InfoHub Logo

Bilim – barlyq ýaqytta qundy. Sońǵy kezde « ýaqyt óte kele tehnologıalar damyp, bilimniń mańyzdylyǵy tómendeıdi», - degen boljamdardy estip jatamyz. Alaıda, berik bilim, kásibı sheberlik jáne keń dúnıetanym árqashan joǵary baǵalanady.

Bilimdi azamattar - kez-kelgen memlekettiń baılyǵy. Elde joǵary bilimi bar adamdar neǵurlym kóp bolsa, bul el soǵurlym «bilimdi» bolyp, ondaǵy ómir deńgeıi neǵurlym joǵary bolady. Intellektýaldy jáne mádenı ómir qanshalyqty baı bolsa, soǵurlym ekonomıka salasy da damı túsedi.

«Bilimdi adam» qandaı adam? Bul óz isiniń mamany ma? Árıne bul da bar, «bilimdi adam» - árdaıym kásibı maman. Biraq óz salasynyń jaqsy mamany bolý «bilimdi adam» bolyp sanalý úshin jetkiliksiz.

Meniń oıymsha, bilim - bul adamnyń ómirdiń negizgi salalaryndaǵy quzyrettiligi, keń kózqarasy, erýdısıasy, mádenıetten, saıasattan jáne ekonomıkadan habardarlyǵy. Bilimdi adam, bir sózben aıtqanda, aınalasynda bolyp jatqan oqıǵalarǵa qyzyǵýshylyq tanytyp, damyp otyratyn adam, óziniń múmkindikterin keńeıtetin, óz shekaralaryn únemi alǵa shyǵaratyn adam. Sonymen qatar, bilim berý salasy memleket úshin «strategıalyq» baǵyt, onyń turaqty jáne tabysty bolashaǵynyń kepili, ult pen eldi saqtaý kepili ekendigi aıqyn. Biraq bul salany damytý jáne jetildirý qajet, bilimniń sapaly bolýyn qamtamasyz etý úshin aıtarlyqtaı kúsh salý qajet, jáne bilimdi (shynaıy bilimdi) adamdar kóbeıýine jaǵdaı jasalýy qajet. Meniń oıymsha, bul eresek urpaqtyń keleshek urpaqqa daryta bilý qabileti jáne paryzy bolyp kórinedi.

Sonymen, jeke memleket sheńberinde bilim berýdi qazirgi urpaqtyń óz urpaqtary - bolashaq urpaq aldyndaǵy mindettemesi retinde qarastyrýǵa bolady. Kez-kelgen ata-ana balasynyń abyroımen, baqýattylyqpen ómir súrgenin qalaıdy. Jaqsy bilim belgili bir deńgeıde osyndaı ál-aýqattyń kepili bolyp tabylady. Eresekter balalardyń laıyqty bilim alýyna qamqorlyq jasaı otyryp, olardy bolashaqta ózderine, jaqsy mamandarǵa jáne jaqsy adamdarǵa usynady. Bul degenimiz, jas urpaq damyǵan elde ómir súredi jáne qart adamdar zeınetkerlik ómirine alańdamaıdy. Sonymen, jastardyń bilim alýy sonymen qatar ata-analary úshin de jaqsy ómirdiń kepili bolyp tabylady.

«Bilim - qazirgi urpaqtyń bolashaq aldyndaǵy qaryzy» ... Bul sózder neni bildiredi? Meniń oıymsha, bul ıdeıanyń «eki jaǵy» bar. Birinshiden, eresekter býyny balalarǵa qamqorlyq jasaýǵa mindetti - bul tabıǵat pen kez kelgen qoǵamnyń zańy. Demek, qazirgi urpaq balalardy eresek ómirge tynysh «jiberý» úshin olarǵa bilim berýge mindetti.

Ekinshiden, qazirgi urpaq, óz balalarynyń laıyqty ómirin qamtamasyz etý úshin ózderi jaqsy bilim alyp, únemi ózderin de jetildirip otyrýy kerek. Bul da qazirgi urpaqtyń óz perzentteri, eldiń bolashaq azamattary aldyndaǵy paryzy.

Bilim zamanaýı qoǵamnyń negizgi qundylyqtarynyń biri ekendigi sózsiz. Bizdiń zamanaýı tehnologıalar dáýirinde aqparat eń úlken baılyq bolyp tabylady. «Aqparat kimge tıesili bolsa, sol adam búkil álemge ıelik etedi», - degen áıgili sóılemdi búginde kóp estımiz. Aqparat - kez-kelgen bilimniń negizi bolyp tabylady. Sondyqtan kimde-kim bilim ıesi bolsa, ol álemge ıelik etedi. Bolashaq – bilimdi adamdar men bilimdi memleketterge tıesili. Men eń ozyq, bilimdi elderdiń tiziminde óz elimiz, Otanymyz – Qazaqstan da  jetekshi oryndardyń birin ıelengenin qalaımyn!

Ý. M. Djoldybaeva Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-niń Qazaqstan tarıhy kafedrasynyń dosenti.

J. N. Alıasqar Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-niń Shyǵystaný fakúltetiniń 1-kýrs stýdenti.

---