InfoHub Logo

Almaty oblysy
Balqash aýdany
«№1 Baqanas orta mektebi»
Qulynbaı Ajar Qalıqyzy
Tarıh pániniń muǵalimi

«Daryndy oqýshylardyń qabiletin damytý»  taqyrybyna  AVTORLYQ BAǴDARLAMA (Zıatkerlik tárbıe baǵyty)

Túsinik hat

HHİ ǵasyr – báseke ǵasyry, bul báseke enjarlyqty, keritartpalaqty kótermeıdi. Sondyqtan da elimizdiń bilim berýdegi ulttyq júıesi óte qarqyndy ózgerister satysynda tur. Búgingi tańdaǵy negizgi maqsat – ulttyq qundylyqty álemdik deńgeıde shyǵarýǵa qabiletti, ózindik jeke kózqarasy qalyptasqan tulǵa tárbıeleý. Daryndy, jas talapty jastar – búgingi egemendi elimizdiń jarqyn bolashaǵy. Elbasymyz N.Á.Nazarbaev: «Bizge keregi – shyn daryndar. Naryq qol-aıaǵymyzdy qalaı qyspasyn, memleket óziniń talantty uldary men qyzdaryn, tarlanboz júırikterin qoldaýǵa, qorǵaýǵa mindetti»,- dep elimizdiń bolashaq jastaryna úlken mán bergen.

Zamanaýı oqytý men tárbıe úrdisiniń negizgi ıdeıasy oqýshylardyń belsendiligin arttyrý, izdempazdyqqa úıretý, bilimdi óz betinshe alyp, kúndelikti ómirde qoldana biletin daryn ıesin tárbıeleý. Bul ońaı is emes, sebebi, jas jetkinshektiń boıyndaǵy erekshe qabilettin, daryndylyǵyn tanı bilý, ony odan ári damýyna baǵyt-baǵdar berý úlken sheberlikti talap etedi. Daryndylyqty anyqtaýdyń daıyn úlgisi, ádis-tásilderi joq. Búgingi tańda, bul máselege kóptegen pedagogtar, psıhologtar, ádiskerlerdiń eńbekteri arnalǵan. Sol eńbektermen tanysyp, óz tájirıbemizde qoldaný, sonyń negizinde ózdigimizden tolyqtyrý eńgizý, bizdiń mindetimiz. Men qurastyryp, usynyp otyrǵan osy baǵdarlamam da soǵan baǵytalǵan:  jetekshilik atkarǵan synyp oqýshylarymnyń daryndylyǵy men talaptaryn anyqtaýǵa jáne odan áry damytýǵa arnalǵan.

Baǵdarlamanyń maqsaty: synyptaǵy oqýshylardyń beıimdiligi men qyzyǵýshylyǵyn zerdeleý arqyly daryndylyǵy men talaptaryn anyqtaý, damytý joldaryn belgileý.

Mindetteri:

• Pán muǵalimderimen birigip synyp oqýshylarynyń beıimdigimen qyzyǵushylyǵyn anyqtaý jumysyn júrgizý;
• Tereńdetilgen tanymdyq tapsyrmalar negizinde oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, oı órisin damytý, sol arqyly  bilim alýdyǵy negizgi talaptardy júzege asyrý;
•  Ózin-ózi damytýǵa qushtar, ıkemdi, aqparattyq, ıntellektýaldyq resýrstardy qoldanýǵa qabiletti jeke tulǵa qalyptastyrý;
• Oqýshynyń ómirin izgilendirý men demokratıalandyrý arqyly jeke tulǵasynyń damýyna qolaıly jaǵdaı týǵyzý;
• Shyǵarma, oıtolǵaý jazǵyzdyrý arqyly oqýshylardy kez kelgen taqyrypqa qatysty óz kózqarasyn bildirýge daǵdylandyrý;
• Oqýshylardyń ǵylymı joba jarystaryna, pándik olımpıadalarǵa, túrli tanymdyq baıqaýlarǵa qatysýyn qamtamasyz etý.  

Túıindi ıdeıalar: balardyń boıyndaǵy daryndylyq qabiletiń anyqtaý men jetildirý áreketiniń tıimdi joldaryn qarastyrý.

Kútiletin nátıje:

Muǵalim: synyp oqýshylarynyń belsendiligin arttyrý joldarymen tanysady, sol arqyly balalardyń qyzyǵýshylyǵy men beıimin anyqtaı alady; daryndy jáne talantty oqýshylarmen tıimdi jumys ádisterimen tanys bolady.

Oqýshy: Oqý baǵdarlamasyna saı bilimdi tereń meńgeredi, shyǵarmashylyq qabileti damıdy; óz jan dúnıesin tanıtyn, ózin ózgelermen salystyra alatyn, is-áreketine taldaý jasaı alatyn tulǵa qalyptasady.

 

№	İs-sharalar mazmuny	Túri	Saǵaty	Merzimi
1.	Oqýshylardyń qyzyǵushylyǵy men beıimin  anyqtaý.	Saýalnama	1	Qyrkúıek.
2.	Qabiletterine qaraı uıymdarǵa  qatysýyn uıymdastyrý.	Ata-anamen, uıym jetekshilerimen kezdesý	1	Qyrkúıek
3.	Daryndy balalarmen júıeli qosymsha sabaqtar ótkizýdi pán muǵalimdermen josparlaý	jospar qurý	1	Qyrkúıek
4.	Shyǵarmashylyq jumysqa tartý.	Synyp saǵattar, synyptan tys sabaqtar, túrli baıqaýlar, mektepishilik is-sharalar	1	Jyl boıy
5.	«Qazaq handyǵyna 550 jyl» shyǵarmashylyq kesh	Shyǵarmashylyq kesh (prezentasıa, shyǵarma, referat, ólen, t.s.s.)	1	Qazan
6.	«Meniń qoǵamdaǵy alatyn ornym».	Esse jazý.	1	Qazan
7	«Meniń bolashaq mamandyǵym»	Shyǵarma jazý.		Qarasha
8.	«Meniń tuńǵysh prezıdentim»	Shyǵarma, prezentasıa baıqaýlary	1	jeltoqsan
9.	Qyzyǵýshylyqtaryna qaraı aqparat jınaý, kúndelikte qysqasha konspektileý	Kartoteka, kúndelik	1	Únemi
10.	Oqýshylardy mektepshilik, aýdandyq, obylystyq pán olımpıadalarǵa qatystyrý.	Pán olıpıadalary.	1	Kezeńinde
11.	«Kengýrý», «Aqbota», «Rýsskıı medvejonok», t.s.s. ıntellektýaldyq marafondarǵa qatystyrýdy uıymdastyrý	Zıatkerlik oıyn saıystary.	1	Kezeńinde
12.	Halyqaralyq «Altyn jabaǵy» («Zolotoe rýno») saıysyna qatystyrý.	Oıyn saıysy	1	Kezeńinde
13.	Halyqaralyq «Infoýrok», respýblıkalyq KIO qashyqtyqtan oqytý olımpıadalaryna qatystyrý.	Olımpıada, baıqaýlar.	1	Kezeńinde
14.	«KǴA», «Daryn»  oqýshylar  ǵylymı-tájirıbelik  konferensıalarǵa jobalaryn daıyndap usyný	Ǵylymı-jobalar	1	Kezeńinde
15.	Sporttyq jarystarǵa, festıváldarǵa qatystyrý.	jarystar	1	Jyl boıy
16.	«Qazaqstan jańa álemde» taqyrybynda konferensıa  uıymdastyrý	Konferensıa sabaǵy	1	Jeltoqsan
17.	Jangir Altynaıdyń shyǵarmashylyq keshin uıymdastyrý	Mektepishilik konsert	1	Únemi
18.	«XXI ǵasyr kóshbasshysy»	Intellektýaldy saıys	1	Qańtar
19.	«Ne? Qaıda? Qashan?» ıntellektýaldyq saıys	Ashyq synyp saǵaty	1	Aqpan
20.	«Bilim bırjasy» zıatkerlik oıyn	Intellektýaldy saıys		Naýryz
21.	«Abaı oqýlary», «Shákárim» «M. Maqataev», t.b. oqýlaryna daıyndap, qatystyrý.	«Abaı oqýlary», «Shákárim» oqýlaryna	1	Kezeńinde
22.	«Jyr alyby – Jambyl» atty jas aqyndar aıtysyn qatystyrý	Aqyndar aıtysy	1	Qańtar
23.	«Jarqyn bolashaq»	Baıqaý	1	Kezeńinde
24.	«Aýǵannyń otty jalyny» atty Aýǵan soǵys ardagerlermen kezdesý kesh.	Kezdesý kesh	1	Aqpan
25.	«Altyn qaqpa»	Intellektýaldy saıys	1	Aqpan
26.	«Asyldyń biri adaldyq»	Dóńgelek ústel	1	Naýryz
27.	Óz shyǵarmashylyqtaryn prezentasıa arqyly qorǵaý (AKT qoldaný sheberligin arttyrý)	Prezentasıa	1	Qajettiligine qaraı
28.	«Mamandyqty tańdaı bil!» -	Túrli mamandarmen kezdesý	1	Naýryz
29.	«Ekspo-2017» - bizdiń vızıttik kartamyz	Maqala, ocherk, álbom arqyly tauyrypty ashý	1	Sáýirde
30.	UBT – meniń bilim deńgeıimniń  kórsetkishi	Pikir-talas.	1	Kezeńinde
31.	Breın-rıng	Intellektýaldy oıyn	1	Sáýir
32.	Oqýshylar shyǵarmalaryn, jetistikterin baspasózde, qabyrǵa gazetinde jarıalap otyrý	Gazet shyǵarý	1	Jyl boıy
33.	Oqýshylardyń shyǵarmashylyq esebin uıymdastyrý	Kesh	1	Mamyr
34.	2015-2016 oqý jylyndaǵy jumysty qorytyndylaý	Marapattaý	1	Mamyr

Paıdalanylǵan ádebıetter:

1. «Bala quqyǵy týraly konvensıa». BUU Bas Assambleıasy (20.11.1989 jyly qabyldaǵan;)
2. «Bala quqyqtary týraly» QR Zańy. 8.08.2002 jyl;
3. «Qarapaıym mektepte de daryndy oqýshy kóp». Atyraý qalasy.K.H. Muńaıtbasova. Maqala.
4. Qazaqstan tarıhy: ádistemelik jýrnal.№4 2015 j. «Daryndy jáne talantty balalardy oqytý» N.Álim.
5. «Qazaqstan Respýblıkasynda 2015jylǵa deıingi bilim berýdi damytý tujyrymdamasy». Astana. 2004.
6.«Qazaq tili men ádebıeti orys mektebinde » ,№7.2008j. «Daryndy balalardyń shyǵarmashylyǵyn damytý » S.Nuralına;
7. «Qazaq tili men ádebıeti orys mektebinde » ,№2.2006j. «Daryndy oqýshylarmen jumys » M.Qurmanbaeva
8. . «Bastaýysh mektep». №5. 2009 jyl. «Daryndylyqty damytýdaǵy muǵalimniń róli». Avtory: M.Jantýrına
9. «Synyp jetekshiniń shyǵarmashylyq úlgisi men oqýshy jastar uıymynyń ózin-ózi basqarý mindetteri». Almaty. 2009j. Avtory:
10.“Oqýshylardyń daryndylyǵy men shyǵarmashylyq qabiletterin arttyrý joldary” G.S.Jaǵyrapova.2006j.
 

---