Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Abylaıdyń qyrǵyzǵa joryǵy

Sonda sol Sadyrbala maqtanǵan:

— Qazy Mámbekti aldym, Álibek-SHolaqty aldym, Kókjal Baraqty aldym, jalǵyz kózdi Qaraqty aldym. «Arqada Abylaı degen kári sart bar» deıdi. Onysy maǵan ne qylady? — dep.

Abylaı han bul sózin estigen soń, úsh júzge uran shaqyryp, ısi qazaq bolyp «qylquıryq» desip attanyp, Shý men Talastyń boıyna baryp, Sadyrbalaǵa elshi saldy deıdi:

— Qara bolsa, qatynsha buǵyp qalsyn, han bolsa, qas- qıyp shyqsyn! — dep.

Onda Sadyrbala:

— Maǵan pálen kún máýlet bersin, ár taptan bir jaqsy alyp, ózim kóriniske baraıyn. Tartý-taralǵy men qonaqasysyn berip, qaıyraıyn, — dep jaıylyp jastyq, ıilip tósek bolyp qaıyrdy da, qyrǵyzǵa «jıylsyn» dep kisi shaptyrǵan.

Bular beıǵam jatqanda qara qurttaı qybyrlap, qumyrsqadaı jybyrlap, jalǵyz kúnde qyrǵyzdyń úıilip-tógilip kelip qalǵanyn bir-aq bilipti. Sonda Sozaqta «Jalańaıaq Áýder» degen bir áýlıe dıýana bar eken, Abylaıdyń qosynyna kez bolǵan eken. Jalań aıaq:

— Buryn olaı júrsem de, bylaı júrsem de, «mynaý Túrkistanda Ámir Temir ornatqan aq kúmbezdiń ıesi Ázireti sultan ǵoı!» dep, soǵan syıynyp júrýshi edim. Burynǵynyń «myń óliden — bir tiri» dep aıtqany bar edi, kórset keremetińdi, — degende, Jalańaıaq Áýder aıtypty

— Qyrǵyz degen jurtty dıýanalyqpen aralap júrgenimde, ózimniń maı basqandyǵymnan týǵan lepes balam edi Sadyrbala. Oǵan qalaı endi qahar qylaıyn, — depti.

— Ol bir bala da, mynaý qazaq kóp múrıtiń ǵoı, el-jurtyń ǵoı. Bir bala qalaı, kóp qalaı? — degende:

— Qap, qap, «sóz tapqanǵa qolqa joq» dep edi, — dep, suq qolyn bir urtyna tyǵyp, aýzymen úsh atypty.

Qyrǵyz byqpyrt, topalań tıgen qoıdaı uılyǵyp, úrkip qashyp beripti de, qazaq kótinen qýyp, Qarabalta, Soqqylyqtyń asýyna jetkenshe talaıyn qyrypty. Sonda qyrǵyz Áıteke jyryq alty balasymen jolda qyrǵyn tapqan eken. Sonan soń qyrǵyz jalynyp-jalpaıyp, bitimge kelip, Sárý degen bir taıpa elin qazaqqa «aq úılige» bergen eken. Qos basyna bir úıli qyrǵyzdan úlesip alysyp, «osy kúngi arǵyn ishindegi qyrǵyzdar — sol jolǵy olja bolyp úleske túskender» desedi.

«Qysasy qıametke qalmaıdy» dep, sol Áıteke jyryqtyń nemereleri Janqarash, Jantaı, Qarabek  balalarynyń qolynda Kenesary, Naýryzbaı, Qudaımende, Erjan birsypyra tóreler shahıtlik dárejesin tapty.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama