InfoHub Logo

Ana tili

Oılady ma bolsynshy dep til aman,
Sonda ǵana dedi me ult bop quralam.
Sonaý jyly til mártebe alǵanda
Kózime jas aldym deıtin bir adam.

Tildiń jaıyn bar janymen uǵypty,
Ana tili - perzenti úshin tunyq-ty.
Sol perzenttiń til dep soqqan júregi
Qýanyshtan sonda egilip turypty.

Urpaq úshin kemimegen baǵań da,
Alańdasań, tiliń úshin alańda.
Sol kezeńde qaıran tili halqyńnyń,
Turypsyń-aý kóz jasy bop janarda.

Qýanyshyńdy óz perzentiń birge uqty,
Jaqsy kúndi qyzyń tosyp, ul kútti.
Sonda tilim órledi dep qýandy,
Sodan beri shırek ǵasyr syrǵypty.

Shırek ǵasyr - ótse ýaqyt bederi,
Júzege asty keıbir is te keleli.
Myna álemde óziń barsyń, ana til,
Sen bar jerde ultyń da aman keledi.

Ǵabıden Qojahmet

 

Býynsyz tiliń

Býynsyz tiliń,
Býýly sóziń
Áserli adam uǵylyna.
Kisiniń sózin uqqysh-aq óziń,
Qısyǵyn túzep tuǵyryǵa.

Sezimpaz kóńil Jyly júrek
Tappadym dep túńilmes.
Bir táýir dos Tym-aq kerek,
Oıy men tili bólinbes.

Abaı Qunanbaıuly

 

Qazaq tili

Súıemin týǵan tildi - anam tilin,
Besikte jatqanymda-aq bergen bilim
Shyr etip jerge túsken mınýtimnen
Qulaǵyma sińirgen tanys únim.

Sol tilmen sheshem meni áldılegen,
Erkeletken, "qulynym", "janym" degen
Sol tilmenen birinshi bilgizilgen:
"Ana" degen súıgendik sóz ám menen

Qyljyqtap, alyp qashyp qurby bórkin
Sol tilmenen oınadym dalada erkin
Sol tilmenen birinshi syrtqa shyǵyp
Ómirde en dalada uqqan kórkim.

Sultanmahmut Toraıǵyrov

 

Qazaq tili

Kúsh kemidi, aıbyndy tý qulady,
Keshe batyr – búgin qorqaq, buǵady.
Erikke umtylǵan ushqyr jany kisende
Qan sýynǵan, júrek solǵyn soǵady.

Qyran qusty qos qanaty qyrqyldy,
Kúndeı kúshti kúrkiregen el tyndy.
Asqar Altaı — altyn ana este joq,
Batyr, handar — asqan jandar umytyldy!

Erlik, eldik, birlik, qaırat, baq, ardyń, —
Jaýyz taǵdyr joıdy bárin ne bardyń...
Altyn Kúnnen baǵasyz bir belgi bop,
Nurly juldyz, babam tili, sen qaldyń!
Jaryq kórmeı jatsań da uzaq, ken-tilim,
Taza, tereń, ótkir, kúshti, keń tilim,
Tarap ketken balalaryńdy baýyryńa
Aq qolyńmen tarta alarsyń sen, tilim!

Maǵjan Jumabaev

 

Qazaq tili

Orta jolda búrip tastap oq quzǵyn,
Qulap jattym qushaǵynda kók muzdyń,
Qasiretimdi —qazaq tilin qanat qyp,
Tórt buryshty dúnıege jetkizdim.
Kókireginen atylsa da oq kúzdiń,
Jaz etip men kúzdiń ózin ótkizdim.
Shattyǵymdy — qazaq tilin qanat qyp
Tórt buryshty dúnıege jetkizdim.
Sol tilmenen dúnıeni atadym,
Taptym búkil tirshiliktiń ataýyn.
Jatty onda ýyz súti ananyń,
Jatty onda amanaty atanyń.
Sol tilmenen mahabbatqa til qattym,
Sol tilmenen talaı gúldi jyrlattym.
Sol tilmenen sábılerdi sóıletip,
Talaılardyń kóz jastaryn qurǵattym.
Sol tilmenen aspan kórdim,
jer kórdim,
Sol tilmenen kógershinge jem berdim.
Sol tilmenen dúnısden ketemin,
Sol tilmenen dúnıege men keldim.
* * *
Jarqyldaıdy aldymyzda:
Aspan — qala,
Juldyz — shamdar,
Bult uqsaıdy qarly quzǵa,
Borandaıdy kúmis shańdar.
Qobaljymaı oı, órine
Sol bulttardy baspaldaqtap.
Biz baramyz Aı eline
Alshań basyp aspandy attap.
Ata-baba armanynyń
Jibermeımiz jaı esesin.
Jerdiń kókke jalǵap jyryn
Aralaımyz Aı kóshesin.

Cyrbaı Máýlenov

 

Ana tiliń – aryń bul

Ana tiliń bilip qoı,
Erkindigiń, teńdigiń.
Ana tiliń bilip qoı,
Maqtanyshyń, eldigiń.

Ana tiliń – aryń bul,
Uıatyń bop tur bette.
Ózge tildiń bárin bil,
Óz tilińdi qurmette!

Qadyr Myrza Álı

 

Anam tili

Qadirli, baǵasy altyn anam tili,
Senimen baǵalanǵan balań túri.
Tórt bólip tún uıqysyn jubatam dep,
Senimen áldılegen anam meni.

Besikte belim býyp bitiskemin,
Sóılesip sheshem júnin tútiskemin.
«Apa», - dep, «Á», - dep jylap, aýzymdy ashyp,
Emshekten eńbek qylyp sút ishkemin.

Mańymdy senimenen tanyǵamyn,
Senimenen qýanyp, nalyǵamyn.
Dene aýyrlap, jan jalqaý tartqan shaqta,
«Ýh» dep sharshap, dem alyp shalyǵamyn.

Tilegenim, qoryqqanym – bári de sen,
Sasqanda da jarmasam oıbaıyńmen.
Apkáýsar bolsa daǵy ujmaqtaǵy,
Táttilikti kórmespin senimen teń.

İlıas Jansúgirov

 

Tilim meniń

Tilip túser bilgenge til degeniń,
Tilim barda men basqa túrge enemin.
Tilimniń arqasy ǵoı árqashanda,
Boıyma darysa eger bilmegenim.

Kirip bir sát tilmenen qoǵam ári,
Til arqyly tirshilik jańarady.
Rasýl Ǵamzatov aıtqandaıyn,
Til joǵalsa el daǵy joǵalady.

Uqtyratyn anańnyń jyryn,muńyn,
O, jastar tilińnen túńilmegin.
Shubarlamaı túsirip bir arnaǵa,
Óz tilińde sóıleıtin kúniń búgin.

Qasıetti qadirli tilim meniń,
Tilim meniń endi alda súrinbegin.
Jańasha oılaý,táýelsizdik arqasynda,
Mártebeń bıiktep tur búginde bul.

Men aqylsyz olardy kemshin kórem,
Bolsa jandar óz tilin mensinbegen.
«Qudaıyń kim?» dese eger,qaıran tilim,
Basymdy ıip aldyńda: «Sensiń »,-der em.

Qazaq tili aq sútpen qanǵa sińgen,
Jaısynshy bir qaıtadan arnasyn keń.
Til degeniń tilegiń,júregiń de,
Til degeniń amandyq,armysyń der.

Ana tilim arym da, namysym da,
Boıyma kúsh, oıyma shabyt berer.
Til dep bilem tirlikti, birlikti de,
Til dep bilem anamnyń aınalǵanyn.

Til dep bilem zamandy, qoǵamdy da,
Kýá bolar jyrlarym oǵan myna.
Tilińmen uǵa alasyń adamdy da,
Tilińmen shyǵa alasyń kóp aldyna.

Taǵdyryń da talantyń til degeniń,
Joq bolsa til mylqaýsyń,úndemegin.
Til emes pe súıgenge syr aıtqyzǵan,
Til emes pe ósirgen irgede egin.

Jaınap ketti-aý, jasaryp búginde óńir,
Mártebesi bıiktep tilim meniń.
Túńilgenmen taǵdyrdan,talaılardan,
Qaıran tilim,ózińnen túńilmedim.

Gúlsana Tileýbekova

 

Tórt ana

Taǵdyryńdy tamyrsyzdyq indetinen qalqala,
Mazmun joqta mazmunsyzdyq shyǵa keler ortaǵa.
Ár adamda óz anasynan basqa da,
Ǵumyryna eter máńgi astana,
Demep júrer, jebep júrer arqada,
Bolý kerek qudiretti tórt ana:
TÝǴAN JERİ - túp qazyǵy, aıbyny,
TÝǴAN TİLI - máńgi ónege aıdyny,
JAN BAILYǴİ, SALT-DÁSTÚRİ -tiregi,
Qadamyna shýaq shashar únemi.
Jáne TÝǴAN TARIHY.
Eske alýǵa qanshama
Aýyr ári qasiretti bolsa da.
Qudiret joq tórt anaǵa teń keler
Onsyz sanań qańbaqqa uqsap sendeler.
Ózge ananyń ulylyǵyn tanymas,
Tórt anasyn mensinbegen pendeler.
Tórt anadan senim taba almaǵan
Tamyrsyzdyń basy qaıda qalmaǵan?!
Tórt anasyn syılamaǵan halyqtyń
Eshqashanda baq juldyzy janbaǵan.
Qasıetti bul tórt ana-taǵdyryńnyń tynysy,
Tórt ana úshin bolǵan kúres - kúresterdiń ulysy.

Muhtar Shahanov

 

Ana tilim ǵajap dep aıta alamyn

Ana tilim ǵajap dep aıta alamyn,
Jánnattaı jan balqyta jaı tabarym.
Shyrqatyp ǵumyr boıy aıtar ánim -
Keledi tolas tappaı qaıtalaǵym.
Tozbaıdy syny ketip, sury qashyp,
Biz áli qanǵan joqpyz syryn ashyp...
Qazaǵy qadyryna jetken saıyn
Jaınaıdy,
Erteńge de nuryn shashyp.

Muzafar Álimbaev

 

Úıren ana tilińdi

Óz tilińsiz kórseń de óz kúnińdi,
Óz tilińsiz bolsań da asqan bilimdi.
Óz halqyńa bola almaısyń azamat,
Bilmeı turyp týǵan ana tilińdi.

Álde qalaı joǵaltsa ana balasyn,
Bala izdep tappaı ma óz anasyn.
Ógeı sheshe sekildi ózge til de ógeı,
Óz tilińmen erterek tap jarasym.

Sende aıyp joq, tiliń de emes kináli,
Eshkimniń joq bolsa da oǵan kúmáni.
Úırenbeseń, óz tilińdi bilmeseń.
Jazyqsyz-aq jazǵyryp el turady.

Qanyń janyń, qazaqy ulttyq túriń bar,
Senen úlgi alar qyzyń, ulyń bar.
Perzentisiń erkin, azat halyqtyń,
Táýelsiz el, mártebeli tiliń bar.

Orazaqyn Asqar

 

Ana tili

Qymbat maǵan ana tilim, bal tilim,
Qymbat maǵan dana tilim, ar tilim.
Aq sútimen birge sińgen boıyma,
Ana tilim ardaq tutar altynym.

Ana tilin jyrlap ótken talaılar,
Jyrlap ótken Ybyraı men Abaılar.
Qasıetti meniń ana tilimde,
Óshpes máńgi alaýlaǵan araı bar.

Óleń-jyrmen araılansa, taý kúlip,
Ardaqtymdy jyrlap ótem án qylyp.
Maǵjan, Qasym, Muqaǵalı jyrlaryn,
Jalǵastyryp jaza berem máńgilik.

Ysqaq Ákim