقتاپ كەلۋ.
You Might Also Like
