InfoHub Logo

Jeksembıeva Anıda Danıarovna
Profesor Rýzýddınovtyń medısınalyq stomatologıalyq koleji
Tárbıe jumysy boıynsha dırektordyń orynbasary

Abaı hakimniń danyshpandyǵy, aqyl-oı tereńdigi, ómirdi túsinýdegi kóregendigi myna jappaı jahandaný dáýirinde ómir súrip otyrǵan, sol sebepti kóptegen ulttyq másele sheshýdegi kedergilerge tap bolyp otyrǵan bizge olardy oıdaǵydaı sheshýge, óz jolymyzdy adaspaı tabýǵa kómektesedi.

Joǵaryda Abaı hákim jaıynda qanshama paıymdaýlar jasaldy. Buryn sońdy estimegen tyń teńeýler, zamanaýı qortyndylarǵa kýá boldyq. Biz olardy qaıtalap jatpaı,hákimniń taǵy bir baǵa jetpes qyry - qusbegilik pen atbegilik ekenin aıtpaqpyz. Osy sala mamandary úshin ǵasyrdan  asa ýaqyt boıy daıyn nusqaýlyq bolyp kelgen «Qansonarda búrkitshi shyǵady ańǵa», «Attyń syny» óleńderin kim bilmeıdi? Bul óleńderdiń qaı jyly jazylǵany jóninde 1995 jyly shyqqan «Abaı ensıklopedıasynda» derek joq.

Abaı hakim aıtpaıma: «Keshe bala eń, keldińǵoı talaı jasqa,

Kóz jetti birqalypty tura almasqa.

Adamdy súı, Allanyń hıkmetin sez,

Ne qyzyq bar ómirde odan basqa...»

Bul óleń 1899 jyly, aqyn qaıtys bolardan bes-aq jyl buryn jazylǵan.

Taǵy bylaı degen:

«Kókirekte jamandyq esh nıet joq,

Aq bolady keńesiń qus salǵanda.

Eshkimge zıany joq ózim kórgen,

Bir qyzyq isim eken sum jalǵanda...»

Bizdiń oıymyzsha Hakimge osy oılar aqynnyń kemeldengen, tolysqan kezinde Túzde, búrkit salyp júrgende kelgen, Túz tylsymyn anyq sezinýden týǵan. Túz sózin bas árippen jazyp otyrmyz, óıtkeni boıynda ulylyq pen sıqyrlyq bar, erekshe qubylys (Túz fenomeni).

Túz - Uly Jaratýshyny tanýǵa, tek tanyp qana koımaı onyń eń baı ekenin, eń jomart ekenin, meıilinshe rahymshyl, keńpeıildigine shek joq ekenine kóz jetkizýge kómek etip, oıymyz ben peıilimizdi bostandyqqa shyǵaratyn orta.

Búrkit - Túz taǵysy, onda Túzge tán qasıet bar, adamdy ózine tartatyn da sol ereksheligi.

Búrkitshi - Túzge qalyp alǵan, onsyz tura almaıtyn adam. Búrkitshiniń bylaıǵy elden bólektenip, ári eldi ózine tartatyn qasıeti de osynda.

Qazaqtyń kóńiliniń keńdigi, mineziniń darhandyǵy, júreginiń jas baladaı adaldyǵy, súıeginiń asyldyǵy, sanasynyń tazalyǵy, jadysynyń tunyqtyǵy Túzden alǵan qasıetteri.

---