InfoHub Logo

(Bolǵan oqıǵa)

Bizdiń Álı ájesiniń balasy ekenin baıaǵyda tanytqan...

Úı İshi bolǵan soń ydys-aıaq syldyramaı turmaıtyny belgili. Bir kúni aıaq astynan jubaıymyz ekeýmiz álde neden kerisińkirep qaldyq. Qyzý qandy, qyzbalyǵymyz basylmaǵan kezimiz. Birimizdiń basymyzdan birimiz sóz asyrmaq emespiz.

Qolymda enem bar. Bizdiń estip bolmashydan shyrt ete qalǵanymyzdy kergende, ol kisiniń myrs etip, jeńil mysqyl kúlkimen kúlip alatyn ádeti. Sosyn qyzy men meniń betime pándeı qaraıdy da, óziniń analyq qalystyq sózin aıtady. Seniki durys, seniki teris deıdi. Balalarym jaman bolsa eken deıtin ana bar ma? Ol bizdi, árıne, tatýlyqqa shaqyrady.

Men ádettegishe:

— Kárıa, aralaspańyz. Bul siz aralasatyn sharýa emes, — dedim.

Buryn bulaı desem, enem dereý basylatyn da, burylyp jónine ketetin. Óıtkeni, bizdiń kerisýimiz qalaı tez bolsa, aýyz jalasýymyz odan da tez ekenin ol jaqsy biledi.

Úlken kisi bul joly óıtpedi. Burylyp kete barmady. Semá basy sen bolǵandyqtan bárine sen jaýaptysyń degendeı meniń betime tike qarap turyp:

— Anaý balalaryń bolsa sóz túsinýge jarap qaldy. Solardan uıat emes pe? Osyny kórgen olar ne úlgi almaq? — dedi.

Balalaryń dep otyrǵany eki jarym jasar Álı men bir jarym jasar Muhtar.

Kárıa, men aıttym ǵoı sizge, aralaspańyz!

Keıde enemniń de minezi tike.

— E, nege aralaspaımyn? Aralaspaıtyn men nemene, bóten bireýmin be? Olaı bolsa, ketem úıime. Maǵan deseń birińdi birin julyp je!

— Ketseńiz baryńyz. Siz joqta da kún kórgenbiz.

Enem qap-qara bop tútigip, dereý jınala bastady. Úıi Semeıde, soǵan ketpek. Ol bizdiń qolymyzǵa tunǵyshymyz Álı týǵan soń, bir aıdan keıin kelgen bolatyn. Sodan beri osynda, qyzynyń qoıyńyz degenine qolyn sermep tastap kener bolmady.

— Bar! Kóp sóılemeı, samoletke bılet ákep ber» Eki jyldan beri otyńmen kirip, kúlińmen shyǵyp, eki balańdy ósirip aıaqtandyrdym. Jetedi. Ony bilip, baǵalap jatqan sender barsyńdar ma?

Sheshesiniń minezi kúrt ekenin qyzy biledi. Sondyqtan qarsy sóılep, onsha kóp daýlaspady. Dereý kıindi de, baryp, kelesi kúnge tańerteńge samoletke bılet alyp keldi.

— Álı bolsa, eseıip qaldy. Detsadqa beresińder me, úıde baǵasyńdar ma, ózderiń bilińder. Al Muhtarjanymdy senderge qaldyrmaımyn, ózimmen birge áketem, — dedi enem. Biz buǵan maqulmyz. Týǵannan ájesiniń baýyrynda ósken balalar, qaı-qaısysy da, ol bar jerde bizdi kerek qylmaıdy.

Mine aeroportta enemdi Semeıge shyǵaryp salyp turmyz. Onda onyń kúıeýge shyqpaǵan jáne bir qyzy, jalǵyz bólme de bolsa, shalynan qalǵan qara shańyraq úıi bar.

Tap-tuınaqtaı bop kıingen, balpıǵan Muhtar enemniń qushaǵynda. Ol eshteńeni bilip te qoımaıdy. Dál bir dúnıe júzin aralaýǵa saıahatqa ketip bara jatqandaı kishkentaı qoldarymen bizge hosh aıtysyp, ezýin jımaı, kúlimsireı beredi.

Tańerteńgilik ýaqyt. Áıelim qyzmetine ketken. Meniń keńsem óz úıim. Ońasha qonaq bólmemde jazý jazyp otyrmyn. Bir kezde uıyqtaıtyn bólmeden Álıdiń «apa!» dep, daýystaǵan úni estildi. E, oıanǵan eken. Eki balanyn da tańerteń kózderin tyrnap ashyp, bizdi emes, ájelerin izdeıtin ádeti. Men jazýymdy dereý doǵaryp, Álıǵa bardym. Kishkentaı qorshaýly tósekshesinde otyr ol. Uıqysy qanǵan.

— Oý, Álıjan, qaıyrly tań!

Seni kim shaqyrdy? Apam kelmeı, seniń kelýiń qalaı degendeı Álı maǵan óńi buzyla qarap, taǵy da!

— An – a - a! — dedi.

— Apań joq, janym. Tura ǵoı, tur. Tamaǵyńdy ish. Apań keshe Muhtar ekeýi Semeıge ketpedi me? Biraz kún bolady keledi. Al men búgin seni zooparkke alyp baram. Onda tumsyǵy mynadaı ne bar... pil bar, kóresin...

Bul sózderdiń biri de Álıdiń qulaǵyna kirmedi. Óńi odan órmen buzylyp, jylaýǵa aınaldy. Pysh-pysh etip, murnynan da bereke kete bastady,

Tamaqty áıteýir ishken boldy.

Birdeńeni shyndap jazǵysy kelgen jazýshy boshalaǵan sıyr tárizdi, — ońasha bolǵandy, eshkim mazalamaýyn qalaıdy. Álıge oına dep úıdegi bar oıynshyqty aldyna jaıyp salyp, jazý stolyna kaıta kelip otyrdym. Oınaý qaıda. Álekeń dálizdegi úlken esiktiń aldyna ary qarap turyp alyp, «Apa! Ap – a - a!» dep, jylap, ándetýge kiristi.

Jazý jaıyna qaldy. Álıdi jubatpaq bolam, jalynam, Túsindirip aıtqan bolam. Túsinbeıdi. Ursam. Bir sátke tomsyraıyp, tynyshtalady. Sosyn, men bólmege kaıta kirip, qalamdy qolyma qaıta alǵan kezde ánine taǵy basady:

— Apa! Ap – a - a!

Túske deıingi ýaqyt osymen ótti. Elı ne oınamaıdy, ne jatpaıdy. Syrt esiktiń aldynda, baǵanaǵy bir orynda, kóz jasy alty taram bolyp, ájesin izdep, tek jylaǵandy biledi.

Urý obal, kishkentaı. Ájesin oılap, eljirep, jasy alty taram bop, jylaýynyń ózi sonshalyq súıkimdi.

Túske deıin otyryp, týk te jaza almadym.

Erteń de, búrsigúni de osylaı bolatyny, Álı maǵan endi myna úıde eshteńe de jazdyrmaıtyny daýsyz edi.

Jazbaq túgil, jóndep demalyp kór!

Yza boldym. Ashyq turǵan esikten Álıge:

— Doǵar! — dep, bir aqyryp, dálizge shyqtym. Aeroport kasasyna telefon soqtym:

— Jasyńyz myń bolsyn, aıyńyzshy. Osy dál búgin Semeıge ushatyn samolet bar ma? Bılet tabyla ma? Maǵan óte tyǵyz qajet edi.

Qazir sýyq kúz. Jazdygúngideı jolaýshylar aǵylyp jatatyn kez emes.

— Qazir, — dep, kasadaǵy qyz sál kúmiljidi de: — Bar, — dedi.

Oı qýanǵanym!

— Saǵat neshede ushady? Qaryndas, kóp jasańyz! Siz maǵan bir bılet qaldyrasyz ba? Qazir, osy jarty saǵatta-aq jetip baram.

Tyz etip, taksı kele qaldy. «Bizdi izdeme. Biz Semeıge kettik» degen bir japyraq qaǵazdy as ishetin stoldyń ústinde qaldyryp, Álı ekeýmiz aeroportqa tartyp jóneldik.

Semeı. Et kombınatyna taıaý úsh qabat ózime tanys sary úı. Tanys esik. Álıdi esik ashylǵanda birden kórinetindeı etip turǵyzdym da, ózim bylaı taman qalqaǵa turyp, qońyraýdy bastym.

— Bu kim?

Daýys enemdiki.

Sóıtkenshe bolmaı, esik ashylyp ketti. Eki bilegin túringen, aljapqysh kıgen enem qarsy aldynda eki qulaǵy qalqıyp aspannan túse qalǵandaı bop, ózine mańqıa qarap turǵan Álıdi kórdi. Keshe ǵana sonaý alysta, Almatyda qaldyrǵan súıikti nemeresi.

— Álı! Álıjan!

— Apa!

Ekeýi birin biri bir ǵasyr kórispegendeı qushaqtary aıqasa ketti.

Bizdiń Álı ájesiniń balasy ekenin mine osylaı tanytqan. Ol osy kúni de, soqtaýyldaı jigit bolǵanyna qaramaı, bizben sal renjisse, Semeıge apama ketem dep, qorqytady. Minezi ájesine tartqan bir betkeı: ketse, ketip te qalýy ábden múmkin.

---