InfoHub Logo

Jadyrap kóktem týdy. Qar qaýyrt eridi de, az kúnde tóńirek qaraıyp, qurǵap shyǵa keldi.

Mektepte kóshelerdi kógertip, aǵash otyrǵyzý aptalyǵy bastaldy.

Oqýshylardy túgel qyzyqtyrǵan bul bastama tek Almabekke unamady. Orman bolsa tan irgede tıip tur. Kóshege aǵash otyrǵyzyp, áýrelenýdiń keregi qansha dep oılady ol. Biraq jurt bir kisideı jumylyp kirisken isten Almabek shette qala almady. Óz klastarymen birge toǵaıǵa ol da bardy. Birneshe jas tal, terek, qaıyń ákelip, basqalardyń úlgisimen tereze tusyna tizip otyrǵyzdy.

Almabek osymen isti tyndyǵa sanady. Ózgeler otyrǵyzǵan aǵashtaryn sýaryp, túbin qopsytyp, mápelep kútýmen bolsa, bul onyń birin de istemedi.

Jaz shyqty. Kóktemde otyrǵyzǵan aǵashtar japyraqtary jelkildep, boılap ese bastady. Solardyń arasynda: Almabek otyrǵyzǵan aǵashtar eshbir kútim kórmegen soń tamyrlanyp kete almaı, shójip shalajansar jutap turdy.

Ormannan ózderimen birge ákelip otyrǵyzǵan basqa aǵashtardyń aınala jamyrap, jaınap ósip kele jatqanyn kórgende, qýqyl tartqan aǵashtar qapalanyp, qaıǵyǵa batty. Erteli-kesh samal jelmen terbelgen ormandaǵy keshegi erkin ómirlerin ańsap, bir birine muńyn shaǵyp jylady. «Bul halde tura bersek, biraz kúnde tamyrymyz sýalyp, qurıtyn shyǵarmyz», — dep ýaıym shekti.

Bul qaıǵyly haldi samal jel ózen boıyndaǵy ormanǵa jetkizdi. «Osyndaı da osyndaı. Almabek deıtin bala alyp baryp otyrǵyzǵan sizderdiń týysqan shybyqtaryńyzdyń hali múshkil eken»,— dep, ol sybdyrlap butalarǵa aıtyp edi. Aýyzdaryna sóz turmaıtyn butalar ony sybdyr qaǵyl taldarǵa, taldar qaıyńdarǵa, qaıyńdar dereý terekterge jetkizdi. Sóıtip, ken alqapty jalpaǵynan alyp jatqan ný orman Almabektiń qylyǵyn túgel estidi.

Bir kúni Almabek joldastarymen birge ózenge shomylýǵa keldi. Olar sheshinip te úlgermep edi. Aýa raıy kúrt buzylyp, aspandy siresken qara bult basyp ketti. Azynap jel turdy. Balalar sasqalaqtap, úılerine qaraı júgire jónelisti.

Almabek te júgirip kele jatyr edi. Aǵashtyń jylandaı ysyldap maıysqan butaqtarynyń biri kenet onyń basynan kepkasyn qaǵyp, ushyryp túsirdi. Ol jalt burylyp, kepkasyn ustap almaq bolyp edi, joldastarynan adasyp qaldy. Al kepka toqtar emes. Aǵashtyń qalyń ishine qaraı domalap barady. Almabek áne jetem, mine, jetem dep, qýa berdi. Balalar bul kezde uzap ketti.

Dál sol ýaqytta adam aıtsa nanǵysyz ǵajap oqıǵa boldy. Orman ishi azan-qazan jańǵyryp ketti. Túıe belindeı jýan báıterek maıysyp kelip, Almabekti basa jazdap, jolyna kóldeneńdep tosqaýyl bola qaldy. Almabek qoryqqanynan shyńǵyryp jiberip, keıin qaraı jalt berdi. Sol kezde tus - tustan:

— Á bálem, Almabek, qolymyzǵa tústiń be? — degen ashýly daýystar jamyrap estildi.

Almabekte es qalmady. Aǵashy azdaý bir jermen júgirip ótpekshi bolyp edi. Uzyn bir aq qaıyń japyraqtary jalpyldap aldyn taǵy bógeı qaldy. Almabek keıin qaraı jalt berdi. Mańaıdaǵy aǵashtar sý-sý etip, tónip kelip qalǵanyn kórdi. Birneshe solqyldaq kók shybyq jotadan shyp-shyp etkizip, sharpyp ótti.

— Senderge men ne jazdym?! — dep, Almabek jylap jiberdi. Sol kezde tóbesi kók tiregen kópti kórip, kóp jasaǵan orman atasy kári emenniń gújildegen jýan daýsy estildi.

— Seniń jazyǵyń sol: bizdiń birneshe jas shybyǵymyzdy úıińniń qasyna otyrǵyzbaq bolyp, qazyp áketip ediń, naǵyz azap halge salyp qoıypsyń. Túbi bosatylmaı, qatyp qalypty. Tamyry sýalyp, quryp bara jatqan kórinedi. Osy qylyǵyń adamshylyqqa jata ma? Aǵashtan kórgen ne jamandyǵyń bar? Jaıqalyp ósip tursaq qystaqtyń kórki emespiz be? Jazdygúni mı qaınatqan ystyqta saıamyzǵa panalaısyń. Qystygúni azynaǵan borannan qorǵaımyz. Astyńdaǵy oryndyǵyń men aldyńdaǵy stolyń, qalam-qaǵazyńa deıin — bári aǵashtan isteledi. Úıińe qabyrǵa bolyp ta qalanamyz. Sen osyny nege túsinbeısiń, nege baǵalamaısyn? — dedi qart emen.

İstiń mán-jaıy Almabekke ábden túsinikti boldy.

— Keshirińizder. Keshire kórińizder! — dedi Almabek.

— Keshirýge bolmaıdy, — dep, solqyldaq kók shybyq taǵy da tónip qalyp edi, qart emen ony butaǵymen qaǵyp toqtatty.

— Já, shoshtańdamaı tura tur. Bala sózin aıtyp bolsyn, — dedi.

— Keshirińizder. Men otyrǵyzǵan aǵashtarymdy búginnen bastap mápelep, kútýge ýáde beremin,— dedi Almabek.

— Jaraıdy, — dedi kart emen,— olaı bolsa, bar úıińe.

Aǵashtar túzelip, boılaryn jazyp, Almabekke jol ashty.

Almabek úıine keldi. Dereý kúrek alyp, aǵashtardyń túbin qopsytty. Aryqtan sý ákep quıdy. Qurt túspes úshin aǵash dińgeginiń túp jaǵyn ákpen aqtap qoıdy. Az kúnde aǵashtar qaıtadan jandandy. Kúzge salym kádimgideı japyraqtary jaıqalyp, jetilip qaldy.

Bul úshin ózen boıyndaǵy ný orman Almabekke rızashylyq bildirip, ol kelgende saıasyn tosyp, shattana sybdyrlasyp turatyn boldy.

---